เขียนว่า ยอ-ยักพยัญชนะตัวที่ ๓๔ เป็นพวกอักษรตํ่า เป็นได้ทั้งตัวต้นและตัวสะกดในแม่เกย. พยัญชนะตัวที่ ๓๔ เป็นพวกอักษรตํ่า เป็นได้ทั้งตัวต้นและตัวสะกดในแม่เกย.
ยก เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เอาขึ้นให้สูงจากที่เดิมทั้งโดยตรงและโดยปริยาย; เคลื่อนไป, พากันไป, เช่น ยกทัพ ยกพวก; งดเว้น, เพิกถอน, เช่น ยกโทษ ยกภาษี ยกคําสั่ง; มอบ เช่น ยกลูกสาวให้ ยกสมบัติให้; อ้าง เช่น ยกตัวอย่าง. เป็นคำนาม หมายถึง เรียกผ้าไหมชนิดหนึ่งที่ทอยกเป็นดอกให้เป็นลายเด่นขึ้นว่า ผ้ายก.ยก ๑ ก. เอาขึ้นให้สูงจากที่เดิมทั้งโดยตรงและโดยปริยาย; เคลื่อนไป, พากันไป, เช่น ยกทัพ ยกพวก; งดเว้น, เพิกถอน, เช่น ยกโทษ ยกภาษี ยกคําสั่ง; มอบ เช่น ยกลูกสาวให้ ยกสมบัติให้; อ้าง เช่น ยกตัวอย่าง. น. เรียกผ้าไหมชนิดหนึ่งที่ทอยกเป็นดอกให้เป็นลายเด่นขึ้นว่า ผ้ายก.
ยกกระเปาะ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ เป็นคำกริยา หมายถึง ยกขอบขึ้นเป็นรูปทรงกระบอกขนาดเล็ก เพื่อใช้ฝังเพชรพลอยในงานโลหะรูปพรรณ.ยกกระเปาะ ก. ยกขอบขึ้นเป็นรูปทรงกระบอกขนาดเล็ก เพื่อใช้ฝังเพชรพลอยในงานโลหะรูปพรรณ.
ยกกลีบ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง ยกกลีบผ้าโจงกระเบนข้างหลังให้โก่งขึ้น, รีดกางเกงตามแนวพับด้านหน้าและด้านหลังขาให้เป็นสันขึ้น.ยกกลีบ ก. ยกกลีบผ้าโจงกระเบนข้างหลังให้โก่งขึ้น, รีดกางเกงตามแนวพับด้านหน้าและด้านหลังขาให้เป็นสันขึ้น.
ยกเก็จ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ไม้-ไต่-คู้-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง ทำเก็จให้ยื่นออกมาจากฝาผนัง กำแพง ฐาน หรือเชิงกลอน, คู่กับ ย่อเก็จ.ยกเก็จ ก. ทำเก็จให้ยื่นออกมาจากฝาผนัง กำแพง ฐาน หรือเชิงกลอน, คู่กับ ย่อเก็จ.
ยกครู เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-คอ-ควาย-รอ-เรือ-สะ-หระ-อู เป็นคำกริยา หมายถึง ทําพิธีบูชาครูเป็นประจําปี กล่าวคือ นําขันล้างหน้า ผ้าขาว เงิน ไปบูชาครูเป็นการคํานับ, ทำพิธีมอบตัวให้เป็นศิษย์ของครู กล่าวคือ นำดอกไม้ ธูป เทียน หญ้าแพรก ดอกมะเขือ ไปบูชาครู.ยกครู ก. ทําพิธีบูชาครูเป็นประจําปี กล่าวคือ นําขันล้างหน้า ผ้าขาว เงิน ไปบูชาครูเป็นการคํานับ, ทำพิธีมอบตัวให้เป็นศิษย์ของครู กล่าวคือ นำดอกไม้ ธูป เทียน หญ้าแพรก ดอกมะเขือ ไปบูชาครู.
ยกเครื่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-คอ-ควาย-รอ-เรือ-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ซ่อมใหญ่เครื่องยนต์ของรถยนต์หรือเรือยนต์เป็นต้น.ยกเครื่อง (ปาก) ก. ซ่อมใหญ่เครื่องยนต์ของรถยนต์หรือเรือยนต์เป็นต้น.
ยกเค้า เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-คอ-ควาย-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง เอาต้นทุนหรือกองทุนไปหมด (ใช้แก่การพนัน) เช่น แทงยกเค้า; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง ขโมยทรัพย์สินไปหมด เช่น เขาถูกยกเค้า.ยกเค้า ก. เอาต้นทุนหรือกองทุนไปหมด (ใช้แก่การพนัน) เช่น แทงยกเค้า; (ปาก) ขโมยทรัพย์สินไปหมด เช่น เขาถูกยกเค้า.
ยกตนข่มท่าน เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ตอ-เต่า-นอ-หนู-ขอ-ไข่-ไม้-เอก-มอ-ม้า-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยกย่องตัวเองและข่มผู้อื่น, พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า.ยกตนข่มท่าน (สำ) ก. ยกย่องตัวเองและข่มผู้อื่น, พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า.
ยกตัวขึ้นเหนือลม เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-ลอ-ลิง-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ปัดความผิดให้พ้นตัว, ยกตัวเองให้พ้นผิด, ยกตนเหนือคนอื่น.ยกตัวขึ้นเหนือลม (สำ) ก. ปัดความผิดให้พ้นตัว, ยกตัวเองให้พ้นผิด, ยกตนเหนือคนอื่น.
ยกทรง เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง เสื้อชั้นในหญิงที่ยกเต้านมเพื่อให้ได้รูปทรง.ยกทรง น. เสื้อชั้นในหญิงที่ยกเต้านมเพื่อให้ได้รูปทรง.
ยกธงขาว เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ทอ-ทง-งอ-งู-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ยอมแพ้.ยกธงขาว (ปาก) ก. ยอมแพ้.
ยกนิ้ว เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-นอ-หนู-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ยอมให้เป็นเยี่ยม.ยกนิ้ว (ปาก) ก. ยอมให้เป็นเยี่ยม.
ยกบัตร เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ[ยกกะบัด] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง ตำแหน่งเจ้าพนักงานเกี่ยวกับอรรถคดี ตรงกับ พนักงานอัยการ หรือ อัยการ ในปัจจุบัน, ยกกระบัตร หรือ พนักงานรักษาพระอัยการ ก็เรียก, เขียนเป็น ยกบัตร์ ก็มี.ยกบัตร [ยกกะบัด] (โบ) น. ตำแหน่งเจ้าพนักงานเกี่ยวกับอรรถคดี ตรงกับ พนักงานอัยการ หรือ อัยการ ในปัจจุบัน, ยกกระบัตร หรือ พนักงานรักษาพระอัยการ ก็เรียก, เขียนเป็น ยกบัตร์ ก็มี.
ยกพื้น เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พอ-พาน-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง พื้นที่สูงกว่าบริเวณโดยรอบ. เป็นคำกริยา หมายถึง ทําพื้นให้สูงขึ้น.ยกพื้น น. พื้นที่สูงกว่าบริเวณโดยรอบ. ก. ทําพื้นให้สูงขึ้น.
ยกฟ้อง เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ฟอ-ฟัน-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำกริยา หมายถึง พิพากษาให้คดีตกไป โดยไม่บังคับให้เป็นไปตามคําฟ้องของโจทก์.ยกฟ้อง (กฎ) ก. พิพากษาให้คดีตกไป โดยไม่บังคับให้เป็นไปตามคําฟ้องของโจทก์.
ยกภูเขาออกจากอก เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อู-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-ออ-อ่าง-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-จอ-จาน-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง โล่งอก, หมดวิตกกังวล, ปลดเปลื้องภาระที่หนักอกหนักใจให้หมดไป.ยกภูเขาออกจากอก (สำ) ก. โล่งอก, หมดวิตกกังวล, ปลดเปลื้องภาระที่หนักอกหนักใจให้หมดไป.
ยกมือ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-มอ-ม้า-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง แสดงว่าเห็นด้วย.ยกมือ ก. แสดงว่าเห็นด้วย.
ยกเมฆ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-มอ-ม้า-คอ-ระ-คัง เป็นคำกริยา หมายถึง เพ่งดูเมฆเมื่อเห็นเป็นรูปอะไรแล้ว ก็ถือเป็นนิมิตเพื่อทำนายว่าดีหรือร้าย เช่นในเวลาจะยกทัพ ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปพระนารายณ์ ก็ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ควรยกทัพได้ เช่น ตรงเข้าไปในป่าแล้วปลุกตัว เป่าทั่วด้วยคาถาประกาศิต ขยับยืนยกเมฆดูนิมิต เห็นรูปนารายณ์เรืองฤทธิ์ติดอัมพร. ในวงเล็บ มาจาก หนังสือบทเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐-๖๑, ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปคนหัวขาดหรือแขนขาดขาขาด เป็นนิมิตไม่ดี ไม่ควรยกทัพ แม้ผู้ทรงวิทยาคุณอาจบริกรรมต่อหัวหรือแขนขาให้สมบูรณ์ได้ ถึงกระนั้นก็ไม่ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ไม่ควรยกทัพ เช่น กอดอกยกเมฆดูนิมิต ก็วิปริตเป็นรูปคนหัวหาย จะยกต่อคอแขนไม่ติดกาย เถนสำคัญมั่นหมายไม่คืนมา. ในวงเล็บ มาจาก หนังสือบทเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐-๖๑; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน หมายถึง เดาเอา, นึกคาดเอาเอง, กุเรื่องขึ้น.ยกเมฆ ก. เพ่งดูเมฆเมื่อเห็นเป็นรูปอะไรแล้ว ก็ถือเป็นนิมิตเพื่อทำนายว่าดีหรือร้าย เช่นในเวลาจะยกทัพ ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปพระนารายณ์ ก็ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ควรยกทัพได้ เช่น ตรงเข้าไปในป่าแล้วปลุกตัว เป่าทั่วด้วยคาถาประกาศิต ขยับยืนยกเมฆดูนิมิต เห็นรูปนารายณ์เรืองฤทธิ์ติดอัมพร. (ขุนช้างขุนแผน), ถ้าเห็นเมฆเป็นรูปคนหัวขาดหรือแขนขาดขาขาด เป็นนิมิตไม่ดี ไม่ควรยกทัพ แม้ผู้ทรงวิทยาคุณอาจบริกรรมต่อหัวหรือแขนขาให้สมบูรณ์ได้ ถึงกระนั้นก็ไม่ถือว่าเป็นนิมิตที่ดี ไม่ควรยกทัพ เช่น กอดอกยกเมฆดูนิมิต ก็วิปริตเป็นรูปคนหัวหาย จะยกต่อคอแขนไม่ติดกาย เถนสำคัญมั่นหมายไม่คืนมา. (ขุนช้างขุนแผน); (สำ) เดาเอา, นึกคาดเอาเอง, กุเรื่องขึ้น.
ยกยอ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง ยกย่อง, สรรเสริญ, พูดส่งเสริมให้ดีขึ้น; ยกย่องเกินความจริง.ยกยอ ก. ยกย่อง, สรรเสริญ, พูดส่งเสริมให้ดีขึ้น; ยกย่องเกินความจริง.
ยกย่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง เชิดชู.ยกย่อง ก. เชิดชู.
ยกยอด เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ทําพิธีเอายอดเมรุยอดปราสาทขึ้น; เก็บเอาสิ่งที่ทําค้างไว้ไปทําให้เสร็จในคราวเดียวกัน; เก็บเอาความเจ็บแค้นไว้แก้แค้นในคราวเดียว; โอนจํานวนเงินจากหน้าหนึ่งไปอีกหน้าหนึ่ง.ยกยอด ก. ทําพิธีเอายอดเมรุยอดปราสาทขึ้น; เก็บเอาสิ่งที่ทําค้างไว้ไปทําให้เสร็จในคราวเดียวกัน; เก็บเอาความเจ็บแค้นไว้แก้แค้นในคราวเดียว; โอนจํานวนเงินจากหน้าหนึ่งไปอีกหน้าหนึ่ง.
ยกยอปอปั้น เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ปอ-ปลา-ออ-อ่าง-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ยกให้, มอบให้, เช่น ยกยอปอปั้นลูกสาวให้เขาไป; ยกย่องเกินจริง เช่น ยกยอปอปั้นให้เป็นคุณหญิง.ยกยอปอปั้น (ปาก) ก. ยกให้, มอบให้, เช่น ยกยอปอปั้นลูกสาวให้เขาไป; ยกย่องเกินจริง เช่น ยกยอปอปั้นให้เป็นคุณหญิง.
ยกเลิก เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง เพิกถอน, ไม่ใช้ต่อไป.ยกเลิก ก. เพิกถอน, ไม่ใช้ต่อไป.
ยกเว้น เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-วอ-แหวน-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ไม่เกี่ยวด้วย, กันเอาออก, ยอมให้เป็นพิเศษ. เป็นคำบุรพบท หมายถึง นอกจาก, เว้นแต่, เว้นเสียแต่.ยกเว้น ก. ไม่เกี่ยวด้วย, กันเอาออก, ยอมให้เป็นพิเศษ. บ. นอกจาก, เว้นแต่, เว้นเสียแต่.
ยกไว้ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-วอ-แหวน-ไม้-โท เป็นคำกริยา หมายถึง งดไว้, พักไว้, หยุดไว้.ยกไว้ ก. งดไว้, พักไว้, หยุดไว้.
ยกหยิบ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง หยิบยก เช่น จะยกหยิบธิบดีเป็นที่ตั้ง. (นิ. ภูเขาทอง).ยกหยิบ (กลอน) ก. หยิบยก เช่น จะยกหยิบธิบดีเป็นที่ตั้ง. (นิ. ภูเขาทอง).
ยกหางตัวเอง เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยกตนเองว่าดีว่าเก่ง.ยกหางตัวเอง (สำ) ก. ยกตนเองว่าดีว่าเก่ง.
ยกเหลี่ยม เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ยกหน้ากระดานขึ้นเป็นสันคมไปทางยาว เช่น ยกเหลี่ยมอกเลาของบานประตู.ยกเหลี่ยม ก. ยกหน้ากระดานขึ้นเป็นสันคมไปทางยาว เช่น ยกเหลี่ยมอกเลาของบานประตู.
ยกใหญ่ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มากมาย, เป็นการใหญ่, เช่น ร้องไห้เสียยกใหญ่.ยกใหญ่ (ปาก) ว. มากมาย, เป็นการใหญ่, เช่น ร้องไห้เสียยกใหญ่.
ยก เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง มาตราวัดไม้ คือ หน้ากว้าง ๑ ศอก ยาว ๑๖ วา หนา ๑ นิ้ว เป็น ๑ ยก ตามอัตราไม้นิ้ว; กําหนดเวลาระยะหนึ่ง ๆ หรือจํานวนหนึ่ง เช่น มวยยกหนึ่งกำหนด ๒–๓ นาที เฆี่ยนยกหนึ่งกำหนด ๓๐ ที; กระดาษแผ่นหนึ่งขนาด ๓๑ x ๔๒ นิ้ว ถ้าพิมพ์ได้ ๔ หน้า เรียกว่า ขนาด ๔ หน้ายก ถ้าพิมพ์ได้ ๘ หน้า ๑๖ หน้า หรือ ๓๒ หน้า เรียกว่า ขนาด ๘ หน้ายก ๑๖ หน้ายก หรือ ๓๒ หน้ายก; กําหนดเวลาที่พระรูปหนึ่ง ๆ เทศน์ ๓ วันบ้าง ๗ วันบ้าง เรียกว่า ยกหนึ่ง เป็นต้น.ยก ๒ น. มาตราวัดไม้ คือ หน้ากว้าง ๑ ศอก ยาว ๑๖ วา หนา ๑ นิ้ว เป็น ๑ ยก ตามอัตราไม้นิ้ว; กําหนดเวลาระยะหนึ่ง ๆ หรือจํานวนหนึ่ง เช่น มวยยกหนึ่งกำหนด ๒–๓ นาที เฆี่ยนยกหนึ่งกำหนด ๓๐ ที; กระดาษแผ่นหนึ่งขนาด ๓๑ x ๔๒ นิ้ว ถ้าพิมพ์ได้ ๔ หน้า เรียกว่า ขนาด ๔ หน้ายก ถ้าพิมพ์ได้ ๘ หน้า ๑๖ หน้า หรือ ๓๒ หน้า เรียกว่า ขนาด ๘ หน้ายก ๑๖ หน้ายก หรือ ๓๒ หน้ายก; กําหนดเวลาที่พระรูปหนึ่ง ๆ เทศน์ ๓ วันบ้าง ๗ วันบ้าง เรียกว่า ยกหนึ่ง เป็นต้น.
ยกกระบัตร เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง ตำแหน่งข้าราชการสังกัดกระทรวงวัง มีหน้าที่ออกไปประจำอยู่ตามหัวเมืองเพื่อสอดส่องอรรถคดี; ตำแหน่งเจ้าพนักงานเกี่ยวกับอรรถคดี ตรงกับ พนักงานอัยการ หรือ อัยการ ในปัจจุบัน, ยกบัตร หรือ พนักงานรักษาพระอัยการ ก็เรียก; เจ้าหน้าที่ในการจัดหาเครื่องใช้ของทหาร; เขียนเป็น ยุกกระบัตร ก็มี.ยกกระบัตร (โบ) น. ตำแหน่งข้าราชการสังกัดกระทรวงวัง มีหน้าที่ออกไปประจำอยู่ตามหัวเมืองเพื่อสอดส่องอรรถคดี; ตำแหน่งเจ้าพนักงานเกี่ยวกับอรรถคดี ตรงกับ พนักงานอัยการ หรือ อัยการ ในปัจจุบัน, ยกบัตร หรือ พนักงานรักษาพระอัยการ ก็เรียก; เจ้าหน้าที่ในการจัดหาเครื่องใช้ของทหาร; เขียนเป็น ยุกกระบัตร ก็มี.
ยกนะ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ[ยะกะนะ] เป็นคำนาม หมายถึง ตับ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยกนฺ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-นอ-หนู-พิน-ทุ ยกฺฤต เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-รอ-รึ-ตอ-เต่า .ยกนะ [ยะกะนะ] น. ตับ. (ป.; ส. ยกนฺ, ยกฺฤต).
ยง เขียนว่า ยอ-ยัก-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อร่ามเรือง, มักใช้เป็นส่วนท้ายของสมาส เช่น โฉมยง ยุพยง.ยง ๑ ว. อร่ามเรือง, มักใช้เป็นส่วนท้ายของสมาส เช่น โฉมยง ยุพยง.
ยง เขียนว่า ยอ-ยัก-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยั่งยืน, มั่นคง, คงทน, ยืนนาน, เช่น อยู่ยงคงกระพัน ยืนยง.ยง ๒ ว. ยั่งยืน, มั่นคง, คงทน, ยืนนาน, เช่น อยู่ยงคงกระพัน ยืนยง.
ยง เขียนว่า ยอ-ยัก-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กล้าหาญ เช่น ยงยุทธ์ เยี่ยมยง, เก่งกล้าสามารถ เช่น ตัวยง.ยง ๓ ว. กล้าหาญ เช่น ยงยุทธ์ เยี่ยมยง, เก่งกล้าสามารถ เช่น ตัวยง.
ยงโย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง กิริยาที่นั่งยอง ๆ หรือยืนขยับตัวขึ้น ๆ ลง ๆ ก้ม ๆ เงย ๆ ไม่เป็นระเบียบ, โยงโย่ ก็เรียก.ยงโย่ ก. กิริยาที่นั่งยอง ๆ หรือยืนขยับตัวขึ้น ๆ ลง ๆ ก้ม ๆ เงย ๆ ไม่เป็นระเบียบ, โยงโย่ ก็เรียก.
ยงโย่ยงหยก เขียนว่า ยอ-ยัก-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-งอ-งู-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง กิริยาที่จะยืนก็ไม่ใช่จะนั่งก็ไม่เชิง.ยงโย่ยงหยก ก. กิริยาที่จะยืนก็ไม่ใช่จะนั่งก็ไม่เชิง.
ยชุรเวท เขียนว่า ยอ-ยัก-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อุ-รอ-เรือ-สะ-หระ-เอ-วอ-แหวน-ทอ-ทะ-หาน[ยะชุระ–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อคัมภีร์ที่ ๒ ของพระเวท กล่าวถึงพิธีบูชาสำคัญหลายพิธี เช่น พิธีราชสูยะ พิธีอัศวเมธ รายละเอียดในการประกอบพิธีและเรื่องเล่าแต่งเป็นร้อยแก้ว ส่วนบทสวดเป็นฉันท์นำมาจากฤคเวท. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต . ในวงเล็บ ดู เวท, เวท– ประกอบ เวท เขียนว่า สะ-หระ-เอ-วอ-แหวน-ทอ-ทะ-หาน เวท– ประกอบ เขียนว่า สะ-หระ-เอ-วอ-แหวน-ทอ-ทะ-หาน ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้ .ยชุรเวท [ยะชุระ–] น. ชื่อคัมภีร์ที่ ๒ ของพระเวท กล่าวถึงพิธีบูชาสำคัญหลายพิธี เช่น พิธีราชสูยะ พิธีอัศวเมธ รายละเอียดในการประกอบพิธีและเรื่องเล่าแต่งเป็นร้อยแก้ว ส่วนบทสวดเป็นฉันท์นำมาจากฤคเวท. (ส.). (ดู เวท, เวท– ประกอบ).
ยติ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ผู้สํารวมอินทรีย์, พระภิกษุ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยติ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ ยตินฺ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-พิน-ทุ .ยติ ๑ น. ผู้สํารวมอินทรีย์, พระภิกษุ. (ป.; ส. ยติ, ยตินฺ).
ยติ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง การหยุดเป็นจังหวะตามกําหนดในการอ่านฉันท์. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยติ ๒ น. การหยุดเป็นจังหวะตามกําหนดในการอ่านฉันท์. (ป., ส.).
ยติภังค์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-พอ-สำ-เพา-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง โทษของฉันท์อย่างหนึ่ง คือ คําไม่หมดตรงที่กําหนดไว้ตามข้อบังคับ แต่เลยไปวรรคหลัง เช่น ปางเมื่อพระองค์ปรมพุท – ธวิสุทธศาสดา; เครื่องหมายขีดสั้น – ใช้เป็นเครื่องหมายให้รู้ว่าพยางค์หน้ากับพยางค์หลังนั้นติดกันหรือเป็นคําเดียวกัน ตัวที่เขียนแยกนั้นจะอยู่ในบรรทัดเดียวกันหรือคนละบรรทัดก็ได้, เขียนเป็น ยัติภังค์ ก็มี.ยติภังค์ น. โทษของฉันท์อย่างหนึ่ง คือ คําไม่หมดตรงที่กําหนดไว้ตามข้อบังคับ แต่เลยไปวรรคหลัง เช่น ปางเมื่อพระองค์ปรมพุท – ธวิสุทธศาสดา; เครื่องหมายขีดสั้น – ใช้เป็นเครื่องหมายให้รู้ว่าพยางค์หน้ากับพยางค์หลังนั้นติดกันหรือเป็นคําเดียวกัน ตัวที่เขียนแยกนั้นจะอยู่ในบรรทัดเดียวกันหรือคนละบรรทัดก็ได้, เขียนเป็น ยัติภังค์ ก็มี.
ยถากรรม เขียนว่า ยอ-ยัก-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-มอ-ม้า[ยะถากํา] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ตามบุญตามกรรม, ตามแต่จะเป็นไป. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ยถากมฺม เขียนว่า ยอ-ยัก-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-มอ-ม้า-พิน-ทุ-มอ-ม้า.ยถากรรม [ยะถากํา] ว. ตามบุญตามกรรม, ตามแต่จะเป็นไป. (ส.; ป. ยถากมฺม).
ยถาภูตญาณ เขียนว่า ยอ-ยัก-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อา-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อู-ตอ-เต่า-ยอ-หยิง-สะ-หระ-อา-นอ-เนน[ยะถาพูตะ–] เป็นคำนาม หมายถึง ความรู้ตามความเป็นจริง. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยถาภูต เขียนว่า ยอ-ยัก-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อา-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อู-ตอ-เต่า + ชฺาน เขียนว่า ชอ-ช้าง-พิน-ทุ-ยอ-หยิง-สะ-หระ-อา-นอ-หนู .ยถาภูตญาณ [ยะถาพูตะ–] น. ความรู้ตามความเป็นจริง. (ป.; ส. ยถาภูต + ชฺาน).
ย่น เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ร่นให้สั้นหรือให้เร็วเข้า เช่น ย่นหนทาง ย่นเวลา, หดร่นเข้าไป เช่น คอย่น, ร่นเป็นริ้วรอย เช่น หน้าย่น, ไม่เรียบ เช่น เสื้อผ้าย่น.ย่น ก. ร่นให้สั้นหรือให้เร็วเข้า เช่น ย่นหนทาง ย่นเวลา, หดร่นเข้าไป เช่น คอย่น, ร่นเป็นริ้วรอย เช่น หน้าย่น, ไม่เรียบ เช่น เสื้อผ้าย่น.
ย่นย่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-นอ-หนู-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ทําให้สั้น เช่น กล่าวโดยย่นย่อพอได้ความ; ท้อถอย เช่น อย่าได้ย่นย่อ; ย่อย่น ก็ว่า.ย่นย่อ ว. ทําให้สั้น เช่น กล่าวโดยย่นย่อพอได้ความ; ท้อถอย เช่น อย่าได้ย่นย่อ; ย่อย่น ก็ว่า.
ยนต์, ยนตร์ ยนต์ เขียนว่า ยอ-ยัก-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ทัน-ทะ-คาด ยนตร์ เขียนว่า ยอ-ยัก-นอ-หนู-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องกลไก, เครื่องจักรที่ให้กําเนิดพลังงานหรือทําให้วัตถุเคลื่อนที่. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยนฺต เขียนว่า ยอ-ยัก-นอ-หนู-พิน-ทุ-ตอ-เต่า และมาจากภาษาสันสกฤต ยนฺตฺร เขียนว่า ยอ-ยัก-นอ-หนู-พิน-ทุ-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-รอ-เรือ.ยนต์, ยนตร์ น. เครื่องกลไก, เครื่องจักรที่ให้กําเนิดพลังงานหรือทําให้วัตถุเคลื่อนที่. (ป. ยนฺต; ส. ยนฺตฺร).
ยม เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ร้องไห้. ในวงเล็บ มาจากภาษาเขมร .ยม ๑ ก. ร้องไห้. (ข.).
ยม ๒, ยม– ยม ความหมายที่ ๒ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า ยม– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า [ยม, ยมมะ–] เป็นคำนาม หมายถึง เทพเจ้าผู้เป็นใหญ่ประจําโลกของคนตาย; ชื่อดาวเคราะห์ดวงที่ ๙ ในระบบสุริยะ มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า อยู่ห่างดวงอาทิตย์ประมาณ ๕,๙๐๐ ล้านกิโลเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ระหว่าง ๒,๕๘๐ ถึง ๓,๕๓๐ กิโลเมตร ทางโคจรเป็นวงรีมาก ทําให้ส่วนหนึ่งของทางโคจรอยู่ภายในวงโคจรของดาวเนปจูน, ดาวพลูโต ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยม ๒, ยม– [ยม, ยมมะ–] น. เทพเจ้าผู้เป็นใหญ่ประจําโลกของคนตาย; ชื่อดาวเคราะห์ดวงที่ ๙ ในระบบสุริยะ มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า อยู่ห่างดวงอาทิตย์ประมาณ ๕,๙๐๐ ล้านกิโลเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ระหว่าง ๒,๕๘๐ ถึง ๓,๕๓๐ กิโลเมตร ทางโคจรเป็นวงรีมาก ทําให้ส่วนหนึ่งของทางโคจรอยู่ภายในวงโคจรของดาวเนปจูน, ดาวพลูโต ก็เรียก. (ป., ส.).
ยมขันธ์ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-ขอ-ไข่-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ทอ-ทง-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อยามที่เป็นอัปมงคล.ยมขันธ์ น. ชื่อยามที่เป็นอัปมงคล.
ยมทัณฑ์ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-เนน-ทอ-มน-โท-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ไม้อาญาสิทธิ์ของพระยม. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยมทัณฑ์ น. ไม้อาญาสิทธิ์ของพระยม. (ส.).
ยมทูต เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อู-ตอ-เต่า เป็นคำนาม หมายถึง ผู้นําคนตายไปยังบัลลังก์พระยมเพื่อรอคําตัดสิน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมทูต น. ผู้นําคนตายไปยังบัลลังก์พระยมเพื่อรอคําตัดสิน. (ป., ส.).
ยมบาล เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง เป็นคำนาม หมายถึง เจ้าพนักงานเมืองนรก มีหน้าที่ลงโทษทรมานคนที่ตกนรกตามคําสั่งของพญายม. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยมปาล เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง ว่า ผู้รักษานรก .ยมบาล น. เจ้าพนักงานเมืองนรก มีหน้าที่ลงโทษทรมานคนที่ตกนรกตามคําสั่งของพญายม. (ป. ยมปาล ว่า ผู้รักษานรก).
ยมราช เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง เป็นคำนาม หมายถึง เทพผู้เป็นใหญ่ประจํายมโลก. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมราช น. เทพผู้เป็นใหญ่ประจํายมโลก. (ป., ส.).
ยมโลก เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-สะ-หระ-โอ-ลอ-ลิง-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง โลกของพระยม; โลกของคนตาย. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยมโลก น. โลกของพระยม; โลกของคนตาย. (ป.).
ยม เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Meliaceae เช่น ยมหิน (Chukrasia tabularis Juss.) ยมหอม (Toona ciliata M. Roem.).ยม ๓ น. ชื่อไม้ต้นหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Meliaceae เช่น ยมหิน (Chukrasia tabularis Juss.) ยมหอม (Toona ciliata M. Roem.).
ยมก เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-กอ-ไก่[ยะมก] เป็นคำนาม หมายถึง คู่, แฝด, ๒ ชั้น; เรียกเครื่องหมายรูปดังนี้ ๆ ว่า ไม้ยมก สําหรับอ่านซํ้าความหรือซํ้าคําข้างหน้า ๒ หน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมก [ยะมก] น. คู่, แฝด, ๒ ชั้น; เรียกเครื่องหมายรูปดังนี้ ๆ ว่า ไม้ยมก สําหรับอ่านซํ้าความหรือซํ้าคําข้างหน้า ๒ หน. (ป., ส.).
ยมกปาฏิหาริย์ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-กอ-ไก่-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-ตอ-ปะ-ตัก-สะ-หระ-อิ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ปาฏิหาริย์ที่แสดงเป็นคู่ ๆ เป็นปาฏิหาริย์ที่พระพุทธเจ้าทรงกระทําที่ต้นมะม่วงซึ่งเรียกว่าคัณฑามพพฤกษ์ คือ ทรงบันดาลท่อนํ้าท่อไฟออกจากส่วนของพระกายเป็นคู่ ๆ กัน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยมกปาฏิหาริย์ น. ปาฏิหาริย์ที่แสดงเป็นคู่ ๆ เป็นปาฏิหาริย์ที่พระพุทธเจ้าทรงกระทําที่ต้นมะม่วงซึ่งเรียกว่าคัณฑามพพฤกษ์ คือ ทรงบันดาลท่อนํ้าท่อไฟออกจากส่วนของพระกายเป็นคู่ ๆ กัน. (ป.).
ยมโดย เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-สะ-หระ-โอ-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเฟินอิงอาศัยชนิด Lycopodium squarrosum Forst. ในวงศ์ Lycopodiaceae.ยมโดย น. ชื่อเฟินอิงอาศัยชนิด Lycopodium squarrosum Forst. ในวงศ์ Lycopodiaceae.
ยมนา เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-นอ-หนู-สะ-หระ-อา[ยมมะนา] เป็นคำนาม หมายถึง แม่นํ้าใหญ่, ชื่อแม่นํ้าสายหนึ่งในอินเดีย คือ แม่นํ้ายมุนา ซึ่งเรียกเพี้ยนเป็น ชุมนา ก็มี. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยมุนา เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู-สะ-หระ-อา.ยมนา [ยมมะนา] น. แม่นํ้าใหญ่, ชื่อแม่นํ้าสายหนึ่งในอินเดีย คือ แม่นํ้ายมุนา ซึ่งเรียกเพี้ยนเป็น ชุมนา ก็มี. (ป., ส. ยมุนา).
ยมล เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-ลอ-ลิง[ยะมน] เป็นคำนาม หมายถึง คู่. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมล [ยะมน] น. คู่. (ป., ส.).
ยมะ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ [ยะมะ] เป็นคำกริยา หมายถึง สํารวม. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมะ ๑ [ยะมะ] ก. สํารวม. (ป., ส.).
ยมะ เขียนว่า ยอ-ยัก-มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ [ยะมะ] เป็นคำนาม หมายถึง คู่, แฝด. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยมะ ๒ [ยะมะ] น. คู่, แฝด. (ป., ส.).
