กลิงค์ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด[กะลิง] เป็นคำนาม หมายถึง เรียกชาวอินเดียใต้พวกหนึ่งที่มีผิวดําว่า แขกกลิงค์, กลึงค์ หรือ กะเล็ง ก็ว่า. (คํานี้เดิมหมายถึงชาวอินเดียที่มาจากแคว้นกลิงคราษฎร์).กลิงค์ [กะลิง] น. เรียกชาวอินเดียใต้พวกหนึ่งที่มีผิวดําว่า แขกกลิงค์, กลึงค์ หรือ กะเล็ง ก็ว่า. (คํานี้เดิมหมายถึงชาวอินเดียที่มาจากแคว้นกลิงคราษฎร์).
กลิ่น เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-นอ-หนู ความหมายที่ [กฺลิ่น] เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่รู้ได้ด้วยจมูก คือ เหม็น หอม และอื่น ๆ, บางทีใช้หมายความว่า เหม็น เช่น ของสิ่งนั้นมีกลิ่น.กลิ่น ๑ [กฺลิ่น] น. สิ่งที่รู้ได้ด้วยจมูก คือ เหม็น หอม และอื่น ๆ, บางทีใช้หมายความว่า เหม็น เช่น ของสิ่งนั้นมีกลิ่น.
กลิ่นอาย เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-นอ-หนู-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง กลิ่น. (เป็นคําที่มีความหมายซํ้า อาย ก็ว่า กลิ่น).กลิ่นอาย น. กลิ่น. (เป็นคําที่มีความหมายซํ้า อาย ก็ว่า กลิ่น).
กลิ่น เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-นอ-หนู ความหมายที่ [กฺลิ่น] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อพวงดอกไม้ร้อยมีรูปแบนประกอบด้วยอุบะ, ถ้าทําให้ผูกแขวนควํ่าลงมา เรียกว่า กลิ่นควํ่า, ถ้าทําให้ผูกแขวนตะแคง เรียกว่า กลิ่นตะแคง.กลิ่น ๒ [กฺลิ่น] น. ชื่อพวงดอกไม้ร้อยมีรูปแบนประกอบด้วยอุบะ, ถ้าทําให้ผูกแขวนควํ่าลงมา เรียกว่า กลิ่นควํ่า, ถ้าทําให้ผูกแขวนตะแคง เรียกว่า กลิ่นตะแคง.
กลิ้ม เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า[กฺลิ้ม] เป็นคำกริยา หมายถึง เล็มหน้าผ้า, เย็บหน้าผ้าให้เป็นตะเข็บเพื่อมิให้ชายผ้าหลุดออก.กลิ้ม [กฺลิ้ม] ก. เล็มหน้าผ้า, เย็บหน้าผ้าให้เป็นตะเข็บเพื่อมิให้ชายผ้าหลุดออก.
กลี เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี[กะลี] เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งร้าย, โทษ; เรียกโรคห่าที่เป็นแก่สัตว์เลี้ยงเช่นเป็ด ไก่ วัว ควาย; ด้านของลูกสกาที่มีแต้มเดียว คือมีแต่ทางแพ้; ชื่อผีร้ายหรือผีการพนันตามคติของพราหมณ์. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ร้าย, ไม่เป็นมงคล, มักใช้ว่า กาลี. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต กลิ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ.กลี [กะลี] น. สิ่งร้าย, โทษ; เรียกโรคห่าที่เป็นแก่สัตว์เลี้ยงเช่นเป็ด ไก่ วัว ควาย; ด้านของลูกสกาที่มีแต้มเดียว คือมีแต่ทางแพ้; ชื่อผีร้ายหรือผีการพนันตามคติของพราหมณ์. ว. ร้าย, ไม่เป็นมงคล, มักใช้ว่า กาลี. (ป., ส. กลิ).
กลียุค เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-คอ-ควาย[กะลี–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อยุคที่ ๔ ของจตุรยุคตามคติของพราหมณ์ ในยุคนี้ธรรมะของมนุษย์ลดลงเหลือเพียง ๑ ใน ๔ ส่วน เมื่อเทียบกับในสมัยกฤดายุค และอายุของมนุษย์ก็สั้นลงโดยไม่มีกำหนดเวลาแน่นอน. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต กลิยุค เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-คอ-ควาย. ในวงเล็บ ดู จตุรยุค เขียนว่า จอ-จาน-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-รอ-เรือ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-คอ-ควาย.กลียุค [กะลี–] น. ชื่อยุคที่ ๔ ของจตุรยุคตามคติของพราหมณ์ ในยุคนี้ธรรมะของมนุษย์ลดลงเหลือเพียง ๑ ใน ๔ ส่วน เมื่อเทียบกับในสมัยกฤดายุค และอายุของมนุษย์ก็สั้นลงโดยไม่มีกำหนดเวลาแน่นอน. (ป., ส. กลิยุค). (ดู จตุรยุค).
กลียุคศักราช เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ-คอ-ควาย-สอ-สา-ลา-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง เป็นคำนาม หมายถึง ศักราชที่เริ่มตั้งก่อนพุทธศักราช ๒๕๕๘ ปี (กลียุคศักราชลบด้วย ๒๕๕๘ เท่ากับพุทธศักราช).กลียุคศักราช น. ศักราชที่เริ่มตั้งก่อนพุทธศักราช ๒๕๕๘ ปี (กลียุคศักราชลบด้วย ๒๕๕๘ เท่ากับพุทธศักราช).
กลี่ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก[กฺลี่] เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสําหรับใส่หมากบุหรี่ โดยมากมีรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีลิ้นข้างใน ยกออกได้.กลี่ [กฺลี่] น. ภาชนะสําหรับใส่หมากบุหรี่ โดยมากมีรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีลิ้นข้างใน ยกออกได้.
กลีบ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้[กฺลีบ] เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนของดอกไม้ที่เรียงหรือซ้อนกันเป็นชั้น ๆ รอบเกสร โดยปรกติเป็นแผ่นบาง ๆ, ใช้เรียกของอื่นที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น กลีบตา กลีบผ้า กลีบเมฆ.กลีบ [กฺลีบ] น. ส่วนของดอกไม้ที่เรียงหรือซ้อนกันเป็นชั้น ๆ รอบเกสร โดยปรกติเป็นแผ่นบาง ๆ, ใช้เรียกของอื่นที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น กลีบตา กลีบผ้า กลีบเมฆ.
กลีบตา เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง เปลือกตา.กลีบตา น. เปลือกตา.
กลีบบัว เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง เรียกพานที่ริมปากทําเป็นรูปกลีบบัวโดยรอบว่า พานกลีบบัว.กลีบบัว น. เรียกพานที่ริมปากทําเป็นรูปกลีบบัวโดยรอบว่า พานกลีบบัว.
กลีบหิน เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้-หอ-หีบ-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง แร่ไมกา. ในวงเล็บ ดู ไมกา เขียนว่า สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-มอ-ม้า-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา.กลีบหิน น. แร่ไมกา. (ดู ไมกา).
กลึง เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อึ-งอ-งู[กฺลึง] เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้กลมหรือให้เป็นรูปต่าง ๆ ด้วยเครื่องหมุน.กลึง [กฺลึง] ก. ทําให้กลมหรือให้เป็นรูปต่าง ๆ ด้วยเครื่องหมุน.
กลึงเกลา เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อึ-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งามเกลี้ยงเกลา, เกลากลึง ก็ว่า.กลึงเกลา ว. งามเกลี้ยงเกลา, เกลากลึง ก็ว่า.
กลึ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อึ-ไม้-โท-งอ-งู[กฺลึ้ง] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง กลิ้ง คือ ร่ม. (กฎมนเทียรบาลในกฎหมายราชบุรี).กลึ้ง [กฺลึ้ง] (โบ) น. กลิ้ง คือ ร่ม. (กฎมนเทียรบาลในกฎหมายราชบุรี).
กลึงกล่อม เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อึ-งอ-งู-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า[–กฺล่อม] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้พุ่มกึ่งไม้ต้นชนิด Polyalthia suberosa (Roxb.) Thwaites ในวงศ์ Annonaceae ใบเดี่ยว เรียงสลับ ดอกเดี่ยว กลีบเลี้ยงด้านบนมีขน กลีบดอกสีเหลืองคล้ำ ผลเป็นกลุ่ม เมื่อสุกสีแดง.กลึงกล่อม [–กฺล่อม] น. ชื่อไม้พุ่มกึ่งไม้ต้นชนิด Polyalthia suberosa (Roxb.) Thwaites ในวงศ์ Annonaceae ใบเดี่ยว เรียงสลับ ดอกเดี่ยว กลีบเลี้ยงด้านบนมีขน กลีบดอกสีเหลืองคล้ำ ผลเป็นกลุ่ม เมื่อสุกสีแดง.
กลึงค์ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อึ-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด[กะลึง] เป็นคำนาม หมายถึง แขกกลิงค์. ในวงเล็บ ดู กลิงค์ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-คอ-ควาย-ทัน-ทะ-คาด.กลึงค์ [กะลึง] น. แขกกลิงค์. (ดู กลิงค์).
กลืน เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู[กฺลืน] เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ทําให้อาหารหรือสิ่งอื่น ๆ ที่อยู่ในปากล่วงลําคอลงไป, โดยปริยายใช้หมายถึงอาการที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น ก็ใช้ว่า กลืน ได้ในความหมายเช่นทําให้หายหรือให้สูญไป เช่น ถูกกลืนชาติ, อดกลั้นไม่สําแดงให้ปรากฏออกมา เช่น กลืนทุกข์ กลืนโศก, ประสานกันหรือเข้ากันได้สนิทดี เช่น สีกลืนกัน.กลืน [กฺลืน] ก. อาการที่ทําให้อาหารหรือสิ่งอื่น ๆ ที่อยู่ในปากล่วงลําคอลงไป, โดยปริยายใช้หมายถึงอาการที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น ก็ใช้ว่า กลืน ได้ในความหมายเช่นทําให้หายหรือให้สูญไป เช่น ถูกกลืนชาติ, อดกลั้นไม่สําแดงให้ปรากฏออกมา เช่น กลืนทุกข์ กลืนโศก, ประสานกันหรือเข้ากันได้สนิทดี เช่น สีกลืนกัน.
กลืนไม่เข้าคายไม่ออก เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-นอ-หนู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-มอ-ม้า-ไม้-เอก-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-คอ-ควาย-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-มอ-ม้า-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง พะอืดพะอม.กลืนไม่เข้าคายไม่ออก ก. พะอืดพะอม.
กลุ่ม เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-เอก-มอ-ม้า[กฺลุ่ม] เป็นคำนาม หมายถึง คน สัตว์ หรือสิ่งต่าง ๆ ที่รวมกันเป็นหมู่ ๆ หรือเป็นกลุ่มก้อน เช่น กลุ่มคน กลุ่มมด กลุ่มดาว กลุ่มด้าย; อาการที่เข้ามารวมกันเช่นนี้ เรียกว่า จับกลุ่ม; ลักษณนามเรียกของที่เป็นกลุ่ม เช่น ด้าย ๓ กลุ่ม.กลุ่ม [กฺลุ่ม] น. คน สัตว์ หรือสิ่งต่าง ๆ ที่รวมกันเป็นหมู่ ๆ หรือเป็นกลุ่มก้อน เช่น กลุ่มคน กลุ่มมด กลุ่มดาว กลุ่มด้าย; อาการที่เข้ามารวมกันเช่นนี้ เรียกว่า จับกลุ่ม; ลักษณนามเรียกของที่เป็นกลุ่ม เช่น ด้าย ๓ กลุ่ม.
กลุ้ม เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-มอ-ม้า[กฺลุ้ม] เป็นคำกริยา หมายถึง รวมประดังคับคั่ง เช่น พูดกันกลุ้ม, ปกคลุมอยู่ทําให้มืดคลุ้ม เช่น ควันกลุ้ม เมฆกลุ้ม; รู้สึกอัดอั้นยุ่งใจ เช่น คิดไม่ออกกลุ้มเหลือเกิน; ชุลมุน, ขวักไขว่, เช่น วิ่งกันให้กลุ้ม.กลุ้ม [กฺลุ้ม] ก. รวมประดังคับคั่ง เช่น พูดกันกลุ้ม, ปกคลุมอยู่ทําให้มืดคลุ้ม เช่น ควันกลุ้ม เมฆกลุ้ม; รู้สึกอัดอั้นยุ่งใจ เช่น คิดไม่ออกกลุ้มเหลือเกิน; ชุลมุน, ขวักไขว่, เช่น วิ่งกันให้กลุ้ม.
กลุ้มใจ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง รู้สึกรําคาญหรือยุ่งยากใจ ไม่รู้ว่าจะทําอย่างไร.กลุ้มใจ ก. รู้สึกรําคาญหรือยุ่งยากใจ ไม่รู้ว่าจะทําอย่างไร.
กลุ้มรุม เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-มอ-ม้า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง ประดังห้อมล้อมเข้ามา.กลุ้มรุม ก. ประดังห้อมล้อมเข้ามา.
กลุ้มอกกลุ้มใจ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-มอ-ม้า-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-จอ-จาน เป็นคำกริยา หมายถึง กลุ้มใจ.กลุ้มอกกลุ้มใจ ก. กลุ้มใจ.
กลู่ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-ไม้-เอก[กฺลู่] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ และเป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง เกลื่อน, ใช้เข้าคู่กับคํา กลาด เช่น โกยกลู่กลาดคือลาญใน. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์จุลพน.กลู่ [กฺลู่] (โบ; กลอน) ก. เกลื่อน, ใช้เข้าคู่กับคํา กลาด เช่น โกยกลู่กลาดคือลาญใน. (ม. คำหลวง จุลพน).
กลูโคส เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-สะ-หระ-โอ-คอ-ควาย-สอ-เสือ[กฺลู–] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในวิทยาศาสตร์ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทโมโนแซ็กคาไรด์ ชนิดแอลโดเฮ็กโซส ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๑๔๖°ซ. มีในผลองุ่นสุก นํ้าผึ้ง และผลไม้โดยมากที่มีรสหวาน เป็นองค์ประกอบปรกติในเลือด และมีในปัสสาวะของผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย, เดกซ์โทรส ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ glucose เขียนว่า จี-แอล-ยู-ซี-โอ-เอส-อี.กลูโคส [กฺลู–] (วิทยา) น. นํ้าตาลชนิดหนึ่งประเภทโมโนแซ็กคาไรด์ ชนิดแอลโดเฮ็กโซส ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว หลอมละลายที่ ๑๔๖°ซ. มีในผลองุ่นสุก นํ้าผึ้ง และผลไม้โดยมากที่มีรสหวาน เป็นองค์ประกอบปรกติในเลือด และมีในปัสสาวะของผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน มีรสหวานน้อยกว่านํ้าตาลทราย, เดกซ์โทรส ก็เรียก. (อ. glucose).
กลูน, กลูน์ กลูน เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-นอ-หนู กลูน์ เขียนว่า กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-นอ-หนู-ทัน-ทะ-คาด [กะลูน, กะลู] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำกริยา หมายถึง กรุณา เช่น ทุษฐโจรรันทำ กรรมแก่บดีสูร ยศใดบกลูน และมาลักอัครขรรค์. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง น่าสงสาร เช่น สลดกลูน์ลุงทรวง. ในวงเล็บ มาจาก สูตรธนูคำฉันท์ จากวชิรญาณรายเดือน ปีที่ ๒๐ ตอนที่ ๗๔ และ ๗๕ ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .กลูน, กลูน์ [กะลูน, กะลู] (แบบ) ก. กรุณา เช่น ทุษฐโจรรันทำ กรรมแก่บดีสูร ยศใดบกลูน และมาลักอัครขรรค์. (สมุทรโฆษ). ว. น่าสงสาร เช่น สลดกลูน์ลุงทรวง. (สุธน). (ป.).
กเลวระ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-วอ-แหวน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ[กะเลวะระ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง ซากศพ เช่น ถึงกระนั้นก็จะพบพานซึ่งกเลวระร่าง มิเลือดก็เนื้อจะเหลืออยู่บ้างสักสิ่งอัน. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์มัทรี, ใช้ว่า กเฬวราก ก็มี. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี และมาจากภาษาสันสกฤต .กเลวระ [กะเลวะระ] (แบบ) น. ซากศพ เช่น ถึงกระนั้นก็จะพบพานซึ่งกเลวระร่าง มิเลือดก็เนื้อจะเหลืออยู่บ้างสักสิ่งอัน. (ม. ร่ายยาว มัทรี), ใช้ว่า กเฬวราก ก็มี. (ป., ส.).
กวด เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้แน่น ให้ตึง หรือให้เขม็งยิ่งขึ้น เช่น กวดเชือก กวดตะปู, เร่งรัดให้ดียิ่งขึ้นหรือเพื่อให้ทัน เช่น กวดวิชา วิ่งกวด. เป็นคำนาม หมายถึง เหล็กเครื่องมือสําหรับกวดเลี่ยมขอบภาชนะ เรียกว่า เหล็กกวด.กวด ก. ทําให้แน่น ให้ตึง หรือให้เขม็งยิ่งขึ้น เช่น กวดเชือก กวดตะปู, เร่งรัดให้ดียิ่งขึ้นหรือเพื่อให้ทัน เช่น กวดวิชา วิ่งกวด. น. เหล็กเครื่องมือสําหรับกวดเลี่ยมขอบภาชนะ เรียกว่า เหล็กกวด.
กวดขัน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก-ขอ-ไข่-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เอาจริงเอาจัง, เร่งรัดให้ยิ่งขึ้น.กวดขัน ว. เอาจริงเอาจัง, เร่งรัดให้ยิ่งขึ้น.
กวน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-นอ-หนู ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน หมายถึง (ปาก) น. กวาน, ชื่อตําแหน่งขุนนางในภาคอีสานสมัยโบราณ แต่ชาวอีสานบางถิ่นออกเสียงเป็น กวน เช่น บ้านเมืองข้อนขุนกวน ยาดไพร่.กวน ๑ (ถิ่น–อีสาน) (ปาก) น. กวาน, ชื่อตําแหน่งขุนนางในภาคอีสานสมัยโบราณ แต่ชาวอีสานบางถิ่นออกเสียงเป็น กวน เช่น บ้านเมืองข้อนขุนกวน ยาดไพร่.
กวน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง คนให้เข้ากัน, คนให้เข้ากันจนข้น, เช่น กวนขนม, คนให้ทั่วกันหรือให้วนไปโดยรอบ เช่น กวนนํ้า; รบกวนทําให้เกิดความรําคาญ เช่น กวนใจ, ก่อกวนทําให้วุ่นวาย เช่น กวนบ้านกวนเมือง, ชวนให้เกิดความรําคาญ ชวนให้ทําร้าย เช่น กวนมือ กวนตีน. เป็นคำนาม หมายถึง เรียกของกินที่ทําด้วยผลไม้เป็นต้น เคี่ยวกับนํ้าตาลแล้วคนให้เข้ากันจนข้น เช่น ขนมกวน ทุเรียนกวน สับปะรดกวน.กวน ๒ ก. คนให้เข้ากัน, คนให้เข้ากันจนข้น, เช่น กวนขนม, คนให้ทั่วกันหรือให้วนไปโดยรอบ เช่น กวนนํ้า; รบกวนทําให้เกิดความรําคาญ เช่น กวนใจ, ก่อกวนทําให้วุ่นวาย เช่น กวนบ้านกวนเมือง, ชวนให้เกิดความรําคาญ ชวนให้ทําร้าย เช่น กวนมือ กวนตีน. น. เรียกของกินที่ทําด้วยผลไม้เป็นต้น เคี่ยวกับนํ้าตาลแล้วคนให้เข้ากันจนข้น เช่น ขนมกวน ทุเรียนกวน สับปะรดกวน.
กวนน้ำให้ขุ่น เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-นอ-หนู-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ไม้-โท-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อุ-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง ทําเรื่องราวที่สงบอยู่แล้วให้เกิดวุ่นวายขึ้นมา.กวนน้ำให้ขุ่น (สำ) ก. ทําเรื่องราวที่สงบอยู่แล้วให้เกิดวุ่นวายขึ้นมา.
กวม เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำกริยา หมายถึง ครอบงํา เช่น มืดมนกวมกลุ้ม.กวม (โบ) ก. ครอบงํา เช่น มืดมนกวมกลุ้ม.
กวย เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ยอ-ยัก ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ตะกร้า.กวย ๑ (ถิ่น–พายัพ) น. ตะกร้า.
กวย เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ยอ-ยัก ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชาติข่า ในตระกูลมอญ–เขมร.กวย ๒ น. ชาติข่า ในตระกูลมอญ–เขมร.
กวยจั๊บ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-จอ-จาน-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-ตรี-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งที่ใช้ทําเส้นก๋วยเตี๋ยว แต่หั่นเป็นชิ้นใหญ่ ๆ ต้มสุกแล้วปรุงด้วยเครื่องมีหมูเป็นต้น. (จ).กวยจั๊บ น. ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งที่ใช้ทําเส้นก๋วยเตี๋ยว แต่หั่นเป็นชิ้นใหญ่ ๆ ต้มสุกแล้วปรุงด้วยเครื่องมีหมูเป็นต้น. (จ).
กวยจี๊ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-จอ-จาน-สะ-หระ-อี-ไม้-ตรี เป็นคำนาม หมายถึง เมล็ดแตงโมต้มแล้วตากให้แห้ง ใช้ขบเคี้ยว. (จ).กวยจี๊ น. เมล็ดแตงโมต้มแล้วตากให้แห้ง ใช้ขบเคี้ยว. (จ).
ก๋วยเตี๋ยว เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-จัด-ตะ-วา-วอ-แหวน-ยอ-ยัก-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อี-ไม้-จัด-ตะ-วา-ยอ-ยัก-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งข้าวเจ้าเป็นเส้น ๆ ลวกสุกแล้วปรุงด้วยเครื่องมีหมูเป็นต้น. (จ).ก๋วยเตี๋ยว น. ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งข้าวเจ้าเป็นเส้น ๆ ลวกสุกแล้วปรุงด้วยเครื่องมีหมูเป็นต้น. (จ).
กวะ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ[กะวะ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง (ราว)–กะว่า, (ราว)–กับว่า, เช่น นกกระจอกทํารังราวกวะไม้. ในวงเล็บ มาจาก ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน ฉบับราชบัณฑิตยสภา พ.ศ. ๒๔๗๒.กวะ [กะวะ] (กลอน) ว. (ราว)–กะว่า, (ราว)–กับว่า, เช่น นกกระจอกทํารังราวกวะไม้. (จารึกวัดโพธิ์).