ยรรยง เขียนว่า ยอ-ยัก-รอ-เรือ-รอ-เรือ-ยอ-ยัก-งอ-งู[ยัน–] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งามสง่า, กล้าหาญ.ยรรยง [ยัน–] ว. งามสง่า, กล้าหาญ.
ยล เขียนว่า ยอ-ยัก-ลอ-ลิง[ยน] เป็นคำกริยา หมายถึง มองดู.ยล [ยน] ก. มองดู.
ยวกสา เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา[ยะวะกะสา] เป็นคำนาม หมายถึง นํ้าประสานดีบุก.ยวกสา [ยะวะกะสา] น. นํ้าประสานดีบุก.
ยวง เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง เนื้อในของขนุนที่หุ้มเมล็ด เรียกว่า ยวงขนุน, ลักษณนามเรียกเนื้อในของขนุนว่า ขนุนยวงหนึ่ง ขนุน ๒ ยวง; เรียกลักษณะของเงินบริสุทธิ์ที่ละลายคว้างอยู่ในเบ้า มีสีขาวผ่องเป็นมันปลาบ ว่า เงินยวง, โดยปริยายเรียกสิ่งที่มีลักษณะย้อยยืดลงมาเป็นแนวยาว ๆ เช่น ฝีถอนยวง ขี้มูกเป็นยวง. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรียกสีขาวผ่องเป็นมันปลาบเหมือนสีเงินที่ละลายคว้างอยู่ในเบ้าว่า สีเงินยวง.ยวง น. เนื้อในของขนุนที่หุ้มเมล็ด เรียกว่า ยวงขนุน, ลักษณนามเรียกเนื้อในของขนุนว่า ขนุนยวงหนึ่ง ขนุน ๒ ยวง; เรียกลักษณะของเงินบริสุทธิ์ที่ละลายคว้างอยู่ในเบ้า มีสีขาวผ่องเป็นมันปลาบ ว่า เงินยวง, โดยปริยายเรียกสิ่งที่มีลักษณะย้อยยืดลงมาเป็นแนวยาว ๆ เช่น ฝีถอนยวง ขี้มูกเป็นยวง. ว. เรียกสีขาวผ่องเป็นมันปลาบเหมือนสีเงินที่ละลายคว้างอยู่ในเบ้าว่า สีเงินยวง.
ยวด เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เป็นที่สุด, มักใช้คู่กับคําอื่น เช่น ยวดยง ยวดยิ่ง ยิ่งยวด.ยวด ว. เป็นที่สุด, มักใช้คู่กับคําอื่น เช่น ยวดยง ยวดยิ่ง ยิ่งยวด.
ยวดยง เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เชี่ยวชาญที่สุด, เก่งที่สุด.ยวดยง ว. เชี่ยวชาญที่สุด, เก่งที่สุด.
ยวดยิ่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เยี่ยมที่สุด, มากที่สุด, ยิ่งยวด ก็ว่า.ยวดยิ่ง ว. เยี่ยมที่สุด, มากที่สุด, ยิ่งยวด ก็ว่า.
ยวดยาน เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องขับขี่มีรถและเรือเป็นต้น.ยวดยาน น. เครื่องขับขี่มีรถและเรือเป็นต้น.
ยวน เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อชนชาติกรีก, ชาวอินเดียเรียกเพี้ยนมาจากคํา Ionia; เรียกชาวไทยทางล้านนาว่า ไทยยวน, เพี้ยนเป็น เยาวนะ โยน หรือ โยนก ก็มี. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยวน ๑ น. ชื่อชนชาติกรีก, ชาวอินเดียเรียกเพี้ยนมาจากคํา Ionia; เรียกชาวไทยทางล้านนาว่า ไทยยวน, เพี้ยนเป็น เยาวนะ โยน หรือ โยนก ก็มี. (ส.).
ยวน เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ยั่ว, ล่อ, ชวนให้เพลิน, ชวนให้ยินดี, เช่น ยวนตา ยวนใจ; ก่อกวนให้เกิดกิเลสหรือโทสะ.ยวน ๒ ก. ยั่ว, ล่อ, ชวนให้เพลิน, ชวนให้ยินดี, เช่น ยวนตา ยวนใจ; ก่อกวนให้เกิดกิเลสหรือโทสะ.
ยวนยี เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง เคล้าคลึงชวนให้กําเริบรัก, คลึงเคล้าให้เป็นที่พอใจ; ก่อกวนให้เกิดกิเลสโทสะ, ยียวน ก็ว่า.ยวนยี ก. เคล้าคลึงชวนให้กําเริบรัก, คลึงเคล้าให้เป็นที่พอใจ; ก่อกวนให้เกิดกิเลสโทสะ, ยียวน ก็ว่า.
ยวบ เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ไหวจะยุบลง เช่น นอกชานยวบ.ยวบ ก. อาการที่ไหวจะยุบลง เช่น นอกชานยวบ.
ยวบ ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-บอ-ไบ-ไม้ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการเคลื่อนไหวขึ้นลงตามแนวนอน เช่น สะพานยวบ ๆ.ยวบ ๆ ว. อาการเคลื่อนไหวขึ้นลงตามแนวนอน เช่น สะพานยวบ ๆ.
ยวบยาบ เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการเดินหนัก ๆ ช้า ๆ ทําให้พื้นไหวเยือก ๆ, อาการที่พื้นยุบขึ้นยุบลง เช่น เดินบนพื้นฟากยวบยาบ.ยวบยาบ ว. อาการเดินหนัก ๆ ช้า ๆ ทําให้พื้นไหวเยือก ๆ, อาการที่พื้นยุบขึ้นยุบลง เช่น เดินบนพื้นฟากยวบยาบ.
ย้วย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-วอ-แหวน-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง เบี่ยงหรือเลี่ยงจากแนวปรกติ ทําให้ยาวยื่นเกินไป เช่น กระโปรงย้วย ผ้าย้วย, ให้บิดไปบิดมา โค้งไปโค้งมา เสี้ยวไป เฉไปเฉมา เช่น แถวย้วย แม่น้ำย้วย.ย้วย ก. เบี่ยงหรือเลี่ยงจากแนวปรกติ ทําให้ยาวยื่นเกินไป เช่น กระโปรงย้วย ผ้าย้วย, ให้บิดไปบิดมา โค้งไปโค้งมา เสี้ยวไป เฉไปเฉมา เช่น แถวย้วย แม่น้ำย้วย.
ยวรยาตร เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-รอ-เรือ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-รอ-เรือ[ยวนระยาด] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ยุรยาตร.ยวรยาตร [ยวนระยาด] (กลอน) ก. ยุรยาตร.
ยวะ, ยวา ยวะ เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ ยวา เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา [ยะวะ, ยะวา] เป็นคำนาม หมายถึง ข้าว, ข้าวเหนียว. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยว เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน ว่า ข้าวบาร์เลย์ เมล็ดคล้ายลูกเดือย .ยวะ, ยวา [ยะวะ, ยะวา] น. ข้าว, ข้าวเหนียว. (ป., ส. ยว ว่า ข้าวบาร์เลย์ เมล็ดคล้ายลูกเดือย).
ยวาคุ เขียนว่า ยอ-ยัก-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-คอ-ควาย-สะ-หระ-อุ[ยะวา–] เป็นคำนาม หมายถึง ยาคู. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยวาคุ [ยะวา–] น. ยาคู. (ส.).
ยศ เขียนว่า ยอ-ยัก-สอ-สา-ลา[ยด] เป็นคำนาม หมายถึง ความยกย่องนับถือเกียรติของตน, เกียรติคุณ, ฐานันดรที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง มีสูงต่ำตามลำดับกันไป; เครื่องหมายพิเศษที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานแก่ผู้มีฐานันดร มีสูงต่ำตามลำดับกันไป, เครื่องกําหนดหมายฐานะหรือชั้นของบุคคล. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่แสดงฐานะหรือชั้น เช่น พัดยศ. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ยส เขียนว่า ยอ-ยัก-สอ-เสือ.ยศ [ยด] น. ความยกย่องนับถือเกียรติของตน, เกียรติคุณ, ฐานันดรที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง มีสูงต่ำตามลำดับกันไป; เครื่องหมายพิเศษที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานแก่ผู้มีฐานันดร มีสูงต่ำตามลำดับกันไป, เครื่องกําหนดหมายฐานะหรือชั้นของบุคคล. ว. ที่แสดงฐานะหรือชั้น เช่น พัดยศ. (ส.; ป. ยส).
ยศช้างขุนนางพระ เขียนว่า ยอ-ยัก-สอ-สา-ลา-ชอ-ช้าง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำนาม หมายถึง ยศที่ไม่สำคัญ ไม่จริงจัง และไม่สามารถให้คุณให้โทษแก่ใครได้.ยศช้างขุนนางพระ (สำ) น. ยศที่ไม่สำคัญ ไม่จริงจัง และไม่สามารถให้คุณให้โทษแก่ใครได้.
ยศอย่าง เขียนว่า ยอ-ยัก-สอ-สา-ลา-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง การทําตามแบบอย่างผู้มียศ, การถือยศ ถือศักดิ์.ยศอย่าง น. การทําตามแบบอย่างผู้มียศ, การถือยศ ถือศักดิ์.
ยโส เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-โอ-สอ-เสือ เป็นคำกริยา หมายถึง เย่อหยิ่งเพราะถือตัวว่ามียศ มีปัญญา มีความรู้ มีกําลัง มีทรัพย์ ฯลฯ.ยโส ก. เย่อหยิ่งเพราะถือตัวว่ามียศ มีปัญญา มีความรู้ มีกําลัง มีทรัพย์ ฯลฯ.
ยอ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นชนิด Morinda citrifolia L. ในวงศ์ Rubiaceae แก่นและรากใช้ย้อมผ้า ผลและใบกินได้.ยอ ๑ น. ชื่อไม้ต้นชนิด Morinda citrifolia L. ในวงศ์ Rubiaceae แก่นและรากใช้ย้อมผ้า ผลและใบกินได้.
ยอ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง กล่าวคําเพื่อเชิดชู เช่น ยอพระเกียรติ หรือเพื่อให้ชอบใจ เช่น เด็กชอบให้ยอ; ยก เช่น ยอกร, ยกเพื่อกระแทก เช่น ยอด้วยเข่า; บอกให้หยุด (ใช้แก่วัวควาย); ให้หยุด, หยุด, เช่น ยอทัพ, โดยปริยายหมายความว่า เหนี่ยวรั้งไม่ไหว เช่น ยอไม่หยุด.ยอ ๒ ก. กล่าวคําเพื่อเชิดชู เช่น ยอพระเกียรติ หรือเพื่อให้ชอบใจ เช่น เด็กชอบให้ยอ; ยก เช่น ยอกร, ยกเพื่อกระแทก เช่น ยอด้วยเข่า; บอกให้หยุด (ใช้แก่วัวควาย); ให้หยุด, หยุด, เช่น ยอทัพ, โดยปริยายหมายความว่า เหนี่ยวรั้งไม่ไหว เช่น ยอไม่หยุด.
ยอขึ้น เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ชอบให้ยกย่องแล้วจึงจะตั้งใจทำ เช่น เด็กคนนี้ยอขึ้น.ยอขึ้น ก. ชอบให้ยกย่องแล้วจึงจะตั้งใจทำ เช่น เด็กคนนี้ยอขึ้น.
ยอแสง เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-สอ-เสือ-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ปรากฏการณ์ที่ดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า แต่ยังเห็นแสงตะวันจับขอบฟ้าเป็นสีแดงเข้ม, มักใช้ว่า ตะวันยอแสง.ยอแสง ว. ปรากฏการณ์ที่ดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า แต่ยังเห็นแสงตะวันจับขอบฟ้าเป็นสีแดงเข้ม, มักใช้ว่า ตะวันยอแสง.
ยอ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง เป็นร่างแหสี่เหลี่ยมมีคันสําหรับยก.ยอ ๓ น. เครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง เป็นร่างแหสี่เหลี่ยมมีคันสําหรับยก.
ย่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง ยอบลง เช่น ย่อตัว ย่อเข่า, ลดให้สั้นหรือเล็กลง เช่น ย่อความ ย่อส่วน; ทำให้ยุบเข้าไป, ทำให้จมลึกเข้าไป, เช่น ย่อเก็จ ย่อมุม.ย่อ ก. ยอบลง เช่น ย่อตัว ย่อเข่า, ลดให้สั้นหรือเล็กลง เช่น ย่อความ ย่อส่วน; ทำให้ยุบเข้าไป, ทำให้จมลึกเข้าไป, เช่น ย่อเก็จ ย่อมุม.
ย่อเก็จ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ไม้-ไต่-คู้-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง ทำเก็จให้ลึกเข้าไปในฝาผนัง กำแพง ฐาน หรือเชิงกลอน, คู่กับ ยกเก็จ.ย่อเก็จ ก. ทำเก็จให้ลึกเข้าไปในฝาผนัง กำแพง ฐาน หรือเชิงกลอน, คู่กับ ยกเก็จ.
ย่อท้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง ไม่คิดสู้เพราะขาดกําลังใจ.ย่อท้อ ก. ไม่คิดสู้เพราะขาดกําลังใจ.
ย่อพล เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-พอ-พาน-ลอ-ลิง เป็นคำกริยา หมายถึง ย่นหรือย่อแนวกําลังทหารให้สั้นเข้า.ย่อพล ก. ย่นหรือย่อแนวกําลังทหารให้สั้นเข้า.
ย่อมุม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้มุมของผังพื้นหรือวัตถุ เช่น แท่น ฐาน เสา ลึกเข้าไปทางด้านในเป็นมุม ๙๐ องศา.ย่อมุม ก. ทําให้มุมของผังพื้นหรือวัตถุ เช่น แท่น ฐาน เสา ลึกเข้าไปทางด้านในเป็นมุม ๙๐ องศา.
ย่อย่น เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้สั้น; ท้อถอย; ย่นย่อ ก็ว่า.ย่อย่น ก. ทําให้สั้น; ท้อถอย; ย่นย่อ ก็ว่า.
ย่อแย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อ่อนแอ.ย่อแย่ ว. อ่อนแอ.
ย่อส่วน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สอ-เสือ-ไม้-เอก-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง จำลองแบบให้มีรูปทรง ขนาด เล็กลงกว่าต้นแบบตามส่วน เช่น จงย่อส่วนแผนที่นี้. เป็นคำนาม หมายถึง แบบที่จำลองให้มีรูปทรง ขนาด เล็กลงกว่าต้นแบบตามส่วนอย่างหุ่นจำลอง เช่น นี่เป็นย่อส่วนของแผนที่ฉบับนั้น.ย่อส่วน ก. จำลองแบบให้มีรูปทรง ขนาด เล็กลงกว่าต้นแบบตามส่วน เช่น จงย่อส่วนแผนที่นี้. น. แบบที่จำลองให้มีรูปทรง ขนาด เล็กลงกว่าต้นแบบตามส่วนอย่างหุ่นจำลอง เช่น นี่เป็นย่อส่วนของแผนที่ฉบับนั้น.
ย่อหน้า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง เขียนหรือพิมพ์หนังสือขึ้นบรรทัดใหม่และร่นจากแนวซ้ายสุดเข้าไปพอสมควร เพื่อแสดงว่าขึ้นความตอนใหม่. เป็นคำนาม หมายถึง ข้อความตอนย่อย ๆ ที่แยกออกจากกันด้วยวิธีเขียนย่อหน้า; ในกฎหมายเรียกย่อหน้าว่า วรรค เช่น มาตรา ๕ วรรค ๒.ย่อหน้า ก. เขียนหรือพิมพ์หนังสือขึ้นบรรทัดใหม่และร่นจากแนวซ้ายสุดเข้าไปพอสมควร เพื่อแสดงว่าขึ้นความตอนใหม่. น. ข้อความตอนย่อย ๆ ที่แยกออกจากกันด้วยวิธีเขียนย่อหน้า; ในกฎหมายเรียกย่อหน้าว่า วรรค เช่น มาตรา ๕ วรรค ๒.
ย่อหย่อน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่เคร่งครัด เช่น ระเบียบวินัยย่อหย่อน, ลดน้อยถอยลง เช่น กำลังย่อหย่อน.ย่อหย่อน ว. ไม่เคร่งครัด เช่น ระเบียบวินัยย่อหย่อน, ลดน้อยถอยลง เช่น กำลังย่อหย่อน.
ย่อเหลี่ยม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ทำให้มุมของเสาหรือภาชนะเช่นผอบ ตะลุ่ม ลึกเข้าไปทางด้านในเป็นมุม ๙๐ องศา.ย่อเหลี่ยม ก. ทำให้มุมของเสาหรือภาชนะเช่นผอบ ตะลุ่ม ลึกเข้าไปทางด้านในเป็นมุม ๙๐ องศา.
ย่อแหยง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-งอ-งู[–แหฺยง] เป็นคำกริยา หมายถึง เกรงกลัว.ย่อแหยง [–แหฺยง] ก. เกรงกลัว.
ยอก เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ตำฝังอยู่ในเนื้อ เช่น หนามยอกเอาหนามบ่ง, รู้สึกเจ็บแปลบคล้ายมีอะไรมาเสียดแทง เช่น รู้สึกยอกอก, โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น หนามยอกอก.ยอก ก. ตำฝังอยู่ในเนื้อ เช่น หนามยอกเอาหนามบ่ง, รู้สึกเจ็บแปลบคล้ายมีอะไรมาเสียดแทง เช่น รู้สึกยอกอก, โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น หนามยอกอก.
ยอกย้อน เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ซับซ้อนซ่อนเงื่อน เช่น ทำกลอุบายยอกย้อน, กลับไปกลับมาอย่างมีเงื่อนงำ เช่น พยานให้การยอกย้อน, ยุ่งยากซับซ้อนสะสางยาก เช่น คดียอกย้อน. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ย้อนให้เจ็บอกเจ็บใจ เช่น พูดจายอกย้อน, ย้อนยอก ก็ว่า.ยอกย้อน ก. ซับซ้อนซ่อนเงื่อน เช่น ทำกลอุบายยอกย้อน, กลับไปกลับมาอย่างมีเงื่อนงำ เช่น พยานให้การยอกย้อน, ยุ่งยากซับซ้อนสะสางยาก เช่น คดียอกย้อน. ว. ย้อนให้เจ็บอกเจ็บใจ เช่น พูดจายอกย้อน, ย้อนยอก ก็ว่า.
ย็อกแย็ก, ย็อกแย็ก ๆ, ย็อก ๆ แย็ก ๆ ย็อกแย็ก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-กอ-ไก่ ย็อกแย็ก ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก ย็อก ๆ แย็ก ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ทำอย่างไม่เอาจริงเอาจัง ไม่เข้าท่าเข้าทาง ไม่ถูกแบบถูกแผน หรือไม่ได้เรื่องได้ราว เป็นต้น เช่น ทำงานย็อกแย็ก เต้นย็อกแย็ก ๆ ทำย็อก ๆ แย็ก ๆ.ย็อกแย็ก, ย็อกแย็ก ๆ, ย็อก ๆ แย็ก ๆ ว. อาการที่ทำอย่างไม่เอาจริงเอาจัง ไม่เข้าท่าเข้าทาง ไม่ถูกแบบถูกแผน หรือไม่ได้เรื่องได้ราว เป็นต้น เช่น ทำงานย็อกแย็ก เต้นย็อกแย็ก ๆ ทำย็อก ๆ แย็ก ๆ.
ยอง ๑, ยอง ๆ ยอง ความหมายที่ ๑ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู ยอง ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่นั่งชันเข่าทั้ง ๒ โดยก้นไม่ถึงพื้น เช่น นั่งยองอยู่ในท้องแม่. ในวงเล็บ มาจาก หนังสือไตรภูมิพระร่วง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ ร.ศ. ๑๓๑, หย่อง ก็ว่า.ยอง ๑, ยอง ๆ ว. อาการที่นั่งชันเข่าทั้ง ๒ โดยก้นไม่ถึงพื้น เช่น นั่งยองอยู่ในท้องแม่. (ไตรภูมิ), หย่อง ก็ว่า.
ยอง เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง สัตว์ในจําพวกอีเก้ง.ยอง ๒ (กลอน) น. สัตว์ในจําพวกอีเก้ง.
ยอง เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เส้น, ใย, มักใช้เข้าคู่กับคำ ใย เป็น ยองใย. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สุกใส, ยะยอง หรือ ยรรยอง ก็ใช้ แต่มักแปลว่า สุกใส.ยอง ๓ น. เส้น, ใย, มักใช้เข้าคู่กับคำ ใย เป็น ยองใย. ว. สุกใส, ยะยอง หรือ ยรรยอง ก็ใช้ แต่มักแปลว่า สุกใส.
ยองใย เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง เส้นใย (แห่งแมงมุม). เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ผุดผ่องเป็นนํ้านวล เช่น ผิวนวลเป็นยองใย; ใช้เป็นคําเปรียบเทียบว่ามีขนาดเล็กเท่าใยแมงมุม เช่น ไม่มีความผิดแม้เท่ายองใย.ยองใย น. เส้นใย (แห่งแมงมุม). ว. ผุดผ่องเป็นนํ้านวล เช่น ผิวนวลเป็นยองใย; ใช้เป็นคําเปรียบเทียบว่ามีขนาดเล็กเท่าใยแมงมุม เช่น ไม่มีความผิดแม้เท่ายองใย.
ยองไย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ใยแมงมุม.ยองไย่ น. ใยแมงมุม.
ย่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เดินอย่างใช้ปลายเท้าจดลงเบา ๆ.ย่อง ๑ ก. เดินอย่างใช้ปลายเท้าจดลงเบา ๆ.
ย่องกริบ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง เดินเข้าไปอย่างเงียบกริบ.ย่องกริบ ก. เดินเข้าไปอย่างเงียบกริบ.
ย่องเบา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ย่องเข้าไปลักสิ่งของของเขาเพื่อไม่ให้เจ้าของรู้ตัว.ย่องเบา ก. อาการที่ย่องเข้าไปลักสิ่งของของเขาเพื่อไม่ให้เจ้าของรู้ตัว.
ย่องแย่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่ถนัด, ไม่แข็งแรง, (ใช้แก่อาการเดินที่เหยียบไม่ถนัด), กระย่องกระแย่ง ก็ว่า.ย่องแย่ง ว. ไม่ถนัด, ไม่แข็งแรง, (ใช้แก่อาการเดินที่เหยียบไม่ถนัด), กระย่องกระแย่ง ก็ว่า.
ย่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่ลอยเหนือขึ้นมา เช่น แกงมันย่อง, มีเงางาม เช่น ขัดพื้นเป็นมันย่อง.ย่อง ๒ ว. ที่ลอยเหนือขึ้นมา เช่น แกงมันย่อง, มีเงางาม เช่น ขัดพื้นเป็นมันย่อง.
ย้อง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งาม, สวย.ย้อง ว. งาม, สวย.
ย่องเหง็ด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-งอ-งู-ไม้-ไต่-คู้-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง จ้องหน่อง. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ย่องเหง็ด น. จ้องหน่อง. (ช.).
ยอด เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนสูงสุด, ส่วนเหนือสุด, เช่น ยอดปราสาท ยอดเจดีย์ ยอดเขา, ส่วนปลายสุดของพรรณไม้หรือที่แตกใหม่ เช่น ยอดผัก ยอดตำลึง ยอดกระถิน; เรียกคนหรือสัตว์ที่มีคุณสมบัติยิ่งยวดเหนือผู้อื่น เช่น ยอดคน ยอดหญิง ยอดสุนัข; จํานวนรวม เช่น ยอดเงิน; ฝี (ใช้ในราชาศัพท์ว่า พระยอด). ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่สุด เช่น ยอดเยี่ยม ยอดรัก.ยอด น. ส่วนสูงสุด, ส่วนเหนือสุด, เช่น ยอดปราสาท ยอดเจดีย์ ยอดเขา, ส่วนปลายสุดของพรรณไม้หรือที่แตกใหม่ เช่น ยอดผัก ยอดตำลึง ยอดกระถิน; เรียกคนหรือสัตว์ที่มีคุณสมบัติยิ่งยวดเหนือผู้อื่น เช่น ยอดคน ยอดหญิง ยอดสุนัข; จํานวนรวม เช่น ยอดเงิน; ฝี (ใช้ในราชาศัพท์ว่า พระยอด). (ปาก) ว. ที่สุด เช่น ยอดเยี่ยม ยอดรัก.
ยอดด้วน เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เถาหัวด้วน.ยอดด้วน น. เถาหัวด้วน.
ยอดดี เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ดีที่สุด เช่น รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี.ยอดดี ว. ดีที่สุด เช่น รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี.
ยอดน้ำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในภูมิศาสตร์ เป็นคำนาม หมายถึง แหล่งที่เกิดของลํานํ้า, ต้นนํ้า ก็เรียก.ยอดน้ำ (ภูมิ) น. แหล่งที่เกิดของลํานํ้า, ต้นนํ้า ก็เรียก.
ยอดเยี่ยม เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-มอ-ม้า เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ดีที่สุด, เลิศที่สุด, เยี่ยมยอด ก็ว่า.ยอดเยี่ยม ว. ดีที่สุด, เลิศที่สุด, เยี่ยมยอด ก็ว่า.
ยอดสร้อย เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-สอ-เสือ-รอ-เรือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง นางผู้เป็นที่รักยิ่ง.ยอดสร้อย น. นางผู้เป็นที่รักยิ่ง.
ยอดอก เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง บริเวณเหนือลิ้นปี่.ยอดอก น. บริเวณเหนือลิ้นปี่.
ยอดจาก เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-จอ-จาน-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ดู มังกร เขียนว่า มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-รอ-เรือ ความหมายที่ ๒.ยอดจาก ดู มังกร ๒.
ยอดม่วง เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-มอ-ม้า-ไม้-เอก-วอ-แหวน-งอ-งูดู ตาเดียว เขียนว่า ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ความหมายที่ ๑.ยอดม่วง ดู ตาเดียว ๑.
ยอน เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง แยง เช่น เอาขนไก่ยอนหู.ยอน ก. แยง เช่น เอาขนไก่ยอนหู.
ย้อน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง หวนกลับ เช่น ย้อนไป ย้อนมา ย้อนกลับบ้าน, ทวนกลับ เช่น ย้อนเกล็ด ย้อนหลัง, พูดสวนตอบ (มักใช้ในทางไม่ดี) เช่น เด็กย้อนผู้ใหญ่ ลูกย้อนแม่.ย้อน ก. หวนกลับ เช่น ย้อนไป ย้อนมา ย้อนกลับบ้าน, ทวนกลับ เช่น ย้อนเกล็ด ย้อนหลัง, พูดสวนตอบ (มักใช้ในทางไม่ดี) เช่น เด็กย้อนผู้ใหญ่ ลูกย้อนแม่.
ย้อนคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-คอ-ควาย-สะ-หระ-อำ เป็นคำกริยา หมายถึง ว่าสวนตอบตามคำที่เขาว่ามา เช่น ฝ่ายหนึ่งพูดว่า เธอโง่จริง อีกฝ่ายหนึ่งก็ย้อนคำว่า แล้วเธอไม่โง่หรือ.ย้อนคำ ก. ว่าสวนตอบตามคำที่เขาว่ามา เช่น ฝ่ายหนึ่งพูดว่า เธอโง่จริง อีกฝ่ายหนึ่งก็ย้อนคำว่า แล้วเธอไม่โง่หรือ.
ย้อนต้น เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง กลับถอยหลังไปที่ตอนต้น, หวนไปข้างต้น, เช่น อ่านหนังสือย้อนต้น.ย้อนต้น ก. กลับถอยหลังไปที่ตอนต้น, หวนไปข้างต้น, เช่น อ่านหนังสือย้อนต้น.
ย้อนเนื้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะไม้ที่ไม่มีตา แต่เนื้อทวนไปทวนมา เลื่อยหรือไสกบได้ยาก มักเป็นไม้เนื้ออ่อน เช่น งิ้ว เรียกว่า ไม้ย้อนเนื้อ.ย้อนเนื้อ ว. ลักษณะไม้ที่ไม่มีตา แต่เนื้อทวนไปทวนมา เลื่อยหรือไสกบได้ยาก มักเป็นไม้เนื้ออ่อน เช่น งิ้ว เรียกว่า ไม้ย้อนเนื้อ.
ย้อนยอก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ย้อนให้เจ็บอกเจ็บใจ เช่น พูดจาย้อนยอก, ยอกย้อน ก็ว่า.ย้อนยอก ว. ย้อนให้เจ็บอกเจ็บใจ เช่น พูดจาย้อนยอก, ยอกย้อน ก็ว่า.
ย้อนรอย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ทวนกลับตามรอยเดิม เช่น ตำรวจย้อนรอยผู้ร้าย.ย้อนรอย ก. ทวนกลับตามรอยเดิม เช่น ตำรวจย้อนรอยผู้ร้าย.
ย้อนศร เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-สอ-สา-ลา-รอ-เรือ เป็นคำกริยา หมายถึง ไปทวนเครื่องหมายลูกศร เช่น ขับรถย้อนศร.ย้อนศร ก. ไปทวนเครื่องหมายลูกศร เช่น ขับรถย้อนศร.
ย้อนแสง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-สะ-หระ-แอ-สอ-เสือ-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ทวนแสง เช่น ถ่ายรูปย้อนแสง.ย้อนแสง ก. ทวนแสง เช่น ถ่ายรูปย้อนแสง.
ย้อนหลัง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ถอยกลับไปหาอดีต เช่น ให้ผลย้อนหลัง มีผลย้อนหลัง.ย้อนหลัง ก. ถอยกลับไปหาอดีต เช่น ให้ผลย้อนหลัง มีผลย้อนหลัง.
ยอบ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง ทรุดลง, ย่อลง, หมอบ, ฟุบ, เช่น ยอบกาย ยอบตัวลง. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง พร่อง.ยอบ ก. ทรุดลง, ย่อลง, หมอบ, ฟุบ, เช่น ยอบกาย ยอบตัวลง. ว. พร่อง.
ยอบแยบ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง จวนหมด, เกือบจะไม่พอ, เช่น เงินทองยอบแยบ เสบียงอาหารยอบแยบ.ยอบแยบ ว. จวนหมด, เกือบจะไม่พอ, เช่น เงินทองยอบแยบ เสบียงอาหารยอบแยบ.
ยอม เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่แสดงออกบอกให้รู้ว่าเห็นด้วย ไม่ขัด ตกลงปลงใจ เช่น ยอมตามที่สั่ง ยอมนั่ง ยอมตาย, ผ่อนผันให้ เช่น ยอมให้ทําได้ ยอมให้ไป, ไม่สู้ เช่น เรื่องนี้ผมยอมเขา.ยอม ก. อาการที่แสดงออกบอกให้รู้ว่าเห็นด้วย ไม่ขัด ตกลงปลงใจ เช่น ยอมตามที่สั่ง ยอมนั่ง ยอมตาย, ผ่อนผันให้ เช่น ยอมให้ทําได้ ยอมให้ไป, ไม่สู้ เช่น เรื่องนี้ผมยอมเขา.
ยอมความ เขียนว่า ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-คอ-ควาย-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำกริยา หมายถึง ตกลงระงับคดีอาญาที่เป็นความผิดต่อส่วนตัวก่อนคดีถึงที่สุด.ยอมความ (กฎ) ก. ตกลงระงับคดีอาญาที่เป็นความผิดต่อส่วนตัวก่อนคดีถึงที่สุด.
ย่อม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า ความหมายที่ คําช่วยกริยา แสดงว่าเป็นไปตามปรกติ ตามธรรมดา หรือ เป็นสามัญทั่ว ๆ ไป เช่น สัตว์ทั้งหลายเกิดมาแล้วย่อมตาย.ย่อม ๑ คําช่วยกริยา แสดงว่าเป็นไปตามปรกติ ตามธรรมดา หรือ เป็นสามัญทั่ว ๆ ไป เช่น สัตว์ทั้งหลายเกิดมาแล้วย่อมตาย.
ย่อม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีขนาดค่อนข้างเล็กเมื่อเปรียบเทียบกับสิ่งที่ใหญ่กว่า เช่น นี่ขนาดใหญ่ นั่นขนาดย่อม, เบา (ใช้แก่ราคา); ลดลง, หย่อน.ย่อม ๒ ว. มีขนาดค่อนข้างเล็กเมื่อเปรียบเทียบกับสิ่งที่ใหญ่กว่า เช่น นี่ขนาดใหญ่ นั่นขนาดย่อม, เบา (ใช้แก่ราคา); ลดลง, หย่อน.
ย่อมเยา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีราคาถูก, มีราคาพอสมควร.ย่อมเยา ว. มีราคาถูก, มีราคาพอสมควร.
ย้อม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ชุบด้วยสี, อาบด้วยสี, ทำให้ด้าย ไหม หรือผ้าเป็นต้นเป็นสีต่าง ๆ ด้วยการชุบลงไปในน้ำสี.ย้อม ก. ชุบด้วยสี, อาบด้วยสี, ทำให้ด้าย ไหม หรือผ้าเป็นต้นเป็นสีต่าง ๆ ด้วยการชุบลงไปในน้ำสี.
ย้อมใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง ชุบใจ, ทําให้ใจชุ่มชื่น, ปลุกใจให้กล้า เช่น กินเหล้าย้อมใจ.ย้อมใจ ก. ชุบใจ, ทําให้ใจชุ่มชื่น, ปลุกใจให้กล้า เช่น กินเหล้าย้อมใจ.
ย้อมผม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-ผอ-ผึ้ง-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ใช้ครีมหรือน้ำสีเป็นต้น ฉีดหรือพ่นให้ผมเป็นสีต่าง ๆ เช่น สีดำ สีทอง สีเงิน.ย้อมผม ก. ใช้ครีมหรือน้ำสีเป็นต้น ฉีดหรือพ่นให้ผมเป็นสีต่าง ๆ เช่น สีดำ สีทอง สีเงิน.
ย้อมแมวขาย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-มอ-ม้า-วอ-แหวน-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ตกแต่งคนหรือของที่ไม่ดีโดยมีเจตนาจะหลอกลวงให้ผู้อื่นเชื่อว่าดี.ย้อมแมวขาย (ปาก) ก. ตกแต่งคนหรือของที่ไม่ดีโดยมีเจตนาจะหลอกลวงให้ผู้อื่นเชื่อว่าดี.
ย่อย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ทําเป็นส่วนเล็กส่วนน้อยโดยแยกจากส่วนใหญ่ เช่น ย่อยหิน; ทำให้ละลายจนซึมซาบได้ เช่น ย่อยอาหาร. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรียกส่วนน้อยที่แยกจากส่วนใหญ่ เช่น ส่วนย่อย กลุ่มย่อย, เบ็ดเตล็ด, ไม่สำคัญ, เช่น ข่าวย่อย, เรียกละครเรื่องสั้น ๆ ว่า ละครย่อย; เรียกธนบัตรที่ราคาน้อยกว่าฉบับที่มีราคามากว่า ธนบัตรย่อย หรือ แบงก์ย่อย.ย่อย ก. ทําเป็นส่วนเล็กส่วนน้อยโดยแยกจากส่วนใหญ่ เช่น ย่อยหิน; ทำให้ละลายจนซึมซาบได้ เช่น ย่อยอาหาร. ว. เรียกส่วนน้อยที่แยกจากส่วนใหญ่ เช่น ส่วนย่อย กลุ่มย่อย, เบ็ดเตล็ด, ไม่สำคัญ, เช่น ข่าวย่อย, เรียกละครเรื่องสั้น ๆ ว่า ละครย่อย; เรียกธนบัตรที่ราคาน้อยกว่าฉบับที่มีราคามากว่า ธนบัตรย่อย หรือ แบงก์ย่อย.
ย่อยข่าว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-ขอ-ไข่-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง หยิบยกเฉพาะประเด็นสำคัญของข่าวมากล่าว.ย่อยข่าว ก. หยิบยกเฉพาะประเด็นสำคัญของข่าวมากล่าว.
ย่อยยับ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ป่นปี้, เช่น เสียการพนันย่อยยับ เสียหายย่อยยับ, ยับย่อย หรือ ยับเยิน ก็ว่า. เป็นคำกริยา หมายถึง ถูกทำลาย, เสียหาย, เช่น เขาเล่นการพนันจนทรัพย์สมบัติของพ่อแม่ย่อยยับหมด, ยับย่อย หรือ ยับเยิน ก็ว่า.ย่อยยับ ว. ป่นปี้, เช่น เสียการพนันย่อยยับ เสียหายย่อยยับ, ยับย่อย หรือ ยับเยิน ก็ว่า. ก. ถูกทำลาย, เสียหาย, เช่น เขาเล่นการพนันจนทรัพย์สมบัติของพ่อแม่ย่อยยับหมด, ยับย่อย หรือ ยับเยิน ก็ว่า.
ย้อย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ห้อยเป็นทางลงมา เช่น รากไทรย้อยลงมา พวงมะไฟห้อยย้อย, ห้อยลงมา เช่น รวงผึ้งย้อยลงมา ผมย้อยลงปรกหน้า, ไหลเป็นทางยืดลงมา เช่น น้ำมูกย้อย น้ำตาลย้อย, หยาดห้อยลงมาจวนจะหยด เช่น น้ำหมากย้อย น้ำตาย้อย; คราบหินปูนที่ย้อยลงมาจากเพดานถ้ำหินปูน มีลักษณะเป็นท่อน เป็นกรวย หรือเป็นแผ่นม่าน เรียกว่า หินย้อย.ย้อย ก. ห้อยเป็นทางลงมา เช่น รากไทรย้อยลงมา พวงมะไฟห้อยย้อย, ห้อยลงมา เช่น รวงผึ้งย้อยลงมา ผมย้อยลงปรกหน้า, ไหลเป็นทางยืดลงมา เช่น น้ำมูกย้อย น้ำตาลย้อย, หยาดห้อยลงมาจวนจะหยด เช่น น้ำหมากย้อย น้ำตาย้อย; คราบหินปูนที่ย้อยลงมาจากเพดานถ้ำหินปูน มีลักษณะเป็นท่อน เป็นกรวย หรือเป็นแผ่นม่าน เรียกว่า หินย้อย.
ย้อแย้ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท เป็นคำกริยา หมายถึง เดินป้อแป้อย่างเป็ด.ย้อแย้ ก. เดินป้อแป้อย่างเป็ด.
ยะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ คําประกอบข้างหน้าคําที่ตั้งต้นด้วย ย ในบทกลอน มีความแปลอย่างเดียวกับคําเดิมนั้น เช่น ยะยอง ยะยั่ง ยะยัด ยะย้อย ยะย้าย.ยะ ๑ คําประกอบข้างหน้าคําที่ตั้งต้นด้วย ย ในบทกลอน มีความแปลอย่างเดียวกับคําเดิมนั้น เช่น ยะยอง ยะยั่ง ยะยัด ยะย้อย ยะย้าย.
ยะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คําออกเสียงลงท้ายวลีหรือประโยค ถือว่าไม่สุภาพ เช่น ของกินนะยะ ของถวายพระนะยะ จะรีบไปไหนยะ.ยะ ๒ ว. คําออกเสียงลงท้ายวลีหรือประโยค ถือว่าไม่สุภาพ เช่น ของกินนะยะ ของถวายพระนะยะ จะรีบไปไหนยะ.
ย่ะ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อะ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คํารับ (ถือเป็นคําไม่สุภาพ).ย่ะ ว. คํารับ (ถือเป็นคําไม่สุภาพ).
ยะงันจะคับ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-งอ-งู-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-จอ-จาน-สะ-หระ-อะ-คอ-ควาย-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง พูดไม่ได้. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยะงันจะคับ ว. พูดไม่ได้. (ช.).
ยะยอบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ยอบ, นอบ.ยะยอบ (กลอน) ก. ยอบ, นอบ.
ยะยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แวววาว.ยะยัน (กลอน) ว. แวววาว.
ยะยับ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ระยับ, ยิบ ๆ, วาบวับ.ยะยับ (กลอน) ว. ระยับ, ยิบ ๆ, วาบวับ.
ยะยาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไหว ๆ.ยะยาน (กลอน) ว. ไหว ๆ.
ยะย้าย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ยักย้าย, ย้ายไปมา.ยะย้าย (กลอน) ก. ยักย้าย, ย้ายไปมา.
ยะย้าว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ร่าเริง, ยินดี.ยะย้าว (กลอน) ก. ร่าเริง, ยินดี.
ยะแย้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ยื้อแย่ง.ยะแย้ง (กลอน) ก. ยื้อแย่ง.
ยะวา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง ชวา.ยะวา (โบ) น. ชวา.
ยะหิทา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อิ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง เย็บ. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยะหิทา ก. เย็บ. (ช.).
ยัก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่คิ้ว ไหล่ หรือก้น เป็นต้น ยกขึ้นยกลง, ทําให้คิ้ว ไหล่ หรือก้น เป็นต้น ยกขึ้นยกลง, เช่น ยักคิ้ว ยักไหล่ เดินก้นยักไปยักมา; อาการที่ของบางอย่างเยื้องไม่ได้ระดับกัน เช่น สวมเสื้อไหล่ยักไปข้างหนึ่ง; ย้ายข้างไปมา เช่น ยักเอว ว่าวปักเป้ายักไปยักมา; แว้งแทงด้วยเงี่ยง เช่น ปลาดุกยัก; แยกหรือกันเอาไว้เสียเอง เช่น ยักเงิน; ย้ายที่จากที่เขาแทงไว้เดิมไปลงที่ใหม่ (ใช้ในการแทงถั่วโปเป็นต้น) เช่น ยัก ๒ ไป ๓ ยัก ๓ ไป ๔ ซึ่งเรียกว่า ยัก ๓ ไปครบ; เอาทรัพย์ของผู้อื่นที่อยู่ในความดูแลรักษาของตนไปโดยทุจริต, ยักยอก ก็ว่า.ยัก ๑ ก. อาการที่คิ้ว ไหล่ หรือก้น เป็นต้น ยกขึ้นยกลง, ทําให้คิ้ว ไหล่ หรือก้น เป็นต้น ยกขึ้นยกลง, เช่น ยักคิ้ว ยักไหล่ เดินก้นยักไปยักมา; อาการที่ของบางอย่างเยื้องไม่ได้ระดับกัน เช่น สวมเสื้อไหล่ยักไปข้างหนึ่ง; ย้ายข้างไปมา เช่น ยักเอว ว่าวปักเป้ายักไปยักมา; แว้งแทงด้วยเงี่ยง เช่น ปลาดุกยัก; แยกหรือกันเอาไว้เสียเอง เช่น ยักเงิน; ย้ายที่จากที่เขาแทงไว้เดิมไปลงที่ใหม่ (ใช้ในการแทงถั่วโปเป็นต้น) เช่น ยัก ๒ ไป ๓ ยัก ๓ ไป ๔ ซึ่งเรียกว่า ยัก ๓ ไปครบ; เอาทรัพย์ของผู้อื่นที่อยู่ในความดูแลรักษาของตนไปโดยทุจริต, ยักยอก ก็ว่า.
ยักกระสาย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง เปลี่ยนน้ำกระสายยาไปตามอาการของโรค, โดยปริยายหมายความว่า เปลี่ยนไปใช้อย่างอื่นหรือวิธีอื่นแทน.ยักกระสาย (ปาก) ก. เปลี่ยนน้ำกระสายยาไปตามอาการของโรค, โดยปริยายหมายความว่า เปลี่ยนไปใช้อย่างอื่นหรือวิธีอื่นแทน.
ยักคอ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-คอ-ควาย-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง เอียงคอไปในทางตรงกันข้ามกับยักเอว เป็นท่าประกอบการรำไทยอย่างหนึ่ง.ยักคอ ก. เอียงคอไปในทางตรงกันข้ามกับยักเอว เป็นท่าประกอบการรำไทยอย่างหนึ่ง.
ยักคิ้ว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-คอ-ควาย-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ลักษณะของสิ่งซึ่ง ๒ ข้างไม่เท่ากันอย่างนุ่งผ้าโจงกระเบนสูงข้างต่ำข้าง เรียกว่า นุ่งผ้ายักคิ้ว.ยักคิ้ว ก. ลักษณะของสิ่งซึ่ง ๒ ข้างไม่เท่ากันอย่างนุ่งผ้าโจงกระเบนสูงข้างต่ำข้าง เรียกว่า นุ่งผ้ายักคิ้ว.
ยักเงี่ยง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-งอ-งู-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง หมอบลงและขยับศอกไปมา เป็นท่าหนึ่งของการเล่นเสือข้ามห้วย.ยักเงี่ยง ก. หมอบลงและขยับศอกไปมา เป็นท่าหนึ่งของการเล่นเสือข้ามห้วย.
ยักท่า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ไม่ปฏิบัติตามที่ตกลงกันไว้ เป็นการเล่นแง่เพื่อดูท่วงทีของอีกฝ่ายหนึ่ง.ยักท่า ก. ไม่ปฏิบัติตามที่ตกลงกันไว้ เป็นการเล่นแง่เพื่อดูท่วงทีของอีกฝ่ายหนึ่ง.
ยักยอก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง เอาทรัพย์ของผู้อื่นที่อยู่ในความดูแลรักษาของตนไปโดยทุจริต, ใช้เพียง ยัก คําเดียว ก็มี. ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อความผิดอาญาฐานเบียดบังเอาทรัพย์ของผู้อื่น หรือซึ่งผู้อื่นเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วย ที่อยู่ในความครอบครองมาเป็นของตนหรือของบุคคลที่สามโดยทุจริต เรียกว่า ความผิดฐานยักยอก.ยักยอก ก. เอาทรัพย์ของผู้อื่นที่อยู่ในความดูแลรักษาของตนไปโดยทุจริต, ใช้เพียง ยัก คําเดียว ก็มี. (กฎ) น. ชื่อความผิดอาญาฐานเบียดบังเอาทรัพย์ของผู้อื่น หรือซึ่งผู้อื่นเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วย ที่อยู่ในความครอบครองมาเป็นของตนหรือของบุคคลที่สามโดยทุจริต เรียกว่า ความผิดฐานยักยอก.
ยักย้าย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง เปลี่ยนที่เสีย หรือนําไปไว้เสียที่อื่น, ยักย้ายถ่ายเท ก็ว่า, ใช้เพียง ยัก คําเดียว ก็มี.ยักย้าย ก. เปลี่ยนที่เสีย หรือนําไปไว้เสียที่อื่น, ยักย้ายถ่ายเท ก็ว่า, ใช้เพียง ยัก คําเดียว ก็มี.
ยักยิ้ม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ลักยิ้ม.ยักยิ้ม น. ลักยิ้ม.
ยักเยื้อง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เลี่ยงไป, ไม่ตรงไปตรงมา, เช่น ถามเรื่องหนึ่ง แต่พูดยักเยื้องไปตอบอีกเรื่องหนึ่ง, ดัดแปลง เช่น ทํายักเยื้อง, เยื้องยัก ก็ว่า.ยักเยื้อง ว. เลี่ยงไป, ไม่ตรงไปตรงมา, เช่น ถามเรื่องหนึ่ง แต่พูดยักเยื้องไปตอบอีกเรื่องหนึ่ง, ดัดแปลง เช่น ทํายักเยื้อง, เยื้องยัก ก็ว่า.
ยักหล่ม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง รอยบุ๋มที่สะบักทั้ง ๒ ข้าง ถือว่าเป็นลักษณะไม่ดีสําหรับหญิง ๑ ใน ๓ อย่าง คือ สีจัก ยักหล่ม ถ่มร้าย, มักใช้เข้าคู่กับ ถ่มร้าย เป็น ยักหล่มถ่มร้าย.ยักหล่ม น. รอยบุ๋มที่สะบักทั้ง ๒ ข้าง ถือว่าเป็นลักษณะไม่ดีสําหรับหญิง ๑ ใน ๓ อย่าง คือ สีจัก ยักหล่ม ถ่มร้าย, มักใช้เข้าคู่กับ ถ่มร้าย เป็น ยักหล่มถ่มร้าย.
ยักเอว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ออ-อ่าง-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง เอียงตัวท่อนบนไปข้างใดข้างหนึ่ง ส่วนลำตัวท่อนล่างตั้งตรง เป็นท่าประกอบการรำไทยท่าหนึ่ง.ยักเอว ก. เอียงตัวท่อนบนไปข้างใดข้างหนึ่ง ส่วนลำตัวท่อนล่างตั้งตรง เป็นท่าประกอบการรำไทยท่าหนึ่ง.
ยัก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คําประกอบกริยาในประโยคปฏิเสธแสดงความผิดคาด เช่น ไม่ยักจริง ว่าจะมาแล้วไม่ยักมา.ยัก ๒ (ปาก) ว. คําประกอบกริยาในประโยคปฏิเสธแสดงความผิดคาด เช่น ไม่ยักจริง ว่าจะมาแล้วไม่ยักมา.
ยักข์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ขอ-ไข่-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยกฺษ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี.ยักข์ น. ยักษ์. (ป.; ส. ยกฺษ).
ยักขินี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง นางยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยกฺษิณี เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-นอ-เนน-สะ-หระ-อี.ยักขินี น. นางยักษ์. (ป.; ส. ยกฺษิณี).
ยักเพรีย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ยอ-ยักดู ครอบจักรวาล เขียนว่า คอ-ควาย-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-จอ-จาน-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-รอ-เรือ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง ความหมายที่ ๕.ยักเพรีย ดู ครอบจักรวาล ๕.
ยักยี่ยักยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ขะยิก ๆ, เขยก ๆ, ทําท่าขยับบ่อย ๆ.ยักยี่ยักยัน ว. ขะยิก ๆ, เขยก ๆ, ทําท่าขยับบ่อย ๆ.
ยักยี่ยักเหยา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา[–เหฺยา] เป็นคำกริยา หมายถึง พูดเซ้าซี้จะเอาให้ได้.ยักยี่ยักเหยา [–เหฺยา] ก. พูดเซ้าซี้จะเอาให้ได้.
ยักแย่ยักยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เขย้อแขย่ง, มีท่าทางเก้กัง.ยักแย่ยักยัน ว. เขย้อแขย่ง, มีท่าทางเก้กัง.
ยักษ์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง อมนุษย์พวกหนึ่ง ถือกันว่ามีรูปร่างใหญ่โตน่ากลัว มีเขี้ยวงอก ใจดําอํามหิต ชอบกินมนุษย์ กินสัตว์ โดยมากมีฤทธิ์เหาะได้จําแลงตัวได้, บางทีใช้ปะปนกับคําว่า อสูร รากษส และมาร ก็มี; เทวดาพวกหนึ่งในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกและชั้นปรนิมมิตวสวัตดี; ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ศตภิษัช มี ๔ ดวง, ดาวพิมพ์ทอง หรือ ดาวสตะภิสชะ ก็เรียก. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง โดยปริยายหมายความว่า มีลักษณะหรืออาการอย่างยักษ์ เช่น ใจยักษ์ หน้ายักษ์, มีลักษณะใหญ่เป็นพิเศษในพวก เช่น ปลาหมึกยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต ยกฺษ เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี ว่า อมนุษย์พวกหนึ่ง บริวารท้าวเวสวัณ และมาจากภาษาบาลี ยกฺข เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-ขอ-ไข่.ยักษ์ น. อมนุษย์พวกหนึ่ง ถือกันว่ามีรูปร่างใหญ่โตน่ากลัว มีเขี้ยวงอก ใจดําอํามหิต ชอบกินมนุษย์ กินสัตว์ โดยมากมีฤทธิ์เหาะได้จําแลงตัวได้, บางทีใช้ปะปนกับคําว่า อสูร รากษส และมาร ก็มี; เทวดาพวกหนึ่งในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกและชั้นปรนิมมิตวสวัตดี; ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ศตภิษัช มี ๔ ดวง, ดาวพิมพ์ทอง หรือ ดาวสตะภิสชะ ก็เรียก. ว. โดยปริยายหมายความว่า มีลักษณะหรืออาการอย่างยักษ์ เช่น ใจยักษ์ หน้ายักษ์, มีลักษณะใหญ่เป็นพิเศษในพวก เช่น ปลาหมึกยักษ์. (ส. ยกฺษ ว่า อมนุษย์พวกหนึ่ง บริวารท้าวเวสวัณ; ป. ยกฺข).
ยักษ์ปักหลั่น เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ทัน-ทะ-คาด-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู[–ปัก–] ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำนาม หมายถึง ผู้มีรูปร่างใหญ่โต.ยักษ์ปักหลั่น [–ปัก–] (สำ) น. ผู้มีรูปร่างใหญ่โต.
ยักษ์มักกะสัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ทัน-ทะ-คาด-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำนาม หมายถึง ผู้มีใจคอดุร้าย.ยักษ์มักกะสัน (สำ) น. ผู้มีใจคอดุร้าย.
ยักษา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง ยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยักษา (กลอน) น. ยักษ์. (ส.).
ยักษิณี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-นอ-เนน-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง นางยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ยกฺขินี เขียนว่า ยอ-ยัก-กอ-ไก่-พิน-ทุ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-สะ-หระ-อี.ยักษิณี น. นางยักษ์. (ส.; ป. ยกฺขินี).
ยักษี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง ยักษ์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยักษี (กลอน) น. ยักษ์. (ส.).
ยักหยาว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยั่วเย้าให้โกรธ.ยักหยาว ก. ยั่วเย้าให้โกรธ.
ยัง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งูคำช่วยกริยาในประโยคคำถามปฏิเสธหรือประโยคปฏิเสธ โดยละกริยานั้นไว้ให้เข้าใจเอาเอง เช่น ถามว่า จะไปหรือยัง ตอบว่า ยัง, ถ้าใช้นำหน้าคำกริยาเข้าคู่กับคำ อยู่ หมายความว่า กริยานั้นกำลังกระทำอยู่ เช่น เขายังกินอยู่ เขายังนอนอยู่, ถ้าใช้นำหน้าคำวิเศษณ์เข้าคู่กับคำ อยู่ หมายความว่า ยังอยู่ในภาวะนั้น เช่น ยังเด็กอยู่ ยังสาวอยู่ ยังเช้าอยู่, ใช้ประกอบคำกริยาเชิงปฏิเสธที่เริ่มหรือกำหนดไว้แล้ว แต่ยังไม่เสร็จสิ้นลงไป เช่น ป่านนี้ยังไม่มา ทั้ง ๆ ที่น่าจะมาแล้ว, ใช้เข้าคู่กับคำอื่นเพื่อเชื่อมประโยคหน้ากับประโยคหลังที่มีข้อความในลักษณะคล้ายคลึงกันให้เนื่องกัน เช่น นอกจากโง่แล้วยังหยิ่งอีกด้วย นอกจากสวยแล้วยังรวยอีกด้วย. เป็นคำกริยา หมายถึง คงอยู่, มีอยู่, เช่น ถามว่า หมดแล้วหรือ ตอบว่า ยังมีอีก; กระทำให้ เช่น ยังชีวิตให้เป็นไป ยังใจให้ชุ่มชื่น. เป็นคำบุรพบท หมายถึง ถึง เช่น แจ้งความมายังท่านทั้งหลาย, สู่ เช่น ไปยังบ้าน, ตลอด, ตลอดถึง, เช่น วันยังค่ำ คืนยังรุ่ง.ยัง คำช่วยกริยาในประโยคคำถามปฏิเสธหรือประโยคปฏิเสธ โดยละกริยานั้นไว้ให้เข้าใจเอาเอง เช่น ถามว่า จะไปหรือยัง ตอบว่า ยัง, ถ้าใช้นำหน้าคำกริยาเข้าคู่กับคำ อยู่ หมายความว่า กริยานั้นกำลังกระทำอยู่ เช่น เขายังกินอยู่ เขายังนอนอยู่, ถ้าใช้นำหน้าคำวิเศษณ์เข้าคู่กับคำ อยู่ หมายความว่า ยังอยู่ในภาวะนั้น เช่น ยังเด็กอยู่ ยังสาวอยู่ ยังเช้าอยู่, ใช้ประกอบคำกริยาเชิงปฏิเสธที่เริ่มหรือกำหนดไว้แล้ว แต่ยังไม่เสร็จสิ้นลงไป เช่น ป่านนี้ยังไม่มา ทั้ง ๆ ที่น่าจะมาแล้ว, ใช้เข้าคู่กับคำอื่นเพื่อเชื่อมประโยคหน้ากับประโยคหลังที่มีข้อความในลักษณะคล้ายคลึงกันให้เนื่องกัน เช่น นอกจากโง่แล้วยังหยิ่งอีกด้วย นอกจากสวยแล้วยังรวยอีกด้วย. ก. คงอยู่, มีอยู่, เช่น ถามว่า หมดแล้วหรือ ตอบว่า ยังมีอีก; กระทำให้ เช่น ยังชีวิตให้เป็นไป ยังใจให้ชุ่มชื่น. บ. ถึง เช่น แจ้งความมายังท่านทั้งหลาย, สู่ เช่น ไปยังบ้าน, ตลอด, ตลอดถึง, เช่น วันยังค่ำ คืนยังรุ่ง.
ยังก่อน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนูคำขอร้องให้รั้งรอไว้ก่อน เช่น ยังก่อน อย่าเพิ่งกิน.ยังก่อน คำขอร้องให้รั้งรอไว้ก่อน เช่น ยังก่อน อย่าเพิ่งกิน.
ยังกับ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อย่างกับ, เหมือนกับ, ราวกับ, เช่น สวยยังกับนางสาวไทย เหมือนกันยังกับโขกมาจากพิมพ์เดียวกัน.ยังกับ ว. อย่างกับ, เหมือนกับ, ราวกับ, เช่น สวยยังกับนางสาวไทย เหมือนกันยังกับโขกมาจากพิมพ์เดียวกัน.
ยังชั่ว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ค่อยดีขึ้น.ยังชั่ว ก. ค่อยดีขึ้น.
ยังเป็นอยู่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-ไต่-คู้-นอ-หนู-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อู-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยังมีชีวิตอยู่ เช่น ปลายังเป็นอยู่.ยังเป็นอยู่ ว. ยังมีชีวิตอยู่ เช่น ปลายังเป็นอยู่.
ยังมี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อี เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มี (มักใช้ในบทนิทานหรือในวรรณคดี) เช่น แต่ปางหลังยังมีกรุงกษัตริย์.ยังมี ว. มี (มักใช้ในบทนิทานหรือในวรรณคดี) เช่น แต่ปางหลังยังมีกรุงกษัตริย์.
ยังเลย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-ยอ-ยักใช้เป็นคำปฏิเสธกริยาที่ถูกถามอย่างสิ้นเชิง เช่น ถามว่า อ่านหรือยัง ตอบว่า ยังเลย.ยังเลย ใช้เป็นคำปฏิเสธกริยาที่ถูกถามอย่างสิ้นเชิง เช่น ถามว่า อ่านหรือยัง ตอบว่า ยังเลย.
ยังแล้ว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-ไม้-โท-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อยู่แล้ว, ให้เสร็จไป.ยังแล้ว (กลอน) ว. อยู่แล้ว, ให้เสร็จไป.
ยังไหว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-หอ-หีบ-วอ-แหวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยังพอสู้ได้, ยังพอทำได้, เช่น ยังทำไหวไหม ถ้ายังไหวก็จะไม่พัก.ยังไหว ว. ยังพอสู้ได้, ยังพอทำได้, เช่น ยังทำไหวไหม ถ้ายังไหวก็จะไม่พัก.
ยังอยู่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อู-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยังมีชีวิตอยู่, ยังไม่ตาย, เช่น พ่อยังอยู่ แม่ตายแล้ว.ยังอยู่ ว. ยังมีชีวิตอยู่, ยังไม่ตาย, เช่น พ่อยังอยู่ แม่ตายแล้ว.
ยังอีก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-กอ-ไก่ใช้ประกอบคำกริยาหรือคำวิเศษณ์ หมายความว่า ที่ยังไม่ได้ทำ ยังมีอยู่ เช่น งานที่ยังไม่ได้ทำ ยังอีกเยอะเลย; คำที่ผู้ใหญ่ใช้ขู่เด็กที่ไม่ทำตามสั่ง เช่น เมื่อบอกให้เด็กออกมา เด็กไม่ออกมา ก็จะพูดว่า ยังอีก.ยังอีก ใช้ประกอบคำกริยาหรือคำวิเศษณ์ หมายความว่า ที่ยังไม่ได้ทำ ยังมีอยู่ เช่น งานที่ยังไม่ได้ทำ ยังอีกเยอะเลย; คำที่ผู้ใหญ่ใช้ขู่เด็กที่ไม่ทำตามสั่ง เช่น เมื่อบอกให้เด็กออกมา เด็กไม่ออกมา ก็จะพูดว่า ยังอีก.
ยั้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง หยุด เช่น ตีไม่ยั้ง กินไม่ยั้ง ยั้งไม่ทัน ลื่นยั้งไม่อยู่, หยุดพักชั่วคราว เช่น ยั้งทัพอยู่ที่นครสวรรค์ ๓ คืน แล้วจึงเดินทัพต่อไป, ชะงักชั่วคราว เช่น ยั้งคิด ยั้งมือ, รั้ง เช่น ยั้งไม่หยุด, ขยัก เช่น อย่าใช้เงินจนหมด ยั้งไว้บ้าง.ยั้ง ก. หยุด เช่น ตีไม่ยั้ง กินไม่ยั้ง ยั้งไม่ทัน ลื่นยั้งไม่อยู่, หยุดพักชั่วคราว เช่น ยั้งทัพอยู่ที่นครสวรรค์ ๓ คืน แล้วจึงเดินทัพต่อไป, ชะงักชั่วคราว เช่น ยั้งคิด ยั้งมือ, รั้ง เช่น ยั้งไม่หยุด, ขยัก เช่น อย่าใช้เงินจนหมด ยั้งไว้บ้าง.
ยังกาหลา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ต้นมะตาด. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยังกาหลา น. ต้นมะตาด. (ช.).
ยั่งยืน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-งอ-งู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยืนยง, อยู่นาน, เช่น ขอให้มีความสุขยั่งยืน, คงทน เช่น สังขารไม่จีรังยั่งยืน เจดีย์นี้มีอายุยั่งยืนมาได้ ๗๐๐ ปีแล้ว.ยั่งยืน ก. ยืนยง, อยู่นาน, เช่น ขอให้มีความสุขยั่งยืน, คงทน เช่น สังขารไม่จีรังยั่งยืน เจดีย์นี้มีอายุยั่งยืนมาได้ ๗๐๐ ปีแล้ว.
ยังหยัง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง รูปงาม. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยังหยัง ว. รูปงาม. (ช.).
ยัชโญปวีต เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-โอ-ยอ-หยิง-ปอ-ปลา-วอ-แหวน-สะ-หระ-อี-ตอ-เต่า[ยัดโยปะวีด] เป็นคำนาม หมายถึง สายเครื่องหมายวรรณะพราหมณ์ กษัตริย์ และแพศย์ สวมจากซ้ายไปขวา, สายมงคล สายธุรํา หรือ สายธุหรํ่าของพราหมณ์ ก็เรียก, เพี้ยนเป็น ยัชโญปิวีต ก็มี. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยัชโญปวีต [ยัดโยปะวีด] น. สายเครื่องหมายวรรณะพราหมณ์ กษัตริย์ และแพศย์ สวมจากซ้ายไปขวา, สายมงคล สายธุรํา หรือ สายธุหรํ่าของพราหมณ์ ก็เรียก, เพี้ยนเป็น ยัชโญปิวีต ก็มี. (ส.).
ยัชนะ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ชอ-ช้าง-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ[ยัดชะนะ] เป็นคำนาม หมายถึง พิธีจําพวกหนึ่งสําหรับบูชาเทวดาโดยสวดมนตร์และถวายเครื่องเซ่นสังเวย. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยัชนะ [ยัดชะนะ] น. พิธีจําพวกหนึ่งสําหรับบูชาเทวดาโดยสวดมนตร์และถวายเครื่องเซ่นสังเวย. (ป., ส.).
ยัชมาน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ชอ-ช้าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา-นอ-หนู[ยัดชะ–] เป็นคำนาม หมายถึง เจ้าภาพ. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยัชมาน [ยัดชะ–] น. เจ้าภาพ. (ส.).
ยัญ, ยัญ–, ยัญญะ ยัญ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง ยัญ– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง ยัญญะ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-ยอ-หยิง-สะ-หระ-อะ [ยันยะ–] เป็นคำนาม หมายถึง การเซ่น, การบูชา, การเซ่นสรวงโดยมีการฆ่าสัตว์หรือคนเป็นเครื่องบูชาเรียกว่า บูชายัญ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยฺ เขียนว่า ยอ-ยัก-ยอ-หยิง-พิน-ทุ-ยอ-หยิง และมาจากภาษาสันสกฤต ยชฺ เขียนว่า ยอ-ยัก-ชอ-ช้าง-พิน-ทุ-ยอ-หยิง.ยัญ, ยัญ–, ยัญญะ [ยันยะ–] น. การเซ่น, การบูชา, การเซ่นสรวงโดยมีการฆ่าสัตว์หรือคนเป็นเครื่องบูชาเรียกว่า บูชายัญ. (ป. ยฺ; ส. ยชฺ).
ยัญกรรม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง การเซ่นสรวงบูชาของพราหมณ์.ยัญกรรม น. การเซ่นสรวงบูชาของพราหมณ์.
ยัญพิธี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-พอ-พาน-สะ-หระ-อิ-ทอ-ทง-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง พิธีเซ่นสรวงบูชาของพราหมณ์.ยัญพิธี น. พิธีเซ่นสรวงบูชาของพราหมณ์.