กวะกวัก เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่[กฺวะกฺวัก] เป็นคำกริยา หมายถึง กวัก เช่น กวะกวักคือกวักทักถาม. ในวงเล็บ มาจาก สรรพสิทธิ์คำฉันท์ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิต ชิโนรส ทรงนิพนธ์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๗. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กวัก ๆ, เป็นเสียงนกกวักร้อง, เช่น นกกวักลักแลเพื่อนพลาง กวักปีกกวักหาง ก็ร้องกวะกวักทักทาย. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘.กวะกวัก [กฺวะกฺวัก] ก. กวัก เช่น กวะกวักคือกวักทักถาม. (สรรพสิทธิ์). ว. กวัก ๆ, เป็นเสียงนกกวักร้อง, เช่น นกกวักลักแลเพื่อนพลาง กวักปีกกวักหาง ก็ร้องกวะกวักทักทาย. (สมุทรโฆษ).
กวะแกว่ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-งอ-งู[กฺวะแกฺว่ง] เป็นคำกริยา หมายถึง แกว่งไปมา เช่น ช่อช้อยกวะแกว่งไกว. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์จุลพน.กวะแกว่ง [กฺวะแกฺว่ง] ก. แกว่งไปมา เช่น ช่อช้อยกวะแกว่งไกว. (ม. คำหลวง จุลพน).
กวัก เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ ความหมายที่ [กฺวัก] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกชนิด Amaurornis phoenicurus ในวงศ์ Rallidae ลําตัวสั้น ขาและนิ้วยาว หน้าผากและลําตัวด้านล่างสีขาว อาศัยอยู่ตามหนองนํ้า เดินหากินบนใบพืชนํ้า เช่น บัว จอก แหน ในตอนเช้าหรือพลบคํ่า ร้องเสียงดัง “กวัก ๆ”.กวัก ๑ [กฺวัก] น. ชื่อนกชนิด Amaurornis phoenicurus ในวงศ์ Rallidae ลําตัวสั้น ขาและนิ้วยาว หน้าผากและลําตัวด้านล่างสีขาว อาศัยอยู่ตามหนองนํ้า เดินหากินบนใบพืชนํ้า เช่น บัว จอก แหน ในตอนเช้าหรือพลบคํ่า ร้องเสียงดัง “กวัก ๆ”.
กวัก เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ ความหมายที่ [กฺวัก] เป็นคำกริยา หมายถึง อาการที่ใช้สิ่งแบน ๆ พุ้ยเข้าหาตัว, ใช้มือทําอาการเช่นนั้นเพื่อเป็นสัญญาณให้เข้ามาหาเรียกว่า กวักมือ, อาการที่นกใช้ปีกพุ้ยอากาศบินไป เรียกว่า นกกวักปีก.กวัก ๒ [กฺวัก] ก. อาการที่ใช้สิ่งแบน ๆ พุ้ยเข้าหาตัว, ใช้มือทําอาการเช่นนั้นเพื่อเป็นสัญญาณให้เข้ามาหาเรียกว่า กวักมือ, อาการที่นกใช้ปีกพุ้ยอากาศบินไป เรียกว่า นกกวักปีก.
กวัด เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก[กฺวัด] เป็นคำกริยา หมายถึง จับด้ามวัตถุให้ปลายตั้งขึ้นแล้วปัดไปมา, ใช้เข้าคู่กับคํา แกว่ง เป็น กวัดแกว่ง หรือ แกว่งกวัด หรือใช้เข้าคู่กับคำ ไกว เป็น กวัดไกว.กวัด [กฺวัด] ก. จับด้ามวัตถุให้ปลายตั้งขึ้นแล้วปัดไปมา, ใช้เข้าคู่กับคํา แกว่ง เป็น กวัดแกว่ง หรือ แกว่งกวัด หรือใช้เข้าคู่กับคำ ไกว เป็น กวัดไกว.
กวัดแกว่ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-งอ-งู[กฺวัดแกฺว่ง] เป็นคำกริยา หมายถึง จับด้ามวัตถุให้ปลายตั้งขึ้นแล้วปัดไปมา เช่น กวัดแกว่งอาวุธ, ไม่อยู่ที่ เช่น จิตกวัดแกว่ง, แกว่งกวัด ก็ว่า.กวัดแกว่ง [กฺวัดแกฺว่ง] ก. จับด้ามวัตถุให้ปลายตั้งขึ้นแล้วปัดไปมา เช่น กวัดแกว่งอาวุธ, ไม่อยู่ที่ เช่น จิตกวัดแกว่ง, แกว่งกวัด ก็ว่า.
กวัดไกว เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-กอ-ไก่-วอ-แหวน[กฺวัดไกฺว] เป็นคำกริยา หมายถึง วัดเหวี่ยงไปมา, ไม่อยู่ที่.กวัดไกว [กฺวัดไกฺว] ก. วัดเหวี่ยงไปมา, ไม่อยู่ที่.
กวัดไกวไสส่ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-สอ-เสือ-สอ-เสือ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ไล่ไปให้พ้น.กวัดไกวไสส่ง ก. ไล่ไปให้พ้น.
กวา เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา[กฺวา] เป็นคำนาม หมายถึง แตงกวา. ในวงเล็บ ดู แตง เขียนว่า สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-งอ-งู.กวา [กฺวา] น. แตงกวา. (ดู แตง).
กว่า เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา[กฺว่า] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เกิน เช่น กว่าบาท; เป็นคําใช้เปรียบเทียบในการประมาณ เช่น มากกว่า น้อยกว่า ดีกว่า, ย่อมพลกว่าพลแกว่น. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์มหาราช. เป็นคำบุรพบท หมายถึง เลยไป, พ้นไป. เป็นคำสันธาน หมายถึง ก่อน, ยังไม่ทัน, เช่น กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้, มักใช้เข้าคู่กับคํา จะ...ก็ เป็น กว่าจะ...ก็ หรือ กว่า...จะ...ก็, โบราณใช้ว่า ยิ่ง ก็มี เช่น ใจกว่าห้วงอรรณพ. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ นครกัณฑ์; ใช้เป็นกริยาว่า ไปจาก ก็มี เช่น แทบทางที่จะกว่า. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์จุลพน, ผิออกนางธจะกว่า. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์กุมาร; ใช้เป็นวิเศษณ์ว่า จากไป ก็มี เช่น ลํ๋ตายหายกว่า. ในวงเล็บ มาจาก ประชุมจารึกสยาม ภาคที่ จารึกสุโขทัย, ศาสตราจารย์ ยอช เซเดส์ ชำระและแปล ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๗.กว่า [กฺว่า] ว. เกิน เช่น กว่าบาท; เป็นคําใช้เปรียบเทียบในการประมาณ เช่น มากกว่า น้อยกว่า ดีกว่า, ย่อมพลกว่าพลแกว่น. (ม. คำหลวง มหาราช). บ. เลยไป, พ้นไป. สัน. ก่อน, ยังไม่ทัน, เช่น กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้, มักใช้เข้าคู่กับคํา จะ...ก็ เป็น กว่าจะ...ก็ หรือ กว่า...จะ...ก็, โบราณใช้ว่า ยิ่ง ก็มี เช่น ใจกว่าห้วงอรรณพ. (ม. คำหลวง นครกัณฑ์); ใช้เป็นกริยาว่า ไปจาก ก็มี เช่น แทบทางที่จะกว่า. (ม. คำหลวง จุลพน), ผิออกนางธจะกว่า. (ม. คำหลวง กุมาร); ใช้เป็นวิเศษณ์ว่า จากไป ก็มี เช่น ลํ๋ตายหายกว่า. (จารึกสยาม).
กว่าชื่น เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ยิ่ง, ยิ่งนัก.กว่าชื่น (โบ) ว. ยิ่ง, ยิ่งนัก.
กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-ถอ-ถุง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-วอ-แหวน-จอ-จาน-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-สะ-หระ-อุ-กอ-ไก่-งอ-งู-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่-ไม้-ไต่-คู้-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ไม้-โท ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะของการทำงานที่มีความลังเลใจ ทำให้แก้ไขปัญหาได้ไม่ทันท่วงที เมื่อได้อย่างหนึ่ง แต่ต้องเสียอีกอย่างหนึ่งไป ดุจเอาถั่วกับงามาคั่วพร้อมกัน กว่าจะคั่วจนถั่วสุก งาก็จะไหม้หมดไปก่อน.กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ (สำ) ว. ลักษณะของการทำงานที่มีความลังเลใจ ทำให้แก้ไขปัญหาได้ไม่ทันท่วงที เมื่อได้อย่างหนึ่ง แต่ต้องเสียอีกอย่างหนึ่งไป ดุจเอาถั่วกับงามาคั่วพร้อมกัน กว่าจะคั่วจนถั่วสุก งาก็จะไหม้หมดไปก่อน.
กว่าเพื่อน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คําใช้เปรียบเทียบ หมายถึง ที่สุดในหมู่ เช่น ดีกว่าเพื่อน เลวกว่าเพื่อน.กว่าเพื่อน ว. คําใช้เปรียบเทียบ หมายถึง ที่สุดในหมู่ เช่น ดีกว่าเพื่อน เลวกว่าเพื่อน.
กว้า เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา[กฺว้า] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง หรือ, อะไร, ทําไม, เป็นไร, บ้างซิ, บ้างเถิด, ว้า, หวามใจ, เช่น ในรลุงนาภี พรั่นกว้า. ในวงเล็บ มาจาก ทวาทศมาส ฉบับโรงพิมพ์ ไท พ.ศ. ๒๔๖๐.กว้า [กฺว้า] (โบ) ว. หรือ, อะไร, ทําไม, เป็นไร, บ้างซิ, บ้างเถิด, ว้า, หวามใจ, เช่น ในรลุงนาภี พรั่นกว้า. (ทวาทศมาส).
กวาง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ [กฺวาง] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสัตว์เคี้ยวเอื้องหลายชนิด ในวงศ์ Cervidae เป็นสัตว์กีบคู่ ลำตัวเพรียว คอและขายาว หางสั้น ตัวเมียเล็กกว่าตัวผู้ มีทั้งชนิดมีเขาและไม่มีเขาในเพศเดียวกันหรือต่างเพศ เช่น กวางป่า (Cervus unicolor).กวาง ๑ [กฺวาง] น. ชื่อสัตว์เคี้ยวเอื้องหลายชนิด ในวงศ์ Cervidae เป็นสัตว์กีบคู่ ลำตัวเพรียว คอและขายาว หางสั้น ตัวเมียเล็กกว่าตัวผู้ มีทั้งชนิดมีเขาและไม่มีเขาในเพศเดียวกันหรือต่างเพศ เช่น กวางป่า (Cervus unicolor).
กวางแขม เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-แอ-ขอ-ไข่-มอ-ม้าดู เนื้อทราย เขียนว่า สะ-หระ-เอ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ที่ เนื้อ เขียนว่า สะ-หระ-เอ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ ๒.กวางแขม ดู เนื้อทราย ที่ เนื้อ ๒.
กวางจุก เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-จอ-จาน-สะ-หระ-อุ-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง เก้ง. ในวงเล็บ ดู เก้ง เขียนว่า สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-ไม้-โท-งอ-งู.กวางจุก (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. เก้ง. (ดู เก้ง).
กวางเดินดง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-ดอ-เด็ก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อวิธีรําท่าหนึ่งอยู่ในลําดับว่า นาคาม้วนหาง กวางเดินดง หงส์ลีลา. ในวงเล็บ มาจาก ตำราฟ้อนรำ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๗๑; ชื่อกลบทอย่างหนึ่ง เช่น อกเอ๋ยอกประหลาดจริงที่นิ่งเฉย โอ้เอ๋ยผิดคิดไม่เห็นจะเป็นเลย เสียดายเอ๋ยที่พี่เคยสงวนงาม. ในวงเล็บ มาจาก เพลงยาวกลบท และกลอักษร ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๕.กวางเดินดง น. ชื่อวิธีรําท่าหนึ่งอยู่ในลําดับว่า นาคาม้วนหาง กวางเดินดง หงส์ลีลา. (ฟ้อน); ชื่อกลบทอย่างหนึ่ง เช่น อกเอ๋ยอกประหลาดจริงที่นิ่งเฉย โอ้เอ๋ยผิดคิดไม่เห็นจะเป็นเลย เสียดายเอ๋ยที่พี่เคยสงวนงาม. (กลบท).
กวางทราย เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยักดู เนื้อทราย เขียนว่า สะ-หระ-เอ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก ที่ เนื้อ เขียนว่า สะ-หระ-เอ-นอ-หนู-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ ๒.กวางทราย ดู เนื้อทราย ที่ เนื้อ ๒.
กวาง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ [กฺวาง] เป็นคำนาม หมายถึง (๑) ชื่อปลางัวบางชนิดในวงศ์ Triacanthidae, Monacanthidae และ Balistidae. ในวงเล็บ ดู งัว ๕ ประกอบ เขียนว่า งอ-งู-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน ห้า ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้ .(๒) ปลาม้า. ในวงเล็บ ดู ม้า เขียนว่า มอ-ม้า-ไม้-โท-สะ-หระ-อา ความหมายที่ ๓.กวาง ๒ [กฺวาง] น. (๑) ชื่อปลางัวบางชนิดในวงศ์ Triacanthidae, Monacanthidae และ Balistidae. (ดู งัว ๕ ประกอบ).(๒) ปลาม้า. (ดู ม้า ๓).
กว่าง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู[กฺว่าง] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อด้วงปีกแข็งชนิด Xylotrupes gideon ในวงศ์ Dynastidae ตัวมีสีตั้งแต่สีน้ำตาลอมแดงจนถึงเกือบดำ ตัวผู้ที่มีขนาดใหญ่เรียกว่า กว่างโซ้ง หรือ กว่างชน มีเขาที่หลังอกยื่นยาวเป็นจะงอยเรียวไปทางด้านหน้าและโค้งลง ตรงปลายเป็น ๒ แฉก กับที่หัวมีเขาเล็กยื่นออกไปเป็นเขาเดี่ยว โค้งขึ้นคล้ายนอแรด แต่ปลายแยกเป็น ๒ แฉก ตัวผู้ที่มีขนาดย่อมมีเขาสั้นเรียก กว่างกิ หรือ กว่างแซม ตัวเมียไม่มีเขาเรียก กว่างแม่ หรือ กว่างอีลุ่ม, อาจเรียกแมลงปีกแข็งชนิดอื่นที่มีเขาว่า แมงกว่าง หรือ แมงกวาง เช่นกัน.กว่าง [กฺว่าง] น. ชื่อด้วงปีกแข็งชนิด Xylotrupes gideon ในวงศ์ Dynastidae ตัวมีสีตั้งแต่สีน้ำตาลอมแดงจนถึงเกือบดำ ตัวผู้ที่มีขนาดใหญ่เรียกว่า กว่างโซ้ง หรือ กว่างชน มีเขาที่หลังอกยื่นยาวเป็นจะงอยเรียวไปทางด้านหน้าและโค้งลง ตรงปลายเป็น ๒ แฉก กับที่หัวมีเขาเล็กยื่นออกไปเป็นเขาเดี่ยว โค้งขึ้นคล้ายนอแรด แต่ปลายแยกเป็น ๒ แฉก ตัวผู้ที่มีขนาดย่อมมีเขาสั้นเรียก กว่างกิ หรือ กว่างแซม ตัวเมียไม่มีเขาเรียก กว่างแม่ หรือ กว่างอีลุ่ม, อาจเรียกแมลงปีกแข็งชนิดอื่นที่มีเขาว่า แมงกว่าง หรือ แมงกวาง เช่นกัน.
กว้าง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู[กฺว้าง] เป็นคำนาม หมายถึง ด้านสั้นที่คู่กับด้านยาว. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่แคบ, แผ่ออกไป.กว้าง [กฺว้าง] น. ด้านสั้นที่คู่กับด้านยาว. ว. ไม่แคบ, แผ่ออกไป.
กว้างขวาง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ขอ-ไข่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง แผ่ออกไปมาก, ใหญ่โต, เช่น มีเนื้อที่กว้างขวาง; เผื่อแผ่ เช่น มีนํ้าใจกว้างขวาง, รู้จักคนมากและมีคนรู้จักมาก เช่น กว้างขวางในสังคม.กว้างขวาง ก. แผ่ออกไปมาก, ใหญ่โต, เช่น มีเนื้อที่กว้างขวาง; เผื่อแผ่ เช่น มีนํ้าใจกว้างขวาง, รู้จักคนมากและมีคนรู้จักมาก เช่น กว้างขวางในสังคม.
กว้างใหญ่ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-หอ-หีบ-ยอ-หยิง-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง แผ่ออกไปไกล.กว้างใหญ่ ก. แผ่ออกไปไกล.
กวางเขน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-นอ-หนู[กฺวาง–] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง นกกางเขน เช่น บ่าวขุนกวางเขนเขจร. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘.กวางเขน [กฺวาง–] (โบ) น. นกกางเขน เช่น บ่าวขุนกวางเขนเขจร. (สมุทรโฆษ).
กวางโจน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-จอ-จาน-นอ-หนู[กฺวาง–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาเนื้อแข็ง ผลกลมรีป้อมขนาดหัวแม่มือ เปลือกคาย เมื่อสุกสีแดงชาด ออกเป็นพวงกระจุก เนื้อบางสีขาวคล้ายสาคู รสเปรี้ยว กินได้ กวางชอบกิน มีตามป่าดอนทั่วไป.กวางโจน [กฺวาง–] น. ชื่อไม้เถาเนื้อแข็ง ผลกลมรีป้อมขนาดหัวแม่มือ เปลือกคาย เมื่อสุกสีแดงชาด ออกเป็นพวงกระจุก เนื้อบางสีขาวคล้ายสาคู รสเปรี้ยว กินได้ กวางชอบกิน มีตามป่าดอนทั่วไป.
กว่างชน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ชอ-ช้าง-นอ-หนูดู กว่าง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู.กว่างชน ดู กว่าง.
กวางชะมด เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อะ-มอ-ม้า-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสัตว์เคี้ยวเอื้องขนาดเล็กในสกุล Moschus วงศ์ Moschidae ลำตัวป้อม หัวเล็ก ไม่มีเขา ขนหยาบมีสีแตกต่างกัน ตัวเมียเขี้ยวสั้นมาก ตัวผู้มีเขี้ยวยาวคล้ายใบมีดยื่นพ้นริมฝีปาก และมีต่อมกลิ่นอยู่ระหว่างสะดือกับอวัยวะเพศ ขับสารคล้ายขี้ผึ้งออกมา เรียกว่า ชะมดเชียง ใช้แต่งกลิ่นเครื่องหอมและทำยาได้ มักอาศัยอยู่ตามป่าสนและป่าผลัดใบรกทึบบนภูเขา มี ๔ ชนิด ได้แก่ กวางชะมดไซบีเรีย (M. moschiferus) กวางชะมดเขาสูง (M. chrysogaster) กวางชะมดดำ (M. fuscus) และกวางชะมดป่า (M. berezovskii) ไม่พบในประเทศไทย แต่ที่นำมาเลี้ยงในประเทศไทย ได้แก่ กวางชะมดป่า.กวางชะมด น. ชื่อสัตว์เคี้ยวเอื้องขนาดเล็กในสกุล Moschus วงศ์ Moschidae ลำตัวป้อม หัวเล็ก ไม่มีเขา ขนหยาบมีสีแตกต่างกัน ตัวเมียเขี้ยวสั้นมาก ตัวผู้มีเขี้ยวยาวคล้ายใบมีดยื่นพ้นริมฝีปาก และมีต่อมกลิ่นอยู่ระหว่างสะดือกับอวัยวะเพศ ขับสารคล้ายขี้ผึ้งออกมา เรียกว่า ชะมดเชียง ใช้แต่งกลิ่นเครื่องหอมและทำยาได้ มักอาศัยอยู่ตามป่าสนและป่าผลัดใบรกทึบบนภูเขา มี ๔ ชนิด ได้แก่ กวางชะมดไซบีเรีย (M. moschiferus) กวางชะมดเขาสูง (M. chrysogaster) กวางชะมดดำ (M. fuscus) และกวางชะมดป่า (M. berezovskii) ไม่พบในประเทศไทย แต่ที่นำมาเลี้ยงในประเทศไทย ได้แก่ กวางชะมดป่า.
กว่างโซ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-ซอ-โซ่-ไม้-โท-งอ-งูดู กว่าง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู.กว่างโซ้ง ดู กว่าง.
กวางตุ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-งอ-งู ความหมายที่ [กฺวาง–] เป็นคำนาม หมายถึง ชาวจีนในมณฑลกวางตุ้งของประเทศจีน, เรียกภาษาของชาวจีนในมณฑลนี้ ว่า ภาษากวางตุ้ง.กวางตุ้ง ๑ [กฺวาง–] น. ชาวจีนในมณฑลกวางตุ้งของประเทศจีน, เรียกภาษาของชาวจีนในมณฑลนี้ ว่า ภาษากวางตุ้ง.
กวางตุ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-งอ-งู ความหมายที่ [กฺวาง–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อผักกาดชนิดหนึ่ง เรียกว่า ผักกาดกวางตุ้ง. ในวงเล็บ ดู กาด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก ความหมายที่ ๑.กวางตุ้ง ๒ [กฺวาง–] น. ชื่อผักกาดชนิดหนึ่ง เรียกว่า ผักกาดกวางตุ้ง. (ดู กาด ๑).
กวางทอง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง.กวางทอง น. ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง.
กวางป่า เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ปอ-ปลา-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อกวางชนิด Cervus unicolor ในวงศ์ Cervidae เป็นชนิดที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ขนยาวหยาบสีน้ำตาล ตัวผู้มีเขาเป็นแขนง ผลัดเขาปีละครั้ง มักอยู่ลำพังตัวเดียวยกเว้นฤดูผสมพันธุ์, กวางม้า ก็เรียก.กวางป่า น. ชื่อกวางชนิด Cervus unicolor ในวงศ์ Cervidae เป็นชนิดที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ขนยาวหยาบสีน้ำตาล ตัวผู้มีเขาเป็นแขนง ผลัดเขาปีละครั้ง มักอยู่ลำพังตัวเดียวยกเว้นฤดูผสมพันธุ์, กวางม้า ก็เรียก.
กวางผา เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ผอ-ผึ้ง-สะ-หระ-อา[กฺวาง–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Naemorhedus goral ในวงศ์ Bovidae ลักษณะคล้ายแพะและเลียงผา แต่มีขนาดเล็กกว่า ขนสีเทาหรือน้ำตาลปนเทา มีแถบขนสีดำตลอดแนวสันหลัง ตัวผู้เขายาวกว่าตัวเมีย อาศัยอยู่บนภูเขาสูงชัน กินพืช เป็นสัตว์ป่าสงวนของไทย.กวางผา [กฺวาง–] น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิด Naemorhedus goral ในวงศ์ Bovidae ลักษณะคล้ายแพะและเลียงผา แต่มีขนาดเล็กกว่า ขนสีเทาหรือน้ำตาลปนเทา มีแถบขนสีดำตลอดแนวสันหลัง ตัวผู้เขายาวกว่าตัวเมีย อาศัยอยู่บนภูเขาสูงชัน กินพืช เป็นสัตว์ป่าสงวนของไทย.