ยัญญังค์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-ยอ-หยิง-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง มะเดื่อชุมพร. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยัญญังค์ น. มะเดื่อชุมพร. (ป.).
ยัฐิิ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ [ยัดถิ] เป็นคำนาม หมายถึง ไม้เท้า. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยฏิ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-ปะ-ตัก-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ และมาจากภาษาสันสกฤต ยษฺฏิ เขียนว่า ยอ-ยัก-สอ-รือ-สี-พิน-ทุ-ตอ-ปะ-ตัก-สะ-หระ-อิ.ยัฐิิ ๑ [ยัดถิ] น. ไม้เท้า. (ป. ยฏิ; ส. ยษฺฏิ).
ยัฐิ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ [ยัดถิ] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อมาตราวัดความยาวของอินเดียโบราณ เท่ากับ ๑ วา ๑ ศอก, ๒๐ ยัฐิ เป็น ๑ อุสภ.ยัฐิ ๒ [ยัดถิ] น. ชื่อมาตราวัดความยาวของอินเดียโบราณ เท่ากับ ๑ วา ๑ ศอก, ๒๐ ยัฐิ เป็น ๑ อุสภ.
ยัฐิมธุกา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ-มอ-ม้า-ทอ-ทง-สะ-หระ-อุ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา[ยัดถิมะทุกา] เป็นคำนาม หมายถึง ชะเอมเครือ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยฏฺิมธุกา เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-ปะ-ตัก-พิน-ทุ-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ-มอ-ม้า-ทอ-ทง-สะ-หระ-อุ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา.ยัฐิมธุกา [ยัดถิมะทุกา] น. ชะเอมเครือ. (ป. ยฏฺิมธุกา).
ยัด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง บรรจุหรือใส่สิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยอัดดันหรือผลักดันเข้าไป เช่น ยัดที่นอน, บรรจุหรือใส่สิ่งที่ระบุไว้ด้วยอาการเช่นนั้น เช่น ยัดนุ่น ยัดกระสอบ ยัดเข้าห้องขัง, โดยปริยายหมายถึงบรรจุ ใส่ หรือ ให้ โดยอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น เอาเงินยัดให้เป็นสินบน ยัดความรู้ที่ให้โทษเข้าไปในสมอง; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง ใช้แทนคําว่า กิน (ใช้ในลักษณะกินอย่างตะกรุมตะกราม ถือว่าเป็นคำหยาบ).ยัด ก. บรรจุหรือใส่สิ่งใดสิ่งหนึ่งโดยอัดดันหรือผลักดันเข้าไป เช่น ยัดที่นอน, บรรจุหรือใส่สิ่งที่ระบุไว้ด้วยอาการเช่นนั้น เช่น ยัดนุ่น ยัดกระสอบ ยัดเข้าห้องขัง, โดยปริยายหมายถึงบรรจุ ใส่ หรือ ให้ โดยอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น เอาเงินยัดให้เป็นสินบน ยัดความรู้ที่ให้โทษเข้าไปในสมอง; (ปาก) ใช้แทนคําว่า กิน (ใช้ในลักษณะกินอย่างตะกรุมตะกราม ถือว่าเป็นคำหยาบ).
ยัดข้อหา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-ขอ-ไข่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ยัดความผิดให้แล้วตั้งข้อหา.ยัดข้อหา ก. ยัดความผิดให้แล้วตั้งข้อหา.
ยัดทะนาน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อะ-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง เบียดกันแน่น, อัดกันแน่น, เช่น คนแน่นเหมือนแป้งยัดทะนาน.ยัดทะนาน ก. เบียดกันแน่น, อัดกันแน่น, เช่น คนแน่นเหมือนแป้งยัดทะนาน.
ยัดปาก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง อ้างว่าเป็นคำพูดของผู้ใดผู้หนึ่ง ทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่.ยัดปาก ก. อ้างว่าเป็นคำพูดของผู้ใดผู้หนึ่ง ทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่.
ยัดพลุ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-พอ-พาน-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ เป็นคำกริยา หมายถึง ใส่ดินพลุลงในกระบอกพลุแล้วตอกให้แน่น.ยัดพลุ ก. ใส่ดินพลุลงในกระบอกพลุแล้วตอกให้แน่น.
ยัดเยียด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง เบียดกันแน่น, แออัดกันแน่น, เช่น คนเบียดเสียดยัดเยียดกัน; ขืนหรือแค่นให้โดยผู้รับไม่เต็มใจรับ เช่น ยัดเยียดขายให้, เยียดยัด ก็ว่า, ใช้เพียง ยัด คําเดียวก็มี.ยัดเยียด ก. เบียดกันแน่น, แออัดกันแน่น, เช่น คนเบียดเสียดยัดเยียดกัน; ขืนหรือแค่นให้โดยผู้รับไม่เต็มใจรับ เช่น ยัดเยียดขายให้, เยียดยัด ก็ว่า, ใช้เพียง ยัด คําเดียวก็มี.
ยัดไส้ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-สอ-เสือ-ไม้-โท เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่มีสิ่งอื่นบรรจุอยู่ข้างใน เช่น เป็ดยัดไส้. เป็นคำกริยา หมายถึง สอดของปลอมไว้ข้างใน เช่น ธนบัตรยัดไส้.ยัดไส้ ว. ที่มีสิ่งอื่นบรรจุอยู่ข้างใน เช่น เป็ดยัดไส้. ก. สอดของปลอมไว้ข้างใน เช่น ธนบัตรยัดไส้.
ยัติภังค์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-พอ-สำ-เพา-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด[ยัดติ–]ดู ยติภังค์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-พอ-สำ-เพา-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด ที่ ยติ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ ๒.ยัติภังค์ [ยัดติ–] ดู ยติภังค์ ที่ ยติ ๒.
ยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ต้านไว้, ทานไว้, ดันไว้, เช่น ยันประตูไว้ไม่ให้ล้ม, ค้ำไว้ เช่น ถือไม้เท้ายันกาย, ดันตัวขึ้น เช่น เอามือยันตัวลุกขึ้นจากพื้น; จด เช่น เอาหลังยันกัน นอนหัวยันฝา โตจนตัวยันเปล; ประจัน เช่น ตั้งกองทัพยันกัน; ยืนยัน เช่น เขายันว่าเขาไม่ได้ทำผิด; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง ถีบ เช่น เดี๋ยวยันเปรี้ยงเข้าให้. ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสมอ, ตลอด, เช่น โกหกยันเลย นอนยันเลย. เป็นคำสันธาน หมายถึง จนถึง, กระทั่งถึง, เช่น เที่ยวยันสว่าง.ยัน ๑ ก. ต้านไว้, ทานไว้, ดันไว้, เช่น ยันประตูไว้ไม่ให้ล้ม, ค้ำไว้ เช่น ถือไม้เท้ายันกาย, ดันตัวขึ้น เช่น เอามือยันตัวลุกขึ้นจากพื้น; จด เช่น เอาหลังยันกัน นอนหัวยันฝา โตจนตัวยันเปล; ประจัน เช่น ตั้งกองทัพยันกัน; ยืนยัน เช่น เขายันว่าเขาไม่ได้ทำผิด; (ปาก) ถีบ เช่น เดี๋ยวยันเปรี้ยงเข้าให้. (ปาก) ว. เสมอ, ตลอด, เช่น โกหกยันเลย นอนยันเลย. สัน. จนถึง, กระทั่งถึง, เช่น เที่ยวยันสว่าง.
ยันกัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง พิสูจน์ต่อหน้าให้รู้ข้อเท็จจริง เช่น เอาพยานมายันกัน, สอบข้อมูลหรือรายการให้ตรงกัน เช่น เอาบัญชีมายันกัน.ยันกัน ก. พิสูจน์ต่อหน้าให้รู้ข้อเท็จจริง เช่น เอาพยานมายันกัน, สอบข้อมูลหรือรายการให้ตรงกัน เช่น เอาบัญชีมายันกัน.
ยันป้าย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ปอ-ปลา-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ถึงที่สุด เช่น เที่ยวยันป้าย.ยันป้าย ก. ถึงที่สุด เช่น เที่ยวยันป้าย.
ยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เมา (ใช้แก่หมาก) เช่น ยันหมาก เอาหมากที่ยันไปแช่น้ำจะหายยัน. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่ทำให้เมา ในคำว่า หมากยัน.ยัน ๒ ก. เมา (ใช้แก่หมาก) เช่น ยันหมาก เอาหมากที่ยันไปแช่น้ำจะหายยัน. ว. ที่ทำให้เมา ในคำว่า หมากยัน.
ยั่น เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ครั่นคร้าม, ท้อถอย.ยั่น ก. ครั่นคร้าม, ท้อถอย.
ยันต์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ตารางหรือลายเส้นเป็นตัวเลข อักขระหรือรูปภาพที่เขียน สัก หรือแกะสลักลงบนแผ่นผ้า ผิวหนัง ไม้ โลหะ เป็นต้น ถือว่าเป็นของขลัง เช่น ยันต์ตรีนิสิงเห ยันต์พระเจ้า ๕ พระองค์, เรียกเสื้อหรือผ้าเป็นต้นที่มีลวดลายเช่นนั้นว่า เสื้อยันต์ ผ้ายันต์, เรียกกิริยาที่ทำเช่นนั้นว่า ลงเลข ลงยันต์.ยันต์ น. ตารางหรือลายเส้นเป็นตัวเลข อักขระหรือรูปภาพที่เขียน สัก หรือแกะสลักลงบนแผ่นผ้า ผิวหนัง ไม้ โลหะ เป็นต้น ถือว่าเป็นของขลัง เช่น ยันต์ตรีนิสิงเห ยันต์พระเจ้า ๕ พระองค์, เรียกเสื้อหรือผ้าเป็นต้นที่มีลวดลายเช่นนั้นว่า เสื้อยันต์ ผ้ายันต์, เรียกกิริยาที่ทำเช่นนั้นว่า ลงเลข ลงยันต์.
ยันตร–, ยันตร์ ยันตร– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ตอ-เต่า-รอ-เรือ ยันตร์ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-ทัน-ทะ-คาด [ยันตฺระ–, ยัน] เป็นคำนาม หมายถึง ยนตร์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ยนฺต เขียนว่า ยอ-ยัก-นอ-หนู-พิน-ทุ-ตอ-เต่า.ยันตร–, ยันตร์ [ยันตฺระ–, ยัน] น. ยนตร์. (ส.; ป. ยนฺต).
ยันตรกรรม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง วิชาเครื่องกล.ยันตรกรรม น. วิชาเครื่องกล.
ยั่นตะนี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อะ-นอ-หนู-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง ผ้ามัสลินพิมพ์ดอก. ในวงเล็บ เทียบ ภาษาฮินูดสตานี jamdani เขียนว่า เจ-เอ-เอ็ม-ดี-เอ-เอ็น-ไอ.ยั่นตะนี น. ผ้ามัสลินพิมพ์ดอก. (เทียบฮินดูสตานี jamdani).
ยันเย้า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ปลํ้า; หยอก.ยันเย้า ก. ปลํ้า; หยอก.
ยับ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เก็บ. เป็นคำนาม หมายถึง เรียกผลหมากสุกที่เก็บไว้กินนาน ๆ โดยทำเป็นหมากหลุมหรือหมากไหว่า หมากยับ.ยับ ๑ ก. เก็บ. น. เรียกผลหมากสุกที่เก็บไว้กินนาน ๆ โดยทำเป็นหมากหลุมหรือหมากไหว่า หมากยับ.
ยับ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ย่น, ยู่ยี่, เช่น ผ้ายับ เสื้อยับ กระดาษยับ, อาการซึ่งแสดงความเสียหายมาก หรือเสียรูปจนถึงชํ้าชอก พังทลาย ป่นปี้ ปู้ยี่ปู้ยํา ยู่ยี่ เป็นต้น เช่น รถถูกชนยับ บ้านพังยับ.ยับ ๒ ก. ย่น, ยู่ยี่, เช่น ผ้ายับ เสื้อยับ กระดาษยับ, อาการซึ่งแสดงความเสียหายมาก หรือเสียรูปจนถึงชํ้าชอก พังทลาย ป่นปี้ ปู้ยี่ปู้ยํา ยู่ยี่ เป็นต้น เช่น รถถูกชนยับ บ้านพังยับ.
ยับย่อย, ยับเยิน ยับย่อย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ยับเยิน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ป่นปี้ เช่น เสียการพนันยับย่อย เสียหายยับเยิน, ย่อยยับ ก็ว่า. เป็นคำกริยา หมายถึง ถูกทำลาย, เสียหาย, เช่น เขาเล่นการพนันจนทรัพย์สมบัติของพ่อแม่ยับย่อยหมด หนังสือยับเยินหมดทั้งเล่ม, ย่อยยับ ก็ว่า.ยับย่อย, ยับเยิน ว. ป่นปี้ เช่น เสียการพนันยับย่อย เสียหายยับเยิน, ย่อยยับ ก็ว่า. ก. ถูกทำลาย, เสียหาย, เช่น เขาเล่นการพนันจนทรัพย์สมบัติของพ่อแม่ยับย่อยหมด หนังสือยับเยินหมดทั้งเล่ม, ย่อยยับ ก็ว่า.
ยับ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ขยํ้า.ยับ ๓ ก. ขยํ้า.
ยับ ๔, ยับ ๆ ยับ ความหมายที่ ๔ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ยับ ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีแสงแวบ ๆ, ยิบ ๆ.ยับ ๔, ยับ ๆ ว. มีแสงแวบ ๆ, ยิบ ๆ.
ยับยง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งามเป็นแสงวาววับ.ยับยง (โบ) ว. งามเป็นแสงวาววับ.
ยับยาน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำกริยา หมายถึง หวั่นไหว.ยับยาน (โบ) ก. หวั่นไหว.
ยับยาบ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง โบกหรือกระพือขึ้นลงไปมาช้า ๆ, ยาบ ๆ ก็ใช้.ยับยาบ ก. โบกหรือกระพือขึ้นลงไปมาช้า ๆ, ยาบ ๆ ก็ใช้.
ยับยั้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง หยุดไว้, รั้งรอไว้, เช่น ยับยั้งใบลาไว้; พักอยู่.ยับยั้ง ก. หยุดไว้, รั้งรอไว้, เช่น ยับยั้งใบลาไว้; พักอยู่.
ยับยั้งชั่งใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง คิดทบทวนดูผลดีผลเสียให้รอบคอบก่อนที่จะทำอะไรลงไป.ยับยั้งชั่งใจ ก. คิดทบทวนดูผลดีผลเสียให้รอบคอบก่อนที่จะทำอะไรลงไป.
ยั่ว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง ยาน, เครื่องพาตัวไป, เช่น วอ เสลี่ยง รถ, บางทีใช้ควบกับคํา ยาน เป็น ยั่วยาน, ต่อมาใช้เลือนเป็น ยวดยาน. เป็นคำกริยา หมายถึง พูดหรือทําให้เกิดอารมณ์ในทางใดทางหนึ่งรุนแรงขึ้น เช่น ยั่วราคะ ยั่วโทสะ ยั่วโมโห ยั่วกิเลส.ยั่ว (โบ) น. ยาน, เครื่องพาตัวไป, เช่น วอ เสลี่ยง รถ, บางทีใช้ควบกับคํา ยาน เป็น ยั่วยาน, ต่อมาใช้เลือนเป็น ยวดยาน. ก. พูดหรือทําให้เกิดอารมณ์ในทางใดทางหนึ่งรุนแรงขึ้น เช่น ยั่วราคะ ยั่วโทสะ ยั่วโมโห ยั่วกิเลส.
ยั่วยวน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้อีกฝ่ายหนึ่งกำเริบรักหรือเกิดความใคร่.ยั่วยวน ก. ทําให้อีกฝ่ายหนึ่งกำเริบรักหรือเกิดความใคร่.
ยั่วยุ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ เป็นคำกริยา หมายถึง ยุให้เกิดอารมณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง.ยั่วยุ ก. ยุให้เกิดอารมณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง.
ยั่วเย้า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง พูดหยอกล้อ, กระเซ้า.ยั่วเย้า ก. พูดหยอกล้อ, กระเซ้า.
ยั้ว, ยั้วเยี้ย ยั้ว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-วอ-แหวน ยั้วเยี้ย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-โท-ยอ-ยัก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่คนหรือสัตว์จํานวนมากเคลื่อนไหวขวักไขว่ไปมา เช่น ลูกเต้ายั้วเยี้ยไปหมด หนอนไต่กันยั้วเยี้ย ฝูงลิงไต่ยั้วเยี้ยอยู่บนยอดไม้.ยั้ว, ยั้วเยี้ย ว. อาการที่คนหรือสัตว์จํานวนมากเคลื่อนไหวขวักไขว่ไปมา เช่น ลูกเต้ายั้วเยี้ยไปหมด หนอนไต่กันยั้วเยี้ย ฝูงลิงไต่ยั้วเยี้ยอยู่บนยอดไม้.
ยัวรยาตร เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-รอ-เรือ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-รอ-เรือ[ยัวระยาด] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ยุรยาตร.ยัวรยาตร [ยัวระยาด] (กลอน) ก. ยุรยาตร.
ยัวะ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง เดือดดาล เช่น ชักยัวะแล้วนะ. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่ทำให้ผู้พบเห็นเกิดความรุ่มร้อนใจ เช่น แต่งตัวยัวะ รูปร่างยัวะ.ยัวะ (ปาก) ก. เดือดดาล เช่น ชักยัวะแล้วนะ. ว. ที่ทำให้ผู้พบเห็นเกิดความรุ่มร้อนใจ เช่น แต่งตัวยัวะ รูปร่างยัวะ.
ยัษฏิ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-สอ-รือ-สี-ตอ-ปะ-ตัก-สะ-หระ-อิ[ยัดสะติ] เป็นคำนาม หมายถึง ไม้เท้า. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ยฏฺิ เขียนว่า ยอ-ยัก-ตอ-ปะ-ตัก-พิน-ทุ-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อิ.ยัษฏิ [ยัดสะติ] น. ไม้เท้า. (ส.; ป. ยฏฺิ).
ยา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่ใช้แก้หรือป้องกันโรค หรือบํารุงร่างกาย เรียกชื่อต่าง ๆ กัน คือ เรียกตามลักษณะก็มี เช่น ยาผง ยาเม็ด ยานํ้า เรียกตามสีก็มี เช่น ยาแดง ยาเขียว ยาเหลือง ยาดํา เรียกตามรสหรือกลิ่นก็มี เช่น ยาขม ยาหอม เรียกตามวิธีทําก็มี เช่น ยาต้ม ยากลั่น ยาดอง เรียกตามกิริยาที่ใช้ก็มี เช่น ยากวาด ยากิน ยาฉีด ยาดม ยาอม; เรียกยาฝิ่นว่า ยา ก็มี เช่น โรงยา; สารเคมีสําหรับเคลือบเงินทองให้มีสีต่าง ๆ; ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย หมายถึง วัตถุที่รับรองไว้ในตำรายาที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศ, วัตถุที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการวินิจฉัย บำบัด บรรเทา รักษา หรือป้องกันโรคหรือความเจ็บป่วยของมนุษย์หรือสัตว์, วัตถุที่เป็นเภสัชเคมีภัณฑ์หรือเภสัชเคมีภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูป หรือวัตถุที่มุ่งหมายสำหรับให้เกิดผลแก่สุขภาพ โครงสร้างหรือการกระทำหน้าที่ใด ๆ ของร่างกายของมนุษย์หรือสัตว์. เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้หายโรค, รักษาให้หาย, ในคําว่า เยียวยา; ทําให้หายรั่ว เช่น ยาเรือ. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ใช้ประกอบคํา พี่ น้อง ลูก ว่า พี่ยา น้องยา ลูกยา, ใช้ในราชาศัพท์หมายความว่า เพศชาย เช่น พระเจ้าลูกยาเธอ.ยา น. สิ่งที่ใช้แก้หรือป้องกันโรค หรือบํารุงร่างกาย เรียกชื่อต่าง ๆ กัน คือ เรียกตามลักษณะก็มี เช่น ยาผง ยาเม็ด ยานํ้า เรียกตามสีก็มี เช่น ยาแดง ยาเขียว ยาเหลือง ยาดํา เรียกตามรสหรือกลิ่นก็มี เช่น ยาขม ยาหอม เรียกตามวิธีทําก็มี เช่น ยาต้ม ยากลั่น ยาดอง เรียกตามกิริยาที่ใช้ก็มี เช่น ยากวาด ยากิน ยาฉีด ยาดม ยาอม; เรียกยาฝิ่นว่า ยา ก็มี เช่น โรงยา; สารเคมีสําหรับเคลือบเงินทองให้มีสีต่าง ๆ; (กฎ) วัตถุที่รับรองไว้ในตำรายาที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศ, วัตถุที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการวินิจฉัย บำบัด บรรเทา รักษา หรือป้องกันโรคหรือความเจ็บป่วยของมนุษย์หรือสัตว์, วัตถุที่เป็นเภสัชเคมีภัณฑ์หรือเภสัชเคมีภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูป หรือวัตถุที่มุ่งหมายสำหรับให้เกิดผลแก่สุขภาพ โครงสร้างหรือการกระทำหน้าที่ใด ๆ ของร่างกายของมนุษย์หรือสัตว์. ก. ทําให้หายโรค, รักษาให้หาย, ในคําว่า เยียวยา; ทําให้หายรั่ว เช่น ยาเรือ. ว. ใช้ประกอบคํา พี่ น้อง ลูก ว่า พี่ยา น้องยา ลูกยา, ใช้ในราชาศัพท์หมายความว่า เพศชาย เช่น พระเจ้าลูกยาเธอ.
ยากวาด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ใช้ป้ายในลำคอเด็กเล็ก ๆ แก้หละ ละออง ซาง.ยากวาด น. ยาที่ใช้ป้ายในลำคอเด็กเล็ก ๆ แก้หละ ละออง ซาง.
ยากันยุง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่จุดหรือทากันไม่ให้ยุงกัด.ยากันยุง น. ยาที่จุดหรือทากันไม่ให้ยุงกัด.
ยาขัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ขอ-ไข่-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่ใช้ขัดโลหะ หนัง หรือกระเบื้อง เป็นต้น.ยาขัด น. สิ่งที่ใช้ขัดโลหะ หนัง หรือกระเบื้อง เป็นต้น.
ยาขับเลือด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ขอ-ไข่-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยากินเพื่อขับระดู.ยาขับเลือด น. ยากินเพื่อขับระดู.
ยาขี้ผึ้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อี-ไม้-โท-ผอ-ผึ้ง-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่มีลักษณะเป็นขี้ผึ้งหรือครีม ใช้ทาแก้โรคผิวหนังเป็นต้น.ยาขี้ผึ้ง น. ยาที่มีลักษณะเป็นขี้ผึ้งหรือครีม ใช้ทาแก้โรคผิวหนังเป็นต้น.
ยาเขียว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ยาแก้ไข้ ทําด้วยใบไม้ล้วน มีหลายชนิด เช่น ยาเขียวใหญ่ ยาเขียวเล็ก ยาเขียวมหาอุดม.ยาเขียว ๑ น. ยาแก้ไข้ ทําด้วยใบไม้ล้วน มีหลายชนิด เช่น ยาเขียวใหญ่ ยาเขียวเล็ก ยาเขียวมหาอุดม.
ยาเคี้ยว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-คอ-ควาย-สะ-หระ-อี-ไม้-โท-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนใดส่วนหนึ่งของใบยาแห้ง นอกจากใบยาแห้งพันธุ์ยาสูบพื้นเมือง ซึ่งได้ปรุงหรือปนด้วยวัตถุอื่นนอกจากน้ำเพื่ออมหรือเคี้ยว.ยาเคี้ยว (กฎ) น. ส่วนใดส่วนหนึ่งของใบยาแห้ง นอกจากใบยาแห้งพันธุ์ยาสูบพื้นเมือง ซึ่งได้ปรุงหรือปนด้วยวัตถุอื่นนอกจากน้ำเพื่ออมหรือเคี้ยว.
ยาจืด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง เป็นเส้นละเอียด มีรสจืด สีเหลืองนวล ใช้เช็ดปากเช็ดฟันในเวลากินหมากแล้วม้วนเป็นก้อนเล็ก ๆ จุกไว้ที่มุมปาก, ยาฝอย ก็เรียก.ยาจืด น. ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง เป็นเส้นละเอียด มีรสจืด สีเหลืองนวล ใช้เช็ดปากเช็ดฟันในเวลากินหมากแล้วม้วนเป็นก้อนเล็ก ๆ จุกไว้ที่มุมปาก, ยาฝอย ก็เรียก.
ยาใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เป็นที่บํารุงหัวใจ, เป็นที่ชื่นใจ.ยาใจ ว. เป็นที่บํารุงหัวใจ, เป็นที่ชื่นใจ.
ยาฉุน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ฉอ-ฉิ่ง-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง เป็นเส้นหยาบ ๆ มีรสฉุน สีนํ้าตาลแก่ ใช้ใบตองหรือใบจากเป็นต้นมวนสูบ.ยาฉุน น. ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง เป็นเส้นหยาบ ๆ มีรสฉุน สีนํ้าตาลแก่ ใช้ใบตองหรือใบจากเป็นต้นมวนสูบ.
ยาชา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ทาหรือฉีดให้ประสาทชา มักใช้ในการผ่าตัดหรือถอนฟัน เป็นต้น.ยาชา น. ยาที่ทาหรือฉีดให้ประสาทชา มักใช้ในการผ่าตัดหรือถอนฟัน เป็นต้น.
ยาซัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ซอ-โซ่-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง เรียกสิ่งที่ใส่ลงในเบ้าที่หลอมโลหะในการเล่นแร่แปรธาตุ เช่น กำมะถัน ว่า ยาซัด, เรียกอาการเช่นนั้นว่า ซัดยา.ยาซัด น. เรียกสิ่งที่ใส่ลงในเบ้าที่หลอมโลหะในการเล่นแร่แปรธาตุ เช่น กำมะถัน ว่า ยาซัด, เรียกอาการเช่นนั้นว่า ซัดยา.
ยาซับ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ซอ-โซ่-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่รองในกระเปาะหัวแหวนหรือเครื่องประดับเพื่อหนุนเพชรพลอยให้มีสีสันงามขึ้น.ยาซับ น. สิ่งที่รองในกระเปาะหัวแหวนหรือเครื่องประดับเพื่อหนุนเพชรพลอยให้มีสีสันงามขึ้น.
ยาดอง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ใช้เครื่องสมุนไพรห่อแช่เหล้าเป็นต้น กินบำรุงร่างกายหรือแก้โรค.ยาดอง น. ยาที่ใช้เครื่องสมุนไพรห่อแช่เหล้าเป็นต้น กินบำรุงร่างกายหรือแก้โรค.
ยาดำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อำ เป็นคำนาม หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่เตรียมจากนํ้ายางซึ่งได้จากการกรีดโคนใบตามขวางของพืชหลายชนิดในสกุล Aloe วงศ์ Liliaceae นําไปเคี่ยวให้งวดแล้วทิ้งไว้ให้แข็งตัวเป็นก้อน มีสีนํ้าตาลเข้ม กลิ่นไม่ชวนดม รสขม ใช้เป็นยาได้ ส่วนมากได้จากชนิด A. barbadensis Miller; โดยปริยายหมายความว่า แทรกปนอยู่ทั่วไป.ยาดำ น. ผลิตภัณฑ์ที่เตรียมจากนํ้ายางซึ่งได้จากการกรีดโคนใบตามขวางของพืชหลายชนิดในสกุล Aloe วงศ์ Liliaceae นําไปเคี่ยวให้งวดแล้วทิ้งไว้ให้แข็งตัวเป็นก้อน มีสีนํ้าตาลเข้ม กลิ่นไม่ชวนดม รสขม ใช้เป็นยาได้ ส่วนมากได้จากชนิด A. barbadensis Miller; โดยปริยายหมายความว่า แทรกปนอยู่ทั่วไป.
ยาแดง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-แอ-ดอ-เด็ก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาสูบชนิดหนึ่งของจีน เส้นแดง; ยาผงชนิดหนึ่งสีแดงใช้ชงกินแก้ร้อนใน; ยาน้ำชนิดหนึ่งสีแดง สําหรับใส่แผลสด.ยาแดง น. ยาสูบชนิดหนึ่งของจีน เส้นแดง; ยาผงชนิดหนึ่งสีแดงใช้ชงกินแก้ร้อนใน; ยาน้ำชนิดหนึ่งสีแดง สําหรับใส่แผลสด.
ยาตั้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง ที่ทําเป็นตั้ง.ยาตั้ง น. ยาเส้นพื้นเมืองชนิดหนึ่ง ที่ทําเป็นตั้ง.
ยาถ่าย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ถอ-ถุง-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่กินเพื่อให้ถ่ายอุจจาระ.ยาถ่าย น. ยาที่กินเพื่อให้ถ่ายอุจจาระ.
ยาธาตุ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ทอ-ทง-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ เป็นคำนาม หมายถึง ยาคุมให้ท้องเป็นปรกติ.ยาธาตุ น. ยาคุมให้ท้องเป็นปรกติ.
ยานัตถุ์ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อุ-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง ผงละเอียดที่ปรุงขึ้นจากใบยาสูบหรือวัตถุใด ๆ สําหรับนัดโดยเป่าหรือสูดเข้าจมูก, เรียกกิริยาเช่นนั้นว่า นัดยานัตถุ์.ยานัตถุ์ น. ผงละเอียดที่ปรุงขึ้นจากใบยาสูบหรือวัตถุใด ๆ สําหรับนัดโดยเป่าหรือสูดเข้าจมูก, เรียกกิริยาเช่นนั้นว่า นัดยานัตถุ์.
ยาบำรุงเลือด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อำ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยาบำรุงให้เลือดงาม.ยาบำรุงเลือด น. ยาบำรุงให้เลือดงาม.
ยาเบื่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ยาพิษเป็นต้นที่กินแล้วทำให้เมาหรือตาย.ยาเบื่อ น. ยาพิษเป็นต้นที่กินแล้วทำให้เมาหรือตาย.
ยาประสะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ยาประเภทหนึ่งซึ่งตามปรกติเข้าเครื่องยาสิ่งหนึ่งซึ่งเป็นตัวหลัก มีปริมาณเท่ากับเครื่องยาอื่น ๆ อีกหลายอย่างรวมกัน เรียกชื่อตามเครื่องยาที่เป็นหลัก เช่น ยาประสะขิง คือ เข้าขิงครึ่งหนึ่งกับเครื่องยาอื่น ๆ อีกครึ่งหนึ่ง แต่มีบางชนิดเครื่องยาที่เป็นตัวหลักมีปริมาณไม่ถึงครึ่งหนึ่งของเครื่องยาทั้งหมด เช่น ยาประสะกานพลู.ยาประสะ น. ยาประเภทหนึ่งซึ่งตามปรกติเข้าเครื่องยาสิ่งหนึ่งซึ่งเป็นตัวหลัก มีปริมาณเท่ากับเครื่องยาอื่น ๆ อีกหลายอย่างรวมกัน เรียกชื่อตามเครื่องยาที่เป็นหลัก เช่น ยาประสะขิง คือ เข้าขิงครึ่งหนึ่งกับเครื่องยาอื่น ๆ อีกครึ่งหนึ่ง แต่มีบางชนิดเครื่องยาที่เป็นตัวหลักมีปริมาณไม่ถึงครึ่งหนึ่งของเครื่องยาทั้งหมด เช่น ยาประสะกานพลู.
ยาประสะน้ำนม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-สะ-หระ-อะ-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-นอ-หนู-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ยาบำรุงแม่ลูกอ่อนให้มีน้ำนมมาก.ยาประสะน้ำนม น. ยาบำรุงแม่ลูกอ่อนให้มีน้ำนมมาก.
ยาเป่า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ยาผงใช้เป่าเข้าลำคอ แก้เจ็บคอ.ยาเป่า น. ยาผงใช้เป่าเข้าลำคอ แก้เจ็บคอ.
ยาโป๊ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-โอ-ปอ-ปลา-ไม้-ตรี เป็นคำนาม หมายถึง ยาชูกำลังให้กระชุ่มกระชวยเหมือนเป็นหนุ่มสาวขึ้น.ยาโป๊ น. ยาชูกำลังให้กระชุ่มกระชวยเหมือนเป็นหนุ่มสาวขึ้น.
ยาแผนโบราณ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-แอ-ผอ-ผึ้ง-นอ-หนู-สะ-หระ-โอ-บอ-ไบ-ไม้-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-นอ-เนน ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบโรคศิลปะแผนโบราณ หรือการบำบัดโรคสัตว์ ซึ่งอยู่ในตำรายาแผนโบราณที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศ หรือยาที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศเป็นยาแผนโบราณ หรือยาที่ได้รับอนุญาตให้ขึ้นทะเบียนตำรับยาเป็นยาแผนโบราณ.ยาแผนโบราณ (กฎ) น. ยาที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบโรคศิลปะแผนโบราณ หรือการบำบัดโรคสัตว์ ซึ่งอยู่ในตำรายาแผนโบราณที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศ หรือยาที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศเป็นยาแผนโบราณ หรือยาที่ได้รับอนุญาตให้ขึ้นทะเบียนตำรับยาเป็นยาแผนโบราณ.
ยาแผนปัจจุบัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-แอ-ผอ-ผึ้ง-นอ-หนู-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-จอ-จาน-จอ-จาน-สะ-หระ-อุ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม การประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบัน หรือการบำบัดโรคสัตว์.ยาแผนปัจจุบัน (กฎ) น. ยาที่มุ่งหมายสำหรับใช้ในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม การประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบัน หรือการบำบัดโรคสัตว์.
ยาฝอย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ฝอ-ฝา-ออ-อ่าง-ยอ-ยักดู ยาจืด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก.ยาฝอย ดู ยาจืด.
ยาฝิ่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ฝอ-ฝา-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยาเสพติดชนิดหนึ่งทำจากยางฝิ่น.ยาฝิ่น น. ยาเสพติดชนิดหนึ่งทำจากยางฝิ่น.
ยาแฝด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-แอ-ฝอ-ฝา-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยาหรือสิ่งที่ผู้หญิงให้ผัวกินเพื่อให้หลงรักตัวคนเดียว.ยาแฝด น. ยาหรือสิ่งที่ผู้หญิงให้ผัวกินเพื่อให้หลงรักตัวคนเดียว.
ยาพิษ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-พอ-พาน-สะ-หระ-อิ-สอ-รือ-สี เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่มีพิษมาก กินหรือฉีดเข้าร่างกายเป็นต้นแล้วอาจทำให้ถึงตายได้.ยาพิษ น. สิ่งที่มีพิษมาก กินหรือฉีดเข้าร่างกายเป็นต้นแล้วอาจทำให้ถึงตายได้.
ยาเยีย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง รักษา, บํารุง.ยาเยีย ก. รักษา, บํารุง.
ยาระบาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ยาถ่ายอย่างอ่อน.ยาระบาย น. ยาถ่ายอย่างอ่อน.
ยารุ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ เป็นคำนาม หมายถึง ยาถ่ายอย่างแรง.ยารุ น. ยาถ่ายอย่างแรง.
ยาลูกกลอน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-กอ-ไก่-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ปั้นเป็นก้อนกลมเพื่อกลืนกิน.ยาลูกกลอน น. ยาที่ปั้นเป็นก้อนกลมเพื่อกลืนกิน.
ยาสมุนไพร เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-พอ-พาน-รอ-เรือ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ได้จากพฤกษชาติ สัตว์ หรือแร่ ซึ่งมิได้ผสม ปรุง หรือแปรสภาพ.ยาสมุนไพร (กฎ) น. ยาที่ได้จากพฤกษชาติ สัตว์ หรือแร่ ซึ่งมิได้ผสม ปรุง หรือแปรสภาพ.
ยาสลบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-ลอ-ลิง-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง สารเคมีที่ใช้ในการแพทย์เพื่อทําให้สลบ.ยาสลบ น. สารเคมีที่ใช้ในการแพทย์เพื่อทําให้สลบ.
ยาสั่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาพิษจําพวกหนึ่งที่เชื่อกันว่า ถ้าผู้ใดกินเข้าไปแล้วจะต้องตาย เมื่อไปกินอาหารที่กําหนดหรือตามเวลาที่กําหนดไว้.ยาสั่ง น. ยาพิษจําพวกหนึ่งที่เชื่อกันว่า ถ้าผู้ใดกินเข้าไปแล้วจะต้องตาย เมื่อไปกินอาหารที่กําหนดหรือตามเวลาที่กําหนดไว้.
ยาสามัญประจำบ้าน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-จอ-จาน-สะ-หระ-อำ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ยาแผนปัจจุบันหรือยาแผนโบราณ ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศเป็นยาสามัญประจำบ้าน.ยาสามัญประจำบ้าน (กฎ) น. ยาแผนปัจจุบันหรือยาแผนโบราณ ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศเป็นยาสามัญประจำบ้าน.
ยาสีฟัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อี-ฟอ-ฟัน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่เป็นผงหรือครีมเป็นต้นใช้สีฟันเพื่อรักษาฟันให้สะอาดและแข็งแรง.ยาสีฟัน น. สิ่งที่เป็นผงหรือครีมเป็นต้นใช้สีฟันเพื่อรักษาฟันให้สะอาดและแข็งแรง.
ยาสุมหัว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ใช้สมุนไพร เช่น ว่านเปราะ หัวหอม โขลกพอกกระหม่อมเด็กแก้หวัด.ยาสุมหัว น. ยาที่ใช้สมุนไพร เช่น ว่านเปราะ หัวหอม โขลกพอกกระหม่อมเด็กแก้หวัด.
ยาสูบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อู-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ยาสำหรับสูบ มีทั้งที่เป็นมวนและที่เป็นเส้นสำหรับสูบกล้อง; ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย หมายถึง บุหรี่ซิกาแรต บุหรี่ซิการ์ บุหรี่อื่น ยาเส้นปรุง รวมตลอดถึงยาเคี้ยวด้วย.ยาสูบ น. ยาสำหรับสูบ มีทั้งที่เป็นมวนและที่เป็นเส้นสำหรับสูบกล้อง; (กฎ) บุหรี่ซิกาแรต บุหรี่ซิการ์ บุหรี่อื่น ยาเส้นปรุง รวมตลอดถึงยาเคี้ยวด้วย.
ยาเส้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยาสูบชนิดหนึ่งที่หั่นใบยาเป็นเส้น ๆ หรือเป็นชิ้นเล็ก ๆ สําหรับมวนสูบหรือใส่กล้องสูบ; ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย หมายถึง ใบของต้นยาสูบหรือยาอัดซึ่งได้หั่นเป็นเส้นและแห้งแล้ว.ยาเส้น น. ยาสูบชนิดหนึ่งที่หั่นใบยาเป็นเส้น ๆ หรือเป็นชิ้นเล็ก ๆ สําหรับมวนสูบหรือใส่กล้องสูบ; (กฎ) ใบของต้นยาสูบหรือยาอัดซึ่งได้หั่นเป็นเส้นและแห้งแล้ว.
ยาเส้นปรุง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-ไม้-โท-นอ-หนู-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ใบยาซึ่งมิใช่ใบยาพันธุ์ยาสูบพื้นเมืองหรือยาอัด ซึ่งได้หั่นเป็นเส้นและปรุงหรือปนด้วยวัตถุอื่นนอกจากน้ำ.ยาเส้นปรุง (กฎ) น. ใบยาซึ่งมิใช่ใบยาพันธุ์ยาสูบพื้นเมืองหรือยาอัด ซึ่งได้หั่นเป็นเส้นและปรุงหรือปนด้วยวัตถุอื่นนอกจากน้ำ.
ยาเสพติด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-พอ-พาน-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยาหรือสารเคมีซึ่งเมื่อเสพหรือฉีดเข้าสู่ร่างกายติดต่อกันชั่วระยะเวลาหนึ่งก็จะติด ก่อให้เกิดพิษเรื้อรัง ทําให้ร่างกายและจิตใจเสื่อมโทรม เช่น ฝิ่น กัญชา เฮโรอีน ยานอนหลับ สุรา.ยาเสพติด น. ยาหรือสารเคมีซึ่งเมื่อเสพหรือฉีดเข้าสู่ร่างกายติดต่อกันชั่วระยะเวลาหนึ่งก็จะติด ก่อให้เกิดพิษเรื้อรัง ทําให้ร่างกายและจิตใจเสื่อมโทรม เช่น ฝิ่น กัญชา เฮโรอีน ยานอนหลับ สุรา.
ยาเสพติดให้โทษ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-พอ-พาน-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ไม้-โท-สะ-หระ-โอ-ทอ-ทะ-หาน-สอ-รือ-สี ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง สารเคมีหรือวัตถุชนิดใด ๆ ซึ่งเมื่อเสพเข้าสู่ร่างกายไม่ว่าจะโดยรับประทาน ดม สูบ ฉีด หรือด้วยประการใด ๆ แล้วทําให้เกิดผลต่อร่างกายและจิตใจในลักษณะสําคัญ เช่นต้องเพิ่มขนาดการเสพขึ้นเป็นลําดับ มีอาการถอนยาเมื่อขาดยา มีความต้องการเสพทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรงตลอดเวลา และสุขภาพโดยทั่วไปจะทรุดโทรมลง กับรวมตลอดถึงพืชหรือส่วนของพืชที่เป็นหรือให้ผลผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษ หรืออาจใช้ผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษและสารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษด้วย ทั้งนี้ตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศในราชกิจจานุเบกษา แต่ไม่หมายความถึงยาสามัญประจำบ้านบางตำรับตามกฎหมายว่าด้วยยาที่มียาเสพติดให้โทษผสมอยู่.ยาเสพติดให้โทษ (กฎ) น. สารเคมีหรือวัตถุชนิดใด ๆ ซึ่งเมื่อเสพเข้าสู่ร่างกายไม่ว่าจะโดยรับประทาน ดม สูบ ฉีด หรือด้วยประการใด ๆ แล้วทําให้เกิดผลต่อร่างกายและจิตใจในลักษณะสําคัญ เช่นต้องเพิ่มขนาดการเสพขึ้นเป็นลําดับ มีอาการถอนยาเมื่อขาดยา มีความต้องการเสพทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรงตลอดเวลา และสุขภาพโดยทั่วไปจะทรุดโทรมลง กับรวมตลอดถึงพืชหรือส่วนของพืชที่เป็นหรือให้ผลผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษ หรืออาจใช้ผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษและสารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษด้วย ทั้งนี้ตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศในราชกิจจานุเบกษา แต่ไม่หมายความถึงยาสามัญประจำบ้านบางตำรับตามกฎหมายว่าด้วยยาที่มียาเสพติดให้โทษผสมอยู่.
ยาไส้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-สอ-เสือ-ไม้-โท ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ประทังความหิว.ยาไส้ (ปาก) ก. ประทังความหิว.
ยาหม้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ยาไทยที่ประกอบด้วยสมุนไพร กระดูกสัตว์ และเครื่องยาอื่น ๆ ใส่หม้อต้มแล้วกินน้ำที่เคี่ยวจนงวดเพื่อบำบัดโรค.ยาหม้อ น. ยาไทยที่ประกอบด้วยสมุนไพร กระดูกสัตว์ และเครื่องยาอื่น ๆ ใส่หม้อต้มแล้วกินน้ำที่เคี่ยวจนงวดเพื่อบำบัดโรค.
ยาหม้อใหญ่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ไม้-โท-ออ-อ่าง-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่น่าเบื่อ เช่น วิชาคำนวณเป็นยาหม้อใหญ่.ยาหม้อใหญ่ (สำ) น. สิ่งที่น่าเบื่อ เช่น วิชาคำนวณเป็นยาหม้อใหญ่.
ยาหม่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาขี้ผึ้งชนิดหนึ่ง ใช้ทา นวด เป็นต้น.ยาหม่อง น. ยาขี้ผึ้งชนิดหนึ่ง ใช้ทา นวด เป็นต้น.
ยาหมู่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ประกอบด้วยสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นของแข็ง มีแก่นไม้ เขี้ยวงา กระดูก เป็นต้น ใช้ฝนกินแก้ร้อนในและผิดสำแลง.ยาหมู่ น. ยาที่ประกอบด้วยสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นของแข็ง มีแก่นไม้ เขี้ยวงา กระดูก เป็นต้น ใช้ฝนกินแก้ร้อนในและผิดสำแลง.
ยาเหน็บ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-ไต่-คู้-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ยาที่ใช้สอดเข้าไปในช่องทวารหนักเพื่อให้อุจจาระออก.ยาเหน็บ น. ยาที่ใช้สอดเข้าไปในช่องทวารหนักเพื่อให้อุจจาระออก.
ยาเหลือง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยาน้ำชนิดหนึ่งสีเหลือง สำหรับใส่แผลเรื้อรัง.ยาเหลือง น. ยาน้ำชนิดหนึ่งสีเหลือง สำหรับใส่แผลเรื้อรัง.
ยาอัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ออ-อ่าง-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนใดส่วนหนึ่งของต้นยาสูบซึ่งได้ป่นหรือย่อยและทําเป็นแผ่นโดยมีวัตถุอื่นเจือปนด้วยหรือไม่ก็ตาม.ยาอัด (กฎ) น. ส่วนใดส่วนหนึ่งของต้นยาสูบซึ่งได้ป่นหรือย่อยและทําเป็นแผ่นโดยมีวัตถุอื่นเจือปนด้วยหรือไม่ก็ตาม.
ยาอุทัย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อุ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ยาสำหรับหยดลงน้ำ มีสีชมพูทำให้น้ำมีกลิ่นหอมชื่นใจ.ยาอุทัย น. ยาสำหรับหยดลงน้ำ มีสีชมพูทำให้น้ำมีกลิ่นหอมชื่นใจ.
ย่า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง แม่ของพ่อ, เมียของปู่, ญาติผู้หญิงที่เป็นชั้นเดียวกันกับแม่ของพ่อ.ย่า น. แม่ของพ่อ, เมียของปู่, ญาติผู้หญิงที่เป็นชั้นเดียวกันกับแม่ของพ่อ.
ย่าทวด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-ทอ-ทะ-หาน-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง แม่ของปู่หรือของย่า.ย่าทวด น. แม่ของปู่หรือของย่า.
ย่านาง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ผีผู้หญิงที่ประจํารักษาเรือ เรียกว่า แม่ย่านางเรือ.ย่านาง ๑ น. ผีผู้หญิงที่ประจํารักษาเรือ เรียกว่า แม่ย่านางเรือ.
ยาก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง ความลําบาก. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลําบาก เช่น พูดยาก, ไม่สะดวก เช่น ไปยาก มายาก, ไม่ง่าย เช่น ตอบยาก ทำยาก; จน เช่น คนยาก, นิยมใช้เข้าคู่กันเป็น ยากจน; ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ หมายถึง ขายตัวเป็นทาส.ยาก น. ความลําบาก. ว. ลําบาก เช่น พูดยาก, ไม่สะดวก เช่น ไปยาก มายาก, ไม่ง่าย เช่น ตอบยาก ทำยาก; จน เช่น คนยาก, นิยมใช้เข้าคู่กันเป็น ยากจน; (โบ) ขายตัวเป็นทาส.
ยากแค้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-สะ-หระ-แอ-คอ-ควาย-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อัตคัดขัดสน.ยากแค้น ว. อัตคัดขัดสน.
ยากจน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-จอ-จาน-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เข็ญใจ, ไร้ทรัพย์.ยากจน ว. เข็ญใจ, ไร้ทรัพย์.
ยากนาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ลําบากมาก.ยากนาน ก. ลําบากมาก.
ยากเย็น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-ไม้-ไต่-คู้-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลําบากมาก เช่น ได้มาด้วยความยากเย็น.ยากเย็น ว. ลําบากมาก เช่น ได้มาด้วยความยากเย็น.
ยากไร้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-รอ-เรือ-ไม้-โท เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยากจน, ขาดแคลนไปทุกสิ่งทุกอย่าง เช่น คนยากไร้.ยากไร้ ว. ยากจน, ขาดแคลนไปทุกสิ่งทุกอย่าง เช่น คนยากไร้.
ยาเขียว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ความหมายที่ ดูใน ยา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา.ยาเขียว ๑ ดูใน ยา.
ยาเขียว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ความหมายที่ ดู รางจืด เขียนว่า รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-งอ-งู-จอ-จาน-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก (๑).ยาเขียว ๒ ดู รางจืด (๑).
ยาคะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-คอ-ควาย-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ยัญพิธี. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาคะ น. ยัญพิธี. (ป., ส.).
ยาคุ, ยาคู ยาคุ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-คอ-ควาย-สะ-หระ-อุ ยาคู เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-คอ-ควาย-สะ-หระ-อู เป็นคำนาม หมายถึง ข้าวต้ม; เรียกขนมชนิดหนึ่งทําด้วยข้าวอ่อนว่า ข้าวยาคุ หรือ ข้าวยาคู. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยาคุ, ยาคู น. ข้าวต้ม; เรียกขนมชนิดหนึ่งทําด้วยข้าวอ่อนว่า ข้าวยาคุ หรือ ข้าวยาคู. (ป.).
ยาง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกในวงศ์ Ardeidae ปากแหลม ขายาว ตัวสีขาว บางชนิดตัวสีดํา นํ้าตาล หรือเขียว หากินตามชายนํ้าและทุ่งนา กินปลา แมลง และสัตว์นํ้าขนาดเล็ก มีหลายชนิด เช่น ยางกรอกพันธุ์จีน (Ardeola bacchus) ยางควาย (Bubulcus ibis) ยางโทน ซึ่งมี ๒ ชนิด คือ ยางโทนน้อย (Egretta intermedia) และ ยางโทนใหญ่ (E. alba) ยางเปีย (E. garzetta) ซึ่งในฤดูผสมพันธุ์จะมีขนฟูยาวขึ้นที่ท้ายทอยเป็นเปียสีขาว ๒–๓ เส้น, กระยาง ก็เรียก.ยาง ๑ น. ชื่อนกในวงศ์ Ardeidae ปากแหลม ขายาว ตัวสีขาว บางชนิดตัวสีดํา นํ้าตาล หรือเขียว หากินตามชายนํ้าและทุ่งนา กินปลา แมลง และสัตว์นํ้าขนาดเล็ก มีหลายชนิด เช่น ยางกรอกพันธุ์จีน (Ardeola bacchus) ยางควาย (Bubulcus ibis) ยางโทน ซึ่งมี ๒ ชนิด คือ ยางโทนน้อย (Egretta intermedia) และ ยางโทนใหญ่ (E. alba) ยางเปีย (E. garzetta) ซึ่งในฤดูผสมพันธุ์จะมีขนฟูยาวขึ้นที่ท้ายทอยเป็นเปียสีขาว ๒–๓ เส้น, กระยาง ก็เรียก.
ยาง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่หลายชนิดในสกุล Dipterocarpus วงศ์ Dipterocarpaceae เช่น ยางนา (D. alatus Roxb.) ยางแดง (D. turbinatus C.E. Gaertn.), ยางที่เจาะเผาจากลําต้นใช้ประสมชันยาเรือ เรียกว่า นํ้ามันยาง.ยาง ๒ น. ชื่อไม้ต้นขนาดใหญ่หลายชนิดในสกุล Dipterocarpus วงศ์ Dipterocarpaceae เช่น ยางนา (D. alatus Roxb.) ยางแดง (D. turbinatus C.E. Gaertn.), ยางที่เจาะเผาจากลําต้นใช้ประสมชันยาเรือ เรียกว่า นํ้ามันยาง.
ยาง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ของเหลวและเหนียวไหลออกจากแผลต้นไม้หรือผลไม้บางอย่าง เช่น ยางสน ยางกล้วย ยางมะละกอ; เรียกสิ่งบางอย่างที่ทําจากยางพาราเป็นต้น เช่น ยางรถ ยางลบ, โดยปริยายเรียกของเหลวที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น แกงบูดเป็นยาง.ยาง ๓ น. ของเหลวและเหนียวไหลออกจากแผลต้นไม้หรือผลไม้บางอย่าง เช่น ยางสน ยางกล้วย ยางมะละกอ; เรียกสิ่งบางอย่างที่ทําจากยางพาราเป็นต้น เช่น ยางรถ ยางลบ, โดยปริยายเรียกของเหลวที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น แกงบูดเป็นยาง.
ยางตัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยางที่หุ้มล้อรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น มีลักษณะตัน ไม่ต้องใช้ลม.ยางตัน น. ยางที่หุ้มล้อรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น มีลักษณะตัน ไม่ต้องใช้ลม.
ยางนอก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-นอ-หนู-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง ยางชั้นนอกที่หุ้มล้อรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น มีดอกหล่อเป็นลวดลายต่าง ๆ เพื่อให้เกาะถนน ข้างในกลวงสำหรับใส่ยางใน.ยางนอก น. ยางชั้นนอกที่หุ้มล้อรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น มีดอกหล่อเป็นลวดลายต่าง ๆ เพื่อให้เกาะถนน ข้างในกลวงสำหรับใส่ยางใน.
ยางน่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-นอ-หนู-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ยางไม้ที่ได้จากพรรณไม้หลายชนิด เช่น ต้นน่อง (Antiaris toxicaria Leschen.) มีพิษมาก พวกชาวป่าใช้ทาลูกดอกหรือลูกหน้าไม้ยิงสัตว์.ยางน่อง น. ยางไม้ที่ได้จากพรรณไม้หลายชนิด เช่น ต้นน่อง (Antiaris toxicaria Leschen.) มีพิษมาก พวกชาวป่าใช้ทาลูกดอกหรือลูกหน้าไม้ยิงสัตว์.
ยางใน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยางที่อยู่ชั้นในของยางนอกรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น ผิวเรียบมีลักษณะเป็นหลอดกลวง กลม มีจุ๊บสำหรับสูบลมให้พอง.ยางใน น. ยางที่อยู่ชั้นในของยางนอกรถจักรยานหรือรถยนต์เป็นต้น ผิวเรียบมีลักษณะเป็นหลอดกลวง กลม มีจุ๊บสำหรับสูบลมให้พอง.
ยางบอน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-บอ-ไบ-ไม้-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เรียกเลือดที่ออกซึม ๆ ที่ผิวหนังตรงที่ถูกของมีคม.ยางบอน น. เรียกเลือดที่ออกซึม ๆ ที่ผิวหนังตรงที่ถูกของมีคม.
ยางมะตอย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง สารผสมประกอบด้วยสารไฮโดรคาร์บอนมากชนิด และสารอินทรีย์อื่น ๆ ซึ่งเรียกรวม ๆ กันว่า สารบิทูเมน ลักษณะเป็นของเหลวข้นหนืด หรือเป็นกึ่งของแข็ง สีดํา หรือสีนํ้าตาลแก่แกมดํา เกิดตามธรรมชาติ และเป็นผลพลอยได้จากการกลั่นนํ้ามันปิโตรเลียม ใช้ประโยชน์ราดทําผิวถนนหรือใช้ผสมกับหินขนาดเล็กทําพื้นถนนได้, แอสฟัลต์ ก็เรียก.ยางมะตอย น. สารผสมประกอบด้วยสารไฮโดรคาร์บอนมากชนิด และสารอินทรีย์อื่น ๆ ซึ่งเรียกรวม ๆ กันว่า สารบิทูเมน ลักษณะเป็นของเหลวข้นหนืด หรือเป็นกึ่งของแข็ง สีดํา หรือสีนํ้าตาลแก่แกมดํา เกิดตามธรรมชาติ และเป็นผลพลอยได้จากการกลั่นนํ้ามันปิโตรเลียม ใช้ประโยชน์ราดทําผิวถนนหรือใช้ผสมกับหินขนาดเล็กทําพื้นถนนได้, แอสฟัลต์ ก็เรียก.
ยางมะตูม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อู-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง เรียกไข่ที่ต้มหรือทอดยังไม่สุกดี ไข่แดงมีลักษณะเป็นยางเหนียว ๆ คล้ายยางมะตูม (ยางที่หล่อเม็ด).ยางมะตูม น. เรียกไข่ที่ต้มหรือทอดยังไม่สุกดี ไข่แดงมีลักษณะเป็นยางเหนียว ๆ คล้ายยางมะตูม (ยางที่หล่อเม็ด).
ยางรัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยางเส้นเล็ก ๆ เป็นวง ยืดหดได้ ใช้รัดถุงพลาสติกเป็นต้น.ยางรัด น. ยางเส้นเล็ก ๆ เป็นวง ยืดหดได้ ใช้รัดถุงพลาสติกเป็นต้น.
ยางลบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ลอ-ลิง-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ยางไม้หรือพลาสติกบางประเภทที่ทําเป็นแท่งหรือเป็นก้อน ใช้ลบรอยดินสอรอยหมึกเป็นต้น.ยางลบ น. ยางไม้หรือพลาสติกบางประเภทที่ทําเป็นแท่งหรือเป็นก้อน ใช้ลบรอยดินสอรอยหมึกเป็นต้น.
ยางสน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สอ-เสือ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยางไม้ที่ได้จากต้นสนเขาในสกุล Pinus วงศ์ Pinaceae เป็นของแข็งมีลักษณะโปร่งแสง สีคล้ายอำพัน, ชันสน ก็เรียก.ยางสน น. ยางไม้ที่ได้จากต้นสนเขาในสกุล Pinus วงศ์ Pinaceae เป็นของแข็งมีลักษณะโปร่งแสง สีคล้ายอำพัน, ชันสน ก็เรียก.
ยางหนังสติ๊ก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สอ-เสือ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ไม้-ตรี-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง แถบยางยาว ๆ มักทำจากยางในรถจักรยาน เวลานำมาผูกกับง่ามหนังสติ๊กจะใช้ยางเพียง ๒ เส้น โดยผูกปลายด้านหนึ่งของแต่ละเส้นกับปลายสิ่งที่เป็นง่าม ซึ่งมักเป็นไม้ แล้วเอาปลายอีกด้านหนึ่งของแต่ละเส้นผูกกับแผ่นหนังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าชิ้นเล็ก ๆ ที่อยู่ตรงกลางสำหรับรองรับลูกกระสุนที่ใช้ยิง.ยางหนังสติ๊ก น. แถบยางยาว ๆ มักทำจากยางในรถจักรยาน เวลานำมาผูกกับง่ามหนังสติ๊กจะใช้ยางเพียง ๒ เส้น โดยผูกปลายด้านหนึ่งของแต่ละเส้นกับปลายสิ่งที่เป็นง่าม ซึ่งมักเป็นไม้ แล้วเอาปลายอีกด้านหนึ่งของแต่ละเส้นผูกกับแผ่นหนังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าชิ้นเล็ก ๆ ที่อยู่ตรงกลางสำหรับรองรับลูกกระสุนที่ใช้ยิง.
ยางหัวล้าน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-ลอ-ลิง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ยางนอกที่สึกจนไม่มีดอก.ยางหัวล้าน น. ยางนอกที่สึกจนไม่มีดอก.
ยางอาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ความกระดาก, ความละอายใจ, มักใช้ในประโยคปฏิเสธว่า ไม่มียางอาย.ยางอาย น. ความกระดาก, ความละอายใจ, มักใช้ในประโยคปฏิเสธว่า ไม่มียางอาย.
ยาง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชนชาติกะเหรี่ยง.ยาง ๔ น. ชนชาติกะเหรี่ยง.
ย่าง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้สุกด้วยการวางไว้เหนือไฟ เพื่อให้สุกระอุทั่วกัน หรือให้แห้ง มักใช้แก่ของสด โดยปรกติใช้เวลานานกว่าปิ้ง เช่น ย่างไก่ ย่างหมู. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ที่ทําให้สุกด้วยวิธีเช่นนั้น เช่น ไก่ย่าง หมูย่าง.ย่าง ๑ ก. ทําให้สุกด้วยการวางไว้เหนือไฟ เพื่อให้สุกระอุทั่วกัน หรือให้แห้ง มักใช้แก่ของสด โดยปรกติใช้เวลานานกว่าปิ้ง เช่น ย่างไก่ ย่างหมู. ว. ที่ทําให้สุกด้วยวิธีเช่นนั้น เช่น ไก่ย่าง หมูย่าง.
ย่าง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ยกเท้าก้าวไป, เดิน, ย่างตีน หรือ ย่างเท้า ก็ว่า; เคลื่อนเข้าสู่ เช่น ย่างเข้าหน้าหนาว อายุย่าง ๒๐ ปี.ย่าง ๒ ก. ยกเท้าก้าวไป, เดิน, ย่างตีน หรือ ย่างเท้า ก็ว่า; เคลื่อนเข้าสู่ เช่น ย่างเข้าหน้าหนาว อายุย่าง ๒๐ ปี.
ย่างกราย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง เหยียบย่าง (มักใช้ในความปฏิเสธ) เช่น ไม่ได้ย่างกรายไปไหนเลย เขาไม่ได้ย่างกรายมาเลย.ย่างกราย ก. เหยียบย่าง (มักใช้ในความปฏิเสธ) เช่น ไม่ได้ย่างกรายไปไหนเลย เขาไม่ได้ย่างกรายมาเลย.
ย่างตีน, ย่างเท้า ย่างตีน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อี-นอ-หนู ย่างเท้า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ยกเท้าก้าวไป, เดิน, ย่าง ก็ว่า.ย่างตีน, ย่างเท้า ก. ยกเท้าก้าวไป, เดิน, ย่าง ก็ว่า.
ย่างเยื้อง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง เดินอย่างมีลีลา, เดินอย่างมีท่างาม, ใช้ในความประชดก็มี, เยื้องย่าง ก็ว่า.ย่างเยื้อง ก. เดินอย่างมีลีลา, เดินอย่างมีท่างาม, ใช้ในความประชดก็มี, เยื้องย่าง ก็ว่า.
ย่างสด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สอ-เสือ-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง เผาทั้งเป็น เช่น ถูกย่างสดในกองไฟ.ย่างสด ก. เผาทั้งเป็น เช่น ถูกย่างสดในกองไฟ.
ย่างสามขุม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ท่าเดินเข้าหาคู่ต่อสู้หรือถอยจากคู่ต่อสู้ของนักมวยนักกระบี่กระบองเป็นต้น โดยเดินก้าวย่างเป็นสลับฟันปลา มีตำแหน่งวางเท้าเป็น ๓ เส้า.ย่างสามขุม น. ท่าเดินเข้าหาคู่ต่อสู้หรือถอยจากคู่ต่อสู้ของนักมวยนักกระบี่กระบองเป็นต้น โดยเดินก้าวย่างเป็นสลับฟันปลา มีตำแหน่งวางเท้าเป็น ๓ เส้า.
ย่างเหยียบ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง เข้าไปสู่, เดินเข้าไป, ย่างเข้าสู่, เหยียบย่าง ก็ว่า.ย่างเหยียบ ก. เข้าไปสู่, เดินเข้าไป, ย่างเข้าสู่, เหยียบย่าง ก็ว่า.
ยางกราด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็กดู กราด เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก ความหมายที่ ๔.ยางกราด ดู กราด ๔.
ย่างทราย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเถาวัลย์ป่าชนิดหนึ่ง มีใบใหญ่, ย่านทราย ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.ย่างทราย น. ชื่อเถาวัลย์ป่าชนิดหนึ่ง มีใบใหญ่, ย่านทราย ก็เรียก. (พจน. ๒๔๙๓).
ยางพารา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-พอ-พาน-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นชนิด Hevea brasiliensis (A. Juss.) Muell. Arg. ในวงศ์ Euphorbiaceae เมื่อกรีดลําต้นได้นํ้ายางสีขาว ใช้ทําผลิตภัณฑ์หลายชนิด เช่น ยางรถ พื้นรองเท้า.ยางพารา น. ชื่อไม้ต้นชนิด Hevea brasiliensis (A. Juss.) Muell. Arg. ในวงศ์ Euphorbiaceae เมื่อกรีดลําต้นได้นํ้ายางสีขาว ใช้ทําผลิตภัณฑ์หลายชนิด เช่น ยางรถ พื้นรองเท้า.
ยาจก, ยาจนก ยาจก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-กอ-ไก่ ยาจนก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-นอ-หนู-กอ-ไก่ [–จก, –จะนก] เป็นคำนาม หมายถึง คนขอทาน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาจก, ยาจนก [–จก, –จะนก] น. คนขอทาน. (ป., ส.).
ยาจนะ, ยาจนา ยาจนะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ ยาจนา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-จอ-จาน-นอ-หนู-สะ-หระ-อา [ยาจะนะ, ยาจะนา] เป็นคำนาม หมายถึง การขอ, การขอร้อง, การวิงวอน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาจนะ, ยาจนา [ยาจะนะ, ยาจะนา] น. การขอ, การขอร้อง, การวิงวอน. (ป., ส.).
ยาไฉน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-ฉอ-ฉิ่ง-นอ-หนู[–ฉะไหฺน] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง อย่าได้สงสัย, ไม่ต้องสงสัย, เช่น พิศบ่พรรับโอ้อ้า เทพไสร้ยาไฉน. ในวงเล็บ มาจาก ลิลิตพระลอ แบบเรียน.ยาไฉน [–ฉะไหฺน] (กลอน) ก. อย่าได้สงสัย, ไม่ต้องสงสัย, เช่น พิศบ่พรรับโอ้อ้า เทพไสร้ยาไฉน. (ลอ).
ยาชกะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ[–ชะกะ] เป็นคำนาม หมายถึง ผู้ที่ทําพิธีบูชาหรือพิธีบวงสรวงแทนผู้อื่น. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาชกะ [–ชะกะ] น. ผู้ที่ทําพิธีบูชาหรือพิธีบวงสรวงแทนผู้อื่น. (ป., ส.).