กวางม้า เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-มอ-ม้า-ไม้-โท-สะ-หระ-อาดู กวางป่า เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ปอ-ปลา-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา.กวางม้า ดู กวางป่า.
กวาด เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก[กฺวาด] เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้เตียนหรือหมดฝุ่นละอองด้วยไม้กวาดเป็นต้น, ทำให้ของเคลื่อนไปในทางเดียวกัน เช่น กวาดของลงจากโต๊ะ, โดยปริยายหมายความว่า เอาไปให้หมดสิ้นเหมือนอย่างกวาด เช่น กวาดครัวเชลย โจรกวาดทรัพย์สิน; เอายาป้ายในลําคอ เรียกว่า กวาดยา. เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่ใช้กวาด ทําด้วยดอกอ่อนของต้นเลาเป็นต้น มัดเป็นกำ ๆ เรียกว่า ไม้กวาด, ถ้าทำด้วยทางมะพร้าวเรียกว่า ไม้กวาดทางมะพร้าว.กวาด [กฺวาด] ก. ทําให้เตียนหรือหมดฝุ่นละอองด้วยไม้กวาดเป็นต้น, ทำให้ของเคลื่อนไปในทางเดียวกัน เช่น กวาดของลงจากโต๊ะ, โดยปริยายหมายความว่า เอาไปให้หมดสิ้นเหมือนอย่างกวาด เช่น กวาดครัวเชลย โจรกวาดทรัพย์สิน; เอายาป้ายในลําคอ เรียกว่า กวาดยา. น. สิ่งที่ใช้กวาด ทําด้วยดอกอ่อนของต้นเลาเป็นต้น มัดเป็นกำ ๆ เรียกว่า ไม้กวาด, ถ้าทำด้วยทางมะพร้าวเรียกว่า ไม้กวาดทางมะพร้าว.
กวาดต้อน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-ตอ-เต่า-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง รวบรวมคนหรือสัตว์พาหนะเป็นต้น เอามาเป็นของตน.กวาดต้อน ก. รวบรวมคนหรือสัตว์พาหนะเป็นต้น เอามาเป็นของตน.
กวาดตา เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา เป็นคำกริยา หมายถึง ส่ายตาดูทั่วไป.กวาดตา ก. ส่ายตาดูทั่วไป.
กวาดล้าง เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก-ลอ-ลิง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง กําจัดให้หมดไป เช่น กวาดล้างอันธพาล กวาดล้างโจรผู้ร้าย.กวาดล้าง ก. กําจัดให้หมดไป เช่น กวาดล้างอันธพาล กวาดล้างโจรผู้ร้าย.
กวาน, กว่าน กวาน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-นอ-หนู กว่าน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู [กฺวาน, กฺว่าน] เป็นคำนาม หมายถึง ขุนนาง เช่น แล้วบัญชาสั่งเสียพวกเพี้ยกวาน ให้ไปเชิญสองท่านแม่ทัพใหญ่. ในวงเล็บ มาจาก หนังสือบทเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐-๖๑, เพลี้ยกว่านบ้านท้าวไข้ ข่าวสยวน. ในวงเล็บ มาจาก ลิลิตยวนพ่าย ฉบับโรงพิมพ์ ไท พ.ศ. ๒๔๖๐.กวาน, กว่าน [กฺวาน, กฺว่าน] น. ขุนนาง เช่น แล้วบัญชาสั่งเสียพวกเพี้ยกวาน ให้ไปเชิญสองท่านแม่ทัพใหญ่. (ขุนช้างขุนแผน), เพลี้ยกว่านบ้านท้าวไข้ ข่าวสยวน. (ยวนพ่าย).
กว้าน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ [กฺว้าน] เป็นคำนาม หมายถึง ตึก ใช้ควบกันว่า ตึกกว้าน; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ หมายถึง ที่อยู่ซึ่งปลูกไว้คล้ายโรงนา พื้นอยู่กับดิน.กว้าน ๑ [กฺว้าน] น. ตึก ใช้ควบกันว่า ตึกกว้าน; (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ที่อยู่ซึ่งปลูกไว้คล้ายโรงนา พื้นอยู่กับดิน.
กว้าน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ความหมายที่ [กฺว้าน] เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องสําหรับฉุดดึงและยกของหนัก. เป็นคำกริยา หมายถึง ฉุดด้วยกว้าน, ขันกว้าน ก็เรียก; รวบรวมจากที่ต่าง ๆ มาไว้เป็นจํานวนมาก เช่น กว้านสินค้ามากักตุนไว้.กว้าน ๒ [กฺว้าน] น. เครื่องสําหรับฉุดดึงและยกของหนัก. ก. ฉุดด้วยกว้าน, ขันกว้าน ก็เรียก; รวบรวมจากที่ต่าง ๆ มาไว้เป็นจํานวนมาก เช่น กว้านสินค้ามากักตุนไว้.
กว๊าน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-ตรี-สะ-หระ-อา-นอ-หนู[กฺว๊าน] ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง บึง; นํ้าตอนลึก, นํ้าตอนที่ไหลวน.กว๊าน [กฺว๊าน] (ถิ่น–พายัพ) น. บึง; นํ้าตอนลึก, นํ้าตอนที่ไหลวน.
กว้าว เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน[กฺว้าว]ดู ขว้าว เขียนว่า ขอ-ไข่-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน.กว้าว [กฺว้าว] ดู ขว้าว.
กวาวเครือ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-สะ-หระ-เอ-คอ-ควาย-รอ-เรือ-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง[กฺวาว–] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้พุ่มรอเลื้อยชนิด Pueraria candollei Grah. var. mirifica (Airy Shaw et Suvatabandhu) Niyomdham ในวงศ์ Leguminosae ดอกเล็ก สีม่วงอ่อน มีหัวกลม ๆ ออกที่โคนต้นและตามราก ใช้ทํายาได้.กวาวเครือ [กฺวาว–] น. ชื่อไม้พุ่มรอเลื้อยชนิด Pueraria candollei Grah. var. mirifica (Airy Shaw et Suvatabandhu) Niyomdham ในวงศ์ Leguminosae ดอกเล็ก สีม่วงอ่อน มีหัวกลม ๆ ออกที่โคนต้นและตามราก ใช้ทํายาได้.
กวิน เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู[กะวิน] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ดีงาม เช่น ใครกวินซื่อแท้. ในวงเล็บ มาจาก ประกาศแช่งน้ำโคลงห้า. (ทมิฬ แปลว่า งาม).กวิน [กะวิน] (โบ) ว. ดีงาม เช่น ใครกวินซื่อแท้. (แช่งนํ้า). (ทมิฬ แปลว่า งาม).
กวี เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อี[กะวี] เป็นคำนาม หมายถึง ผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญในศิลปะการประพันธ์บทกลอน จําแนกเป็น ๔ คือ ๑. จินตกวี แต่งโดยความคิด ๒. สุตกวี แต่งโดยได้ฟังมา ๓. อรรถกวี แต่งตามความจริง ๔. ปฏิภาณกวี แต่งกลอนสด. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .กวี [กะวี] น. ผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญในศิลปะการประพันธ์บทกลอน จําแนกเป็น ๔ คือ ๑. จินตกวี แต่งโดยความคิด ๒. สุตกวี แต่งโดยได้ฟังมา ๓. อรรถกวี แต่งตามความจริง ๔. ปฏิภาณกวี แต่งกลอนสด. (ป.).
กวีนิพนธ์ เขียนว่า กอ-ไก่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อี-นอ-หนู-สะ-หระ-อิ-พอ-พาน-นอ-หนู-ทอ-ทง-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง คําประพันธ์ที่กวีแต่ง.กวีนิพนธ์ น. คําประพันธ์ที่กวีแต่ง.
กษณะ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-นอ-เนน-สะ-หระ-อะ[กะสะหฺนะ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง ครู่, ครั้ง, คราว. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต และมาจากภาษาบาลี ขณ เขียนว่า ขอ-ไข่-นอ-เนน.กษณะ [กะสะหฺนะ] (กลอน) น. ครู่, ครั้ง, คราว. (ส.; ป. ขณ).
กษมา เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา ความหมายที่ [กะสะ–] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง ความอดกลั้น, ความอดโทษ, เช่น พระกษมาเสมอหล้า สี่แดน. ในวงเล็บ มาจาก ลิลิตยวนพ่าย ฉบับโรงพิมพ์ ไท พ.ศ. ๒๔๖๐. เป็นคำกริยา หมายถึง กล่าวคําขอโทษ, โดยมากใช้ว่า ษมา. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษมา เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา และมาจากภาษาบาลี ขมา เขียนว่า ขอ-ไข่-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา.กษมา ๑ [กะสะ–] (แบบ) น. ความอดกลั้น, ความอดโทษ, เช่น พระกษมาเสมอหล้า สี่แดน. (ยวนพ่าย). ก. กล่าวคําขอโทษ, โดยมากใช้ว่า ษมา. (ส. กฺษมา; ป. ขมา).
กษมา เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา ความหมายที่ [กะสะ–] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง แผ่นดิน. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษฺมา เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-พิน-ทุ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา และมาจากภาษาบาลี ฉมา เขียนว่า ฉอ-ฉิ่ง-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา.กษมา ๒ [กะสะ–] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ส. กฺษฺมา; ป. ฉมา).
กษัตร เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ[กะสัด] ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง พระเจ้าแผ่นดิน, เจ้านาย. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษตฺร เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-รอ-เรือ และมาจากภาษาบาลี ขตฺต เขียนว่า ขอ-ไข่-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-ตอ-เต่า.กษัตร [กะสัด] (โบ) น. พระเจ้าแผ่นดิน, เจ้านาย. (ส. กฺษตฺร; ป. ขตฺต).
กษัตรา เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา[กะสัดตฺรา] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง กษัตริย์ เช่น คือ พรหมทัตกษัตรา. ในวงเล็บ มาจาก กฤษณาสอนน้อง แบบเรียนกวีนิพนธ์.กษัตรา [กะสัดตฺรา] (กลอน) น. กษัตริย์ เช่น คือ พรหมทัตกษัตรา. (กฤษณา).
กษัตราธิราช เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ทอ-ทง-สะ-หระ-อิ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง เป็นคำนาม หมายถึง พระเจ้าแผ่นดิน.กษัตราธิราช น. พระเจ้าแผ่นดิน.
กษัตริย์ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก-ทัน-ทะ-คาด[กะสัด] เป็นคำนาม หมายถึง พระเจ้าแผ่นดิน, ใช้เต็มว่า พระมหากษัตริย์, คนในวรรณะที่ ๒ แห่งสังคมฮินดู ซึ่งมีอยู่ ๔ วรรณะ ได้แก่ วรรณะพราหมณ์ วรรณะกษัตริย์ วรรณะแพศย์ และวรรณะศูทร. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษตฺริย เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก ว่า ผู้ป้องกันภัย, ชาตินักรบ และมาจากภาษาบาลี ขตฺติย เขียนว่า ขอ-ไข่-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แท้ไม่มีอื่นปน เช่น ทองเนื้อกษัตริย์, เรียกรูปพรรณที่ทําด้วยโลหะมีราคา เช่น ถ้าทําด้วยเงิน ทอง นาก สลับกัน เรียกว่า สามกษัตริย์.กษัตริย์ [กะสัด] น. พระเจ้าแผ่นดิน, ใช้เต็มว่า พระมหากษัตริย์, คนในวรรณะที่ ๒ แห่งสังคมฮินดู ซึ่งมีอยู่ ๔ วรรณะ ได้แก่ วรรณะพราหมณ์ วรรณะกษัตริย์ วรรณะแพศย์ และวรรณะศูทร. (ส. กฺษตฺริย ว่า ผู้ป้องกันภัย, ชาตินักรบ; ป. ขตฺติย). ว. แท้ไม่มีอื่นปน เช่น ทองเนื้อกษัตริย์, เรียกรูปพรรณที่ทําด้วยโลหะมีราคา เช่น ถ้าทําด้วยเงิน ทอง นาก สลับกัน เรียกว่า สามกษัตริย์.
กษัตริยชาติ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ[กะสัดตฺริยะชาด] เป็นคำนาม หมายถึง ชาติกษัตริย์ เช่น รู้แน่ว่าเป็นกษัตริยชาติ. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์สักบรรพ.กษัตริยชาติ [กะสัดตฺริยะชาด] น. ชาติกษัตริย์ เช่น รู้แน่ว่าเป็นกษัตริยชาติ. (ม. ร่ายยาว สักบรรพ).
กษัตรี เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี[กะสัดตฺรี] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง กษัตริย์ผู้หญิง เช่น สมเด็จพระแก้วกษัตรี. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ ทานกัณฑ์; เจ้าผู้หญิง เช่น สองกษัตรีเจ้าหล้า แกล้วกว่าแกล้วใจกล้า กว่ากล้ากลัวอาย. ในวงเล็บ มาจาก ลิลิตพระลอ แบบเรียน; สตรี เช่น จักเสื่อมสวัสดิ์กษัตรี. ในวงเล็บ มาจาก กฤษณาสอนน้อง แบบเรียนกวีนิพนธ์.กษัตรี [กะสัดตฺรี] (กลอน) น. กษัตริย์ผู้หญิง เช่น สมเด็จพระแก้วกษัตรี. (ม. คำหลวง ทานกัณฑ์); เจ้าผู้หญิง เช่น สองกษัตรีเจ้าหล้า แกล้วกว่าแกล้วใจกล้า กว่ากล้ากลัวอาย. (ลอ); สตรี เช่น จักเสื่อมสวัสดิ์กษัตรี. (กฤษณา).
กษัตรีย์ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ทัน-ทะ-คาด[กะสัดตฺรี] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง กษัตริย์ เช่น พินทุทัตกษัตรีย์. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘; เจ้าผู้หญิง เช่น อันว่าพระมหาสัตว์แลกษัตรีย์. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์วนปเวสน์.กษัตรีย์ [กะสัดตฺรี] (กลอน) น. กษัตริย์ เช่น พินทุทัตกษัตรีย์. (สมุทรโฆษ); เจ้าผู้หญิง เช่น อันว่าพระมหาสัตว์แลกษัตรีย์. (ม. คำหลวง วนปเวสน์).
กษัตรีศูร เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-สอ-สา-ลา-สะ-หระ-อู-รอ-เรือ[กะสัดตฺรีสูน] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง กษัตริย์ผู้เป็นใหญ่ เช่น เจ้าไตรภพโลกเมาลีเป็นกษัตรีศูร. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ นครกัณฑ์ ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษตฺร เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-ตอ-เต่า-พิน-ทุ-รอ-เรือ + อีศฺวร เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-สอ-สา-ลา-พิน-ทุ-วอ-แหวน-รอ-เรือ .กษัตรีศูร [กะสัดตฺรีสูน] (กลอน) น. กษัตริย์ผู้เป็นใหญ่ เช่น เจ้าไตรภพโลกเมาลีเป็นกษัตรีศูร. (ม. คำหลวง นครกัณฑ์). (ส. กฺษตฺร + อีศฺวร).
กษัย, กษัย– กษัย เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก กษัย– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก [กะไส, กะไสยะ–] เป็นคำนาม หมายถึง การสิ้นไป, การหมดไป, การเสื่อมไป, การน้อยไป; ชื่อโรคตามตำราแพทย์แผนโบราณว่า ทำให้ร่างกายทรุดโทรม มีอาการผอมแห้งตัวเหลืองเท้าเย็น, เขียนเป็น กระษัย ก็มี. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษย เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-ยอ-ยัก.กษัย, กษัย– [กะไส, กะไสยะ–] น. การสิ้นไป, การหมดไป, การเสื่อมไป, การน้อยไป; ชื่อโรคตามตำราแพทย์แผนโบราณว่า ทำให้ร่างกายทรุดโทรม มีอาการผอมแห้งตัวเหลืองเท้าเย็น, เขียนเป็น กระษัย ก็มี. (ส. กฺษย).
กษัยกล่อน เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อโรคทางตําราแพทย์แผนโบราณว่า ทําให้ผอมแห้ง ซึ่งเกิดจากโรคกล่อน, เขียนเป็น กระษัยกล่อน ก็มี.กษัยกล่อน น. ชื่อโรคทางตําราแพทย์แผนโบราณว่า ทําให้ผอมแห้ง ซึ่งเกิดจากโรคกล่อน, เขียนเป็น กระษัยกล่อน ก็มี.
กษัยการ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ[กะไสยะกาน] เป็นคำนาม หมายถึง การที่สิ่งต่าง ๆ ค่อยผุพังและแพร่สะพัดหรือกระจัดกระจายไปเพราะพลังลม พลังนํ้า หรือปฏิกิริยาเคมี. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ erosion เขียนว่า อี-อา-โอ-เอส-ไอ-โอ-เอ็น.กษัยการ [กะไสยะกาน] น. การที่สิ่งต่าง ๆ ค่อยผุพังและแพร่สะพัดหรือกระจัดกระจายไปเพราะพลังลม พลังนํ้า หรือปฏิกิริยาเคมี. (อ. erosion).
กษัยน้ำ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ เป็นคำนาม หมายถึง กษัยเนื่องจากเลือด นํ้าเหลือง หรือ เสมหะเป็นพิษ ถ้ารวมทั้ง ๓ ประการ เรียกว่า กษัยเลือด.กษัยน้ำ น. กษัยเนื่องจากเลือด นํ้าเหลือง หรือ เสมหะเป็นพิษ ถ้ารวมทั้ง ๓ ประการ เรียกว่า กษัยเลือด.
กษัยเลือด เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-ยัก-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง กษัยเนื่องจากเลือด นํ้าเหลือง และเสมหะเป็นพิษ.กษัยเลือด น. กษัยเนื่องจากเลือด นํ้าเหลือง และเสมหะเป็นพิษ.
กษาปณ์ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-เนน-ทัน-ทะ-คาด[กะสาบ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง กระษาปณ์, เงินตราที่ทําด้วยโลหะ, ตําลึง (= ๒๐ มาสก) เช่น ได้ถึงร้อยกษาปณ์. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์ชูชก.กษาปณ์ [กะสาบ] (แบบ) น. กระษาปณ์, เงินตราที่ทําด้วยโลหะ, ตําลึง (= ๒๐ มาสก) เช่น ได้ถึงร้อยกษาปณ์. (ม. ร่ายยาว ชูชก).
กษิดิ, กษีดิ กษิดิ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อิ กษีดิ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อิ [กะสิดิ, กะสีดิ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง แผ่นดิน. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษิติ เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ, ในบทกลอนใช้เป็นส่วนหน้าสมาส แปลว่า พระเจ้าแผ่นดิน เช่น กษิดินทรทายทานแล้ว. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษิติ เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ + อินฺทฺร เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู-พิน-ทุ-ทอ-ทะ-หาน-พิน-ทุ-รอ-เรือ , อนนว่ากษีดิศรสุริยทงงหลาย. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษิติ เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ + อีศฺวร เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-สอ-สา-ลา-พิน-ทุ-วอ-แหวน-รอ-เรือ , อนนว่าพระแพศยันดรกษิดิศวร์. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษิติ เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อิ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ + อีศฺวร เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-สอ-สา-ลา-พิน-ทุ-วอ-แหวน-รอ-เรือ . (ม. คำหลวง ทานกัณฑ์, วนปเวสน์).กษิดิ, กษีดิ [กะสิดิ, กะสีดิ] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ส. กฺษิติ), ในบทกลอนใช้เป็นส่วนหน้าสมาส แปลว่า พระเจ้าแผ่นดิน เช่น กษิดินทรทายทานแล้ว. (ส. กฺษิติ + อินฺทฺร), อนนว่ากษีดิศรสุริยทงงหลาย. (ส. กฺษิติ + อีศฺวร), อนนว่าพระแพศยันดรกษิดิศวร์. (ส. กฺษิติ + อีศฺวร). (ม. คำหลวง ทานกัณฑ์, วนปเวสน์).
กษีณาศรพ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-นอ-เนน-สะ-หระ-อา-สอ-สา-ลา-รอ-เรือ-พอ-พาน[กะสีนาสบ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง ขีณาสพ, พระผู้สิ้นอาสวะ, พระอรหันต์, เขียนเป็น กษีณาศรพ กษิณาศรพย และ กษิณาสยพ ก็มี เช่น อันว่าพระโลกยเชษฐาจารย์ ก็มีพุทธโองการพระคาถา ให้กษิณาศรพทงงหลายฟงง ดังนี้. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ นครกัณฑ์, อันว่าพระสาศดาบพิตร จะปกาสิตคาถา แก่กษิณาศรพยทงงหลาย ด่งงนี้. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์ฉกษัตริย์ ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษีณ เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-นอ-เนน + อาสฺรว เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-พิน-ทุ-รอ-เรือ-วอ-แหวน .กษีณาศรพ [กะสีนาสบ] (แบบ) น. ขีณาสพ, พระผู้สิ้นอาสวะ, พระอรหันต์, เขียนเป็น กษีณาศรพ กษิณาศรพย และ กษิณาสยพ ก็มี เช่น อันว่าพระโลกยเชษฐาจารย์ ก็มีพุทธโองการพระคาถา ให้กษิณาศรพทงงหลายฟงง ดังนี้. (ม. คำหลวง นครกัณฑ์), อันว่าพระสาศดาบพิตร จะปกาสิตคาถา แก่กษิณาศรพยทงงหลาย ด่งงนี้. (ม. คำหลวง ฉกษัตริย์). (ส. กฺษีณ + อาสฺรว).
กษีร–, กษีระ กษีร– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ กษีระ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ [กะสีระ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง นํ้านม เช่น กษีรสุทธมฤธู. ในวงเล็บ มาจาก เสือโคคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๕ ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต .กษีร–, กษีระ [กะสีระ] (แบบ) น. นํ้านม เช่น กษีรสุทธมฤธู. (เสือโค). (ส.).
กษีรธารา เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-ทอ-ทง-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง สายนํ้านม เช่น ให้เสวยโภชนและกษีรธารา. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ นครกัณฑ์.กษีรธารา น. สายนํ้านม เช่น ให้เสวยโภชนและกษีรธารา. (ม. คำหลวง นครกัณฑ์).
กษีรรส เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-รอ-เรือ-สอ-เสือ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้านม เช่น เปรียบเหมือนกษีรรสคือนํ้านมสดขาวสะอาด. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์สักบรรพ.กษีรรส น. นํ้านม เช่น เปรียบเหมือนกษีรรสคือนํ้านมสดขาวสะอาด. (ม. ร่ายยาว สักบรรพ).
กษีรามพุ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-พอ-พาน-สะ-หระ-อุ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้านม เช่น ดูดดื่มกษีรามพุ. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘ ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษีร เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ + อมฺพุ เขียนว่า ออ-อ่าง-มอ-ม้า-พิน-ทุ-พอ-พาน-สะ-หระ-อุ .กษีรามพุ น. นํ้านม เช่น ดูดดื่มกษีรามพุ. (สมุทรโฆษ). (ส. กฺษีร + อมฺพุ).