ยาด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็กดู เวียน เขียนว่า สะ-หระ-เอ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู ความหมายที่ ๒.ยาด ดู เวียน ๒.
ยาดา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง หญิงที่เป็นสะใภ้ด้วยกัน เช่น หนึ่งคือนางศิริมหามายา ยาดานารถบพิตรก็ดี. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์ทศพร ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต ยาตา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา.ยาดา น. หญิงที่เป็นสะใภ้ด้วยกัน เช่น หนึ่งคือนางศิริมหามายา ยาดานารถบพิตรก็ดี. (ม. คำหลวง ทศพร). (ส. ยาตา).
ยาตนา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-นอ-หนู-สะ-หระ-อา[–ตะนา] เป็นคำนาม หมายถึง ความเจ็บปวด, การทรมาน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาตนา [–ตะนา] น. ความเจ็บปวด, การทรมาน. (ป., ส.).
ยาตร, ยาตรา ยาตร เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-รอ-เรือ ยาตรา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา [ยาด, ยาดตฺรา] เป็นคำกริยา หมายถึง เดิน, เดินเป็นกระบวน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาตร, ยาตรา [ยาด, ยาดตฺรา] ก. เดิน, เดินเป็นกระบวน. (ป., ส.).
ยาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องนําไป, พาหนะต่าง ๆ เช่น รถ เกวียน เรือ, มักใช้เข้าคู่กับคำ พาหนะ เป็น ยานพาหนะ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยาน ๑ น. เครื่องนําไป, พาหนะต่าง ๆ เช่น รถ เกวียน เรือ, มักใช้เข้าคู่กับคำ พาหนะ เป็น ยานพาหนะ. (ป., ส.).
ยานเกราะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง พาหนะล้อหรือสายพานที่สร้างขึ้นด้วยวัสดุที่สามารถป้องกันตนเองจากอาวุธยิงเล็งตรงหรืออาวุธยิงเล็งจำลอง และป้องกันอันตรายจากวัตถุระเบิดหรือป้องกันอันตรายจากนิวเคลียร์ ชีวะ เคมี ในระดับหนึ่ง.ยานเกราะ น. พาหนะล้อหรือสายพานที่สร้างขึ้นด้วยวัสดุที่สามารถป้องกันตนเองจากอาวุธยิงเล็งตรงหรืออาวุธยิงเล็งจำลอง และป้องกันอันตรายจากวัตถุระเบิดหรือป้องกันอันตรายจากนิวเคลียร์ ชีวะ เคมี ในระดับหนึ่ง.
ยานพาหนะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-พอ-พาน-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ยานต่าง ๆ มีรถและเรือเป็นต้น.ยานพาหนะ น. ยานต่าง ๆ มีรถและเรือเป็นต้น.
ยานอวกาศ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ออ-อ่าง-วอ-แหวน-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-สอ-สา-ลา เป็นคำนาม หมายถึง ยานที่ส่งขึ้นไปเดินทางในอวกาศ.ยานอวกาศ น. ยานที่ส่งขึ้นไปเดินทางในอวกาศ.
ยาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่หย่อนลงหรือห้อยลงกว่าระดับที่ควรมีควรเป็นตามปรกติ.ยาน ๒ ว. อาการที่หย่อนลงหรือห้อยลงกว่าระดับที่ควรมีควรเป็นตามปรกติ.
ยานคาง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-คอ-ควาย-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่พูดลากเสียง.ยานคาง ว. อาการที่พูดลากเสียง.
ย่าน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง แถว, ถิ่น, เช่น เขาเป็นคนย่านนี้, บริเวณ เช่น ย่านบางลำพู ย่านสำเพ็ง, ระยะทางตามกว้างหรือยาวจากตําบลหนึ่งไปยังอีกตําบลหนึ่ง; ของที่ตรงและยาว.ย่าน ๑ น. แถว, ถิ่น, เช่น เขาเป็นคนย่านนี้, บริเวณ เช่น ย่านบางลำพู ย่านสำเพ็ง, ระยะทางตามกว้างหรือยาวจากตําบลหนึ่งไปยังอีกตําบลหนึ่ง; ของที่ตรงและยาว.
ย่านซื่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ซอ-โซ่-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ระยะที่นํ้าไหลพุ่งตรง.ย่านซื่อ น. ระยะที่นํ้าไหลพุ่งตรง.
ย่านยาว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง แถบแม่นํ้าที่ยาวตรงไปไกล.ย่านยาว น. แถบแม่นํ้าที่ยาวตรงไปไกล.
ย่าน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครือเถา เช่น ย่านวันยอ ย่านลิเภา, เรียกรากไทรที่ห้อยย้อยลงมาว่า ย่านไทร.ย่าน ๒ น. เครือเถา เช่น ย่านวันยอ ย่านลิเภา, เรียกรากไทรที่ห้อยย้อยลงมาว่า ย่านไทร.
ย่าน เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ยั่น.ย่าน ๓ ก. ยั่น.
ย่านกอบนาง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งูดู กอบนาง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู.ย่านกอบนาง ดู กอบนาง.
ยานกะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ[–นะกะ] เป็นคำนาม หมายถึง ยานพาหนะเล็ก ๆ. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .ยานกะ [–นะกะ] น. ยานพาหนะเล็ก ๆ. (ป., ส.).
ย่านทราย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเถาวัลย์ป่าชนิดหนึ่ง มีใบใหญ่, ย่างทราย ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.ย่านทราย น. ชื่อเถาวัลย์ป่าชนิดหนึ่ง มีใบใหญ่, ย่างทราย ก็เรียก. (พจน. ๒๔๙๓).
ย่านนมควาย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-นอ-หนู-มอ-ม้า-คอ-ควาย-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ยอ-ยักดู กล้วยหมูสัง เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-ไม้-โท-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-หอ-หีบ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู.ย่านนมควาย ดู กล้วยหมูสัง.
ย่านพาโหม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-พอ-พาน-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-โอ-หอ-หีบ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาหลายชนิดในสกุล Paederia วงศ์ Rubiaceae ลำต้นมีขน กลิ่นเหม็น เช่น ชนิด P. linearis Hook.f. ใช้แต่งกลิ่นอาหารและทำยาได้, ตดหมูตดหมา ก็เรียก.ย่านพาโหม น. ชื่อไม้เถาหลายชนิดในสกุล Paederia วงศ์ Rubiaceae ลำต้นมีขน กลิ่นเหม็น เช่น ชนิด P. linearis Hook.f. ใช้แต่งกลิ่นอาหารและทำยาได้, ตดหมูตดหมา ก็เรียก.
ยานมาศ, ยานุมาศ ยานมาศ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา-สอ-สา-ลา ยานุมาศ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา-สอ-สา-ลา [ยานนะมาด, ยานุมาด] เป็นคำนาม หมายถึง พระราชยานคานหามสําหรับพระมหากษัตริย์ มีลักษณะเป็นพระแท่นราชบัลลังก์ทรงสูง หรือ พระแท่นราชบัลลังก์ทรงราบ มีทั้งที่มีพนักกงและไม่มีพนักกง ปิดทองทั้งองค์ ประกอบเข้ากับคานหาม ใช้หามหรือหิ้วถวายเป็นพระที่นั่งราชยานในโอกาสเสด็จพระราชดําเนินโดยกระบวนพยุหยาตราทางบก.ยานมาศ, ยานุมาศ [ยานนะมาด, ยานุมาด] น. พระราชยานคานหามสําหรับพระมหากษัตริย์ มีลักษณะเป็นพระแท่นราชบัลลังก์ทรงสูง หรือ พระแท่นราชบัลลังก์ทรงราบ มีทั้งที่มีพนักกงและไม่มีพนักกง ปิดทองทั้งองค์ ประกอบเข้ากับคานหาม ใช้หามหรือหิ้วถวายเป็นพระที่นั่งราชยานในโอกาสเสด็จพระราชดําเนินโดยกระบวนพยุหยาตราทางบก.
ย่านลิเภา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-สะ-หระ-เอ-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อาดู ลิเภา เขียนว่า ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-สะ-หระ-เอ-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อา.ย่านลิเภา ดู ลิเภา.
ย่านาง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ ดูใน ย่า เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา.ย่านาง ๑ ดูใน ย่า.
ย่านาง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาชนิด Tiliacora triandra (Colebr.) Diels ในวงศ์ Menispermaceae ใช้ต้มหน่อไม้แก้รสขื่น รากใช้ทํายาได้, เถาวัลย์เขียว ก็เรียก.ย่านาง ๒ น. ชื่อไม้เถาชนิด Tiliacora triandra (Colebr.) Diels ในวงศ์ Menispermaceae ใช้ต้มหน่อไม้แก้รสขื่น รากใช้ทํายาได้, เถาวัลย์เขียว ก็เรียก.
ย่านางช้าง เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ชอ-ช้าง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งูดู โพกพาย เขียนว่า สะ-หระ-โอ-พอ-พาน-กอ-ไก่-พอ-พาน-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก.ย่านางช้าง ดู โพกพาย.
ยานี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อกาพย์ชนิดหนึ่ง มี ๑๑ คํา จัดเป็น ๒ วรรค วรรคต้น ๕ คํา วรรคหลัง ๖ คํา; ชื่อเพลงหน้าพาทย์.ยานี น. ชื่อกาพย์ชนิดหนึ่ง มี ๑๑ คํา จัดเป็น ๒ วรรค วรรคต้น ๕ คํา วรรคหลัง ๖ คํา; ชื่อเพลงหน้าพาทย์.
ยาบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เส้นปอ, เปลือกของต้นไม้บางชนิดที่มีปอหรือเส้นใย ใช้ปูรองขากูบกันไม่ให้กัดหนังช้างเป็นต้น.ยาบ ๑ น. เส้นปอ, เปลือกของต้นไม้บางชนิดที่มีปอหรือเส้นใย ใช้ปูรองขากูบกันไม่ให้กัดหนังช้างเป็นต้น.
ยาบ ๒, ยาบ ๆ ยาบ ความหมายที่ ๒ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ ยาบ ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่โบกหรือกระพือขึ้นลงช้า ๆ, อาการที่สูงขึ้นและยุบลงช้า ๆ, ใช้ว่า เยิบยาบ ก็มี.ยาบ ๒, ยาบ ๆ ว. อาการที่โบกหรือกระพือขึ้นลงช้า ๆ, อาการที่สูงขึ้นและยุบลงช้า ๆ, ใช้ว่า เยิบยาบ ก็มี.
ยาปน– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-หนู[–ปะนะ–] เป็นคำนาม หมายถึง การยังชีวิตให้เป็นไป. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต ยาปน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-หนู ว่า การยัง...ให้เป็นไป .ยาปน– [–ปะนะ–] น. การยังชีวิตให้เป็นไป. (ป., ส. ยาปน ว่า การยัง...ให้เป็นไป).
ยาปนมัต เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-หนู-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า เป็นคำนาม หมายถึง อาหารที่พอจะให้ร่างกายดํารงอยู่ได้. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สักว่ายังชีวิตให้เป็นไป, พอเลี้ยงชีพ, พอเยียวยาชีวิต, ภาษาตลาดมักพูดว่า ยาปรมัดไส้. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยาปนมตฺต เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-หนู-มอ-ม้า-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-ตอ-เต่า.ยาปนมัต น. อาหารที่พอจะให้ร่างกายดํารงอยู่ได้. ว. สักว่ายังชีวิตให้เป็นไป, พอเลี้ยงชีพ, พอเยียวยาชีวิต, ภาษาตลาดมักพูดว่า ยาปรมัดไส้. (ป. ยาปนมตฺต).
ยาม, ยาม– ยาม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า ยาม– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า [ยาม, ยามะ–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อส่วนแห่งวัน ยามหนึ่งมี ๓ ชั่วโมง รวมวันหนึ่งมี ๘ ยาม; ในบาลีแบ่งกลางคืนเป็น ๓ ยาม ยามหนึ่งมี ๔ ชั่วโมง เรียกว่า ปฐมยาม มัชฌิมยาม และปัจฉิมยาม; ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในโหราศาสตร์ หมายถึง ช่วงแห่งวัน เป็นเวลายามละชั่วโมงครึ่ง กลางวันมี ๘ ยามตามลำดับคือ สุริยะ ศุกระ พุธะ จันเทา เสารี ครู ภุมมะ สุริยะ กลางคืนมี ๘ ยามตามลำดับคือ รวิ ชีโว ศศิ ศุโกร ภุมโม โสโร พุโธ รวิ; คราว, เวลา, เช่น ยามสุข ยามทุกข์ ยามเช้า ยามกิน; คนเฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์ตามกําหนดเวลา เช่น แขกยาม ไทยยาม คนยาม, เรียกอาการที่อยู่เฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์เช่นนั้นว่า อยู่ยาม หรือ เฝ้ายาม. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยาม, ยาม– [ยาม, ยามะ–] น. ชื่อส่วนแห่งวัน ยามหนึ่งมี ๓ ชั่วโมง รวมวันหนึ่งมี ๘ ยาม; ในบาลีแบ่งกลางคืนเป็น ๓ ยาม ยามหนึ่งมี ๔ ชั่วโมง เรียกว่า ปฐมยาม มัชฌิมยาม และปัจฉิมยาม; (โหร) ช่วงแห่งวัน เป็นเวลายามละชั่วโมงครึ่ง กลางวันมี ๘ ยามตามลำดับคือ สุริยะ ศุกระ พุธะ จันเทา เสารี ครู ภุมมะ สุริยะ กลางคืนมี ๘ ยามตามลำดับคือ รวิ ชีโว ศศิ ศุโกร ภุมโม โสโร พุโธ รวิ; คราว, เวลา, เช่น ยามสุข ยามทุกข์ ยามเช้า ยามกิน; คนเฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์ตามกําหนดเวลา เช่น แขกยาม ไทยยาม คนยาม, เรียกอาการที่อยู่เฝ้าสถานที่หรือระวังเหตุการณ์เช่นนั้นว่า อยู่ยาม หรือ เฝ้ายาม. (ป.).
ยามกาลิก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่[ยามะ–] เป็นคำนาม หมายถึง ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้ชั่วคราวเพียงวันหนึ่งกับคืนหนึ่ง ได้แก่ นํ้าอัฐบาน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี . ในวงเล็บ ดู กาลิก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่.ยามกาลิก [ยามะ–] น. ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้ชั่วคราวเพียงวันหนึ่งกับคืนหนึ่ง ได้แก่ นํ้าอัฐบาน. (ป.). (ดู กาลิก).
ยามตูดชาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาเฉพาะถิ่น เป็นคำนาม หมายถึง เวลาบ่าย.ยามตูดชาย (ถิ่น) น. เวลาบ่าย.
ยามพาด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-พอ-พาน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาเฉพาะถิ่น เป็นคำนาม หมายถึง เวลาเช้า.ยามพาด (ถิ่น) น. เวลาเช้า.
ยามโยค เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-โอ-ยอ-ยัก-คอ-ควาย เป็นคำนาม หมายถึง เวลาที่ประกอบด้วยฤกษ์.ยามโยค น. เวลาที่ประกอบด้วยฤกษ์.
ยามสามตา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อวิธีจับยามของหมอดู ใช้นับตามหลัก ๓ หลัก คือ อาทิตย์ จันทร์ และอังคาร เวียนกันไป โดยนับขึ้นต้นที่อาทิตย์ ถ้าวันจับยามเป็นวันข้างขึ้น ให้นับเวียนขวาจากอาทิตย์ไปยังจันทร์และอังคาร ถ้าวันจับยามเป็นวันข้างแรม ให้นับเวียนซ้ายจากอาทิตย์ไปยังอังคารและจันทร์ แล้วทำนายตามตำรายามสามตาหรือตรีเนตร.ยามสามตา น. ชื่อวิธีจับยามของหมอดู ใช้นับตามหลัก ๓ หลัก คือ อาทิตย์ จันทร์ และอังคาร เวียนกันไป โดยนับขึ้นต้นที่อาทิตย์ ถ้าวันจับยามเป็นวันข้างขึ้น ให้นับเวียนขวาจากอาทิตย์ไปยังจันทร์และอังคาร ถ้าวันจับยามเป็นวันข้างแรม ให้นับเวียนซ้ายจากอาทิตย์ไปยังอังคารและจันทร์ แล้วทำนายตามตำรายามสามตาหรือตรีเนตร.
ย่าม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องใช้สําหรับใส่สิ่งของเล็ก ๆ น้อย ๆ ทําด้วยผ้า มีหูหรือสายในตัวสําหรับสะพาย, ถุงย่าม ก็ว่า.ย่าม ๑ น. เครื่องใช้สําหรับใส่สิ่งของเล็ก ๆ น้อย ๆ ทําด้วยผ้า มีหูหรือสายในตัวสําหรับสะพาย, ถุงย่าม ก็ว่า.
ย่าม เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เหิม, ทะยาน, ได้ใจ, เช่น ย่ามใจ.ย่าม ๒ ก. เหิม, ทะยาน, ได้ใจ, เช่น ย่ามใจ.
ยามเกา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ปุนัพสุ มี ๓ ดวง, ดาวตาเรือชัย ดาวหัวสําเภา ดาวสะเภา ดาวสําเภาทอง หรือ ดาวปุนัพพสู ก็เรียก.ยามเกา น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ปุนัพสุ มี ๓ ดวง, ดาวตาเรือชัย ดาวหัวสําเภา ดาวสะเภา ดาวสําเภาทอง หรือ ดาวปุนัพพสู ก็เรียก.
ยามะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสวรรค์ชั้นที่ ๓, เทวดาในชั้นนี้เรียกว่า ยามเทวบุตร. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยามะ น. ชื่อสวรรค์ชั้นที่ ๓, เทวดาในชั้นนี้เรียกว่า ยามเทวบุตร. (ป.).
ยามักการ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเครื่องหมายบังคับให้อ่านพยัญชนะควบ มีรูปดังนี้ ๎ ใช้ในหนังสือบาลีรุ่นเก่า เช่น กต๎วา ทิส๎วา ในปัจจุบันใช้เครื่องหมายพินทุแทน เป็น กตฺวา ทิสฺวา.ยามักการ น. ชื่อเครื่องหมายบังคับให้อ่านพยัญชนะควบ มีรูปดังนี้ ๎ ใช้ในหนังสือบาลีรุ่นเก่า เช่น กต๎วา ทิส๎วา ในปัจจุบันใช้เครื่องหมายพินทุแทน เป็น กตฺวา ทิสฺวา.
ยามา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสวรรค์ชั้นที่ ๓ แห่งสวรรค์ ๖ ชั้น ได้แก่ จาตุมหาราชหรือจาตุมหาราชิกหรือจาตุมหาราชิกา ดาวดึงส์ ยามา ดุสิต นิมมานรดี และปรนิมมิตวสวัตดี, มีท้าวสุยามเป็นผู้ครอง.ยามา น. ชื่อสวรรค์ชั้นที่ ๓ แห่งสวรรค์ ๖ ชั้น ได้แก่ จาตุมหาราชหรือจาตุมหาราชิกหรือจาตุมหาราชิกา ดาวดึงส์ ยามา ดุสิต นิมมานรดี และปรนิมมิตวสวัตดี, มีท้าวสุยามเป็นผู้ครอง.
ยามิก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง คนเฝ้ายาม, คนเฝ้ายามเวลากลางคืน. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยามิก น. คนเฝ้ายาม, คนเฝ้ายามเวลากลางคืน. (ส.).
ยาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง แม่ของแม่, เมียของตา, หญิงที่เป็นญาติชั้นเดียวกับแม่ของแม่หรือที่อายุรุ่นราวคราวเดียวกับยาย, ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง คําเรียกหญิงสูงอายุอย่างไม่ค่อยเคารพนับถือ เช่น ยายป้า ยายแก่ ยายคุณหญิง หรือเรียกหญิงรุ่นราวคราวเดียวกันอย่างเป็นกันเอง เช่น ยายปุก ยายกุ้ง หรือเรียกเด็กหญิงที่ตนเอ็นดูรักใคร่ เช่น ยายหนู.ยาย น. แม่ของแม่, เมียของตา, หญิงที่เป็นญาติชั้นเดียวกับแม่ของแม่หรือที่อายุรุ่นราวคราวเดียวกับยาย, (ปาก) คําเรียกหญิงสูงอายุอย่างไม่ค่อยเคารพนับถือ เช่น ยายป้า ยายแก่ ยายคุณหญิง หรือเรียกหญิงรุ่นราวคราวเดียวกันอย่างเป็นกันเอง เช่น ยายปุก ยายกุ้ง หรือเรียกเด็กหญิงที่ตนเอ็นดูรักใคร่ เช่น ยายหนู.
ยายทวด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-ทอ-ทะ-หาน-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง แม่ของตาหรือของยาย.ยายทวด น. แม่ของตาหรือของยาย.
ย้าย เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง เปลี่ยนที่ เช่น ย้ายเก้าอี้ไปไว้มุมห้อง. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ร่างกายบางส่วนเช่น พุง เอว เคลื่อนไหวไปมาข้างโน้นทีข้างนี้ทีตามจังหวะขณะเดินเป็นต้น (มักใช้แก่คนอ้วน) เช่น เดินย้ายพุง เดินย้ายเอว.ย้าย ก. เปลี่ยนที่ เช่น ย้ายเก้าอี้ไปไว้มุมห้อง. ว. อาการที่ร่างกายบางส่วนเช่น พุง เอว เคลื่อนไหวไปมาข้างโน้นทีข้างนี้ทีตามจังหวะขณะเดินเป็นต้น (มักใช้แก่คนอ้วน) เช่น เดินย้ายพุง เดินย้ายเอว.
ยายี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง เบียดเบียน, รบกวน.ยายี ก. เบียดเบียน, รบกวน.
ยาว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะของสิ่งใด ๆ มีกําหนดระยะจากจุดหนึ่งถึงอีกจุดหนึ่งที่ขยายออกไปไม่ได้แล้ว เช่น ถนนยาว ๓๐ กิโลเมตร เชือกยาว ๒ เมตร, ลักษณะส่วนหนึ่งของสิ่งใด ๆ มีกําหนดระยะยืดหรือยืนเป็นเส้นตรงจากจุดหนึ่งไปถึงอีกจุดหนึ่งมากกว่าอีกสิ่งหนึ่ง เมื่อมีการเปรียบเทียบกัน, ไม่สั้น เช่น เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว กระโปรงยาว, นาน (ใช้แก่เวลา) เช่น หน้าร้อนกลางวันยาวกว่ากลางคืน.ยาว ว. ลักษณะของสิ่งใด ๆ มีกําหนดระยะจากจุดหนึ่งถึงอีกจุดหนึ่งที่ขยายออกไปไม่ได้แล้ว เช่น ถนนยาว ๓๐ กิโลเมตร เชือกยาว ๒ เมตร, ลักษณะส่วนหนึ่งของสิ่งใด ๆ มีกําหนดระยะยืดหรือยืนเป็นเส้นตรงจากจุดหนึ่งไปถึงอีกจุดหนึ่งมากกว่าอีกสิ่งหนึ่ง เมื่อมีการเปรียบเทียบกัน, ไม่สั้น เช่น เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว กระโปรงยาว, นาน (ใช้แก่เวลา) เช่น หน้าร้อนกลางวันยาวกว่ากลางคืน.
ยาวความ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-คอ-ควาย-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ต่อความให้ยืดยาวออกไปโดยไม่จำเป็น เช่น อย่าพูดให้ยาวความ.ยาวความ ว. ต่อความให้ยืดยาวออกไปโดยไม่จำเป็น เช่น อย่าพูดให้ยาวความ.
ยาวบั่น สั้นต่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง รักจะอยู่ด้วยกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาทออกไป รักจะอยู่กันสั้น ๆ ให้คิดอาฆาตพยาบาทเข้าไว้, รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ ก็ว่า.ยาวบั่น สั้นต่อ (สำ) ก. รักจะอยู่ด้วยกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาทออกไป รักจะอยู่กันสั้น ๆ ให้คิดอาฆาตพยาบาทเข้าไว้, รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ ก็ว่า.
ยาวเฟื้อย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-ฟอ-ฟัน-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยาวมาก (มักใช้แก่สิ่งที่เป็นเส้นอย่างผมหรือหางไก่เป็นต้น) เช่น ผมยาวเฟื้อย ไก่ฟ้าหางยาวเฟื้อย.ยาวเฟื้อย ว. ยาวมาก (มักใช้แก่สิ่งที่เป็นเส้นอย่างผมหรือหางไก่เป็นต้น) เช่น ผมยาวเฟื้อย ไก่ฟ้าหางยาวเฟื้อย.
ยาวยืด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ของเหลวและเหนียวไหลย้อยยาวลงมา, ยาวมากไม่รู้จักจบ (มักใช้แก่ข้อความหรือเรื่องราวที่ยาวเกินไป) เช่น เรื่องนี้ยาวยืดเล่าไม่รู้จักจบ.ยาวยืด ว. อาการที่ของเหลวและเหนียวไหลย้อยยาวลงมา, ยาวมากไม่รู้จักจบ (มักใช้แก่ข้อความหรือเรื่องราวที่ยาวเกินไป) เช่น เรื่องนี้ยาวยืดเล่าไม่รู้จักจบ.
ยาวรี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กลมยาวเรียวและมีหัวท้ายเหมือนเมล็ดข้าวสาร, ยาวเรียวไปอย่างใบข้าว คือ โคนโตปลายเรียวเล็ก.ยาวรี ว. กลมยาวเรียวและมีหัวท้ายเหมือนเมล็ดข้าวสาร, ยาวเรียวไปอย่างใบข้าว คือ โคนโตปลายเรียวเล็ก.
ยาวเหยียด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ทอดตรงออกไปเต็มเหยียด เช่น นอนยาวเหยียด, ยาวเป็นแถวเป็นแนวไปไกล เช่น ขบวนยาวเหยียด, ยาวมากเกินไป เช่น พรรณนาสรรพคุณเสียยาวเหยียด.ยาวเหยียด ว. ทอดตรงออกไปเต็มเหยียด เช่น นอนยาวเหยียด, ยาวเป็นแถวเป็นแนวไปไกล เช่น ขบวนยาวเหยียด, ยาวมากเกินไป เช่น พรรณนาสรรพคุณเสียยาวเหยียด.
ย้าว เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง เหย้า.ย้าว (โบ) น. เหย้า.
ยาวกาลิก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่[ยาวะ–] เป็นคำนาม หมายถึง ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้ชั่วคราวตั้งแต่เช้าถึงเที่ยงวัน ได้แก่ ข้าวปลาอาหาร. (ดู กาลิก). ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยาวกาลิก [ยาวะ–] น. ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้ชั่วคราวตั้งแต่เช้าถึงเที่ยงวัน ได้แก่ ข้าวปลาอาหาร. (ดู กาลิก). (ป.).
ยาวชีวิก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อี-วอ-แหวน-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่[ยาวะ–] เป็นคำนาม หมายถึง ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้เสมอไป ไม่มีจํากัดกาล, ตามวินัยบัญญัติได้แก่ของที่ใช้ประกอบเป็นยาสงเคราะห์เข้าในคิลานปัจจัย. ในวงเล็บ ดู กาลิก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .ยาวชีวิก [ยาวะ–] น. ของที่พระสงฆ์เก็บไว้ฉันได้เสมอไป ไม่มีจํากัดกาล, ตามวินัยบัญญัติได้แก่ของที่ใช้ประกอบเป็นยาสงเคราะห์เข้าในคิลานปัจจัย. (ดู กาลิก). (ป.).
ยาวัส เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-สอ-เสือ เป็นคำนาม หมายถึง ฟ่อนหญ้า, หญ้าหรืออาหารสําหรับสัตว์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .ยาวัส น. ฟ่อนหญ้า, หญ้าหรืออาหารสําหรับสัตว์. (ส.).
ยาสูบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อู-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Nicotiana tabacum L. ในวงศ์ Solanaceae ใบหั่นเป็นเส้นใช้กินกับหมากหรือมวนสูบ ทําเป็นผงใช้เป่าหรือสูดดม.ยาสูบ ๑ น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Nicotiana tabacum L. ในวงศ์ Solanaceae ใบหั่นเป็นเส้นใช้กินกับหมากหรือมวนสูบ ทําเป็นผงใช้เป่าหรือสูดดม.
ยาสูบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อู-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ใบของต้นยาสูบ (Nicotiana tabacum L.) ที่หั่นเป็นเส้นใช้ใบตองหรือใบจากเป็นต้นมวนสูบ.ยาสูบ ๒ น. ใบของต้นยาสูบ (Nicotiana tabacum L.) ที่หั่นเป็นเส้นใช้ใบตองหรือใบจากเป็นต้นมวนสูบ.
ยาไส้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-สอ-เสือ-ไม้-โท ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ประทังความหิว เช่น หากินไม่พอยาไส้.ยาไส้ (ปาก) ก. ประทังความหิว เช่น หากินไม่พอยาไส้.
ยาหยัง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู[–หฺยัง] เป็นคำกริยา หมายถึง ชนะศัตรู. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยาหยัง [–หฺยัง] ก. ชนะศัตรู. (ช.).
ย่าหยา เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา[–หฺยา] เป็นคำนาม หมายถึง เรียกหญิงลูกครึ่งจีนกับมลายูที่เกิดในมลายูและอินโดนีเซียว่า ย่าหยา, คู่กับ บ้าบ๋า.ย่าหยา [–หฺยา] น. เรียกหญิงลูกครึ่งจีนกับมลายูที่เกิดในมลายูและอินโดนีเซียว่า ย่าหยา, คู่กับ บ้าบ๋า.
ยาหยี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี[–หฺยี] เป็นคำนาม หมายถึง น้องรัก. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยาหยี [–หฺยี] น. น้องรัก. (ช.).
ยาหัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ชั่ว, ไม่ดี, หยาบ, ไม่งาม. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยาหัด ว. ชั่ว, ไม่ดี, หยาบ, ไม่งาม. (ช.).
ยำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เคล้าคละ, ปะปน. เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อกับข้าวอย่างหนึ่งที่ปรุงโดยเอาผักและเนื้อสัตว์เป็นต้นมาเคล้าเข้าด้วยกัน เช่น ยำเนื้อ ยำเล็บมือนาง ยำปลากรอบ.ยำ ๑ ก. เคล้าคละ, ปะปน. น. ชื่อกับข้าวอย่างหนึ่งที่ปรุงโดยเอาผักและเนื้อสัตว์เป็นต้นมาเคล้าเข้าด้วยกัน เช่น ยำเนื้อ ยำเล็บมือนาง ยำปลากรอบ.
ยำขโมย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-โอ-มอ-ม้า-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ยำเนื้อย่างใส่แตงกวา ปรุงรสเปรี้ยว เค็ม เผ็ด.ยำขโมย น. ยำเนื้อย่างใส่แตงกวา ปรุงรสเปรี้ยว เค็ม เผ็ด.
ยำทวาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-ทอ-ทะ-หาน-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ยำชนิดหนึ่ง มีผักลวกเช่นผักบุ้ง กะหล่ำปลี ถั่วงอก ราดด้วยหัวกะทิและน้ำพริกซึ่งปรุงรสเปรี้ยว เค็ม หวาน และโรยงาคั่ว.ยำทวาย น. ยำชนิดหนึ่ง มีผักลวกเช่นผักบุ้ง กะหล่ำปลี ถั่วงอก ราดด้วยหัวกะทิและน้ำพริกซึ่งปรุงรสเปรี้ยว เค็ม หวาน และโรยงาคั่ว.
ยำสลัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-สอ-เสือ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยำชนิดหนึ่งตามแบบตะวันตก ประกอบด้วยผักสดหลายชนิด เช่น ผักกาดหอม หอมหัวใหญ่ มะเขือเทศ แตงกวา เป็นหลัก และอาจมีเนื้อสัตว์หรือไข่ด้วย ราดด้วยน้ำปรุงรสที่เรียกว่า น้ำสลัด.ยำสลัด น. ยำชนิดหนึ่งตามแบบตะวันตก ประกอบด้วยผักสดหลายชนิด เช่น ผักกาดหอม หอมหัวใหญ่ มะเขือเทศ แตงกวา เป็นหลัก และอาจมีเนื้อสัตว์หรือไข่ด้วย ราดด้วยน้ำปรุงรสที่เรียกว่า น้ำสลัด.
ยำใหญ่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ยำที่ใส่แตงกวา ไข่ต้ม กุ้งต้ม หมูต้ม หนังหมู เห็ดหูหนู หัวผักกาดขาว ใบสะระแหน่ ใบโหระพา ปรุงให้มีรสเปรี้ยว เค็ม หรือหวานด้วยก็ได้.ยำใหญ่ น. ยำที่ใส่แตงกวา ไข่ต้ม กุ้งต้ม หมูต้ม หนังหมู เห็ดหูหนู หัวผักกาดขาว ใบสะระแหน่ ใบโหระพา ปรุงให้มีรสเปรี้ยว เค็ม หรือหวานด้วยก็ได้.
ยำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง เคารพ, นับถือ.ยำ ๒ ก. เคารพ, นับถือ.