กษีรารณพ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-นอ-เนน-พอ-พาน[กะสีราระนบ] เป็นคำนาม หมายถึง ทะเลนํ้านม. ในวงเล็บ มาจากภาษาสันสกฤต กฺษีร เขียนว่า กอ-ไก่-พิน-ทุ-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ + อรฺณว เขียนว่า ออ-อ่าง-รอ-เรือ-พิน-ทุ-นอ-เนน-วอ-แหวน .กษีรารณพ [กะสีราระนบ] น. ทะเลนํ้านม. (ส. กฺษีร + อรฺณว).
กษีรามพุ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-พอ-พาน-สะ-หระ-อุดู กษีร–, กษีระ กษีร– เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ กษีระ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ .กษีรามพุ ดู กษีร–, กษีระ.
กษีรารณพ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-นอ-เนน-พอ-พานดู กษีร–, กษีระ กษีร– เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ กษีระ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-สะ-หระ-อี-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ .กษีรารณพ ดู กษีร–, กษีระ.
กสานติ์ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ทัน-ทะ-คาด[กะ–] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สงบ, ราบคาบ, เช่น ผ่องนํ้าใจกสานติ์. ในวงเล็บ มาจาก โคลงเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์ พระศรีมโหสถ แต่ง ฉบับราชบัณฑิตยสภา พ.ศ. ๒๔๖๘. (ก + ป. สนฺติ), กระสานติ์ ก็ใช้.กสานติ์ [กะ–] (กลอน) ว. สงบ, ราบคาบ, เช่น ผ่องนํ้าใจกสานติ์. (เฉลิมพระเกียรติพระนารายณ์). (ก + ป. สนฺติ), กระสานติ์ ก็ใช้.
กสิ, กสิ– กสิ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ กสิ– มีเครื่องหมายยัติภังค์ท้ายคำ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ [กะ–] เป็นคำนาม หมายถึง การทํานา, การเพาะปลูก. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .กสิ, กสิ– [กะ–] น. การทํานา, การเพาะปลูก. (ป.).
กสิกร เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่-รอ-เรือ[กะสิกอน] เป็นคำนาม หมายถึง ผู้ทําไร่ไถนา.กสิกร [กะสิกอน] น. ผู้ทําไร่ไถนา.
กสิกรรม เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง การทําไร่ไถนา.กสิกรรม น. การทําไร่ไถนา.
กสิณ เขียนว่า กอ-ไก่-สอ-เสือ-สะ-หระ-อิ-นอ-เนน[กะสิน] เป็นคำนาม หมายถึง สมถกรรมฐานหมวดหนึ่งว่าด้วยอารมณ์ที่กําหนดธาตุ ๔ คือ ปฐวี (ดิน) อาโป (นํ้า) เตโช (ไฟ) วาโย (ลม), ว่าด้วยวรรณะ (สี) ๔ คือ นีล (สีเขียว) ปีต (สีเหลือง) โลหิต (สีแดง) โอทาต (สีขาว), ว่าด้วยอากาศ (ที่ว่าง) และ อาโลก (แสงสว่าง) รวมเป็น ๑๐ อย่าง. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .กสิณ [กะสิน] น. สมถกรรมฐานหมวดหนึ่งว่าด้วยอารมณ์ที่กําหนดธาตุ ๔ คือ ปฐวี (ดิน) อาโป (นํ้า) เตโช (ไฟ) วาโย (ลม), ว่าด้วยวรรณะ (สี) ๔ คือ นีล (สีเขียว) ปีต (สีเหลือง) โลหิต (สีแดง) โอทาต (สีขาว), ว่าด้วยอากาศ (ที่ว่าง) และ อาโลก (แสงสว่าง) รวมเป็น ๑๐ อย่าง. (ป.).
กหังปายา เขียนว่า กอ-ไก่-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา[กะ–] เป็นคำนาม หมายถึง เกณฑ์สําหรับลบพุทธศักราชเป็นจุลศักราช ตรงกับเลข ๑๑๘๑.กหังปายา [กะ–] น. เกณฑ์สําหรับลบพุทธศักราชเป็นจุลศักราช ตรงกับเลข ๑๑๘๑.
กหาปณะ เขียนว่า กอ-ไก่-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-นอ-เนน-สะ-หระ-อะ[กะหาปะนะ] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้เฉพาะในหนังสือ ไม่ใช่คำพูดทั่วไป เป็นคำนาม หมายถึง เงินตรามีพิกัดเท่ากับ ๒๐ มาสก หรือ ๑ ตําลึง คือ ๔ บาท. ในวงเล็บ มาจากภาษาบาลี .กหาปณะ [กะหาปะนะ] (แบบ) น. เงินตรามีพิกัดเท่ากับ ๒๐ มาสก หรือ ๑ ตําลึง คือ ๔ บาท. (ป.).
กเฬวราก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-เอ-ลอ-จุ-ลา-วอ-แหวน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่[กะเลวะราก] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง ซากศพ, บางทีใช้เข้าคู่กันเป็น กเฬวรากซากศพ, เขียนเป็น กเฬวราก์ ก็มี เช่น เผากเฬวราก์ผู้อนาถ. ในวงเล็บ มาจาก พระมาลัยคำหลวง พระนิพนธ์ ในเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ฉบับหอสมุดแห่งชาติ พ.ศ. ๒๔๗๘.กเฬวราก [กะเลวะราก] (กลอน) น. ซากศพ, บางทีใช้เข้าคู่กันเป็น กเฬวรากซากศพ, เขียนเป็น กเฬวราก์ ก็มี เช่น เผากเฬวราก์ผู้อนาถ. (มาลัยคําหลวง).
กอ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง กลุ่มแห่งต้นไม้ที่เกิดจากเหง้าเดียวกัน เช่น กอหญ้า กอแขม กอไผ่, ต้นไม้ที่ขึ้นเป็นกลุ่ม เช่น กอข้าว, ใช้เข้าคู่กับคํา เหล่า ว่า เหล่ากอ หมายความว่า เชื้อสาย.กอ ๑ น. กลุ่มแห่งต้นไม้ที่เกิดจากเหง้าเดียวกัน เช่น กอหญ้า กอแขม กอไผ่, ต้นไม้ที่ขึ้นเป็นกลุ่ม เช่น กอข้าว, ใช้เข้าคู่กับคํา เหล่า ว่า เหล่ากอ หมายความว่า เชื้อสาย.
กอ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นก่อ. ในวงเล็บ ดู ก่อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ความหมายที่ ๒.กอ ๒ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ต้นก่อ. (ดู ก่อ ๒).
กอ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง ความหมายที่ ดู หนอนกอ เขียนว่า หอ-หีบ-นอ-หนู-ออ-อ่าง-นอ-หนู-กอ-ไก่-ออ-อ่าง ที่ หนอน เขียนว่า หอ-หีบ-นอ-หนู-ออ-อ่าง-นอ-หนู ความหมายที่ ๑.กอ ๓ ดู หนอนกอ ที่ หนอน ๑.
ก่อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้เกิดขึ้น มีขึ้น หรือเป็นรูปขึ้น เช่น ก่อไฟ ก่อสงคราม ก่อตึก.ก่อ ๑ ก. ทําให้เกิดขึ้น มีขึ้น หรือเป็นรูปขึ้น เช่น ก่อไฟ ก่อสงคราม ก่อตึก.
ก่อกรรมทำเข็ญ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-มอ-ม้า-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-เอ-ขอ-ไข่-ไม้-ไต่-คู้-ยอ-หยิง เป็นคำกริยา หมายถึง ก่อความเดือดร้อนให้รํ่าไป.ก่อกรรมทำเข็ญ ก. ก่อความเดือดร้อนให้รํ่าไป.
ก่อกวน เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ก่อให้เกิดความรําคาญหรือไม่สงบอยู่ได้.ก่อกวน ก. ก่อให้เกิดความรําคาญหรือไม่สงบอยู่ได้.
ก่อการ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ เป็นคำกริยา หมายถึง ริเริ่มการ.ก่อการ ก. ริเริ่มการ.
ก่อตั้ง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง จัดตั้งขึ้น, ริเริ่มตั้งขึ้น.ก่อตั้ง ก. จัดตั้งขึ้น, ริเริ่มตั้งขึ้น.
ก่อร่างสร้างตัว เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-รอ-เรือ-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู-สอ-เสือ-รอ-เรือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำกริยา หมายถึง ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน.ก่อร่างสร้างตัว ก. ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน.
ก่อฤกษ์ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-รอ-รึ-กอ-ไก่-สอ-รือ-สี-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำกริยา หมายถึง ทําพิธีเริ่มก่อสร้าง เช่น วางอิฐวางหิน.ก่อฤกษ์ ก. ทําพิธีเริ่มก่อสร้าง เช่น วางอิฐวางหิน.
ก่อแล้วต้องสาน เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-ไม้-โท-วอ-แหวน-ตอ-เต่า-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู-สอ-เสือ-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำกริยา หมายถึง เริ่มอะไรแล้วต้องทําต่อให้เสร็จ.ก่อแล้วต้องสาน (สำ) ก. เริ่มอะไรแล้วต้องทําต่อให้เสร็จ.
ก่อสร้าง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-สอ-เสือ-รอ-เรือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง ก่อและสร้างโดยใช้อิฐและปูนเป็นส่วนใหญ่.ก่อสร้าง ก. ก่อและสร้างโดยใช้อิฐและปูนเป็นส่วนใหญ่.
ก่อหวอด เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-หอ-หีบ-วอ-แหวน-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง เริ่มจับกลุ่มเพื่อทําการอย่างใดอย่างหนึ่ง.ก่อหวอด ก. เริ่มจับกลุ่มเพื่อทําการอย่างใดอย่างหนึ่ง.
ก่อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Fagaceae บางชนิดผลมีเนื้อในกินได้ รสมัน, ปักษ์ใต้เรียก กอ.ก่อ ๒ น. ชื่อไม้ต้นหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Fagaceae บางชนิดผลมีเนื้อในกินได้ รสมัน, ปักษ์ใต้เรียก กอ.
ก่อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ปลาช่อน. ในวงเล็บ ดู ช่อน เขียนว่า ชอ-ช้าง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู.ก่อ ๓ (ถิ่น–พายัพ) น. ปลาช่อน. (ดู ช่อน).
ก่อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งอ ในคำว่า งอก่อ หรือ งอก่องอขิง. (ไทลื้อ ก่อ ว่า งอ).ก่อ ๔ ว. งอ ในคำว่า งอก่อ หรือ งอก่องอขิง. (ไทลื้อ ก่อ ว่า งอ).
ก้อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แสดงอาการเจ้าชู้ เช่น ไก่ก้อ.ก้อ ๑ ว. แสดงอาการเจ้าชู้ เช่น ไก่ก้อ.
ก้อร่อก้อติก เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แสดงอาการเจ้าชู้, ทําเป็นเจ้าชู้.ก้อร่อก้อติก ว. แสดงอาการเจ้าชู้, ทําเป็นเจ้าชู้.
ก้อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชนชาวเขาพวกหนึ่ง ในตระกูลทิเบต–พม่า มีอยู่ทางแถบเหนือของไทย คล้ายพวกมูเซอ, อีก้อ ก็เรียก.ก้อ ๒ น. ชนชาวเขาพวกหนึ่ง ในตระกูลทิเบต–พม่า มีอยู่ทางแถบเหนือของไทย คล้ายพวกมูเซอ, อีก้อ ก็เรียก.
ก๊อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ทับทิม เช่น ต้นก๊อ ว่า ต้นทับทิม. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.ก๊อ (ถิ่น–พายัพ) น. ทับทิม เช่น ต้นก๊อ ว่า ต้นทับทิม. (พจน. ๒๔๙๓).
กอก เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ดูดเลือด หนอง หรือลมออกจากร่างกายหรือดูดเอานํ้านมออกจากเต้านมโดยใช้ถ้วย กระบอก ฯลฯ เป็นเครื่องดูด.กอก ๑ ก. ดูดเลือด หนอง หรือลมออกจากร่างกายหรือดูดเอานํ้านมออกจากเต้านมโดยใช้ถ้วย กระบอก ฯลฯ เป็นเครื่องดูด.
กอก เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง มะกอก.กอก ๒ น. มะกอก.
ก๊อก เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องเปิดปิดนํ้าจากท่อหรือภาชนะ, หัวก๊อก ก็เรียก. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ cock เขียนว่า ซี-โอ-ซี-เค.ก๊อก ๑ น. เครื่องเปิดปิดนํ้าจากท่อหรือภาชนะ, หัวก๊อก ก็เรียก. (อ. cock).
ก๊อก เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เรียกเปลือกต้นก่อชนิด Quercus suber L. ในวงศ์ Fagaceae ที่ใช้ทําจุกขวดและอื่น ๆ ว่า ไม้ก๊อก.ก๊อก ๒ น. เรียกเปลือกต้นก่อชนิด Quercus suber L. ในวงศ์ Fagaceae ที่ใช้ทําจุกขวดและอื่น ๆ ว่า ไม้ก๊อก.
กอแก เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง เกาะแกะ เช่น อย่ากอแกชาววังหลังจะลาย.กอแก ก. เกาะแกะ เช่น อย่ากอแกชาววังหลังจะลาย.
กอง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำกริยา หมายถึง ทําให้รวมสุมกันไว้, สุมกันไว้. เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งต่าง ๆ ที่รวมกันไว้เช่นนั้น เช่น กองมะม่วง กองฟืน, สิ่งต่าง ๆ ที่สุมกันไว้ เช่น กองขยะ; กำลังพลของทหาร ตำรวจ เป็นต้น จำนวน ๔ หมวด เรียกว่า กองร้อย, ถ้าเป็นทหารหรือตำรวจหัวหน้าจะต้องมียศร้อยเอก เรือเอก เรืออากาศเอก หรือร้อยตำรวจเอก เรียกว่า ผู้บังคับกองร้อย หรือทั่ว ๆ ไปเรียกว่า ผู้กอง เฉพาะตำรวจนิยมเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สารวัตร; ส่วนราชการที่รองจากกรม. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ถ้ามีคํา เป็น ประกอบหน้า หมายความว่า มาก เช่น โตขึ้นเป็นกอง มากกว่าเป็นกอง.กอง ๑ ก. ทําให้รวมสุมกันไว้, สุมกันไว้. น. สิ่งต่าง ๆ ที่รวมกันไว้เช่นนั้น เช่น กองมะม่วง กองฟืน, สิ่งต่าง ๆ ที่สุมกันไว้ เช่น กองขยะ; กำลังพลของทหาร ตำรวจ เป็นต้น จำนวน ๔ หมวด เรียกว่า กองร้อย, ถ้าเป็นทหารหรือตำรวจหัวหน้าจะต้องมียศร้อยเอก เรือเอก เรืออากาศเอก หรือร้อยตำรวจเอก เรียกว่า ผู้บังคับกองร้อย หรือทั่ว ๆ ไปเรียกว่า ผู้กอง เฉพาะตำรวจนิยมเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สารวัตร; ส่วนราชการที่รองจากกรม. ว. ถ้ามีคํา เป็น ประกอบหน้า หมายความว่า มาก เช่น โตขึ้นเป็นกอง มากกว่าเป็นกอง.
กองกลาง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งที่กันไว้เป็นส่วนรวม หรือเป็นสาธารณะ.กองกลาง น. สิ่งที่กันไว้เป็นส่วนรวม หรือเป็นสาธารณะ.
กองกูณฑ์ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อู-นอ-เนน-ทอ-มน-โท-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำนาม หมายถึง กองไฟที่ใช้ในพิธีบูชาไฟ.กองกูณฑ์ น. กองไฟที่ใช้ในพิธีบูชาไฟ.
กองเกิน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อิ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ผู้ขึ้นทะเบียนรับราชการทหาร แต่ทางการยังไม่เรียกเข้ารับราชการ.กองเกิน น. ผู้ขึ้นทะเบียนรับราชการทหาร แต่ทางการยังไม่เรียกเข้ารับราชการ.
กองเกียรติยศ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-รอ-เรือ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ยอ-ยัก-สอ-สา-ลา เป็นคำนาม หมายถึง กองทหารหรือตํารวจเป็นต้น ที่จัดขึ้นเพื่อให้เป็นเกียรติแก่ประมุขของประเทศ บุคคลสําคัญ ศพทหารตํารวจ หรือสิ่งอื่น ๆ เช่น ธงชัยเฉลิมพล.กองเกียรติยศ น. กองทหารหรือตํารวจเป็นต้น ที่จัดขึ้นเพื่อให้เป็นเกียรติแก่ประมุขของประเทศ บุคคลสําคัญ ศพทหารตํารวจ หรือสิ่งอื่น ๆ เช่น ธงชัยเฉลิมพล.
กองข้าว เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-ขอ-ไข่-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง พิธีอย่างหนึ่งที่ชาวชนบทห่อข้าวพร้อมด้วยของหวานพากันไปเซ่นผีตามป่าในหน้าแล้ง.กองข้าว น. พิธีอย่างหนึ่งที่ชาวชนบทห่อข้าวพร้อมด้วยของหวานพากันไปเซ่นผีตามป่าในหน้าแล้ง.
กองโจร เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-จอ-จาน-รอ-เรือ เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยกําลังที่ทําการรบแบบโจร.กองโจร น. หน่วยกําลังที่ทําการรบแบบโจร.
กองทัพ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-พอ-พาน เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยทหารที่ประกอบด้วย ทหาร ๓ กองพล และมีทหารหน่วยอื่น ๆ เช่น หน่วยทหารช่าง หน่วยทหารสื่อสาร หน่วยทหารรถถัง หน่วยทหารปืนใหญ่ เป็นส่วนประกอบ มีแม่ทัพเป็นผู้บังคับบัญชา.กองทัพ น. หน่วยทหารที่ประกอบด้วย ทหาร ๓ กองพล และมีทหารหน่วยอื่น ๆ เช่น หน่วยทหารช่าง หน่วยทหารสื่อสาร หน่วยทหารรถถัง หน่วยทหารปืนใหญ่ เป็นส่วนประกอบ มีแม่ทัพเป็นผู้บังคับบัญชา.
กองทัพน้อย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-พอ-พาน-นอ-หนู-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยทหารที่ประกอบด้วยทหารหลายกองพล มีจํานวนไม่แน่นอน เป็นการจัดตั้งขึ้นเฉพาะกิจอย่างใดอย่างหนึ่ง มีแม่ทัพน้อยเป็นผู้บังคับบัญชา.กองทัพน้อย น. หน่วยทหารที่ประกอบด้วยทหารหลายกองพล มีจํานวนไม่แน่นอน เป็นการจัดตั้งขึ้นเฉพาะกิจอย่างใดอย่างหนึ่ง มีแม่ทัพน้อยเป็นผู้บังคับบัญชา.
กองทุน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เงินหรือทรัพย์สินที่เอามารวมเป็นก้อนเดียวกันเพื่อวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ในการสมรส.กองทุน น. เงินหรือทรัพย์สินที่เอามารวมเป็นก้อนเดียวกันเพื่อวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ในการสมรส.
กองพล เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-พอ-พาน-ลอ-ลิง เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยทหารซึ่งมีทหารราบ ๓ กรม เป็นหลัก มีทหารหน่วยอื่น ๆ เช่น หน่วยทหารปืนใหญ่ หน่วยทหารรถถัง หน่วยทหารซึ่งมีทหารราบ ทหารขนส่ง หน่วยทหารสารวัตร เป็นส่วนประกอบ มีผู้บัญชาการกองพลเป็นผู้บังคับบัญชา.กองพล น. หน่วยทหารซึ่งมีทหารราบ ๓ กรม เป็นหลัก มีทหารหน่วยอื่น ๆ เช่น หน่วยทหารปืนใหญ่ หน่วยทหารรถถัง หน่วยทหารซึ่งมีทหารราบ ทหารขนส่ง หน่วยทหารสารวัตร เป็นส่วนประกอบ มีผู้บัญชาการกองพลเป็นผู้บังคับบัญชา.
กองพัน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-พอ-พาน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยทหารซึ่งประกอบด้วยทหาร ๔ กองร้อย มีผู้บังคับกองพันเป็นผู้บังคับบัญชา.กองพัน น. หน่วยทหารซึ่งประกอบด้วยทหาร ๔ กองร้อย มีผู้บังคับกองพันเป็นผู้บังคับบัญชา.
กองฟอน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-ฟอ-ฟัน-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง กองขี้เถ้าศพที่เผาแล้ว.กองฟอน น. กองขี้เถ้าศพที่เผาแล้ว.
กองมรดก เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-มอ-ม้า-รอ-เรือ-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในกฎหมาย ดู มรดก เขียนว่า มอ-ม้า-รอ-เรือ-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่.กองมรดก (กฎ) ดู มรดก.
กองร้อย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-รอ-เรือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยทหารที่ประกอบด้วยทหาร ๔ หมวด มีผู้บังคับกองร้อยเป็นผู้บังคับบัญชา.กองร้อย น. หน่วยทหารที่ประกอบด้วยทหาร ๔ หมวด มีผู้บังคับกองร้อยเป็นผู้บังคับบัญชา.
กองหนุน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ทหารที่ปลดออกจากประจําการหรือที่ปลดจากกองเกินเมื่ออายุครบกําหนด, ทหารที่จัดไว้เพื่อเพิ่มเติมหรือสับเปลี่ยนแนวหน้า.กองหนุน น. ทหารที่ปลดออกจากประจําการหรือที่ปลดจากกองเกินเมื่ออายุครบกําหนด, ทหารที่จัดไว้เพื่อเพิ่มเติมหรือสับเปลี่ยนแนวหน้า.
กอง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ ดู รกฟ้า เขียนว่า รอ-เรือ-กอ-ไก่-ฟอ-ฟัน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา.กอง ๒ ดู รกฟ้า.
กอง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ถนน, ทางเดิน, เช่น กางกอง ว่า กลางถนน.กอง ๓ (ถิ่น–พายัพ) น. ถนน, ทางเดิน, เช่น กางกอง ว่า กลางถนน.
ก่อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องประดับหน้าอก; ชื่อแผ่นผ้าที่ปิดอกหญิงคล้ายเต่า ที่หญิงรุ่นสาวใช้.ก่อง ๑ น. เครื่องประดับหน้าอก; ชื่อแผ่นผ้าที่ปิดอกหญิงคล้ายเต่า ที่หญิงรุ่นสาวใช้.
ก่อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สุกใส, สว่าง, งาม.ก่อง ๒ ว. สุกใส, สว่าง, งาม.