ยำเกรง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง เกรงกลัวเพราะความเคารพนับถือ, ยําเยง ก็ว่า.ยำเกรง ก. เกรงกลัวเพราะความเคารพนับถือ, ยําเยง ก็ว่า.
ยำเยง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำกริยา หมายถึง ยําเกรง.ยำเยง (แบบ) ก. ยําเกรง.
ย่ำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ เป็นคำกริยา หมายถึง เหยียบหนัก ๆ ซํ้า ๆ, ถ้าเหยียบในลักษณะเช่นนั้นอยู่กับที่เรียกว่า ยํ่าเท้า, เดินในลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น; ตีกลองหรือฆ้องถี่ ๆ หลายครั้งเพื่อบอกเวลาสําหรับเปลี่ยนยาม เรียกว่า ยํ่ากลอง ยํ่าฆ้อง, ยํ่ายาม ก็เรียก, ถ้ากระทําในเวลาเช้า เรียกว่า ยํ่ารุ่ง (ราว ๖ น.), ถ้ากระทําในเวลาคํ่า เรียกว่า ยํ่าคํ่า (ราว ๑๘ น.).ย่ำ ก. เหยียบหนัก ๆ ซํ้า ๆ, ถ้าเหยียบในลักษณะเช่นนั้นอยู่กับที่เรียกว่า ยํ่าเท้า, เดินในลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น; ตีกลองหรือฆ้องถี่ ๆ หลายครั้งเพื่อบอกเวลาสําหรับเปลี่ยนยาม เรียกว่า ยํ่ากลอง ยํ่าฆ้อง, ยํ่ายาม ก็เรียก, ถ้ากระทําในเวลาเช้า เรียกว่า ยํ่ารุ่ง (ราว ๖ น.), ถ้ากระทําในเวลาคํ่า เรียกว่า ยํ่าคํ่า (ราว ๑๘ น.).
ย่ำต๊อก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-ตอ-เต่า-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง เดินย่ำไปเรื่อย ๆ เพราะไม่มีรถหรือค่ารถเป็นต้น.ย่ำต๊อก ก. เดินย่ำไปเรื่อย ๆ เพราะไม่มีรถหรือค่ารถเป็นต้น.
ย่ำเทือก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ยํ่าดินโคลนพื้นนาที่จะตกกล้าให้อ่อนเหลว, ย่ำขี้เทือก ก็เรียก.ย่ำเทือก ก. ยํ่าดินโคลนพื้นนาที่จะตกกล้าให้อ่อนเหลว, ย่ำขี้เทือก ก็เรียก.
ย่ำเป็นเทือก เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-ไต่-คู้-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ย่ำกันไปมาจนเปื้อนเปรอะเลอะเทอะเหมือนเปรอะด้วยขี้เทือก.ย่ำเป็นเทือก ก. ย่ำกันไปมาจนเปื้อนเปรอะเลอะเทอะเหมือนเปรอะด้วยขี้เทือก.
ย่ำยี เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง เบียดเบียน เช่น ย่ำยีศาสนา, บีบคั้น, ข่มเหง, เช่น ย่ำยีจิตใจ, บดขยี้ เช่น ยกกองทัพไปย่ำยีประเทศอื่น.ย่ำยี ก. เบียดเบียน เช่น ย่ำยีศาสนา, บีบคั้น, ข่มเหง, เช่น ย่ำยีจิตใจ, บดขยี้ เช่น ยกกองทัพไปย่ำยีประเทศอื่น.
ย่ำแย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง เหน็ดเหนื่อยมาก, ลำบากมาก, เช่น ทำงานย่ำแย่ ถูกใช้เสียย่ำแย่.ย่ำแย่ ก. เหน็ดเหนื่อยมาก, ลำบากมาก, เช่น ทำงานย่ำแย่ ถูกใช้เสียย่ำแย่.
ย้ำ, ย้ำ ๆ ย้ำ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ ย้ำ ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ ไม้-ยะ-มก เป็นคำกริยา หมายถึง พูดหรือทําซํ้า ๆ (เพื่อเน้นให้แน่น ให้กระชับ ให้มั่นคง) เช่น พูดยํ้า ยํ้าหัวตะปู. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่กัดเบา ๆ เพียงให้บุบหรือเป็นรอยช้ำ เช่น หมากัดย้ำ แต่ไม่เข้า เคี้ยวพอย้ำ ๆ.ย้ำ, ย้ำ ๆ ก. พูดหรือทําซํ้า ๆ (เพื่อเน้นให้แน่น ให้กระชับ ให้มั่นคง) เช่น พูดยํ้า ยํ้าหัวตะปู. ว. อาการที่กัดเบา ๆ เพียงให้บุบหรือเป็นรอยช้ำ เช่น หมากัดย้ำ แต่ไม่เข้า เคี้ยวพอย้ำ ๆ.
ย้ำหัวเห็ด เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ไม้-ไต่-คู้-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง สอดนอตที่ปลายข้างหนึ่งบานลงในรูแผ่นโลหะ ๒ แผ่นที่ซ้อนให้รูตรงกัน ทำให้นอตร้อนจัดแล้วตอกย้ำให้ปลายบานอย่างดอกเห็ด ซึ่งเมื่อปล่อยให้เย็น นอตจะหดตัวรัดโลหะ ๒ แผ่นนี้ให้แนบกันสนิท.ย้ำหัวเห็ด ก. สอดนอตที่ปลายข้างหนึ่งบานลงในรูแผ่นโลหะ ๒ แผ่นที่ซ้อนให้รูตรงกัน ทำให้นอตร้อนจัดแล้วตอกย้ำให้ปลายบานอย่างดอกเห็ด ซึ่งเมื่อปล่อยให้เย็น นอตจะหดตัวรัดโลหะ ๒ แผ่นนี้ให้แนบกันสนิท.
ยำยาม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ชมเชย.ยำยาม ก. ชมเชย.
ยำเยีย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ถูกกระทําในทางร้ายโดยวิธีใช้เวทมนตร์ต่าง ๆ, มักใช้ว่า ถูกกระทํายําเยีย.ยำเยีย ก. ถูกกระทําในทางร้ายโดยวิธีใช้เวทมนตร์ต่าง ๆ, มักใช้ว่า ถูกกระทํายําเยีย.
ย่ำแย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เหลือทน.ย่ำแย่ ว. เหลือทน.
ย้ำเหยอ เขียนว่า ยอ-ยัก-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง[–เหฺยอ] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เลอะเทอะ, หลงลืม.ย้ำเหยอ [–เหฺยอ] ว. เลอะเทอะ, หลงลืม.
ยิก, ยิก ๆ ยิก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ ยิก ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ทำติดต่อกันถี่ ๆ บ่อย ๆ เช่น ท้ายิกเลย เกาหัวยิก ๆ ชวนยิก ๆ, ขยิก ก็ใช้.ยิก, ยิก ๆ ว. อาการที่ทำติดต่อกันถี่ ๆ บ่อย ๆ เช่น ท้ายิกเลย เกาหัวยิก ๆ ชวนยิก ๆ, ขยิก ก็ใช้.
ยิง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้อาวุธเช่นลูกศรหรือลูกปืนแล่นออกไปโดยแรงด้วยกําลังส่ง เช่น ยิงธนู ยิงปืน.ยิง ก. ทําให้อาวุธเช่นลูกศรหรือลูกปืนแล่นออกไปโดยแรงด้วยกําลังส่ง เช่น ยิงธนู ยิงปืน.
ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-นอ-หนู-กอ-ไก่-สอ-เสือ-ออ-อ่าง-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ทําอย่างเดียวได้ผล ๒ อย่าง, ลงทุนครั้งเดียวได้ผลกําไร ๒ ทาง.ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว (สำ) ก. ทําอย่างเดียวได้ผล ๒ อย่าง, ลงทุนครั้งเดียวได้ผลกําไร ๒ ทาง.
ยิงเป้า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ต้องโทษโดยยิงให้ตายเพราะความผิดร้ายแรง.ยิงเป้า ก. ต้องโทษโดยยิงให้ตายเพราะความผิดร้ายแรง.
ยิ่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ถ้าอยู่ข้างหลัง หมายความว่า เป็นยอด, ที่สุด, เช่น งามยิ่ง ดียิ่ง, ถ้าอยู่ข้างหน้า ใช้ในเชิงเปรียบเทียบหมายความว่า เกิน, ลํ้า, เพิ่มขึ้น, เจริญขึ้น, มากขึ้น, ฯลฯ เช่น ยิ่งงาม ยิ่งดี, ถ้าประกอบหน้าคำอื่นมักมาเป็นคู่กันเสมอ เช่น ยิ่งมากยิ่งดี ยิ่งตียิ่งกัด ยิ่งแก่ยิ่งโง่ ยิ่งโตยิ่งเซ่อ.ยิ่ง ว. ถ้าอยู่ข้างหลัง หมายความว่า เป็นยอด, ที่สุด, เช่น งามยิ่ง ดียิ่ง, ถ้าอยู่ข้างหน้า ใช้ในเชิงเปรียบเทียบหมายความว่า เกิน, ลํ้า, เพิ่มขึ้น, เจริญขึ้น, มากขึ้น, ฯลฯ เช่น ยิ่งงาม ยิ่งดี, ถ้าประกอบหน้าคำอื่นมักมาเป็นคู่กันเสมอ เช่น ยิ่งมากยิ่งดี ยิ่งตียิ่งกัด ยิ่งแก่ยิ่งโง่ ยิ่งโตยิ่งเซ่อ.
ยิ่งกว่านั้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู-กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มากกว่านั้น.ยิ่งกว่านั้น ว. มากกว่านั้น.
ยิ่งนัก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อย่างยิ่ง.ยิ่งนัก ว. อย่างยิ่ง.
ยิ่งยวด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู-ยอ-ยัก-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เยี่ยมที่สุด เช่น มีความสามารถอย่างยิ่งยวด, มากที่สุด เช่น ใช้ความพยายามอย่างยิ่งยวด, ยวดยิ่ง ก็ว่า.ยิ่งยวด ว. เยี่ยมที่สุด เช่น มีความสามารถอย่างยิ่งยวด, มากที่สุด เช่น ใช้ความพยายามอย่างยิ่งยวด, ยวดยิ่ง ก็ว่า.
ยิ่งใหญ่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีอำนาจมาก เช่น นักการเมืองผู้ยิ่งใหญ่, มีสติปัญญาความสามารถสูง เช่น กวีผู้ยิ่งใหญ่, สำคัญ เช่น ลดราคาครั้งยิ่งใหญ่.ยิ่งใหญ่ ว. มีอำนาจมาก เช่น นักการเมืองผู้ยิ่งใหญ่, มีสติปัญญาความสามารถสูง เช่น กวีผู้ยิ่งใหญ่, สำคัญ เช่น ลดราคาครั้งยิ่งใหญ่.
ยิงฟัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-ฟอ-ฟัน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง แยกริมฝีปากให้เห็นฟันขบกัน, บางทีใช้เข้าคู่กับคำ แยกเขี้ยว เป็น แยกเขี้ยวยิงฟัน.ยิงฟัน ก. แยกริมฝีปากให้เห็นฟันขบกัน, บางทีใช้เข้าคู่กับคำ แยกเขี้ยว เป็น แยกเขี้ยวยิงฟัน.
ยิงลม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-ลอ-ลิง-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง เรียกตัวไม้ประกอบเครื่องบนหลังคาเรือน ทำหน้าที่ยันอยู่ข้างหลังจั่ว ตั้งทแยงปลายข้างหนึ่งยันกับขื่อเพื่อเสริมให้จั่วมั่นคง.ยิงลม น. เรียกตัวไม้ประกอบเครื่องบนหลังคาเรือน ทำหน้าที่ยันอยู่ข้างหลังจั่ว ตั้งทแยงปลายข้างหนึ่งยันกับขื่อเพื่อเสริมให้จั่วมั่นคง.
ยิฏฐะ, ยิฐะ ยิฏฐะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ตอ-ปะ-ตัก-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อะ ยิฐะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ถอ-ถาน-สะ-หระ-อะ [ยิดถะ] เป็นคำนาม หมายถึง การบูชา, การเซ่นสรวง. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี ยิฏฺ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ตอ-ปะ-ตัก-พิน-ทุ-ถอ-ถาน และมาจากภาษาสันสกฤต อิษฺฏ เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อิ-สอ-รือ-สี-พิน-ทุ-ตอ-ปะ-ตัก.ยิฏฐะ, ยิฐะ [ยิดถะ] น. การบูชา, การเซ่นสรวง. (ป. ยิฏฺ; ส. อิษฺฏ).
ยิน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง รู้เสียงด้วยหู (มักใช้ว่า ได้ยิน), ฟัง, ใช้ประกอบกับคําอื่นหมายความว่า รู้สึก, ชอบ, ยอม ก็มี.ยิน ๑ ก. รู้เสียงด้วยหู (มักใช้ว่า ได้ยิน), ฟัง, ใช้ประกอบกับคําอื่นหมายความว่า รู้สึก, ชอบ, ยอม ก็มี.
ยินแคลน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-สะ-หระ-แอ-คอ-ควาย-ลอ-ลิง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง รู้สึกลําบาก.ยินแคลน ก. รู้สึกลําบาก.
ยินใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง พอใจ, ตามใจ.ยินใจ ก. พอใจ, ตามใจ.
ยินดี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง ชอบใจ, ดีใจ.ยินดี ก. ชอบใจ, ดีใจ.
ยินมลาก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-มอ-ม้า-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่[–มะลาก] เป็นคำกริยา หมายถึง ดีใจมาก, ชอบใจมาก.ยินมลาก [–มะลาก] ก. ดีใจมาก, ชอบใจมาก.
ยินยอม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ยอม, ไม่ขัด, ตกลง, ชอบใจ, ตาม.ยินยอม ก. ยอม, ไม่ขัด, ตกลง, ชอบใจ, ตาม.
ยินยอมพร้อมใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-ยอ-ยัก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-พอ-พาน-รอ-เรือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง เห็นด้วยร่วมกัน.ยินยอมพร้อมใจ ก. เห็นด้วยร่วมกัน.
ยินร้าย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-รอ-เรือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ไม่พอใจ, ไม่ชอบใจ.ยินร้าย ก. ไม่พอใจ, ไม่ชอบใจ.
ยินลากขากดี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง พอใจและภูมิใจมาก เช่น จะยินลากขากดีด้วยนาง. ในวงเล็บ มาจาก บทดอกสร้อยสวรรค์ครั้งกรุงเก่า พระนิพนธ์ ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงอดิศรอุดมเดช ฉบับโรงพิมพ์ โสภณพิพรรฒธนากร พ.ศ. ๒๔๖๓.ยินลากขากดี ก. พอใจและภูมิใจมาก เช่น จะยินลากขากดีด้วยนาง. (ดอกสร้อยสวรรค์ครั้งกรุงเก่า).
ยิน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนหนึ่งของขอช้างที่ยื่นออกจากตัวขออีกข้างหนึ่ง.ยิน ๒ น. ส่วนหนึ่งของขอช้างที่ยื่นออกจากตัวขออีกข้างหนึ่ง.
ยิบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยิ่ง, มักใช้ประกอบคํา ถี่ หรือ ละเอียด เป็น ถี่ยิบ ละเอียดยิบ.ยิบ ๑ ว. ยิ่ง, มักใช้ประกอบคํา ถี่ หรือ ละเอียด เป็น ถี่ยิบ ละเอียดยิบ.
ยิบ ๆ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่รู้สึกคันทั่วไปตามผิวหนังเพราะเป็นผดหรือถูกละอองเป็นต้น เช่น คันผดยิบ ๆ; อาการกะพริบตาถี่ ๆ เช่น ทำตายิบ ๆ; เป็นประกายอย่างเปลวแดด เช่น เห็นแดดยิบ ๆ.ยิบ ๆ ว. อาการที่รู้สึกคันทั่วไปตามผิวหนังเพราะเป็นผดหรือถูกละอองเป็นต้น เช่น คันผดยิบ ๆ; อาการกะพริบตาถี่ ๆ เช่น ทำตายิบ ๆ; เป็นประกายอย่างเปลวแดด เช่น เห็นแดดยิบ ๆ.
ยิบหยี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ทำตาหยีพร้อมกับทำตายิบ ๆ ด้วย เช่น ทำตายิบหยี.ยิบหยี ว. ทำตาหยีพร้อมกับทำตายิบ ๆ ด้วย เช่น ทำตายิบหยี.
ยิบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง ยักเอาไว้, ริบไว้, เช่น ไม่รู้ว่าใครเอาของมาลืมทิ้งไว้ เลยยิบเอาไปเสียเลย.ยิบ ๒ (ปาก) ก. ยักเอาไว้, ริบไว้, เช่น ไม่รู้ว่าใครเอาของมาลืมทิ้งไว้ เลยยิบเอาไปเสียเลย.
ยิปซัม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ปอ-ปลา-ซอ-โซ่-ไม้-หัน-อา-กาด-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง แร่ชนิดหนึ่ง ชื่อไฮเดรเตดแคลเซียมซัลเฟต (hydrated calcium sulphate) มีสูตร CaSO4·2H2O เมื่อนํามาเผาให้ร้อนถึง ๑๒๐°–๑๓๐°ซ. จะได้ผงสีขาว เรียกว่า ปูนปลาสเตอร์, หินฟองเต้าหู้ หรือ เกลือจืด ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ gypsum เขียนว่า จี-วาย-พี-เอส-ยู-เอ็ม.ยิปซัม น. แร่ชนิดหนึ่ง ชื่อไฮเดรเตดแคลเซียมซัลเฟต (hydrated calcium sulphate) มีสูตร CaSO4·2H2O เมื่อนํามาเผาให้ร้อนถึง ๑๒๐°–๑๓๐°ซ. จะได้ผงสีขาว เรียกว่า ปูนปลาสเตอร์, หินฟองเต้าหู้ หรือ เกลือจืด ก็เรียก. (อ. gypsum).
ยิปซี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ปอ-ปลา-ซอ-โซ่-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง ชนเผ่าเร่ร่อน เชื้อสายคอเคซอยด์ ผิวคลํ้า เดิมอาศัยอยู่ในอินเดีย เข้าไปเร่ร่อนในยุโรปประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๙–๒๐ ดํารงชีพด้วยการเล่นดนตรี ค้าม้า ทํานายโชคชะตา เป็นต้น. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ gypsy เขียนว่า จี-วาย-พี-เอส-วาย gipsy เขียนว่า จี-ไอ-พี-เอส-วาย .ยิปซี น. ชนเผ่าเร่ร่อน เชื้อสายคอเคซอยด์ ผิวคลํ้า เดิมอาศัยอยู่ในอินเดีย เข้าไปเร่ร่อนในยุโรปประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๙–๒๐ ดํารงชีพด้วยการเล่นดนตรี ค้าม้า ทํานายโชคชะตา เป็นต้น. (อ. gypsy, gipsy).
ยิ้ม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง แสดงให้ปรากฏว่าชอบใจ เยาะเย้ย หรือเกลียดชัง เป็นต้น ด้วยริมฝีปากและใบหน้า.ยิ้ม ก. แสดงให้ปรากฏว่าชอบใจ เยาะเย้ย หรือเกลียดชัง เป็นต้น ด้วยริมฝีปากและใบหน้า.
ยิ้มกริ่ม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มน้อย ๆ ด้วยความกระหยิ่มใจหรือพอใจ, กระหยิ่มยิ้มย่อง.ยิ้มกริ่ม ก. ยิ้มน้อย ๆ ด้วยความกระหยิ่มใจหรือพอใจ, กระหยิ่มยิ้มย่อง.
ยิ้มเก้อ, ยิ้มค้าง ยิ้มเก้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง ยิ้มค้าง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-คอ-ควาย-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ยิ้มให้เขาแล้วเขาไม่ยิ้มตอบ ทำให้รู้สึกเก้อเขิน.ยิ้มเก้อ, ยิ้มค้าง ก. อาการที่ยิ้มให้เขาแล้วเขาไม่ยิ้มตอบ ทำให้รู้สึกเก้อเขิน.
ยิ้มแก้เก้อ, ยิ้มแก้ขวย ยิ้มแก้เก้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง ยิ้มแก้ขวย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-ขอ-ไข่-วอ-แหวน-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่รู้สึกเก้อหรือขวยแล้วไม่รู้จะทำอย่างไร ก็ฝืนยิ้มออกมา.ยิ้มแก้เก้อ, ยิ้มแก้ขวย ก. อาการที่รู้สึกเก้อหรือขวยแล้วไม่รู้จะทำอย่างไร ก็ฝืนยิ้มออกมา.
ยิ้มเจื่อน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-จอ-จาน-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มวางหน้าไม่สนิท.ยิ้มเจื่อน ก. ยิ้มวางหน้าไม่สนิท.
ยิ้มแฉ่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-ฉอ-ฉิ่ง-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มอย่างร่าเริงเบิกบาน.ยิ้มแฉ่ง ก. ยิ้มอย่างร่าเริงเบิกบาน.
ยิ้มด้วยปาก ถากด้วยตา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ ถอ-ถุง-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง เยาะเย้ยด้วยกิริยาท่าทาง.ยิ้มด้วยปาก ถากด้วยตา (สำ) ก. เยาะเย้ยด้วยกิริยาท่าทาง.
ยิ้มแต้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-ไม้-โท เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มอย่างเปิดเผยด้วยความยินดีหรือดีใจมาก.ยิ้มแต้ ก. ยิ้มอย่างเปิดเผยด้วยความยินดีหรือดีใจมาก.
ยิ้มน้อยยิ้มใหญ่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-นอ-หนู-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มแล้วยิ้มอีกด้วยความดีใจหรืออิ่มเอิบใจ.ยิ้มน้อยยิ้มใหญ่ ก. ยิ้มแล้วยิ้มอีกด้วยความดีใจหรืออิ่มเอิบใจ.
ยิ้มในหน้า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-นอ-หนู-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อมยิ้ม.ยิ้มในหน้า ว. อมยิ้ม.
ยิ้มแป้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-ปอ-ปลา-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มทําแก้มแป้น.ยิ้มแป้น ก. ยิ้มทําแก้มแป้น.
ยิ้มเผล่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มอย่างกระหยิ่มอิ่มใจ.ยิ้มเผล่ ก. ยิ้มอย่างกระหยิ่มอิ่มใจ.
ยิ้มเฝื่อน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-ฝอ-ฝา-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มวางหน้าไม่สนิทคล้ายกินของมีรสเฝื่อน.ยิ้มเฝื่อน ก. ยิ้มวางหน้าไม่สนิทคล้ายกินของมีรสเฝื่อน.
ยิ้มมุมปาก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-มอ-ม้า-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มที่มุมปากข้างใดข้างหนึ่งโดยไม่เปิดปาก.ยิ้มมุมปาก ก. ยิ้มที่มุมปากข้างใดข้างหนึ่งโดยไม่เปิดปาก.
ยิ้มย่อง, ยิ้มย่องผ่องใส ยิ้มย่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ยิ้มย่องผ่องใส เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ยอ-ยัก-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-ผอ-ผึ้ง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-สอ-เสือ เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มด้วยความอิ่มใจ, กระยิ้มกระย่อง ก็ว่า.ยิ้มย่อง, ยิ้มย่องผ่องใส ก. ยิ้มด้วยความอิ่มใจ, กระยิ้มกระย่อง ก็ว่า.
ยิ้มยียวน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มกวนให้เกิดโทสะหรือชวนให้หมั่นไส้.ยิ้มยียวน ก. ยิ้มกวนให้เกิดโทสะหรือชวนให้หมั่นไส้.
ยิ้มเยาะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มเป็นเชิงเย้ยหยัน.ยิ้มเยาะ ก. ยิ้มเป็นเชิงเย้ยหยัน.
ยิ้มแย้ม, ยิ้มแย้มแจ่มใส ยิ้มแย้ม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-มอ-ม้า ยิ้มแย้มแจ่มใส เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-จอ-จาน-ไม้-เอก-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-สอ-เสือ เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มอย่างชื่นบาน, แย้มยิ้ม ก็ว่า.ยิ้มแย้ม, ยิ้มแย้มแจ่มใส ก. ยิ้มอย่างชื่นบาน, แย้มยิ้ม ก็ว่า.
ยิ้มละไม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มน้อย ๆ อยู่ในหน้า.ยิ้มละไม ก. ยิ้มน้อย ๆ อยู่ในหน้า.
ยิ้มสู้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สอ-เสือ-สะ-หระ-อู-ไม้-โท เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มพร้อมที่จะสู้กับอุปสรรคอันตรายใด ๆ โดยไม่ยอมถอย.ยิ้มสู้ ก. ยิ้มพร้อมที่จะสู้กับอุปสรรคอันตรายใด ๆ โดยไม่ยอมถอย.
ยิ้มแสยะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-สอ-เสือ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มแบะปากแยกเขี้ยวเป็นการขู่ขวัญให้เกรงกลัวหรือขู่ว่าจะทำร้าย.ยิ้มแสยะ ก. ยิ้มแบะปากแยกเขี้ยวเป็นการขู่ขวัญให้เกรงกลัวหรือขู่ว่าจะทำร้าย.
ยิ้มหัว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มแกมหัวเราะ, ยิ้มแย้มหยอกล้อกัน.ยิ้มหัว ก. ยิ้มแกมหัวเราะ, ยิ้มแย้มหยอกล้อกัน.
ยิ้มเหย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก[–เหฺย] เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มหน้าเบ้, ฝืนยิ้ม.ยิ้มเหย [–เหฺย] ก. ยิ้มหน้าเบ้, ฝืนยิ้ม.
ยิ้มแห้ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง จำใจยิ้ม.ยิ้มแห้ง ก. จำใจยิ้ม.
ยิ้มแหย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก[–แหฺย] เป็นคำกริยา หมายถึง ยิ้มอย่างเก้ออาย.ยิ้มแหย [–แหฺย] ก. ยิ้มอย่างเก้ออาย.
ยิมนาสติก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-มอ-ม้า-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อกีฬาชนิดหนึ่ง แข่งขันกันโดยผู้เล่นต้องแสดงท่าต่าง ๆ ที่มีทั้งท่าบังคับและท่าสมัครให้เข้ากับอุปกรณ์การเล่นแต่ละอย่าง เช่น บาร์เดี่ยว บาร์คู่ ห่วงนิ่ง. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ gymnastic เขียนว่า จี-วาย-เอ็ม-เอ็น-เอ-เอส-ที-ไอ-ซี.ยิมนาสติก น. ชื่อกีฬาชนิดหนึ่ง แข่งขันกันโดยผู้เล่นต้องแสดงท่าต่าง ๆ ที่มีทั้งท่าบังคับและท่าสมัครให้เข้ากับอุปกรณ์การเล่นแต่ละอย่าง เช่น บาร์เดี่ยว บาร์คู่ ห่วงนิ่ง. (อ. gymnastic).
ยิหวา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ-หอ-หีบ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา[–หฺวา] เป็นคำนาม หมายถึง ดวงชีวิต, ดวงใจ. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา .ยิหวา [–หฺวา] น. ดวงชีวิต, ดวงใจ. (ช.).
ยี เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี เป็นคำกริยา หมายถึง ขยี้ เช่น ยีลูกตาล, ขยี้ให้ฟู เช่น ยีแป้งขนมขี้หนู, ทำให้ฟู เช่น ยีผม, ละเลง เช่น ตักอาหารมามาก ๆ กินไม่หมดจะเอายีหัว.ยี ก. ขยี้ เช่น ยีลูกตาล, ขยี้ให้ฟู เช่น ยีแป้งขนมขี้หนู, ทำให้ฟู เช่น ยีผม, ละเลง เช่น ตักอาหารมามาก ๆ กินไม่หมดจะเอายีหัว.
ยียวน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง เคล้าคลึงชวนให้กําเริบรัก, คลึงเคล้าให้เป็นที่พอใจ; ก่อกวนให้เกิดโทสะ, ยวนยี ก็ว่า.ยียวน ก. เคล้าคลึงชวนให้กําเริบรัก, คลึงเคล้าให้เป็นที่พอใจ; ก่อกวนให้เกิดโทสะ, ยวนยี ก็ว่า.
ยี่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สอง ในคำว่า ยี่สิบ, ที่สอง เช่น เดือนยี่ (คือ เดือนที่ ๒ นับทางจันทรคติ), โบราณใช้ว่า ญี่ ก็มี.ยี่ ๑ ว. สอง ในคำว่า ยี่สิบ, ที่สอง เช่น เดือนยี่ (คือ เดือนที่ ๒ นับทางจันทรคติ), โบราณใช้ว่า ญี่ ก็มี.
ยี่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ปีขาล.ยี่ ๒ (ถิ่น–พายัพ) น. ปีขาล.
ยี้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-โท เป็นคำอุทาน หมายถึง คําที่เปล่งออกมาแสดงอาการรังเกียจสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นต้น เช่น ยี้! เสื้อสกปรกอย่างนี้ยังจะเอามาให้อีก, อี๊ ก็ว่า.ยี้ อ. คําที่เปล่งออกมาแสดงอาการรังเกียจสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นต้น เช่น ยี้! เสื้อสกปรกอย่างนี้ยังจะเอามาให้อีก, อี๊ ก็ว่า.
ยี่ก่า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-กอ-ไก่-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ขนนกที่ปักหมวก.ยี่ก่า น. ขนนกที่ปักหมวก.
ยี่เก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำนาม หมายถึง ลิเก.ยี่เก (ปาก) น. ลิเก.
ยี่เข่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นชนิด Lagerstroemia indica L. ในวงศ์ Lythraceae ดอกสีม่วงแดง ชมพู หรือขาว ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง.ยี่เข่ง น. ชื่อไม้ต้นชนิด Lagerstroemia indica L. ในวงศ์ Lythraceae ดอกสีม่วงแดง ชมพู หรือขาว ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง.
ยี่โถ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สะ-หระ-โอ-ถอ-ถุง เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้พุ่มชนิด Nerium oleander L. ในวงศ์ Apocynaceae ดอกสีชมพู ขาว แดง หรือเหลือง มีทั้งกลิ่นหอมและไม่มีกลิ่นหอม ยางเป็นพิษ.ยี่โถ น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Nerium oleander L. ในวงศ์ Apocynaceae ดอกสีชมพู ขาว แดง หรือเหลือง มีทั้งกลิ่นหอมและไม่มีกลิ่นหอม ยางเป็นพิษ.
ยี่โถฝรั่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สะ-หระ-โอ-ถอ-ถุง-ฝอ-ฝา-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-งอ-งูดู รําเพย เขียนว่า รอ-เรือ-นิก-คะ-หิด-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-ยอ-ยัก ความหมายที่ ๒.ยี่โถฝรั่ง ดู รําเพย ๒.
ยีน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ผ้าฝ้ายเนื้อหนาหยาบ มักย้อมสีน้ำเงิน. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ jean เขียนว่า เจ-อี-เอ-เอ็น.ยีน น. ผ้าฝ้ายเนื้อหนาหยาบ มักย้อมสีน้ำเงิน. (อ. jean).
ยี่โป้ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สะ-หระ-โอ-ปอ-ปลา-ไม้-โท เป็นคำนาม หมายถึง ผ้าสำหรับพาดไหล่ หรือคาดพุง.ยี่โป้ น. ผ้าสำหรับพาดไหล่ หรือคาดพุง.
ยี่ภู่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-พอ-สำ-เพา-สะ-หระ-อู-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ที่นอน, ฟูก, (ราชาศัพท์ใช้ว่า พระยี่ภู่).ยี่ภู่ น. ที่นอน, ฟูก, (ราชาศัพท์ใช้ว่า พระยี่ภู่).
ยีราฟ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ฟอ-ฟัน เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Giraffidae เป็นสัตว์เคี้ยวเอื้อง คอยาวมาก มีเขา ๑ คู่ ตัวสีน้ำตาลอมเหลืองมีลายสีน้ำตาลเข้มลักษณะเป็นดอกหรือเป็นตาราง อยู่รวมกันเป็นฝูง มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา มีหลายชนิด เช่น ชนิด Giraffa camelopardalis.ยีราฟ น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในวงศ์ Giraffidae เป็นสัตว์เคี้ยวเอื้อง คอยาวมาก มีเขา ๑ คู่ ตัวสีน้ำตาลอมเหลืองมีลายสีน้ำตาลเข้มลักษณะเป็นดอกหรือเป็นตาราง อยู่รวมกันเป็นฝูง มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา มีหลายชนิด เช่น ชนิด Giraffa camelopardalis.
ยี่สก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปลานํ้าจืดชนิด Probarbus jullieni ในวงศ์ Cyprinidae ลําตัวยาวเพรียว แบนข้าง มีหนวดสั้นที่มุมปากข้างละ ๑ เส้น มีแถบสีดําเด่นพาดตามยาวเฉพาะบนลําตัว ๗–๘ แถบ ขนาดยาวกว่า ๙๐ เซนติเมตร, ยี่สกทอง ก็เรียก.ยี่สก น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด Probarbus jullieni ในวงศ์ Cyprinidae ลําตัวยาวเพรียว แบนข้าง มีหนวดสั้นที่มุมปากข้างละ ๑ เส้น มีแถบสีดําเด่นพาดตามยาวเฉพาะบนลําตัว ๗–๘ แถบ ขนาดยาวกว่า ๙๐ เซนติเมตร, ยี่สกทอง ก็เรียก.