ก่อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้ในจังหวัดหนองคาย ทําด้วยตาข่าย ซึ่งด้านหนึ่งติดกับลําไม้ไผ่คล้ายธง ทิ้งชายด้านหนึ่งลงไปในนํ้า มุมหนึ่งถ่วงด้วยหิน และอีกมุมหนึ่งมีเชือกโยงมาบนเรือ ลากติดไปกับเรือ พอรู้ว่าปลาติดตาข่ายก็สาวเชือกขึ้นมา.ก่อง ๓ น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้ในจังหวัดหนองคาย ทําด้วยตาข่าย ซึ่งด้านหนึ่งติดกับลําไม้ไผ่คล้ายธง ทิ้งชายด้านหนึ่งลงไปในนํ้า มุมหนึ่งถ่วงด้วยหิน และอีกมุมหนึ่งมีเชือกโยงมาบนเรือ ลากติดไปกับเรือ พอรู้ว่าปลาติดตาข่ายก็สาวเชือกขึ้นมา.
ก่อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ไม้ชนิดหนึ่ง ผลคล้ายลางสาด แต่เปลือกหนา. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.ก่อง ๔ น. ไม้ชนิดหนึ่ง ผลคล้ายลางสาด แต่เปลือกหนา. (พจน. ๒๔๙๓).
ก้อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ดังมากอย่างเสียงในที่จํากัดเช่นในโบสถ์, ดังไปได้ไกล เช่น เขาตะโกนก้องมาจากที่สูง.ก้อง ๑ ว. ดังมากอย่างเสียงในที่จํากัดเช่นในโบสถ์, ดังไปได้ไกล เช่น เขาตะโกนก้องมาจากที่สูง.
ก้อง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง บรรณาการ ในคำว่า จิ้มก้อง. ในวงเล็บ มาจากภาษาจีน .ก้อง ๒ น. บรรณาการ ในคำว่า จิ้มก้อง. (จ.).
กองกอย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่ามีตีนเดียว ไม่มีสะบ้าหัวเข่า จึงต้องเดินเขย่งเกงกอย ชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคนที่นอนหลับพักแรมในป่า.กองกอย น. ผีชนิดหนึ่ง เชื่อกันว่ามีตีนเดียว ไม่มีสะบ้าหัวเข่า จึงต้องเดินเขย่งเกงกอย ชอบออกมาดูดเลือดที่หัวแม่เท้าของคนที่นอนหลับพักแรมในป่า.
ก๊อซ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง-ซอ-โซ่ เป็นคำนาม หมายถึง เรียกผ้าบาง โปร่ง ที่ใช้ปิดแผลหรือพันแผลว่า ผ้าก๊อซ. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ gauze เขียนว่า จี-เอ-ยู-แซด-อี.ก๊อซ น. เรียกผ้าบาง โปร่ง ที่ใช้ปิดแผลหรือพันแผลว่า ผ้าก๊อซ. (อ. gauze).
กอด เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง โอบไว้ในวงแขน, โดยปริยายหมายถึงอาการที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น.กอด ก. โอบไว้ในวงแขน, โดยปริยายหมายถึงอาการที่มีลักษณะคล้ายคลึงเช่นนั้น.
กอดแข้งกอดขา, กอดมือกอดตีน กอดแข้งกอดขา เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-แอ-ขอ-ไข่-ไม้-โท-งอ-งู-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา กอดมือกอดตีน เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-มอ-ม้า-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อี-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ประจบประแจง.กอดแข้งกอดขา, กอดมือกอดตีน ก. ประจบประแจง.
ก่อน เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เดิม, เริ่ม, ลําดับแรก, เช่น แต่ก่อน, ถ้าใช้ประกอบหลังคํานามบอกเวลา หมายความว่า ล่วงมาแล้ว เช่น วันก่อน เดือนก่อน, ถ้าใช้ประกอบหน้าคํานามบอกเวลา หมายความว่า ยังไม่มาถึง เช่น ก่อนเที่ยง, ใช้ประกอบหลังคํากริยา บางกรณีหมายความว่า ให้ระงับยับยั้งไว้ชั่วคราว เช่น หยุดก่อน รอก่อน, บางกรณีหมายความว่า ล่วงหน้า เช่น ไปก่อน.ก่อน ว. เดิม, เริ่ม, ลําดับแรก, เช่น แต่ก่อน, ถ้าใช้ประกอบหลังคํานามบอกเวลา หมายความว่า ล่วงมาแล้ว เช่น วันก่อน เดือนก่อน, ถ้าใช้ประกอบหน้าคํานามบอกเวลา หมายความว่า ยังไม่มาถึง เช่น ก่อนเที่ยง, ใช้ประกอบหลังคํากริยา บางกรณีหมายความว่า ให้ระงับยับยั้งไว้ชั่วคราว เช่น หยุดก่อน รอก่อน, บางกรณีหมายความว่า ล่วงหน้า เช่น ไปก่อน.
ก้อน เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง คําบอกลักษณะของเล็ก ๆ ที่เกาะหรือติดรวมกันแน่น ไม่กําหนดรูปแน่นอน โดยมากมีลักษณะค่อนข้างกลม เช่น ข้าวเกาะกันเป็นก้อน, เรียกสิ่งที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น ก้อนข้าว; สิ่งที่แยกหรือแตกออกจากสิ่งใหญ่ ไม่กําหนดรูปแน่นอน โดยมากมีลักษณะค่อนข้างกลม เช่น ก้อนอิฐ ก้อนหิน ก้อนดิน; ลักษณนามเรียกของเช่นนั้น เช่น ข้าว ๓ ก้อน หิน ๒ ก้อน; โดยปริยายหมายถึง จํานวนรวม เช่น ได้เป็นเงินก้อน; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ หมายถึง เงิน ๑ สลึง (ที่สงขลามีค่า = ๑๕ สตางค์).ก้อน น. คําบอกลักษณะของเล็ก ๆ ที่เกาะหรือติดรวมกันแน่น ไม่กําหนดรูปแน่นอน โดยมากมีลักษณะค่อนข้างกลม เช่น ข้าวเกาะกันเป็นก้อน, เรียกสิ่งที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น ก้อนข้าว; สิ่งที่แยกหรือแตกออกจากสิ่งใหญ่ ไม่กําหนดรูปแน่นอน โดยมากมีลักษณะค่อนข้างกลม เช่น ก้อนอิฐ ก้อนหิน ก้อนดิน; ลักษณนามเรียกของเช่นนั้น เช่น ข้าว ๓ ก้อน หิน ๒ ก้อน; โดยปริยายหมายถึง จํานวนรวม เช่น ได้เป็นเงินก้อน; (ถิ่น–ปักษ์ใต้) เงิน ๑ สลึง (ที่สงขลามีค่า = ๑๕ สตางค์).
ก้อนขี้หมา เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อี-ไม้-โท-หอ-หีบ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ปุ่มเหนือปลายปากบนของจระเข้, ขี้หมา หรือ หัวขี้หมา ก็เรียก.ก้อนขี้หมา น. ปุ่มเหนือปลายปากบนของจระเข้, ขี้หมา หรือ หัวขี้หมา ก็เรียก.
ก้อนเส้า เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-นอ-หนู-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ก้อนดิน ก้อนอิฐ หรือก้อนหินเป็นต้นที่เอามาตั้งต่างเตา; ชื่อดาวฤกษ์ภรณี มี ๓ ดวง.ก้อนเส้า น. ก้อนดิน ก้อนอิฐ หรือก้อนหินเป็นต้นที่เอามาตั้งต่างเตา; ชื่อดาวฤกษ์ภรณี มี ๓ ดวง.
กอบ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำกริยา หมายถึง เอามือ ๒ ข้างรวบสิ่งของเข้ามาจนนิ้วก้อยของมือชิดกันแล้วยกขึ้น. เป็นคำนาม หมายถึง เรียกของที่กอบขึ้นครั้งหนึ่ง ๆ ว่า กอบหนึ่ง ๆ, ลักษณนามเรียกปริมาณของของที่กอบขึ้นมาเช่นนั้น เช่น ทรายกอบหนึ่ง ข้าวสาร ๒ กอบ.กอบ ก. เอามือ ๒ ข้างรวบสิ่งของเข้ามาจนนิ้วก้อยของมือชิดกันแล้วยกขึ้น. น. เรียกของที่กอบขึ้นครั้งหนึ่ง ๆ ว่า กอบหนึ่ง ๆ, ลักษณนามเรียกปริมาณของของที่กอบขึ้นมาเช่นนั้น เช่น ทรายกอบหนึ่ง ข้าวสาร ๒ กอบ.
กอบโกย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-โอ-กอ-ไก่-ยอ-ยัก เป็นคำกริยา หมายถึง ขนเอาไปเป็นจํานวนมาก, รวบเอาไปเป็นจํานวนมาก.กอบโกย ก. ขนเอาไปเป็นจํานวนมาก, รวบเอาไปเป็นจํานวนมาก.
กอบด้วย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-วอ-แหวน-ยอ-ยัก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มี (มักจะใช้ในคําที่กล่าวถึงลักษณะเพิ่มเติม) เช่น นาย ก เป็นผู้มีอํานาจและกอบด้วยเมตตา, ประกอบด้วย.กอบด้วย ว. มี (มักจะใช้ในคําที่กล่าวถึงลักษณะเพิ่มเติม) เช่น นาย ก เป็นผู้มีอํานาจและกอบด้วยเมตตา, ประกอบด้วย.
กอบนาง เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาชนิด Chilocarpus costatus Miq. ในวงศ์ Apocynaceae พบทางปักษ์ใต้ มียางขาว, ย่านกอบนาง ก็เรียก.กอบนาง น. ชื่อไม้เถาชนิด Chilocarpus costatus Miq. ในวงศ์ Apocynaceae พบทางปักษ์ใต้ มียางขาว, ย่านกอบนาง ก็เรียก.
ก๊อบปี้ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-ตรี-ออ-อ่าง-บอ-ไบ-ไม้-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อี-ไม้-โท เป็นคำนาม หมายถึง กระดาษที่ใช้สําหรับทําสําเนา เรียกว่า กระดาษก๊อบปี้. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ carbon เขียนว่า ซี-เอ-อา-บี-โอ-เอ็น paper เขียนว่า พี-เอ-พี-อี-อา ; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง ลักษณนามเรียกสําเนาหนังสือ เช่น ก๊อบปี้หนึ่ง สําเนา ๒ ก๊อบปี้. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ copy เขียนว่า ซี-โอ-พี-วาย.ก๊อบปี้ น. กระดาษที่ใช้สําหรับทําสําเนา เรียกว่า กระดาษก๊อบปี้. (อ. carbon paper); (ปาก) ลักษณนามเรียกสําเนาหนังสือ เช่น ก๊อบปี้หนึ่ง สําเนา ๒ ก๊อบปี้. (อ. copy).
กอปร เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ปอ-ปลา-รอ-เรือ[กอบ] เป็นคำกริยา หมายถึง ประกอบ.กอปร [กอบ] ก. ประกอบ.
ก้อม เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง ปลาย. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ค่อม, เตี้ย. เป็นคำกริยา หมายถึง ก้ม.ก้อม (โบ) น. ปลาย. ว. ค่อม, เตี้ย. ก. ก้ม.
กอมก้อ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นกะเพรา. ในวงเล็บ ดู กะเพรา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา.กอมก้อ (ถิ่น–พายัพ) น. ต้นกะเพรา. (ดู กะเพรา).
ก่อมก้อ เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ค่อม, เตี้ย, เช่น มีเจ่งตาบอดพลาย ก่อมก้อ. ในวงเล็บ มาจาก แบบเรียนกวีนิพนธ์ โลกนิติคำโคลง.ก่อมก้อ ว. ค่อม, เตี้ย, เช่น มีเจ่งตาบอดพลาย ก่อมก้อ. (โลกนิติ).
กอย เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง คนป่าพวกหนึ่ง ตัวดํา ผมหยิก อยู่ในแหลมมลายู, เงาะ ก็เรียก.กอย น. คนป่าพวกหนึ่ง ตัวดํา ผมหยิก อยู่ในแหลมมลายู, เงาะ ก็เรียก.
ก๋อย เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-จัด-ตะ-วา-ออ-อ่าง-ยอ-ยักดู อีก๋อย เขียนว่า ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-กอ-ไก่-ไม้-จัด-ตะ-วา-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก.ก๋อย ดู อีก๋อย.
ก้อย เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง นิ้วเล็กที่สุดของนิ้วทั้ง ๕ เรียกว่า นิ้วก้อย; ในการเล่นปั่นแปะหรือโยนหัวโยนก้อย เรียกสมมุติด้านหนึ่งของสตางค์หรือเหรียญกระษาปณ์ว่า ด้านก้อย, คู่กับ ด้านหัว; โดยปริยายหมายความว่า เล็ก เช่น หัวเท่ากิ่งก้อย คือ หัวเล็กนิดเดียว, ไม่รู้จักนิ้วก้อยหัวแม่มือ หมายความว่า ไม่รู้จักเด็กไม่รู้จักผู้ใหญ่ หรือ ไม่รู้จักตํ่าสูง.ก้อย ๑ น. นิ้วเล็กที่สุดของนิ้วทั้ง ๕ เรียกว่า นิ้วก้อย; ในการเล่นปั่นแปะหรือโยนหัวโยนก้อย เรียกสมมุติด้านหนึ่งของสตางค์หรือเหรียญกระษาปณ์ว่า ด้านก้อย, คู่กับ ด้านหัว; โดยปริยายหมายความว่า เล็ก เช่น หัวเท่ากิ่งก้อย คือ หัวเล็กนิดเดียว, ไม่รู้จักนิ้วก้อยหัวแม่มือ หมายความว่า ไม่รู้จักเด็กไม่รู้จักผู้ใหญ่ หรือ ไม่รู้จักตํ่าสูง.
ก้อย เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง คล้ายพล่า ทำด้วยกุ้งสด เรียกว่า ก้อยกุ้ง; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน หมายถึง ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง ทำจากเนื้อ ปลา กุ้ง ที่ดิบ ๆ คล้ายพล่า.ก้อย ๒ น. ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง คล้ายพล่า ทำด้วยกุ้งสด เรียกว่า ก้อยกุ้ง; (ถิ่น–อีสาน) ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง ทำจากเนื้อ ปลา กุ้ง ที่ดิบ ๆ คล้ายพล่า.
ก้อร่อก้อติก เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ทําเป็นเจ้าชู้.ก้อร่อก้อติก ว. อาการที่ทําเป็นเจ้าชู้.
กอริลลา เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ลอ-ลิง-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อลิงไม่มีหางชนิด Gorilla gorilla ในวงศ์ Pongidae เป็นลิงที่มีขนาดใหญ่ที่สุด ตัวสูงขนาดคนแต่ลํ่าสันและแข็งแรงกว่ามาก มีถิ่นกําเนิดในทวีปแอฟริกา.กอริลลา น. ชื่อลิงไม่มีหางชนิด Gorilla gorilla ในวงศ์ Pongidae เป็นลิงที่มีขนาดใหญ่ที่สุด ตัวสูงขนาดคนแต่ลํ่าสันและแข็งแรงกว่ามาก มีถิ่นกําเนิดในทวีปแอฟริกา.
กอล์ฟ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-ลอ-ลิง-ทัน-ทะ-คาด-ฟอ-ฟัน เป็นคำนาม หมายถึง กีฬาชนิดหนึ่ง ใช้ไม้ตีลูกกลมผ่านพื้นที่ขวางกั้นที่เตรียมไว้ให้มีลักษณะต่าง ๆ กัน เช่น เป็นหลุมทราย บ่อนํ้า ให้ไปลงหลุมที่กําหนด. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ golf เขียนว่า จี-โอ-แอล-เอฟ.กอล์ฟ น. กีฬาชนิดหนึ่ง ใช้ไม้ตีลูกกลมผ่านพื้นที่ขวางกั้นที่เตรียมไว้ให้มีลักษณะต่าง ๆ กัน เช่น เป็นหลุมทราย บ่อนํ้า ให้ไปลงหลุมที่กําหนด. (อ. golf).
กอและ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเรือประมงตามชายฝั่งทะเลทางภาคใต้ รูปร่างยาวเพรียว หัวและท้ายเรือแหลมสูง เขียนลวดลายสีสันต่าง ๆ ไว้อย่างสวยงาม.กอและ ๑ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ชื่อเรือประมงตามชายฝั่งทะเลทางภาคใต้ รูปร่างยาวเพรียว หัวและท้ายเรือแหลมสูง เขียนลวดลายสีสันต่าง ๆ ไว้อย่างสวยงาม.
กอและ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง เรียกอาหารชนิดหนึ่ง ทำด้วยไก่ที่ถอดกระดูก ชุบเครื่องปรุงรส ปิ้งให้สุก ว่า ไก่กอและ.กอและ ๒ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. เรียกอาหารชนิดหนึ่ง ทำด้วยไก่ที่ถอดกระดูก ชุบเครื่องปรุงรส ปิ้งให้สุก ว่า ไก่กอและ.
กอเอี๊ยะ เขียนว่า กอ-ไก่-ออ-อ่าง-สะ-หระ-เอ-ออ-อ่าง-สะ-หระ-อี-ไม้-ตรี-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ขี้ผึ้งปิดแผลชนิดหนึ่งแบบจีน. ในวงเล็บ มาจากภาษาจีน .กอเอี๊ยะ น. ขี้ผึ้งปิดแผลชนิดหนึ่งแบบจีน. (จ.).
กะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องหมายบอกทํานองสวด เช่น กะมหาชาติคําหลวง, ทํานองสวด เช่น สวดกะ; รอบการเข้าเวร, ระยะเวลาที่ผลัดเปลี่ยนกันทํางาน, เช่น กะแรก กะที่ ๒. เป็นคำกริยา หมายถึง กําหนด, หมาย, คะเน, ประมาณ.กะ ๑ น. เครื่องหมายบอกทํานองสวด เช่น กะมหาชาติคําหลวง, ทํานองสวด เช่น สวดกะ; รอบการเข้าเวร, ระยะเวลาที่ผลัดเปลี่ยนกันทํางาน, เช่น กะแรก กะที่ ๒. ก. กําหนด, หมาย, คะเน, ประมาณ.
กะเกณฑ์ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-นอ-เนน-ทอ-มน-โท-ทัน-ทะ-คาด เป็นคำกริยา หมายถึง บังคับ, กําหนดเป็นเชิงบังคับ.กะเกณฑ์ ก. บังคับ, กําหนดเป็นเชิงบังคับ.
กะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ใช้รวมกับคําวิเศษณ์ เช่น เหมือนกะ ราวกะ ถึงกะ. เป็นคำบุรพบท หมายถึง ใช้นําหน้าผู้รับพูดหรือรับบอก เช่น พี่พูดกะน้อง เขากล่าวกะฉัน เขาบอกกะท่าน. เป็นคำสันธาน หมายถึง ใช้แทนคําว่า กับ เช่น ยายกะตา, ใช้แทนคําว่า แก่ เช่น มีกะใจ. (เป็นคําเสียงกร่อนมาจาก กับ หรือ แก่).กะ ๒ ว. ใช้รวมกับคําวิเศษณ์ เช่น เหมือนกะ ราวกะ ถึงกะ. บ. ใช้นําหน้าผู้รับพูดหรือรับบอก เช่น พี่พูดกะน้อง เขากล่าวกะฉัน เขาบอกกะท่าน. สัน. ใช้แทนคําว่า กับ เช่น ยายกะตา, ใช้แทนคําว่า แก่ เช่น มีกะใจ. (เป็นคําเสียงกร่อนมาจาก กับ หรือ แก่).
กะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนของสมอแบบหนึ่ง ลักษณะคล้ายแขนยื่นออกไป ๒ ข้าง สำหรับช่วยยึดเกาะติดพื้นท้องน้ำ.กะ ๓ น. ส่วนของสมอแบบหนึ่ง ลักษณะคล้ายแขนยื่นออกไป ๒ ข้าง สำหรับช่วยยึดเกาะติดพื้นท้องน้ำ.
กะสมอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-มอ-ม้า-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง นำสมอเรือไปทอดไว้ในที่ที่เรือใหญ่ต้องการเข้าจอดหรือเทียบเรือ ซึ่งเป็นที่เข้าจอดหรือเข้าเทียบแล้วค่อย ๆ กว้านสมอนำเรือเข้าไป.กะสมอ ก. นำสมอเรือไปทอดไว้ในที่ที่เรือใหญ่ต้องการเข้าจอดหรือเทียบเรือ ซึ่งเป็นที่เข้าจอดหรือเข้าเทียบแล้วค่อย ๆ กว้านสมอนำเรือเข้าไป.
กะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเงื่อนชนิดหนึ่ง ใช้สำหรับผูกเรือเพื่อคล้องกับที่ยึดหรือเสายึดเรือ เป็นเงื่อนที่แน่นแต่แก้ออกง่าย, ถ้าผูกเงื่อนชนิดทำห่วงไว้ก่อน เรียกว่า กะห่วง.กะ ๔ น. ชื่อเงื่อนชนิดหนึ่ง ใช้สำหรับผูกเรือเพื่อคล้องกับที่ยึดหรือเสายึดเรือ เป็นเงื่อนที่แน่นแต่แก้ออกง่าย, ถ้าผูกเงื่อนชนิดทำห่วงไว้ก่อน เรียกว่า กะห่วง.
กะ– เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ พยางค์หน้าอันใช้เป็น กระ– ได้, แต่มีบางคําซึ่งต้องการพยางค์นี้เพื่อสละสลวยหรือเน้นคําให้เด่นขึ้น เช่น เกริก เป็น กะเกริก, หรือเกิดเป็นพยางค์หน้าขึ้น โดยแยกเอาตัวสะกดในแม่กกแห่งคําหน้ามานํา เช่น นกยาง เป็น นกกะยาง, ผักโฉม เป็น ผักกะโฉม, ลูกดุม เป็น ลูกกะดุม.
    ต่อไปนี้เป็นคําที่ขึ้นด้วยพยางค์ กะ– ซึ่งเคยใช้เป็นกระ– ได้, ให้ดูคําแปลที่ กระ– นั้น ๆ คือ :–
    กะเกริก, กะเกริ่น.
    กะง่อนกะแง่น, กะเง้ากะงอด.
    กะจก, กะจ้อน, กะจ้อยร่อย, กะจะ, กะจัง, กะจับ, กะจับปิ้ง, กะจับปี่, กะจ่า, กะจาด, กะจาบ, กะจิบ, กะจิริด, กะจี้, กะจุก, กะจุ๋งกะจิ๋ง, กะจุบ, กะจุ๋มกะจิ๋ม, กะจุย, กะจู้, กะจู๋กะจี๋, กะเจอะกะเจิง, กะเจา, กะเจ้า, กะเจาะ, กะเจิง, กะเจิดกะเจิง, กะเจี้ยง, กะเจี๊ยบ, กะเจียว, กะแจะ, กะโจน, กะโจม.
    กะฉอก, กะฉ่อน, กะฉับกะเฉง, กะฉีก, กะฉูด, กะเฉด, กะโฉม.