ยี่สกทอง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-กอ-ไก่-ทอ-ทะ-หาน-ออ-อ่าง-งอ-งูดู ยี่สก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-กอ-ไก่.ยี่สกทอง ดู ยี่สก.
ยี่สง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ถั่วยี่สง. ในวงเล็บ ดู ถั่วลิสง เขียนว่า ถอ-ถุง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-สอ-เสือ-งอ-งู ที่ ถั่ว เขียนว่า ถอ-ถุง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน ความหมายที่ ๑.ยี่สง น. ถั่วยี่สง. (ดู ถั่วลิสง ที่ ถั่ว ๑).
ยี่สน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปลากระเบนทะเลชนิด Aetobatus narinari ในวงศ์ Myliobatidae ผิวหนังเรียบ ใกล้โคนหางด้านบนมีเงี่ยง ๑–๔ เงี่ยง เรียงอยู่ชิดกัน ด้านหลังสีดำมีจุดสีขาวกระจายอยู่ส่วนท้าย ด้านท้องสีขาว ขนาดกว้างได้ถึง ๑.๕ เมตร, กระเบนเนื้อดำ ก็เรียก.ยี่สน น. ชื่อปลากระเบนทะเลชนิด Aetobatus narinari ในวงศ์ Myliobatidae ผิวหนังเรียบ ใกล้โคนหางด้านบนมีเงี่ยง ๑–๔ เงี่ยง เรียงอยู่ชิดกัน ด้านหลังสีดำมีจุดสีขาวกระจายอยู่ส่วนท้าย ด้านท้องสีขาว ขนาดกว้างได้ถึง ๑.๕ เมตร, กระเบนเนื้อดำ ก็เรียก.
ยี่สาน, ยี่ส่าน ยี่สาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ยี่ส่าน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ตลาดของแห้ง, ที่ขายของแห้ง. ในวงเล็บ เทียบ ภาษาเปอร์เซีย bazaar เขียนว่า บี-เอ-แซด-เอ-เอ-อา.ยี่สาน, ยี่ส่าน น. ตลาดของแห้ง, ที่ขายของแห้ง. (เทียบเปอร์เซีย bazaar).
ยี่สิบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง จํานวน ๑๐ สองหนรวมกัน.ยี่สิบ ว. จํานวน ๑๐ สองหนรวมกัน.
ยี่สุ่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-สอ-เสือ-สะ-หระ-อุ-ไม้-เอก-นอ-หนูดู กุหลาบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อุ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ (๑).ยี่สุ่น ดู กุหลาบ (๑).
ยี่หระ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-หอ-หีบ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง สะทกสะท้าน, ไยดี, มักใช้ในความปฏิเสธ เช่น ไม่เห็นยี่หระ.ยี่หระ (ปาก) ก. สะทกสะท้าน, ไยดี, มักใช้ในความปฏิเสธ เช่น ไม่เห็นยี่หระ.
ยี่หร่า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา[–หฺร่า]ดู เทียนขาว เขียนว่า สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน ที่ เทียน เขียนว่า สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู ความหมายที่ ๔. ในวงเล็บ เทียบ ภาษาสันสกฤต ชีรก; เขียนว่า ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-กอ-ไก่-??59?? ภาษาทมิฬ ชีรา เขียนว่า ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา และมาจากภาษาฮินูดสตานี zira เขียนว่า แซด-ไอ-อา-เอ.ยี่หร่า [–หฺร่า] ดู เทียนขาว ที่ เทียน ๔.(เทียบ ส. ชีรก; ทมิฬ ชีรา; ฮินดูสตานี zira).
ยี่หร่าหวาน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-นอ-หนูดู เทียนข้าวเปลือก เขียนว่า สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู-ขอ-ไข่-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ที่ เทียน เขียนว่า สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู ความหมายที่ ๔.ยี่หร่าหวาน ดู เทียนข้าวเปลือก ที่ เทียน ๔.
ยี่ห้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-หอ-หีบ-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องหมายสําหรับร้านค้าหรือการค้า, ชื่อร้านค้า; เครื่องหมาย เช่น สินค้ายี่ห้อนี้รับประกันได้; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง ลักษณะ เช่น เด็กคนนี้หน้าตาบอกยี่ห้อโกง; ชื่อเสียง เช่น ต้องรักษายี่ห้อให้ดี อย่าทำให้เสียยี่ห้อ. ในวงเล็บ มาจากภาษาจีน .ยี่ห้อ น. เครื่องหมายสําหรับร้านค้าหรือการค้า, ชื่อร้านค้า; เครื่องหมาย เช่น สินค้ายี่ห้อนี้รับประกันได้; (ปาก) ลักษณะ เช่น เด็กคนนี้หน้าตาบอกยี่ห้อโกง; ชื่อเสียง เช่น ต้องรักษายี่ห้อให้ดี อย่าทำให้เสียยี่ห้อ. (จ.).
ยี่หุบ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-หอ-หีบ-สะ-หระ-อุ-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้พุ่มชนิด Magnolia coco DC. ในวงศ์ Magnoliaceae ดอกสีขาว ลักษณะคล้ายดอกมณฑาแต่เล็กกว่า.ยี่หุบ น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Magnolia coco DC. ในวงศ์ Magnoliaceae ดอกสีขาว ลักษณะคล้ายดอกมณฑาแต่เล็กกว่า.
ยึกยัก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ขยุกขยิก, ยักไปยักมา, เช่น นั่งทำตัวยึกยัก. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ลังเลไม่กล้าตัดสินใจ, กระยึกกระยัก ก็ว่า.ยึกยัก ก. ขยุกขยิก, ยักไปยักมา, เช่น นั่งทำตัวยึกยัก. ว. อาการที่ลังเลไม่กล้าตัดสินใจ, กระยึกกระยัก ก็ว่า.
ยึกยือ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-กอ-ไก่-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง หยิกไปหยิกมา, ไม่ตรง, ไม่เป็นระเบียบ, เช่น เขียนหนังสือเป็นตัวยึกยือ, กระยึกกระยือ ก็ว่า.ยึกยือ ว. หยิกไปหยิกมา, ไม่ตรง, ไม่เป็นระเบียบ, เช่น เขียนหนังสือเป็นตัวยึกยือ, กระยึกกระยือ ก็ว่า.
ยึด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ถือเอาไว้ เช่น ยึดราวบันไดไว้ให้ดี, เหนี่ยว, รั้ง, เช่น หนุมานยึดรถพระอาทิตย์; เข้าครอบครอง เช่น ยึดพื้นที่, ใช้อำนาจกฎหมายรับสิ่งใดสิ่งหนึ่งมา เช่น ยึดใบขับขี่ ยึดทรัพย์.ยึด ก. ถือเอาไว้ เช่น ยึดราวบันไดไว้ให้ดี, เหนี่ยว, รั้ง, เช่น หนุมานยึดรถพระอาทิตย์; เข้าครอบครอง เช่น ยึดพื้นที่, ใช้อำนาจกฎหมายรับสิ่งใดสิ่งหนึ่งมา เช่น ยึดใบขับขี่ ยึดทรัพย์.
ยึดครอง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-คอ-ควาย-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง เข้าถือสิทธิครอบครอง.ยึดครอง ก. เข้าถือสิทธิครอบครอง.
ยึดถือ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-ถอ-ถุง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง จับถือ, เอามารักษา, นับถือ เช่น ยึดถือพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง.ยึดถือ ก. จับถือ, เอามารักษา, นับถือ เช่น ยึดถือพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง.
ยึดทรัพย์ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-พอ-พาน-ยอ-ยัก-ทัน-ทะ-คาด ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย เป็นคำกริยา หมายถึง การที่เจ้าพนักงานเอาทรัพย์สินไปจากการครอบครองของบุคคล เพราะเหตุที่กระทําการฝ่าฝืนกฎหมายหรือเพื่อบังคับคดี.ยึดทรัพย์ (กฎ) ก. การที่เจ้าพนักงานเอาทรัพย์สินไปจากการครอบครองของบุคคล เพราะเหตุที่กระทําการฝ่าฝืนกฎหมายหรือเพื่อบังคับคดี.
ยึดมั่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยึดถืออย่างมั่นคง ไม่เปลี่ยนแปลงง่าย ๆ เช่น ยึดมั่นในหลักการ ยึดมั่นในตัวบุคคล.ยึดมั่น ก. ยึดถืออย่างมั่นคง ไม่เปลี่ยนแปลงง่าย ๆ เช่น ยึดมั่นในหลักการ ยึดมั่นในตัวบุคคล.
ยึดหัวหาด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ยึดชายฝั่งทะเลซึ่งอยู่ในความครอบครองของข้าศึกเพื่อสะดวกในการยกพลขึ้นบก, โดยปริยายหมายถึงยึดจุดสำคัญหรือบุคคลสำคัญเป็นต้นเพื่อที่จะทำให้แผนการขั้นต่อไปประสบความสำเร็จ เช่น ต้องยึดหัวหาดในพรรคให้ได้ก่อน.ยึดหัวหาด ก. ยึดชายฝั่งทะเลซึ่งอยู่ในความครอบครองของข้าศึกเพื่อสะดวกในการยกพลขึ้นบก, โดยปริยายหมายถึงยึดจุดสำคัญหรือบุคคลสำคัญเป็นต้นเพื่อที่จะทำให้แผนการขั้นต่อไปประสบความสำเร็จ เช่น ต้องยึดหัวหาดในพรรคให้ได้ก่อน.
ยึดเหนี่ยว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง อาศัยเป็นที่พึ่ง.ยึดเหนี่ยว ก. อาศัยเป็นที่พึ่ง.
ยึดอำนาจ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อึ-ดอ-เด็ก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อำ-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง ใช้กำลังเข้าแย่งอำนาจในการบริหารบ้านเมือง.ยึดอำนาจ ก. ใช้กำลังเข้าแย่งอำนาจในการบริหารบ้านเมือง.
ยืด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ขยายตัวให้ยาวออกไปได้ เช่น ยางยืด ผ้ายืดออกไป, ขยายเวลาให้นานออกไป เช่น ยืดเวลา. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรียกสิ่งที่ขยายตัวให้ยาวหรือกว้างออกไปเช่นนั้น เช่น เสื้อยืด กางเกงยืด; ยาว เช่น น้ำลายไหลยืด; นาน, ยืนนาน, เช่น อยู่กันยืด.ยืด ก. ขยายตัวให้ยาวออกไปได้ เช่น ยางยืด ผ้ายืดออกไป, ขยายเวลาให้นานออกไป เช่น ยืดเวลา. ว. เรียกสิ่งที่ขยายตัวให้ยาวหรือกว้างออกไปเช่นนั้น เช่น เสื้อยืด กางเกงยืด; ยาว เช่น น้ำลายไหลยืด; นาน, ยืนนาน, เช่น อยู่กันยืด.
ยืดแข้งยืดขา, ยืดเส้นยืดสาย ยืดแข้งยืดขา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-แอ-ขอ-ไข่-ไม้-โท-งอ-งู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา ยืดเส้นยืดสาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-ไม้-โท-นอ-หนู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ออกกำลังโดยเดินหรือวิ่งเป็นต้นเพื่อให้หายเมื่อยขบ.ยืดแข้งยืดขา, ยืดเส้นยืดสาย ก. อาการที่ออกกำลังโดยเดินหรือวิ่งเป็นต้นเพื่อให้หายเมื่อยขบ.
ยืดตัว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง เจริญเติบโต (ใช้แก่เด็กเล็ก ๆ) เช่น เด็กกำลังยืดตัว.ยืดตัว ก. เจริญเติบโต (ใช้แก่เด็กเล็ก ๆ) เช่น เด็กกำลังยืดตัว.
ยืดยาด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียเวลานาน, ชักช้า, เช่น ทำงานยืดยาด แต่งตัวยืดยาด.ยืดยาด ว. เสียเวลานาน, ชักช้า, เช่น ทำงานยืดยาด แต่งตัวยืดยาด.
ยืดยาว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยาวมาก เช่น พูดเสียยืดยาว พรรณนาสรรพคุณเสียยืดยาว.ยืดยาว ว. ยาวมาก เช่น พูดเสียยืดยาว พรรณนาสรรพคุณเสียยืดยาว.
ยืดเยื้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-เอ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยาวนาน, ไม่ใคร่จะจบสิ้นง่าย ๆ, เช่น คดียืดเยื้อ.ยืดเยื้อ ว. ยาวนาน, ไม่ใคร่จะจบสิ้นง่าย ๆ, เช่น คดียืดเยื้อ.
ยืดหยุ่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในวิทยาศาสตร์ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะที่วัตถุสามารถกลับคืนสู่รูปทรงเดิมได้หลังจากแรงที่มากระทําต่อวัตถุนั้นหยุดกระทํา; โดยปริยายหมายความว่า รู้จักผ่อนสั้นผ่อนยาว, ไม่ตายตัว, อะลุ่มอล่วย, เปลี่ยนแปลงได้.ยืดหยุ่น (วิทยา) ว. ลักษณะที่วัตถุสามารถกลับคืนสู่รูปทรงเดิมได้หลังจากแรงที่มากระทําต่อวัตถุนั้นหยุดกระทํา; โดยปริยายหมายความว่า รู้จักผ่อนสั้นผ่อนยาว, ไม่ตายตัว, อะลุ่มอล่วย, เปลี่ยนแปลงได้.
ยืดอก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ดอ-เด็ก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง เบ่งอกแสดงให้เห็นความสง่าผ่าเผยเป็นต้น.ยืดอก ก. เบ่งอกแสดงให้เห็นความสง่าผ่าเผยเป็นต้น.
ยืน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ตั้งอยู่ เช่น เสายืนเรียงเป็นแถว, เอาเท้าเหยียบพื้นแล้วตั้งตัวให้ตรงขึ้นไป. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง นาน, ยาว เช่น อายุยืน, ยืด เช่น คบกันยืนนาน; คงอยู่, อยู่กับที่ไม่เปลี่ยนแปลง เช่น ยืนคํา; คงเดิม เช่น พิพากษายืน; ยาวเป็นแนวตรงเข้าไป เช่น ที่ดินยืนเข้าไป ๓ เส้น.ยืน ก. ตั้งอยู่ เช่น เสายืนเรียงเป็นแถว, เอาเท้าเหยียบพื้นแล้วตั้งตัวให้ตรงขึ้นไป. ว. นาน, ยาว เช่น อายุยืน, ยืด เช่น คบกันยืนนาน; คงอยู่, อยู่กับที่ไม่เปลี่ยนแปลง เช่น ยืนคํา; คงเดิม เช่น พิพากษายืน; ยาวเป็นแนวตรงเข้าไป เช่น ที่ดินยืนเข้าไป ๓ เส้น.
ยืนกระต่ายสามขา เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง พูดยืนยันอยู่คําเดียว โดยไม่เปลี่ยนความคิดเดิม, มักพูดว่า ยืนกระต่ายขาเดียว.ยืนกระต่ายสามขา (สำ) ก. พูดยืนยันอยู่คําเดียว โดยไม่เปลี่ยนความคิดเดิม, มักพูดว่า ยืนกระต่ายขาเดียว.
ยืนกราน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ยืนคําอยู่อย่างใดก็อย่างนั้น (ไม่ยอมถอนหรือเปลี่ยนความเห็นเป็นอื่น).ยืนกราน ก. ยืนคําอยู่อย่างใดก็อย่างนั้น (ไม่ยอมถอนหรือเปลี่ยนความเห็นเป็นอื่น).
ยืนคำ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-คอ-ควาย-สะ-หระ-อำ เป็นคำกริยา หมายถึง ยืนยันคำพูดที่พูดไปแล้วโดยไม่เปลี่ยนแปลง.ยืนคำ ก. ยืนยันคำพูดที่พูดไปแล้วโดยไม่เปลี่ยนแปลง.
ยืนค้ำหัว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-คอ-ควาย-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยืนชิดอยู่ข้างหลังผู้ใหญ่ที่นั่งอยู่ ถือว่าแสดงอาการไม่เคารพ เช่น อย่ายืนค้ำหัวผู้ใหญ่.ยืนค้ำหัว ก. ยืนชิดอยู่ข้างหลังผู้ใหญ่ที่นั่งอยู่ ถือว่าแสดงอาการไม่เคารพ เช่น อย่ายืนค้ำหัวผู้ใหญ่.
ยืนเครื่อง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-คอ-ควาย-รอ-เรือ-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ตัวพระนางที่แต่งเครื่องกษัตริย์.ยืนเครื่อง น. ตัวพระนางที่แต่งเครื่องกษัตริย์.
ยืนชิงช้า เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-ชอ-ช้าง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง เรียกข้าราชการที่เป็นประธานในพิธีโล้ชิงช้าแทนพระเจ้าแผ่นดินว่า พระยายืนชิงช้า.ยืนชิงช้า (โบ) น. เรียกข้าราชการที่เป็นประธานในพิธีโล้ชิงช้าแทนพระเจ้าแผ่นดินว่า พระยายืนชิงช้า.
ยืนต้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เรียกต้นไม้ใหญ่ที่มีผลและมีอายุยืนนาน.ยืนต้น น. เรียกต้นไม้ใหญ่ที่มีผลและมีอายุยืนนาน.
ยืนต้นตาย เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ตอ-เต่า-ไม้-โท-นอ-หนู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ต้นไม้บางชนิดเช่นต้นตาล ต้นลาน ตายแล้วแต่ยังไม่ล้ม, อาการที่ไม้ยืนต้นเช่นต้นสัก ต้นยาง ตายเองหรือถูกกานคือ ควั่นเปลือกและกระพี้โดยรอบออกแล้วตาย แต่ยังไม่ล้ม.ยืนต้นตาย ก. อาการที่ต้นไม้บางชนิดเช่นต้นตาล ต้นลาน ตายแล้วแต่ยังไม่ล้ม, อาการที่ไม้ยืนต้นเช่นต้นสัก ต้นยาง ตายเองหรือถูกกานคือ ควั่นเปลือกและกระพี้โดยรอบออกแล้วตาย แต่ยังไม่ล้ม.
ยืนแท่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-สะ-หระ-แอ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เรียกช้างสำคัญที่ผูกเครื่องพระคชาธารยืนบนแท่นในงานพระราชพิธีว่า ช้างยืนแท่น, เรียกรูปเทวดาที่วาดหรือปั้นในท่ายืนอยู่บนแท่นว่า เทวดายืนแท่น.ยืนแท่น น. เรียกช้างสำคัญที่ผูกเครื่องพระคชาธารยืนบนแท่นในงานพระราชพิธีว่า ช้างยืนแท่น, เรียกรูปเทวดาที่วาดหรือปั้นในท่ายืนอยู่บนแท่นว่า เทวดายืนแท่น.
ยืนพื้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-พอ-พาน-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง คงที่อยู่เสมอ, คงยึดหลักหรือแบบเสมอ, เช่น กับข้าวไทยมีน้ำพริกยืนพื้น.ยืนพื้น ก. คงที่อยู่เสมอ, คงยึดหลักหรือแบบเสมอ, เช่น กับข้าวไทยมีน้ำพริกยืนพื้น.
ยืนยง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ยอ-ยัก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง คงอยู่นาน.ยืนยง ก. คงอยู่นาน.
ยืนยัน เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง พูดคงคําโดยแน่นแฟ้น, พูดรับว่ารู้เห็นหรือทำเป็นต้นโดยแน่นอน, เช่น เขายืนยันว่าเขาเห็นขโมยแน่, ยํ้าหรือแจ้งความจำนงโดยไม่เปลี่ยนแปลง เช่น เขายืนยันการเดินทางในเที่ยวหน้า, ใช้ว่า ยัน คําเดียวก็มี.ยืนยัน ก. พูดคงคําโดยแน่นแฟ้น, พูดรับว่ารู้เห็นหรือทำเป็นต้นโดยแน่นอน, เช่น เขายืนยันว่าเขาเห็นขโมยแน่, ยํ้าหรือแจ้งความจำนงโดยไม่เปลี่ยนแปลง เช่น เขายืนยันการเดินทางในเที่ยวหน้า, ใช้ว่า ยัน คําเดียวก็มี.
ยืนยาม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ยืนเฝ้ายาม.ยืนยาม ก. ยืนเฝ้ายาม.
ยืนโรง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-สะ-หระ-โอ-รอ-เรือ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง เรียกผู้แสดงเป็นตัวละครหรือลิเกเป็นต้นตัวใดตัวหนึ่งประจํา เช่น พระเอกยืนโรง ตัวตลกยืนโรง, เรียกผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งเป็นประจำ เช่น เขาเป็นตัวยืนโรงในการประชุม; เรียกช้างหรือสัตว์เลี้ยงที่ปรนปรือเป็นพิเศษอยู่ประจําโรง เช่น ช้างยืนโรง ม้ายืนโรง. เป็นคำกริยา หมายถึง ทำหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งเป็นประจำ เช่น เขาต้องยืนโรงตอบปัญหาตลอดรายการ; ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ หมายถึง ออกซํ้า ๆ เช่น ถั่วออก ๓ ยืนโรง (มักใช้แก่การพนันบางอย่าง).ยืนโรง น. เรียกผู้แสดงเป็นตัวละครหรือลิเกเป็นต้นตัวใดตัวหนึ่งประจํา เช่น พระเอกยืนโรง ตัวตลกยืนโรง, เรียกผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งเป็นประจำ เช่น เขาเป็นตัวยืนโรงในการประชุม; เรียกช้างหรือสัตว์เลี้ยงที่ปรนปรือเป็นพิเศษอยู่ประจําโรง เช่น ช้างยืนโรง ม้ายืนโรง. ก. ทำหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งเป็นประจำ เช่น เขาต้องยืนโรงตอบปัญหาตลอดรายการ; (โบ) ออกซํ้า ๆ เช่น ถั่วออก ๓ ยืนโรง (มักใช้แก่การพนันบางอย่าง).
ยืนหยัด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง สู้ไม่ยอมถอย เช่น เขายืนหยัดสู้ได้ตลอด ๕ ยก.ยืนหยัด ก. สู้ไม่ยอมถอย เช่น เขายืนหยัดสู้ได้ตลอด ๕ ยก.
ยื่น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง กิริยาหรืออาการที่เหยียดหรือเหลื่อมลํ้าออกไป เช่น ยื่นมือ ยื่นซอง มุขยื่นออกจากตัวอาคาร; เสนอ, ส่ง, มอบ, เช่น ยื่นเรื่องราว ยื่นบัญชี ยื่นฟ้อง; โดยปริยายหมายถึงกิริยาของผู้ที่เข้าไปเกี่ยวข้องกับเรื่องที่เขาไม่ต้องการให้พูดให้ทําว่า ยื่นปาก ยื่นหน้า. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรียกสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น คางยื่น พุงยื่น.ยื่น ก. กิริยาหรืออาการที่เหยียดหรือเหลื่อมลํ้าออกไป เช่น ยื่นมือ ยื่นซอง มุขยื่นออกจากตัวอาคาร; เสนอ, ส่ง, มอบ, เช่น ยื่นเรื่องราว ยื่นบัญชี ยื่นฟ้อง; โดยปริยายหมายถึงกิริยาของผู้ที่เข้าไปเกี่ยวข้องกับเรื่องที่เขาไม่ต้องการให้พูดให้ทําว่า ยื่นปาก ยื่นหน้า. ว. เรียกสิ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น คางยื่น พุงยื่น.
ยื่นแก้วให้วานร เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-วอ-แหวน-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ไม้-โท-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-รอ-เรือ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง เอาของมีค่าให้แก่คนที่ไม่รู้จักค่าของสิ่งนั้น.ยื่นแก้วให้วานร (สำ) ก. เอาของมีค่าให้แก่คนที่ไม่รู้จักค่าของสิ่งนั้น.
ยื่นจมูก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-จอ-จาน-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง เข้าไปสอดแทรกในเรื่องที่ไม่ใช่ธุระของตน, เสือก.ยื่นจมูก (สำ) ก. เข้าไปสอดแทรกในเรื่องที่ไม่ใช่ธุระของตน, เสือก.
ยื่นมือ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง เข้าไปเกี่ยวข้องด้วย, เข้าไปเพื่อช่วยเหลือเป็นต้น.ยื่นมือ ก. เข้าไปเกี่ยวข้องด้วย, เข้าไปเพื่อช่วยเหลือเป็นต้น.
ยื่นหมูยื่นแมว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-หอ-หีบ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-สะ-หระ-แอ-มอ-ม้า-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง แลกกันโดยต่างฝ่ายต่างให้และรับในเวลาเดียวกัน.ยื่นหมูยื่นแมว (สำ) ก. แลกกันโดยต่างฝ่ายต่างให้และรับในเวลาเดียวกัน.
ยืม เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ขอสิ่งของ เงิน เป็นต้น มาใช้ชั่วระยะเวลาหนึ่งแล้วคืนให้หรือใช้คืน, นําของของผู้อื่นมาใช้เป็นของตน เช่น ยืมคําในภาษาบาลีมาใช้ ยืมวัฒนธรรมตะวันตกมาใช้ ยืมความคิด; ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในคณิตศาสตร์ หมายถึง ในการลบเลข ถ้าเลขตัวตั้งในหลักใดน้อยกว่าเลขที่จะนํามาลบ ให้นําเลขจากหลักสูงถัดไปมาเพิ่มเลขตัวตั้งเพื่อให้มากพอที่จะลบได้ เช่น ๔๓ - ๕ ในที่นี้ ๕ ลบจาก ๓ ไม่ได้ ๓ ต้องยืม ๔ ซึ่งเป็นหลักสิบมา ๑ รวมเป็น ๑๓ แล้วลบออกเสีย ๕ เหลือ ๘ ๔ เมื่อถูกยืมไป ๑ ก็เหลือ ๓ ผลลัพธ์ ๓๘, ขอยืม ก็ว่า.ยืม ก. ขอสิ่งของ เงิน เป็นต้น มาใช้ชั่วระยะเวลาหนึ่งแล้วคืนให้หรือใช้คืน, นําของของผู้อื่นมาใช้เป็นของตน เช่น ยืมคําในภาษาบาลีมาใช้ ยืมวัฒนธรรมตะวันตกมาใช้ ยืมความคิด; (คณิต) ในการลบเลข ถ้าเลขตัวตั้งในหลักใดน้อยกว่าเลขที่จะนํามาลบ ให้นําเลขจากหลักสูงถัดไปมาเพิ่มเลขตัวตั้งเพื่อให้มากพอที่จะลบได้ เช่น ๔๓ - ๕ ในที่นี้ ๕ ลบจาก ๓ ไม่ได้ ๓ ต้องยืม ๔ ซึ่งเป็นหลักสิบมา ๑ รวมเป็น ๑๓ แล้วลบออกเสีย ๕ เหลือ ๘ ๔ เมื่อถูกยืมไป ๑ ก็เหลือ ๓ ผลลัพธ์ ๓๘, ขอยืม ก็ว่า.
ยืมจมูกคนอื่นหายใจ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-มอ-ม้า-จอ-จาน-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-กอ-ไก่-คอ-ควาย-นอ-หนู-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง อาศัยผู้อื่นทำงานให้มักไม่สะดวกเหมือนทำด้วยตนเอง, พึ่งจมูกคนอื่นหายใจ หรือ เอาจมูกผู้อื่นมาหายใจ ก็ว่า.ยืมจมูกคนอื่นหายใจ (สำ) ก. อาศัยผู้อื่นทำงานให้มักไม่สะดวกเหมือนทำด้วยตนเอง, พึ่งจมูกคนอื่นหายใจ หรือ เอาจมูกผู้อื่นมาหายใจ ก็ว่า.
ยืมชื่อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-มอ-ม้า-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง อาศัยชื่อผู้อื่นไปเป็นประโยชน์ตน เช่น ยืมชื่อคนมีชื่อเสียงไปอ้างเพื่อให้คนเชื่อถือ.ยืมชื่อ ก. อาศัยชื่อผู้อื่นไปเป็นประโยชน์ตน เช่น ยืมชื่อคนมีชื่อเสียงไปอ้างเพื่อให้คนเชื่อถือ.
ยืมปาก เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-มอ-ม้า-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง อาศัยผู้อื่นพูดแทน เช่น ยืมปากครูขออนุญาตพ่อแม่ไปทัศนาจร.ยืมปาก ก. อาศัยผู้อื่นพูดแทน เช่น ยืมปากครูขออนุญาตพ่อแม่ไปทัศนาจร.
ยืมมือ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-มอ-ม้า-มอ-ม้า-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง อาศัยผู้อื่นทำการแทน เช่น ยืมมือเขาไปล้างแค้น.ยืมมือ ก. อาศัยผู้อื่นทำการแทน เช่น ยืมมือเขาไปล้างแค้น.
ยื้อ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง แย่งด้วยอาการเช่นฉุด ยุด ดึงไปมา เช่น ยื้อข้อมือ, มักใช้เข้าคู่กับคํา แย่ง เป็น ยื้อแย่ง เช่น หมายื้อแย่งกระดูกกัน.ยื้อ ก. แย่งด้วยอาการเช่นฉุด ยุด ดึงไปมา เช่น ยื้อข้อมือ, มักใช้เข้าคู่กับคํา แย่ง เป็น ยื้อแย่ง เช่น หมายื้อแย่งกระดูกกัน.
ยื้อยุด เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ฉุดรั้งไว้.ยื้อยุด ก. ฉุดรั้งไว้.
ยุ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ เป็นคำกริยา หมายถึง กล่าวชักชวน ส่งเสริม หนุน หรือเป็นใจให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (มักใช้ในทางที่ไม่สมควร) เช่น ยุให้เขาทะเลาะกัน ยุให้โกรธ ยุให้กําเริบ.ยุ ก. กล่าวชักชวน ส่งเสริม หนุน หรือเป็นใจให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (มักใช้ในทางที่ไม่สมควร) เช่น ยุให้เขาทะเลาะกัน ยุให้โกรธ ยุให้กําเริบ.
ยุขึ้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง หนุนให้ทำอะไรก็ทำตาม.ยุขึ้น ก. หนุนให้ทำอะไรก็ทำตาม.
ยุไม่ขึ้น เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-มอ-ม้า-ไม้-เอก-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง หนุนเท่าไร ๆ ก็ไม่ยอมทำตาม.ยุไม่ขึ้น ก. หนุนเท่าไร ๆ ก็ไม่ยอมทำตาม.
ยุยง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-ยอ-ยัก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ยุหรือส่งเสริมให้ทำในสิ่งที่ไม่ดีหนักขึ้น เช่น ยุยงให้หนีโรงเรียน ยุยงให้เล่นการพนัน.ยุยง ก. ยุหรือส่งเสริมให้ทำในสิ่งที่ไม่ดีหนักขึ้น เช่น ยุยงให้หนีโรงเรียน ยุยงให้เล่นการพนัน.
ยุแยง, ยุแหย่ ยุแยง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-งอ-งู ยุแหย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ยุให้ทั้ง ๒ ฝ่ายแตกกัน.ยุแยง, ยุแหย่ ก. ยุให้ทั้ง ๒ ฝ่ายแตกกัน.
ยุแยงตะแคงแซะ, ยุแยงตะแคงรั่ว, ยุแยงตะแคงแส่ ยุแยงตะแคงแซะ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-คอ-ควาย-งอ-งู-สะ-หระ-แอ-ซอ-โซ่-สะ-หระ-อะ ยุแยงตะแคงรั่ว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-คอ-ควาย-งอ-งู-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน ยุแยงตะแคงแส่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-คอ-ควาย-งอ-งู-สะ-หระ-แอ-สอ-เสือ-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ยุให้ทั้ง ๒ ฝ่ายแตกกัน.ยุแยงตะแคงแซะ, ยุแยงตะแคงรั่ว, ยุแยงตะแคงแส่ ก. ยุให้ทั้ง ๒ ฝ่ายแตกกัน.
ยุส่ง เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สอ-เสือ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง หนุนให้ทำโดยไม่ห้ามปราม.ยุส่ง ก. หนุนให้ทำโดยไม่ห้ามปราม.
ยุแหย่ เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ยุให้เขาแตกกัน เช่น ยุแหย่ให้เขาแตกสามัคคี.ยุแหย่ ก. ยุให้เขาแตกกัน เช่น ยุแหย่ให้เขาแตกสามัคคี.
ยุให้รำตำให้รั่ว เขียนว่า ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ไม้-โท-รอ-เรือ-สะ-หระ-อำ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ไม้-โท-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ยุให้แตกกัน, ยุให้ผิดใจกัน.ยุให้รำตำให้รั่ว (สำ) ก. ยุให้แตกกัน, ยุให้ผิดใจกัน.