    กะชดกะช้อย, กะชอน, กะชั้น, กะชับ, กะชาก, กะชาย, กะชุ, กะชุ่มกะชวย, กะแชง.
    กะซิก, กะซิบ, กะซุง, กะซุบกะซิบ, กะเซ็น, กะเซอ, กะเซอะกะเซอ, กะเซอะกะเซิง, กะเซ้า, กะเซิง, กะแซะ.
    กะดก, กะด้ง, กะดวง, กะดวน, กะด้วมกะเดี้ยม, กะดอ, กะดอง, กะดอน, กะดอม, กะดักกะเดี้ย, กะดังงา, กะดาก, กะด้าง, กะดางลาง, กะดาน, กะดิก, กะดิ่ง, กะดิบ, กะดี่, กะดี้, กะดี้กะเดียม, กะดึง, กะดุกกะดิก, กะดุ้งกะดิ้ง, กะดุบกะดิบ, กะดุม, กะดูก, กะเด็น, กะเด้า, กะเดาะ, กะเดิด, กะเดียด, กะเดือก, กะเดื่อง, กะแด็ก ๆ, กะแด้แร่, กะแด่ว, กะแดะ, กะโดก, กะโดด, กะโดน, กะได.
    กะตรกกะตรํา, กะต้อ, กะตรับ, กะตรุม,กะต้วมกะเตี้ยม, กะต่องกะแต่ง, กะต๊อบ, กะต้อยตีวิด, กะตัก, กะตั้ว, กะต่าย, กะติก, กะตือรือร้น, กะตุก, กะตุกกะติก, กะตุ้งกะติ้ง, กะตุ้น, กะเตง, กะเต็น, กะเตอะ, กะเตาะ, กะเตาะกะแตะ, กะเตื้อง, กะแต, กะโตกกะตาก.
    กะถด, กะถั่ว, กะถาง, กะถิก, กะถิน, กะเถิบ, กะโถน.
    กะทง, กะทบ, กะทอก, กะท่อนกะแท่น, กะท่อม, กะท้อมกะแท้ม, กะทะ, กะทั่ง, กะทั่งติด, กะทา, กะทาย, กะทาหอง, กะทํา, กะทิง, กะทึง, กะทืบ, กะทุง, กะทุ้ง, กะทุ่ม, กะทุ่มหมู, กะทู้, กะเท่, กะเทียม, กะแทก.
    กะนั้น, กะนี้, กะโน้น, กะไน.
    กะบก, กะบวย, กะบะ, กะบั้วกะเบี้ย, กะบาก, กะบาย, กะบิ, กะบิด, กะบี่, กะบุง, กะบุ่มกะบ่าม, กะบู้กะบี้, กะบูน, กะเบน, กะเบา, กะเบียด, กะเบียน, กะเบื้อง, กะแบกงา, กะแบะ.
    กะปรี้กะเปร่า, กะป้อกะแป้, กะป๋อง, กะปอดกะแปด, กะปั้วกะเปี้ย, กะป่ำ, กะปุก, กะปุ่มกะป่ำ, กะเป๋า, กะเปาะ, กะโปก.
    กะผลีกะผลาม, กะผีก.
    กะพอก, กะพอง, กะพัก, กะพัง, กะพังเหิร, กะพังโหม, กะพัน, กะพี้, กะพือ, กะพุ้ง, กะเพาะ, กะเพิง, กะเพื่อม.
    กะฟัดกะเฟียด, กะฟูมกะฟาย.
    กะมัง, กะมิดกะเมี้ยน, กะเมาะ.
    กะย่องกะแย่ง, กะย่อม, กะยาง, กะยาหงัน, กะยิ้มกะย่อง, กะยืดกะยาด.
    กะรอก, กะเรียน, กะไร.
    กะลําพัก, กะลําพุก, กะลุมพุก, กะลุมพู.
    กะวาน, กะวิน, กะวีกะวาด, กะวูดกะวาด, กะเวยกะวาย, กะแวน.
    กะสง, กะสม, กะสร้อย, กะสวน, กะสวย, กะสอบ, กะสัง, กะสัน, กะสับกะส่าย, กะสา, กะสาบ, กะสาย, กะสือ, กะสุน, กะสูบ, กะเสด, กะเส็นกะสาย, กะเส่า, กะเสาะกะแสะ, กะเสือกกะสน, กะแสง, กะแสะ.
    กะหนก, กะหนาบ, กะหมั่ง, กะหัง, กะหึม, กะหืดกะหอบ, กะแห, กะแหน่, กะแหนะ, กะโห้.
    กะอ้อกะแอ้, กะออดกะแอด, กะออม, กะอ้อมกะแอ้ม, กะแอก, กะแอม, กะไอ.
กะ– ๕ พยางค์หน้าอันใช้เป็น กระ– ได้, แต่มีบางคําซึ่งต้องการพยางค์นี้เพื่อสละสลวยหรือเน้นคําให้เด่นขึ้น เช่น เกริก เป็น กะเกริก, หรือเกิดเป็นพยางค์หน้าขึ้น โดยแยกเอาตัวสะกดในแม่กกแห่งคําหน้ามานํา เช่น นกยาง เป็น นกกะยาง, ผักโฉม เป็น ผักกะโฉม, ลูกดุม เป็น ลูกกะดุม.
    ต่อไปนี้เป็นคําที่ขึ้นด้วยพยางค์ กะ– ซึ่งเคยใช้เป็นกระ– ได้, ให้ดูคําแปลที่ กระ– นั้น ๆ คือ :–
    กะเกริก, กะเกริ่น.
    กะง่อนกะแง่น, กะเง้ากะงอด.
    กะจก, กะจ้อน, กะจ้อยร่อย, กะจะ, กะจัง, กะจับ, กะจับปิ้ง, กะจับปี่, กะจ่า, กะจาด, กะจาบ, กะจิบ, กะจิริด, กะจี้, กะจุก, กะจุ๋งกะจิ๋ง, กะจุบ, กะจุ๋มกะจิ๋ม, กะจุย, กะจู้, กะจู๋กะจี๋, กะเจอะกะเจิง, กะเจา, กะเจ้า, กะเจาะ, กะเจิง, กะเจิดกะเจิง, กะเจี้ยง, กะเจี๊ยบ, กะเจียว, กะแจะ, กะโจน, กะโจม.
    กะฉอก, กะฉ่อน, กะฉับกะเฉง, กะฉีก, กะฉูด, กะเฉด, กะโฉม.
    กะชดกะช้อย, กะชอน, กะชั้น, กะชับ, กะชาก, กะชาย, กะชุ, กะชุ่มกะชวย, กะแชง.
    กะซิก, กะซิบ, กะซุง, กะซุบกะซิบ, กะเซ็น, กะเซอ, กะเซอะกะเซอ, กะเซอะกะเซิง, กะเซ้า, กะเซิง, กะแซะ.
    กะดก, กะด้ง, กะดวง, กะดวน, กะด้วมกะเดี้ยม, กะดอ, กะดอง, กะดอน, กะดอม, กะดักกะเดี้ย, กะดังงา, กะดาก, กะด้าง, กะดางลาง, กะดาน, กะดิก, กะดิ่ง, กะดิบ, กะดี่, กะดี้, กะดี้กะเดียม, กะดึง, กะดุกกะดิก, กะดุ้งกะดิ้ง, กะดุบกะดิบ, กะดุม, กะดูก, กะเด็น, กะเด้า, กะเดาะ, กะเดิด, กะเดียด, กะเดือก, กะเดื่อง, กะแด็ก ๆ, กะแด้แร่, กะแด่ว, กะแดะ, กะโดก, กะโดด, กะโดน, กะได.
    กะตรกกะตรํา, กะต้อ, กะตรับ, กะตรุม,กะต้วมกะเตี้ยม, กะต่องกะแต่ง, กะต๊อบ, กะต้อยตีวิด, กะตัก, กะตั้ว, กะต่าย, กะติก, กะตือรือร้น, กะตุก, กะตุกกะติก, กะตุ้งกะติ้ง, กะตุ้น, กะเตง, กะเต็น, กะเตอะ, กะเตาะ, กะเตาะกะแตะ, กะเตื้อง, กะแต, กะโตกกะตาก.
    กะถด, กะถั่ว, กะถาง, กะถิก, กะถิน, กะเถิบ, กะโถน.
    กะทง, กะทบ, กะทอก, กะท่อนกะแท่น, กะท่อม, กะท้อมกะแท้ม, กะทะ, กะทั่ง, กะทั่งติด, กะทา, กะทาย, กะทาหอง, กะทํา, กะทิง, กะทึง, กะทืบ, กะทุง, กะทุ้ง, กะทุ่ม, กะทุ่มหมู, กะทู้, กะเท่, กะเทียม, กะแทก.
    กะนั้น, กะนี้, กะโน้น, กะไน.
    กะบก, กะบวย, กะบะ, กะบั้วกะเบี้ย, กะบาก, กะบาย, กะบิ, กะบิด, กะบี่, กะบุง, กะบุ่มกะบ่าม, กะบู้กะบี้, กะบูน, กะเบน, กะเบา, กะเบียด, กะเบียน, กะเบื้อง, กะแบกงา, กะแบะ.
    กะปรี้กะเปร่า, กะป้อกะแป้, กะป๋อง, กะปอดกะแปด, กะปั้วกะเปี้ย, กะป่ำ, กะปุก, กะปุ่มกะป่ำ, กะเป๋า, กะเปาะ, กะโปก.
    กะผลีกะผลาม, กะผีก.
    กะพอก, กะพอง, กะพัก, กะพัง, กะพังเหิร, กะพังโหม, กะพัน, กะพี้, กะพือ, กะพุ้ง, กะเพาะ, กะเพิง, กะเพื่อม.
    กะฟัดกะเฟียด, กะฟูมกะฟาย.
    กะมัง, กะมิดกะเมี้ยน, กะเมาะ.
    กะย่องกะแย่ง, กะย่อม, กะยาง, กะยาหงัน, กะยิ้มกะย่อง, กะยืดกะยาด.
    กะรอก, กะเรียน, กะไร.
    กะลําพัก, กะลําพุก, กะลุมพุก, กะลุมพู.
    กะวาน, กะวิน, กะวีกะวาด, กะวูดกะวาด, กะเวยกะวาย, กะแวน.
    กะสง, กะสม, กะสร้อย, กะสวน, กะสวย, กะสอบ, กะสัง, กะสัน, กะสับกะส่าย, กะสา, กะสาบ, กะสาย, กะสือ, กะสุน, กะสูบ, กะเสด, กะเส็นกะสาย, กะเส่า, กะเสาะกะแสะ, กะเสือกกะสน, กะแสง, กะแสะ.
    กะหนก, กะหนาบ, กะหมั่ง, กะหัง, กะหึม, กะหืดกะหอบ, กะแห, กะแหน่, กะแหนะ, กะโห้.
    กะอ้อกะแอ้, กะออดกะแอด, กะออม, กะอ้อมกะแอ้ม, กะแอก, กะแอม, กะไอ.
กะกร่อม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับปูทะเล เป็นของชาวประมงตั้งแต่จังหวัดชุมพรถึงสุราษฎร์ธานี, บางทีเรียกว่า กร่อม หรือ ตะกร่อม, ใช้ไม้ไผ่อันเดียวผ่าตอนปลายออกเป็น ๔ ซี่ และซี่เหล่านั้นเหลาให้อ่อน จะเป็นรูปกลมหรือแบนก็ได้ เอาวงแหวนทําด้วยไม้ไผ่หรือหวายหรือลวดใส่ในหว่างซี่เหล่านั้นเพื่อบังคับให้ถ่างออก.กะกร่อม (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. เครื่องมือจับปูทะเล เป็นของชาวประมงตั้งแต่จังหวัดชุมพรถึงสุราษฎร์ธานี, บางทีเรียกว่า กร่อม หรือ ตะกร่อม, ใช้ไม้ไผ่อันเดียวผ่าตอนปลายออกเป็น ๔ ซี่ และซี่เหล่านั้นเหลาให้อ่อน จะเป็นรูปกลมหรือแบนก็ได้ เอาวงแหวนทําด้วยไม้ไผ่หรือหวายหรือลวดใส่ในหว่างซี่เหล่านั้นเพื่อบังคับให้ถ่างออก.
กะกร้าว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีเสียงอย่างขบฟันดังกร้วม ๆ, ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ หมายถึง เขียนเป็น กกร้าว ก็มี เช่น กเกรอกขบฟนนก็ดูร้าว กกร้าวขบฟนนกดูแรง. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำหลวง ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๐ กัณฑ์มหาราช.กะกร้าว (กลอน) ว. มีเสียงอย่างขบฟันดังกร้วม ๆ, (โบ) เขียนเป็น กกร้าว ก็มี เช่น กเกรอกขบฟนนก็ดูร้าว กกร้าวขบฟนนกดูแรง. (ม. คำหลวง มหาราช).
กะกลิ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง โกฐกะกลิ้ง. ในวงเล็บ ดู โกฐกะกลิ้ง เขียนว่า สะ-หระ-โอ-กอ-ไก่-ถอ-ถาน-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-งอ-งู ที่ โกฐ เขียนว่า สะ-หระ-โอ-กอ-ไก่-ถอ-ถาน.กะกลิ้ง น. โกฐกะกลิ้ง. (ดู โกฐกะกลิ้ง ที่ โกฐ).
กะก่อง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง งดงาม เช่น คางเพลาคือกลวิมลกัณ– ฐกะก่องคือแสงสรวล. ในวงเล็บ มาจาก สมุทรโฆษคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๘.กะก่อง (กลอน) ว. งดงาม เช่น คางเพลาคือกลวิมลกัณ– ฐกะก่องคือแสงสรวล. (สมุทรโฆษ).
กะกัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง พี่ชาย. ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา kakang เขียนว่า เค-เอ-เค-เอ-เอ็น-จี.กะกัง น. พี่ชาย. (ช. kakang).
กะกึก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อึ-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กึก ๆ เช่น ดังกะกึกกุกกักชักสายพาดขึ้นกับไก. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์กุมาร.กะกึก (กลอน) ว. กึก ๆ เช่น ดังกะกึกกุกกักชักสายพาดขึ้นกับไก. (ม. ร่ายยาว กุมาร).
กะเกาะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงดังเช่นนั้น เช่น เคาะพระทวารดังกะเกาะก้องกึก. ในวงเล็บ มาจาก มหาเวสสันดรชาดก ในวงเล็บ แบบเรียน กัณฑ์ชูชก.กะเกาะ (กลอน) ว. เสียงดังเช่นนั้น เช่น เคาะพระทวารดังกะเกาะก้องกึก. (ม. ร่ายยาว ชูชก).
กะโกระ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ[–โกฺระ] ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะชนิดหนึ่งสานด้วยใบเตย รูปร่างคล้ายครุ.กะโกระ [–โกฺระ] (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ภาชนะชนิดหนึ่งสานด้วยใบเตย รูปร่างคล้ายครุ.
กะง้องกะแง้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-งอ-งู-ไม้-โท-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-งอ-งู-ไม้-โท-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คดไปคดมา, งอไปงอมา.กะง้องกะแง้ง (ถิ่น–พายัพ) ว. คดไปคดมา, งอไปงอมา.
กะจัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-จอ-จาน-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งูดู กระจัง เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-จอ-จาน-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ ๒.กะจัง ดู กระจัง ๒.
กะแจะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-จอ-จาน-สะ-หระ-อะดู กระแจะ เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-จอ-จาน-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ ๒.กะแจะ ดู กระแจะ ๒.
กะชะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสานชนิดหนึ่ง ตั้งได้คล้ายตะกร้า รูปร่างสูงตรงขึ้นไป สําหรับบรรจุเครื่องเดินทาง เช่น ผ้าและอาหาร ปากไม่มีขอบ เพื่อบีบให้ติดกันแล้วร้อยเชือกแขวนไปบนหลังสัตว์บรรทุก เป็นต้น; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ หมายถึง ตะกร้าชนิดหนึ่ง.กะชะ น. ภาชนะสานชนิดหนึ่ง ตั้งได้คล้ายตะกร้า รูปร่างสูงตรงขึ้นไป สําหรับบรรจุเครื่องเดินทาง เช่น ผ้าและอาหาร ปากไม่มีขอบ เพื่อบีบให้ติดกันแล้วร้อยเชือกแขวนไปบนหลังสัตว์บรรทุก เป็นต้น; (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ตะกร้าชนิดหนึ่ง.
กะชัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้าปัสสาวะแห่งทารก, นํ้าครํ่า, เขียนเป็น กระชัง ก็มี. ในวงเล็บ มาจาก หนังสือพิมพ์มิวเซียม เล่ม ๑-๓. ในวงเล็บ ดู กระชัง เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ ๓.กะชัง (โบ) น. นํ้าปัสสาวะแห่งทารก, นํ้าครํ่า, เขียนเป็น กระชัง ก็มี. (มิวเซียม). (ดู กระชัง ๓).
กะชามาศ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา-มอ-ม้า-สะ-หระ-อา-สอ-สา-ลา เป็นคำนาม หมายถึง ทองที่เกิดในนํ้า. ในวงเล็บ มาจาก D.J.B. Pallegoix Dictionnaire, Siamois, Francais-Anglais.กะชามาศ น. ทองที่เกิดในนํ้า. (ปาเลกัว).
กะชิง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู ความหมายที่ ดู กรรชิง เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-รอ-เรือ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู.กะชิง ๑ ดู กรรชิง.
กะชิง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู ความหมายที่ ดู กะพ้อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ ๒.กะชิง ๒ ดู กะพ้อ ๒.
กะชึ่กกะชั่ก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อึ-ไม้-เอก-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ติด ๆ ขัด ๆ, ไปไม่สะดวก.กะชึ่กกะชั่ก ว. ติด ๆ ขัด ๆ, ไปไม่สะดวก.
กะแช่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ชอ-ช้าง-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง นํ้าเมาชนิดหนึ่ง ใช้ข้าวเหนียวนึ่งหมักแช่กับแป้งเชื้อ แต่ยังมิได้กลั่นเป็นสุรา.กะแช่ น. นํ้าเมาชนิดหนึ่ง ใช้ข้าวเหนียวนึ่งหมักแช่กับแป้งเชื้อ แต่ยังมิได้กลั่นเป็นสุรา.
กะซวก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ซอ-โซ่-วอ-แหวน-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำกริยา หมายถึง แทง เช่น กะซวกไส้.กะซวก (ปาก) ก. แทง เช่น กะซวกไส้.
กะซ้าหอย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ซอ-โซ่-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ออ-อ่าง-ยอ-ยักดู กะส้าหอย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก.กะซ้าหอย ดู กะส้าหอย.
กะซี่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ซอ-โซ่-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ผลหมากที่แกนไม่มีไส้ขาว, กะซี้ ก็ว่า เช่น กินหมากกะซี้ เป็นหนี้เขาจนตาย.กะซี่ น. ผลหมากที่แกนไม่มีไส้ขาว, กะซี้ ก็ว่า เช่น กินหมากกะซี้ เป็นหนี้เขาจนตาย.
กะโซ้ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ซอ-โซ่-ไม้-โท ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องวิดนํ้ารูปร่างคล้ายเรือครึ่งท่อน, โชงโลง.กะโซ้ ๒ (ถิ่น–อีสาน) น. เครื่องวิดนํ้ารูปร่างคล้ายเรือครึ่งท่อน, โชงโลง.
กะโซ่, กะโซ้ กะโซ่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ซอ-โซ่-ไม้-เอก กะโซ้ ความหมายที่ ๑ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ซอ-โซ่-ไม้-โท เป็นคำนาม หมายถึง เผ่าข่าโซ้ เป็นชาวป่าทางภาคอีสานของไทย มีลักษณะคล้ายเขมร. ในวงเล็บ มาจาก วารสารวิทยาจารย์.กะโซ่, กะโซ้ ๑ น. เผ่าข่าโซ้ เป็นชาวป่าทางภาคอีสานของไทย มีลักษณะคล้ายเขมร. (วิทยาจารย์).
กะดก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง กาบ เช่น กะดกหมาก = กาบหมาก, ชาวพื้นเมืองเรียกว่า ดก.กะดก (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. กาบ เช่น กะดกหมาก = กาบหมาก, ชาวพื้นเมืองเรียกว่า ดก.
กะดง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-งอ-งูดู ชาปีไหน เขียนว่า ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อี-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-หอ-หีบ-นอ-หนู.กะดง ดู ชาปีไหน.
กะดวน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-วอ-แหวน-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง ตอกลิ่มเข้าไปในไม้. ในวงเล็บ มาจาก D.J.B. Pallegoix Dictionnaire, Siamois, Francais-Anglais.กะดวน ก. ตอกลิ่มเข้าไปในไม้. (ปาเลกัว).
กะดอก ๆ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เปล่า ๆ, เฉย ๆ.กะดอก ๆ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ว. เปล่า ๆ, เฉย ๆ.
กะดะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำกริยา หมายถึง สอย, กระทุ้ง.กะดะ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ก. สอย, กระทุ้ง.
กะดังบาย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อา-ยอ-ยักดู กะตังใบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-บอ-ไบ-ไม้.กะดังบาย ดู กะตังใบ.
กะดัด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นราชดัด. ในวงเล็บ ดู ราชดัด เขียนว่า รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง-ดอ-เด็ก-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก.กะดัด (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ต้นราชดัด. (ดู ราชดัด).
กะด้าง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นกระด้าง. ในวงเล็บ ดู กระด้าง เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู ความหมายที่ ๑ (๒).กะด้าง (ถิ่น–พายัพ) น. ต้นกระด้าง. [ดู กระด้าง ๑ (๒)].
กะดำกะด่าง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อำ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ดํา ๆ ด่าง ๆ, สีไม่เสมอกัน.กะดำกะด่าง ว. ดํา ๆ ด่าง ๆ, สีไม่เสมอกัน.
กะดี เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง โรงที่ประชุมทําพิธีฝ่ายศาสนาอิสลาม นิกายเจ้าเซ็น เช่น กะดีเจ้าเซ็นแขกเต้น ตีอก. ในวงเล็บ มาจาก โคลงนิราศพระประธม พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น ๒ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท ทรงพระนิพนธ์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๙ ในวงเล็บ เทียบ ****(นิ. ประธม). (เทียบ ฮินดี คัดดี ว่า พระแท่น).กะดี น. โรงที่ประชุมทําพิธีฝ่ายศาสนาอิสลาม นิกายเจ้าเซ็น เช่น กะดีเจ้าเซ็นแขกเต้น ตีอก. (นิ. ประธม). (เทียบ ฮินดี คัดดี ว่า พระแท่น).
กะดี่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก เป็นคำกริยา หมายถึง ดีดหรืองัดของหนักขึ้น เช่น กะดี่ซุง กะดี่เสา.กะดี่ ก. ดีดหรืองัดของหนักขึ้น เช่น กะดี่ซุง กะดี่เสา.
กะดุ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อุ-ไม้-โท-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่งรูปร่างคล้ายยอยก, เรียกเป็นสามัญว่า สะดุ้ง.กะดุ้ง (ถิ่น–อีสาน) น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่งรูปร่างคล้ายยอยก, เรียกเป็นสามัญว่า สะดุ้ง.
กะเด้ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-ไม้-โท ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาเฉพาะถิ่น เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ประเดี๋ยว เช่น รอกะเด้ = รอประเดี๋ยว, เดี๋ยวนี้ เช่น ไปกะเด้ = ไปเดี๋ยวนี้.กะเด้ (ถิ่น) ว. ประเดี๋ยว เช่น รอกะเด้ = รอประเดี๋ยว, เดี๋ยวนี้ เช่น ไปกะเด้ = ไปเดี๋ยวนี้.
กะเดก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง โยก, โคลง.กะเดก ว. โยก, โคลง.
กะเดี๋ยว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ดอ-เด็ก-สะ-หระ-อี-ไม้-จัด-ตะ-วา-ยอ-ยัก-วอ-แหวน ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ประเดี๋ยว.กะเดี๋ยว (ปาก) ว. ประเดี๋ยว.
กะได เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เคย เช่น เดาะกะไดไดเลียม ลอดเคล้น. ในวงเล็บ มาจาก นิราศนรินทร์ แบบเรียนกวีนิพนธ์.กะได (โบ) ว. เคย เช่น เดาะกะไดไดเลียม ลอดเคล้น. (นิ. นรินทร์).
กะตรุด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-ดอ-เด็ก[–ตฺรุด] ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำนาม หมายถึง ตะกรุด เช่น พระกะตรุดเลศเลขลง เลิศแล้ว. ในวงเล็บ มาจาก โคลงพยุหยาตราเพชรพวง เจ้าพระยาพระคลัง (หน) แต่ง ฉบับ โรงพิมพ์วัชรินทรบริษัท ร.ศ. ๑๑๕ หรือโรงพิมพ์ ไท พ.ศ. ๒๔๕๗, กะตุด ก็ใช้.กะตรุด [–ตฺรุด] (กลอน) น. ตะกรุด เช่น พระกะตรุดเลศเลขลง เลิศแล้ว. (พยุหยาตรา), กะตุด ก็ใช้.
กะตอก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง กระโถน.กะตอก (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. กระโถน.
กะต่อย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เล็ก, ลีบ, เช่น สะตอกะต่อย ว่า ลูกสะตอลีบ.กะต่อย ๑ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ว. เล็ก, ลีบ, เช่น สะตอกะต่อย ว่า ลูกสะตอลีบ.
กะต่อย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง พลูป่า เรียกว่า พลูกะต่อย. ในวงเล็บ มาจาก อักขราภิธานศรับท์ ของ หมอปรัดเล.กะต่อย ๒ น. พลูป่า เรียกว่า พลูกะต่อย. (ปรัดเล).
กะตัก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปลาทะเลขนาดเล็กทุกชนิดในสกุล Encrasicholina และ Stolephorus ในวงศ์ Engraulidae รูปร่างยาว กลม หรือแบนข้างเล็กน้อยแล้วแต่ชนิด ปากกว้าง ที่สันท้องระหว่างครีบท้องและครีบก้นมีหนามแหลม ๒–๗ อัน ข้างลําตัวมีสีเด่นเป็นเพียงแถบสีเงินพาดตลอดตามยาว มักอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ใกล้ฝั่ง อาจคละกันหลายชนิด, หัวอ่อน ไส้ตัน เส้นขนมจีน หัวไม้ขีด มะลิ เก๋ย เรียกปะปนกันระหว่างชนิด หรือต่างกันตามท้องถิ่นที่จับ.กะตัก น. ชื่อปลาทะเลขนาดเล็กทุกชนิดในสกุล Encrasicholina และ Stolephorus ในวงศ์ Engraulidae รูปร่างยาว กลม หรือแบนข้างเล็กน้อยแล้วแต่ชนิด ปากกว้าง ที่สันท้องระหว่างครีบท้องและครีบก้นมีหนามแหลม ๒–๗ อัน ข้างลําตัวมีสีเด่นเป็นเพียงแถบสีเงินพาดตลอดตามยาว มักอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ใกล้ฝั่ง อาจคละกันหลายชนิด, หัวอ่อน ไส้ตัน เส้นขนมจีน หัวไม้ขีด มะลิ เก๋ย เรียกปะปนกันระหว่างชนิด หรือต่างกันตามท้องถิ่นที่จับ.
กะตั้ก, กะตั้ก ๆ กะตั้ก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-กอ-ไก่ กะตั้ก ๆ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-กอ-ไก่ ไม้-ยะ-มก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำนาม หมายถึง กองใหญ่, จำนวนมากมาย, เช่น เขามีเงินเป็นกะตั้ก ๆ.กะตั้ก, กะตั้ก ๆ (ปาก) น. กองใหญ่, จำนวนมากมาย, เช่น เขามีเงินเป็นกะตั้ก ๆ.
กะตัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง การขึ้นเกล็ด.กะตัง น. การขึ้นเกล็ด.
กะตังมูตร เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู-ตอ-เต่า-รอ-เรือ[–มูด] เป็นคำนาม หมายถึง ปัสสาวะที่ขึ้นเกล็ดที่ผิวหน้า.กะตังมูตร [–มูด] น. ปัสสาวะที่ขึ้นเกล็ดที่ผิวหน้า.
กะตังกะติ้ว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-วอ-แหวน ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้ายางที่ได้จากไม้เถาหลายชนิดในวงศ์ Apocynaceae เช่น มวก (Parameria barbata Schum.) กะตังกะติ้ว หรือ คุยช้าง (Willughbeia edulis Roxb.) และ ตังติ้ว (Urceola esculenta Benth.).กะตังกะติ้ว ๑ น. นํ้ายางที่ได้จากไม้เถาหลายชนิดในวงศ์ Apocynaceae เช่น มวก (Parameria barbata Schum.) กะตังกะติ้ว หรือ คุยช้าง (Willughbeia edulis Roxb.) และ ตังติ้ว (Urceola esculenta Benth.).
กะตังกะติ้ว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-วอ-แหวน ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาชนิด Willughbeia edulis Roxb. ในวงศ์ Apocynaceae มีนํ้ายางขาว, คุยช้าง ก็เรียก.กะตังกะติ้ว ๒ น. ชื่อไม้เถาชนิด Willughbeia edulis Roxb. ในวงศ์ Apocynaceae มีนํ้ายางขาว, คุยช้าง ก็เรียก.
กะตังใบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้พุ่ม ๒ ชนิด ในสกุล Leea วงศ์ Leeaceae คือ ชนิด L. indica (Burm.f.) Merr. ใบเป็นใบประกอบ ใบย่อยรูปไข่ปลายแหลม ดอกเล็ก สีขาวอมเขียว ออกเป็นช่อตามยอด ผลสีเขียว ใบใช้ทํายาได้, กะดังบาย ก็เรียก; และชนิด L. rubra Blume ex Spreng. ดอกมีก้านช่อ ดอกและผลสีแดง, เขือง ก็เรียก.กะตังใบ น. ชื่อไม้พุ่ม ๒ ชนิด ในสกุล Leea วงศ์ Leeaceae คือ ชนิด L. indica (Burm.f.) Merr. ใบเป็นใบประกอบ ใบย่อยรูปไข่ปลายแหลม ดอกเล็ก สีขาวอมเขียว ออกเป็นช่อตามยอด ผลสีเขียว ใบใช้ทํายาได้, กะดังบาย ก็เรียก; และชนิด L. rubra Blume ex Spreng. ดอกมีก้านช่อ ดอกและผลสีแดง, เขือง ก็เรียก.
กะต่า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง ตะกร้า, ตะกร้ามีหูหิ้ว; หูก.กะต่า (ถิ่น–อีสาน) น. ตะกร้า, ตะกร้ามีหูหิ้ว; หูก.
กะต๊าก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-ตรี-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงไก่ตัวเมียร้องเมื่อตกใจหรือออกไข่.กะต๊าก ว. เสียงไก่ตัวเมียร้องเมื่อตกใจหรือออกไข่.
กะต้ำ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าตามริมฝั่งชนิดหนึ่ง ใช้เฝือกกั้นเป็นคอก ๓ ด้าน ด้านหนึ่งมีประตูเปิดปิดได้ ในคอกสะด้วยกิ่งไม้เพื่อล่อให้ปลาเข้าอยู่, ต้อน ก็ว่า.กะต้ำ น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าตามริมฝั่งชนิดหนึ่ง ใช้เฝือกกั้นเป็นคอก ๓ ด้าน ด้านหนึ่งมีประตูเปิดปิดได้ ในคอกสะด้วยกิ่งไม้เพื่อล่อให้ปลาเข้าอยู่, ต้อน ก็ว่า.
กะติ๊กริก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ไม้-ตรี-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เริ่มมีเนื้อมีหนังขึ้น (มักใช้แก่เด็ก). เป็นคำกริยา หมายถึง จริตจะก้าน, ระริก.กะติ๊กริก ว. เริ่มมีเนื้อมีหนังขึ้น (มักใช้แก่เด็ก). ก. จริตจะก้าน, ระริก.
กะติงกะแตง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง กุลีกุจอ เช่น พระชาลีก็ลีลาแล่นไปก่อน กะติงกะแตงต้อนรับ. ในวงเล็บ มาจาก มหาชาติคำกาพย์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๕๙ กัณฑ์กุมาร, กะตึงกะแตง ก็ใช้.กะติงกะแตง ก. กุลีกุจอ เช่น พระชาลีก็ลีลาแล่นไปก่อน กะติงกะแตงต้อนรับ. (ม. กาพย์ กุมาร), กะตึงกะแตง ก็ใช้.
กะตีบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อี-บอ-ไบ-ไม้ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นมะแฟน. ในวงเล็บ ดู มะแฟน เขียนว่า มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ฟอ-ฟัน-นอ-หนู.กะตีบ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ต้นมะแฟน. (ดู มะแฟน).
กะตึงกะแตง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อึ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง กะติงกะแตง.กะตึงกะแตง ก. กะติงกะแตง.
กะตุ๊ก, กะตูก กะตุ๊ก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-ไม้-ตรี-กอ-ไก่ กะตูก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อู-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ร้องกระแทกเสียงที่ริมหูคนอื่นว่า “กะตุ๊ก” จนหูอื้อ เป็นการล้อกันเล่น เรียกว่า กะตูกที่หู.กะตุ๊ก, กะตูก ก. ร้องกระแทกเสียงที่ริมหูคนอื่นว่า “กะตุ๊ก” จนหูอื้อ เป็นการล้อกันเล่น เรียกว่า กะตูกที่หู.
กะตุด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำนาม หมายถึง ตะกรุด, บางทีเรียก กะตรุด ก็มี.กะตุด (ปาก) น. ตะกรุด, บางทีเรียก กะตรุด ก็มี.
กะตุมู เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นขมิ้นอ้อย. ในวงเล็บ ดู ขมิ้นอ้อย เขียนว่า ขอ-ไข่-มอ-ม้า-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-นอ-หนู-ออ-อ่าง-ไม้-โท-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก ที่ ขมิ้น เขียนว่า ขอ-ไข่-มอ-ม้า-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-นอ-หนู.กะตุมู (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ต้นขมิ้นอ้อย. (ดู ขมิ้นอ้อย ที่ ขมิ้น).
กะเตก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง ไสช้างให้เดิน, มักพูดสั้น ๆ ว่า เตก.กะเตก ก. ไสช้างให้เดิน, มักพูดสั้น ๆ ว่า เตก.
กะเตง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-งอ-งู เป็นคำกริยา หมายถึง พาหรือเอาไปด้วย เช่น จะกะเตงกระเป๋าไปให้เกะกะทำไม กะเตงลูกไปตามหาพ่อ.กะเตง ก. พาหรือเอาไปด้วย เช่น จะกะเตงกระเป๋าไปให้เกะกะทำไม กะเตงลูกไปตามหาพ่อ.
กะเตง ๆ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-งอ-งู ไม้-ยะ-มก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะที่ไปอย่างไม่เรียบร้อยคล้ายกับมีของถ่วงอยู่ข้างหนึ่ง เช่น อุ้มลูกกะเตง ๆ พายเรือกะเตง ๆ, กะเตงเรง ก็ว่า, ลักษณะที่ไปอย่างเรื่อยเปื่อย เช่น วัน ๆ ได้แต่กะเตง ๆ ไปโน่นไปนี่.กะเตง ๆ ว. ลักษณะที่ไปอย่างไม่เรียบร้อยคล้ายกับมีของถ่วงอยู่ข้างหนึ่ง เช่น อุ้มลูกกะเตง ๆ พายเรือกะเตง ๆ, กะเตงเรง ก็ว่า, ลักษณะที่ไปอย่างเรื่อยเปื่อย เช่น วัน ๆ ได้แต่กะเตง ๆ ไปโน่นไปนี่.
กะเตงเรง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กะเตง ๆ.กะเตงเรง ว. กะเตง ๆ.
กะแตว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-วอ-แหวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ลักษณะที่ไปรบกวนบ่อย ๆ, หย่อย ๆ, เซ้าซี้.กะแตว ว. ลักษณะที่ไปรบกวนบ่อย ๆ, หย่อย ๆ, เซ้าซี้.
กะแต่ว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ตอ-เต่า-ไม้-เอก-วอ-แหวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แสดงลักษณะของการร้องหรือการทวงสิ่งของบ่อย ๆ ว่า ร้องกะแต่ว ๆ.กะแต่ว ว. แสดงลักษณะของการร้องหรือการทวงสิ่งของบ่อย ๆ ว่า ร้องกะแต่ว ๆ.
กะโต๊ก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ตอ-เต่า-ไม้-ตรี-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงไก่ตัวผู้ร้อง.กะโต๊ก ว. เสียงไก่ตัวผู้ร้อง.
กะโตงกะเตง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ตอ-เต่า-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ตอ-เต่า-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง โตง ๆ เตง ๆ, ติดอยู่รุงรัง, พัวพัน.กะโตงกะเตง ว. โตง ๆ เตง ๆ, ติดอยู่รุงรัง, พัวพัน.
กะโต้งโห่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ตอ-เต่า-ไม้-โท-งอ-งู-สะ-หระ-โอ-หอ-หีบ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงนกยูงร้อง.กะโต้งโห่ง ว. เสียงนกยูงร้อง.
กะถัว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ถอ-ถุง-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง นกกระตั้ว. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.กะถัว น. นกกระตั้ว. (พจน. ๒๔๙๓).
กะทกรก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-กอ-ไก่-รอ-เรือ-กอ-ไก่ เป็นคำนาม หมายถึง (๑) ชื่อไม้พุ่มรอเลื้อยชนิด Olax scandens Roxb. ในวงศ์ Olacaceae ตามลําต้นมีหนามห่าง ๆ ใบรูปไข่หรือรี ๆ ดอกเล็ก สีขาว อยู่เป็นกระจุกที่ง่ามใบ ผลกลมหรือรีขนาดเท่าเม็ดบัวเขื่อง ๆ เป็นสมุนไพรที่รู้จักกันทั่วไป, นํ้าใจใคร่ นางจุม หรือ นางชม ก็เรียก, อุดรเรียก เยี่ยวงัว. (๒) ชื่อไม้เถาชนิด Passiflora foetida L. ในวงศ์ Passifloraceae มีมือเกาะ ใบป้อมมี ๓ หยัก ดอกสีขาว ผลกลม เมื่อสุกสีเหลือง มีกาบเป็นฝอยหุ้ม ยอดนํามาต้มใช้เป็นผัก, เถาเงาะ เงาะป่า หญ้ารกช้าง เถาสิงโต ถลกบาตร หรือ กระโปรงทอง ก็เรียก.กะทกรก น. (๑) ชื่อไม้พุ่มรอเลื้อยชนิด Olax scandens Roxb. ในวงศ์ Olacaceae ตามลําต้นมีหนามห่าง ๆ ใบรูปไข่หรือรี ๆ ดอกเล็ก สีขาว อยู่เป็นกระจุกที่ง่ามใบ ผลกลมหรือรีขนาดเท่าเม็ดบัวเขื่อง ๆ เป็นสมุนไพรที่รู้จักกันทั่วไป, นํ้าใจใคร่ นางจุม หรือ นางชม ก็เรียก, อุดรเรียก เยี่ยวงัว. (๒) ชื่อไม้เถาชนิด Passiflora foetida L. ในวงศ์ Passifloraceae มีมือเกาะ ใบป้อมมี ๓ หยัก ดอกสีขาว ผลกลม เมื่อสุกสีเหลือง มีกาบเป็นฝอยหุ้ม ยอดนํามาต้มใช้เป็นผัก, เถาเงาะ เงาะป่า หญ้ารกช้าง เถาสิงโต ถลกบาตร หรือ กระโปรงทอง ก็เรียก.
กะทอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ตาโปร่งอย่างชะลอม รูปร่างเป็นกระบอก สําหรับใส่เสื้อผ้าและของอื่น ๆ ใช้กันมากในภาคอีสาน.กะทอ น. ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ตาโปร่งอย่างชะลอม รูปร่างเป็นกระบอก สําหรับใส่เสื้อผ้าและของอื่น ๆ ใช้กันมากในภาคอีสาน.
กะทัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Litsea monopetala (Roxb.) Pers. ในวงศ์ Lauraceae มีมากทางปักษ์ใต้ ใบเมื่อขยี้มีกลิ่นฉุนคล้ายการบูร ไม้ใช้ก่อสร้างบ้านเรือนได้.กะทัง (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Litsea monopetala (Roxb.) Pers. ในวงศ์ Lauraceae มีมากทางปักษ์ใต้ ใบเมื่อขยี้มีกลิ่นฉุนคล้ายการบูร ไม้ใช้ก่อสร้างบ้านเรือนได้.
กะทังหัน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ชนิด Calophyllum thorelii Pierre ในวงศ์ Guttiferae ดอกสีขาว ผลเล็ก รูปไข่ เนื้อไม้ใช้ทําพื้น ฝา เสาบ้าน และเสากระโดงเรือได้.กะทังหัน น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ชนิด Calophyllum thorelii Pierre ในวงศ์ Guttiferae ดอกสีขาว ผลเล็ก รูปไข่ เนื้อไม้ใช้ทําพื้น ฝา เสาบ้าน และเสากระโดงเรือได้.
กะทัดรัด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง สมทรง, สมส่วน, เหมาะเจาะ.กะทัดรัด ว. สมทรง, สมส่วน, เหมาะเจาะ.
กะทัน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพและภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง ต้นพุทรา. ในวงเล็บ ดู พุทรา เขียนว่า พอ-พาน-สะ-หระ-อุ-ทอ-ทะ-หาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา.กะทัน (ถิ่น–พายัพ, อีสาน) น. ต้นพุทรา. (ดู พุทรา).
กะทันหัน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ทันใด, ปัจจุบันทันด่วน, จวนแจ.กะทันหัน ว. ทันใด, ปัจจุบันทันด่วน, จวนแจ.
กะทับ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-หัน-อา-กาด-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง นกตะขาบ. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.กะทับ น. นกตะขาบ. (พจน. ๒๔๙๓).
กะทำ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อำ ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำกริยา หมายถึง กระทํา, ทํา.กะทำ (โบ) ก. กระทํา, ทํา.
กะทิ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง นํ้าที่คั้นออกจากมะพร้าวขูดโดยเจือนํ้าบ้างเล็กน้อย, ถ้าคั้นจากเนื้อมะพร้าวขูดล้วน ๆ เรียกว่า หัวกะทิ, ของหวานทําด้วยนํ้าตาลกวนกับมะพร้าวคล้ายหน้ากระฉีก แต่ใช้นํ้าตาลมากกว่า เรียกว่า นํ้าตาลกะทิ, มะพร้าวห้าวที่มีนํ้าข้น เนื้ออ่อนกล้ามหนา เรียกว่า มะพร้าวกะทิ. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง โดยปริยายหมายความว่า ที่ดีเด่นเป็นพิเศษ เรียกว่า หัวกะทิ.กะทิ ๑ น. นํ้าที่คั้นออกจากมะพร้าวขูดโดยเจือนํ้าบ้างเล็กน้อย, ถ้าคั้นจากเนื้อมะพร้าวขูดล้วน ๆ เรียกว่า หัวกะทิ, ของหวานทําด้วยนํ้าตาลกวนกับมะพร้าวคล้ายหน้ากระฉีก แต่ใช้นํ้าตาลมากกว่า เรียกว่า นํ้าตาลกะทิ, มะพร้าวห้าวที่มีนํ้าข้น เนื้ออ่อนกล้ามหนา เรียกว่า มะพร้าวกะทิ. ว. โดยปริยายหมายความว่า ที่ดีเด่นเป็นพิเศษ เรียกว่า หัวกะทิ.
กะทิ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อิ ความหมายที่ ดู กระติ๊ด เขียนว่า กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อิ-ไม้-ตรี-ดอ-เด็ก.กะทิ ๒ ดู กระติ๊ด.
กะทิขูด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อิ-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็กดู สีกรุด เขียนว่า สอ-เสือ-สะ-หระ-อี-กอ-ไก่-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-ดอ-เด็ก.กะทิขูด ดู สีกรุด.
กะทือ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Zingiber zerumbet (L.) Smith ในวงศ์ Zingiberaceae ดอกสีเหลือง ผลกลมสีแดง เหง้าสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม ใช้ทํายาได้ เมื่ออ่อนใช้ปรุงอาหาร ช่อดอกอ่อนใช้เป็นผัก.กะทือ น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Zingiber zerumbet (L.) Smith ในวงศ์ Zingiberaceae ดอกสีเหลือง ผลกลมสีแดง เหง้าสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม ใช้ทํายาได้ เมื่ออ่อนใช้ปรุงอาหาร ช่อดอกอ่อนใช้เป็นผัก.
กะทุน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อแมลงพวกแมลงปอ แมลงปอเข็ม และแมลงช้างตัวเต็มวัยซึ่งมีลักษณะคล้ายแมลงปอ แต่มีหนวดยาว, ในบางจังหวัดเช่น นครปฐม ราชบุรี สุพรรณบุรี สมุทรสาคร สมุทรสงคราม สมุทรปราการ เรียก กระทุน กระชุน หรือ ปะทุน.กะทุน น. ชื่อแมลงพวกแมลงปอ แมลงปอเข็ม และแมลงช้างตัวเต็มวัยซึ่งมีลักษณะคล้ายแมลงปอ แต่มีหนวดยาว, ในบางจังหวัดเช่น นครปฐม ราชบุรี สุพรรณบุรี สมุทรสาคร สมุทรสงคราม สมุทรปราการ เรียก กระทุน กระชุน หรือ ปะทุน.
กะเทย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง คนที่มีอวัยวะเพศทั้งชายและหญิง, คนที่มีจิตใจและกิริยาอาการตรงข้ามกับเพศของตน; ผลไม้ที่เมล็ดลีบ เช่น ลําไยกะเทย. (อะหม ว่า เทย).กะเทย น. คนที่มีอวัยวะเพศทั้งชายและหญิง, คนที่มีจิตใจและกิริยาอาการตรงข้ามกับเพศของตน; ผลไม้ที่เมล็ดลีบ เช่น ลําไยกะเทย. (อะหม ว่า เทย).
กะเทยนางหมั่น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-ยอ-ยัก-นอ-หนู-สะ-หระ-อา-งอ-งู-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อลิ้นจี่พันธุ์หนึ่งที่เคยปลูกในกรุงเทพมหานคร.กะเทยนางหมั่น น. ชื่อลิ้นจี่พันธุ์หนึ่งที่เคยปลูกในกรุงเทพมหานคร.
กะเทาะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ เป็นคำกริยา หมายถึง ล่อนหลุดออกมาเป็นชิ้น ๆ หรือเป็นแผ่น ๆ, ทําให้ล่อนหลุดออก เช่น กะเทาะเม็ดบัว. เป็นคำนาม หมายถึง สิ่งของหรือเปลือกไม้ที่หลุดล่อนออกมาจากพื้นเดิมหรือจากต้น เช่น กะเทาะมะขาม.กะเทาะ ก. ล่อนหลุดออกมาเป็นชิ้น ๆ หรือเป็นแผ่น ๆ, ทําให้ล่อนหลุดออก เช่น กะเทาะเม็ดบัว. น. สิ่งของหรือเปลือกไม้ที่หลุดล่อนออกมาจากพื้นเดิมหรือจากต้น เช่น กะเทาะมะขาม.
กะแท้ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-โท เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อแมลงพวกมวนขนาดเล็ก ตัวยาว ๘–๑๒ มิลลิเมตร รูปร่างคล้ายโล่ สีนํ้าตาลแก่อมดําหรือสีเกือบดํา เมื่อจับต้องตัวจะปล่อยกลิ่นฉุนเหม็นติดมือ บางทีคล้ายกลิ่นอุจจาระของคน มีหลายชนิด ที่พบกันแพร่หลาย ได้แก่ ชนิด Geotomus pygmaeus ในวงศ์ Podopidae.กะแท้ น. ชื่อแมลงพวกมวนขนาดเล็ก ตัวยาว ๘–๑๒ มิลลิเมตร รูปร่างคล้ายโล่ สีนํ้าตาลแก่อมดําหรือสีเกือบดํา เมื่อจับต้องตัวจะปล่อยกลิ่นฉุนเหม็นติดมือ บางทีคล้ายกลิ่นอุจจาระของคน มีหลายชนิด ที่พบกันแพร่หลาย ได้แก่ ชนิด Geotomus pygmaeus ในวงศ์ Podopidae.
กะแท่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ทอ-ทะ-หาน-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกในสกุล Amorphophallus วงศ์ Araceae ต้นเล็กราวเท่านิ้วมือ เวลาออกดอกไม่มีใบ ก้านช่อดอกอ่อน ๆ ใช้แกงได้, พายัพเรียก ดอกก้าน.กะแท่ง น. ชื่อไม้ล้มลุกในสกุล Amorphophallus วงศ์ Araceae ต้นเล็กราวเท่านิ้วมือ เวลาออกดอกไม่มีใบ ก้านช่อดอกอ่อน ๆ ใช้แกงได้, พายัพเรียก ดอกก้าน.
กะแทน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ทอ-ทะ-หาน-นอ-หนูดู มะแฟน เขียนว่า มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ฟอ-ฟัน-นอ-หนู.กะแทน ดู มะแฟน.
กะนวล เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-นอ-หนู-วอ-แหวน-ลอ-ลิง เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Garcinia merguensis Wight ในวงศ์ Guttiferae มียางสีเหลืองจาง ๆ.กะนวล น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Garcinia merguensis Wight ในวงศ์ Guttiferae มียางสีเหลืองจาง ๆ.
กะนัด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-นอ-หนู-ไม้-หัน-อา-กาด-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ไม้แบน ๒ อันนอกตะกอสําหรับขัดเส้นด้ายเพื่อกันด้ายยุ่ง.กะนัด (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ไม้แบน ๒ อันนอกตะกอสําหรับขัดเส้นด้ายเพื่อกันด้ายยุ่ง.
กะบอนกะบึง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ออ-อ่าง-นอ-หนู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อึ-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง โกรธอย่างแสนงอน, โดยมากใช้ กะบึงกะบอน. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่รู้จักจบ, เง้า ๆ งอด ๆ, (ใช้แก่กริยาบ่น) เช่น คอยสะบัดปัดกรกะบอนกะบึง. ในวงเล็บ มาจาก อิเหนา พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๒ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๔, โดยมากใช้ กะบึงกะบอน.กะบอนกะบึง (กลอน) ก. โกรธอย่างแสนงอน, โดยมากใช้ กะบึงกะบอน. ว. ไม่รู้จักจบ, เง้า ๆ งอด ๆ, (ใช้แก่กริยาบ่น) เช่น คอยสะบัดปัดกรกะบอนกะบึง. (อิเหนา), โดยมากใช้ กะบึงกะบอน.
กะบ่อนกะแบ่น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-เอก-นอ-หนู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กระท่อนกระแท่น, ไม่เสมอทั่วกัน, ไม่เรียบเสมอกัน, เช่น ตัดผมกะบ่อนกะแบ่น ทาสีกะบ่อนกะแบ่น.กะบ่อนกะแบ่น ว. กระท่อนกระแท่น, ไม่เสมอทั่วกัน, ไม่เรียบเสมอกัน, เช่น ตัดผมกะบ่อนกะแบ่น ทาสีกะบ่อนกะแบ่น.
กะบัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องบัง เช่น กะบังหมวก, เครื่องกั้น, เครื่องรับ, เช่น กะบังหอก.กะบัง ๑ น. เครื่องบัง เช่น กะบังหมวก, เครื่องกั้น, เครื่องรับ, เช่น กะบังหอก.
กะบังลม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ลอ-ลิง-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง แผ่นกั้นประกอบขึ้นด้วยกล้ามเนื้อและเนื้อพังผืดแยกช่องท้องออกจากช่องอก มีอาการยืดและหดได้เพื่อช่วยในการหายใจ.กะบังลม น. แผ่นกั้นประกอบขึ้นด้วยกล้ามเนื้อและเนื้อพังผืดแยกช่องท้องออกจากช่องอก มีอาการยืดและหดได้เพื่อช่วยในการหายใจ.
กะบังหน้า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-โท-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง กรอบหน้าเป็นเครื่องประดับ.กะบังหน้า น. กรอบหน้าเป็นเครื่องประดับ.
กะบัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้เสาหรือไม้ลําปักทางซ้ายและทางขวาเรียงกันเป็นลําดับ แล้วเอาเฝือกขนาบกับเสาทั้ง ๒ ข้าง อย่างเดียวกับจิบ แต่ระหว่างกลางทําร้านซึ่งสานด้วยไม้ไผ่ตลอดเป็นทางเพื่อให้ปลาเสือกตัวขึ้นแล้วเลื่อนตกลงไปในถุงอวนหรือตาข่ายที่ดักไว้ปลายทาง ต้องจับในเวลาที่นํ้าไหลเชี่ยว, กะบังรังเฝือก ก็ว่า.กะบัง ๒ น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้เสาหรือไม้ลําปักทางซ้ายและทางขวาเรียงกันเป็นลําดับ แล้วเอาเฝือกขนาบกับเสาทั้ง ๒ ข้าง อย่างเดียวกับจิบ แต่ระหว่างกลางทําร้านซึ่งสานด้วยไม้ไผ่ตลอดเป็นทางเพื่อให้ปลาเสือกตัวขึ้นแล้วเลื่อนตกลงไปในถุงอวนหรือตาข่ายที่ดักไว้ปลายทาง ต้องจับในเวลาที่นํ้าไหลเชี่ยว, กะบังรังเฝือก ก็ว่า.
กะบัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ดอกไม้.กะบัง ๓ น. ดอกไม้.
กะบัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ดินขาว.กะบัง ๔ น. ดินขาว.
กะบั้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-โท-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง บ้องไม้ไผ่.กะบั้ง (ถิ่น–อีสาน) น. บ้องไม้ไผ่.
กะบังรังเฝือก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-เอ-ฝอ-ฝา-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง-กอ-ไก่ดู กะบัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ ๒.กะบังรังเฝือก ดู กะบัง ๒.
กะบิ้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ของที่เป็นแผ่นเล็ก ๆ, ลักษณนามบอกสัณฐานสําหรับที่ดินน้อย ๆ แปลงหนึ่ง ๆ ว่า กะบิ้งหนึ่ง ๆ.กะบิ้ง น. ของที่เป็นแผ่นเล็ก ๆ, ลักษณนามบอกสัณฐานสําหรับที่ดินน้อย ๆ แปลงหนึ่ง ๆ ว่า กะบิ้งหนึ่ง ๆ.
กะบิล เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อิ-ลอ-ลิง เป็นคำนาม หมายถึง ระเบียบ, หมู่. ในวงเล็บ ดู กบิล เขียนว่า กอ-ไก่-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อิ-ลอ-ลิง ความหมายที่ ๒.กะบิล น. ระเบียบ, หมู่. (ดู กบิล ๒).
กะบึงกะบอน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อึ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง โกรธอย่างแสนงอน, กะบอนกะบึง ก็ว่า. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่รู้จักจบ, เง้า ๆ งอด ๆ, (ใช้แก่กริยา บ่น), กะบอนกะบึง ก็ว่า.กะบึงกะบอน ก. โกรธอย่างแสนงอน, กะบอนกะบึง ก็ว่า. ว. ไม่รู้จักจบ, เง้า ๆ งอด ๆ, (ใช้แก่กริยา บ่น), กะบอนกะบึง ก็ว่า.
กะบุด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อุ-ดอ-เด็กดู กัง เขียนว่า กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู.กะบุด ดู กัง.
กะเบ้อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-บอ-ไบ-ไม้-ไม้-โท-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ผีเสื้อกลางวัน. ในวงเล็บ ดู ผีเสื้อ เขียนว่า ผอ-ผึ้ง-สะ-หระ-อี-สะ-หระ-เอ-สอ-เสือ-สะ-หระ-อือ-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ ๑.กะเบ้อ (ถิ่น–พายัพ) น. ผีเสื้อกลางวัน. (ดู ผีเสื้อ ๑).
กะเบียน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง ถาดไม้ใช้เป็นสํารับ, กระบะ.กะเบียน (ถิ่น–อีสาน) น. ถาดไม้ใช้เป็นสํารับ, กระบะ.
กะเบือ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง เรียกครกดินหรือสากที่ตําข้าวเบือว่า ครกกะเบือ สากกะเบือ. (เพี้ยนมาจาก ข้าวเบือ).กะเบือ น. เรียกครกดินหรือสากที่ตําข้าวเบือว่า ครกกะเบือ สากกะเบือ. (เพี้ยนมาจาก ข้าวเบือ).
กะปริดกะปรอย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก[–ปฺริด–ปฺรอย] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีอาการออกหรือไหลออกน้อย ๆ หยุดบ้าง ออกบ้าง, อาการที่ฝนตกน้อย ๆ ตก ๆ หยุด ๆ, โดยปริยายหมายถึงอาการที่ทํา ๆ หยุด ๆ ไม่เป็นลํ่าเป็นสัน, กะปริบกะปรอย ก็ว่า.กะปริดกะปรอย [–ปฺริด–ปฺรอย] ว. มีอาการออกหรือไหลออกน้อย ๆ หยุดบ้าง ออกบ้าง, อาการที่ฝนตกน้อย ๆ ตก ๆ หยุด ๆ, โดยปริยายหมายถึงอาการที่ทํา ๆ หยุด ๆ ไม่เป็นลํ่าเป็นสัน, กะปริบกะปรอย ก็ว่า.
กะปริบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้[–ปฺริบ] เป็นคำกริยา หมายถึง กะพริบ, มักใช้ซํ้าคําว่า กะปริบ ๆ หมายความว่า กะพริบถี่ ๆ เช่น ทําตากะปริบ ๆ, ปริบ ๆ ก็ว่า.กะปริบ [–ปฺริบ] ก. กะพริบ, มักใช้ซํ้าคําว่า กะปริบ ๆ หมายความว่า กะพริบถี่ ๆ เช่น ทําตากะปริบ ๆ, ปริบ ๆ ก็ว่า.
กะปริบกะปรอย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก[–ปฺริบ–ปฺรอย] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีอาการออกหรือไหลออกน้อย ๆ หยุดบ้าง ออกบ้าง, อาการที่ฝนตกน้อย ๆ ตก ๆ หยุด ๆ, โดยปริยายหมายถึงอาการที่ทำ ๆ หยุด ๆ ไม่เป็นล่ำเป็นสัน, กะปริดกะปรอย ก็ว่า.กะปริบกะปรอย [–ปฺริบ–ปฺรอย] ว. มีอาการออกหรือไหลออกน้อย ๆ หยุดบ้าง ออกบ้าง, อาการที่ฝนตกน้อย ๆ ตก ๆ หยุด ๆ, โดยปริยายหมายถึงอาการที่ทำ ๆ หยุด ๆ ไม่เป็นล่ำเป็นสัน, กะปริดกะปรอย ก็ว่า.
กะปลกกะเปลี้ย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ลอ-ลิง-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-โท-ยอ-ยัก[–ปฺลก–เปฺลี้ย] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อ่อนเพลีย, อ่อนเปลี้ย, ไม่แข็งแรง.กะปลกกะเปลี้ย [–ปฺลก–เปฺลี้ย] ว. อ่อนเพลีย, อ่อนเปลี้ย, ไม่แข็งแรง.
กะปวกกะเปียก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-วอ-แหวน-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อ่อนกําลังจนแทบไม่อาจทรงตัวได้ตามลําพัง, ปวกเปียก ก็ว่า.กะปวกกะเปียก ว. อ่อนกําลังจนแทบไม่อาจทรงตัวได้ตามลําพัง, ปวกเปียก ก็ว่า.
กะปอม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ออ-อ่าง-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง กิ้งก่า. ในวงเล็บ ดู กิ้งก่า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-งอ-งู-กอ-ไก่-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา.กะปอม (ถิ่น–อีสาน) น. กิ้งก่า. (ดู กิ้งก่า).
กะปอมขาง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-ขอ-ไข่-สะ-หระ-อา-งอ-งูดู ปอมข่าง เขียนว่า ปอ-ปลา-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-ขอ-ไข่-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-งอ-งู.กะปอมขาง ดู ปอมข่าง.
กะปะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่องูพิษชนิด Calloselasma rhodostoma ในวงศ์ Viperidae ตัวยาว ๕๐–๘๐ เซนติเมตร ลายสีนํ้าตาลเข้ม บนหลังมีลายรูปสามเหลี่ยมสีนํ้าตาลแก่เรียงสลับเยื้องกันเป็นคู่ ๆ จมูกงอน ริมฝีปากเหลือง และมีแนวสีเหลืองพาดบนลูกตาถึงมุมปาก, ตัวที่มีสีคลํ้าเรียก งูปะบุก.กะปะ น. ชื่องูพิษชนิด Calloselasma rhodostoma ในวงศ์ Viperidae ตัวยาว ๕๐–๘๐ เซนติเมตร ลายสีนํ้าตาลเข้ม บนหลังมีลายรูปสามเหลี่ยมสีนํ้าตาลแก่เรียงสลับเยื้องกันเป็นคู่ ๆ จมูกงอน ริมฝีปากเหลือง และมีแนวสีเหลืองพาดบนลูกตาถึงมุมปาก, ตัวที่มีสีคลํ้าเรียก งูปะบุก.
กะปั่น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำนาม หมายถึง กําปั่น. (ตํานานอักษรไทย ของเซเดส์).กะปั่น (โบ) น. กําปั่น. (ตํานานอักษรไทย ของเซเดส์).
กะป้ำกะเป๋อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ไม้-โท-สะ-หระ-อำ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-จัด-ตะ-วา-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เลอะ ๆ เทอะ ๆ, หลง ๆ ลืม ๆ, ป้ำเป๋อ หรือ ป้ำ ๆ เป๋อ ๆ ก็ว่า.กะป้ำกะเป๋อ ว. เลอะ ๆ เทอะ ๆ, หลง ๆ ลืม ๆ, ป้ำเป๋อ หรือ ป้ำ ๆ เป๋อ ๆ ก็ว่า.
กะปิ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อิ เป็นคำนาม หมายถึง ของเค็มทําด้วยเคยกับเกลือโขลกและหมักไว้ใช้ปรุงอาหาร, เยื่อเคย ก็ว่า. (พม่า ว่า งาปิ).กะปิ น. ของเค็มทําด้วยเคยกับเกลือโขลกและหมักไว้ใช้ปรุงอาหาร, เยื่อเคย ก็ว่า. (พม่า ว่า งาปิ).
กะปู เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำนาม หมายถึง ตะปู.กะปู (ปาก) น. ตะปู.
กะปูด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกในวงศ์ Centropodidae ขนปีกสีนํ้าตาลแดง ลําตัวสีดํา ร้องเสียง “ปูด ๆ” เดินหรือวิ่งหากินตามพื้นป่าโปร่ง บินได้ในระยะทางสั้น ๆ มี ๓ ชนิด คือ กะปูดใหญ่ (Centropus sinensis) กะปูดเล็ก (C. bengalensis) และกะปูดนิ้วสั้น (C. rectunguis), ปูด ก็เรียก, พายัพเรียก ก้นปูด.กะปูด น. ชื่อนกในวงศ์ Centropodidae ขนปีกสีนํ้าตาลแดง ลําตัวสีดํา ร้องเสียง “ปูด ๆ” เดินหรือวิ่งหากินตามพื้นป่าโปร่ง บินได้ในระยะทางสั้น ๆ มี ๓ ชนิด คือ กะปูดใหญ่ (Centropus sinensis) กะปูดเล็ก (C. bengalensis) และกะปูดนิ้วสั้น (C. rectunguis), ปูด ก็เรียก, พายัพเรียก ก้นปูด.
กะปูดหลูด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก เป็นคำกริยา หมายถึง บวมไปทั้งตัว. ในวงเล็บ มาจาก D.J.B. Pallegoix Dictionnaire, Siamois, Francais-Anglais.กะปูดหลูด ก. บวมไปทั้งตัว. (ปาเลกัว).
กะเปะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะชนิดหนึ่ง สําหรับตักนํ้าขึ้นมาจากบ่อ.กะเปะ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ภาชนะชนิดหนึ่ง สําหรับตักนํ้าขึ้นมาจากบ่อ.
กะเปิ๊บกะป๊าบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อิ-ไม้-ตรี-บอ-ไบ-ไม้-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ไม้-ตรี-สะ-หระ-อา-บอ-ไบ-ไม้ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง พูดเสียงดังเอะอะและไม่ระมัดระวังวาจาหรือท่าทาง, มีกิริยาท่าทางหรือแต่งตัวรุงรังไม่เรียบร้อย.กะเปิ๊บกะป๊าบ (ปาก) ว. พูดเสียงดังเอะอะและไม่ระมัดระวังวาจาหรือท่าทาง, มีกิริยาท่าทางหรือแต่งตัวรุงรังไม่เรียบร้อย.
กะเปียด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Premna tomentosa Willd. ในวงศ์ Labiatae ลักษณะคล้ายต้นสัก แต่ใบเล็กกว่า รูปไข่หรือรี ปลายแหลมก้านยาว เนื้อไม้ละเอียด ใช้ทําประโยชน์ได้, พายัพเรียก สักขี้ไก่.กะเปียด น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Premna tomentosa Willd. ในวงศ์ Labiatae ลักษณะคล้ายต้นสัก แต่ใบเล็กกว่า รูปไข่หรือรี ปลายแหลมก้านยาว เนื้อไม้ละเอียด ใช้ทําประโยชน์ได้, พายัพเรียก สักขี้ไก่.
กะแป้น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ปอ-ปลา-ไม้-โท-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง เรือหางแมงป่องขนาดเล็ก มีใช้มากตามลํานํ้าปิง.กะแป้น น. เรือหางแมงป่องขนาดเล็ก มีใช้มากตามลํานํ้าปิง.
กะแปะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง เงินปลีกโบราณ เช่น กะแปะทองแดง กะแปะดีบุก, อีแปะ ก็เรียก.กะแปะ น. เงินปลีกโบราณ เช่น กะแปะทองแดง กะแปะดีบุก, อีแปะ ก็เรียก.
กะโปรง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ปอ-ปลา-รอ-เรือ-งอ-งู[–โปฺรง] เป็นคำนาม หมายถึง ผ้านุ่งผู้หญิงแบบสากล; ฝาครอบเครื่องรถยนต์หรือฝาครอบที่เก็บของข้างหน้าและข้างหลังรถยนต์; กระบุงรูปกลมสูง ปากผายมาก พื้นก้นเป็นสี่เหลี่ยมเล็กสอบลง ลักษณะคล้ายกระโปรงบาน สำหรับขนข้าวเปลือกหรือมะพร้าวเป็นต้น; ภาชนะเย็บด้วยกาบหมากหรือใบไม้สำหรับใส่ของต่าง ๆ; กระโปรง ก็ใช้.กะโปรง [–โปฺรง] น. ผ้านุ่งผู้หญิงแบบสากล; ฝาครอบเครื่องรถยนต์หรือฝาครอบที่เก็บของข้างหน้าและข้างหลังรถยนต์; กระบุงรูปกลมสูง ปากผายมาก พื้นก้นเป็นสี่เหลี่ยมเล็กสอบลง ลักษณะคล้ายกระโปรงบาน สำหรับขนข้าวเปลือกหรือมะพร้าวเป็นต้น; ภาชนะเย็บด้วยกาบหมากหรือใบไม้สำหรับใส่ของต่าง ๆ; กระโปรง ก็ใช้.
กะโปโล เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-โอ-ลอ-ลิง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่ได้เรื่องราว; มอมแมม เช่น เด็กกะโปโล.กะโปโล ว. ไม่ได้เรื่องราว; มอมแมม เช่น เด็กกะโปโล.
กะผลุบกะโผล่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-บอ-ไบ-ไม้-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-ไม้-เอก[–ผฺลุบ–โผฺล่] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ผลุบ ๆ โผล่ ๆ.กะผลุบกะโผล่ [–ผฺลุบ–โผฺล่] ว. ผลุบ ๆ โผล่ ๆ.
กะเผ่น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ผอ-ผึ้ง-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เผ่น, ลอย, เช่น ชมบรรพตเสลาสูงกะเผ่น. ในวงเล็บ มาจาก ลิลิตพงศาวดารเหนือ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศ วริยาลงกรณ์ ทรงพระนิพนธ์, ฉบับโรงพิมพ์ไท ร.ศ. ๑๒๗.กะเผ่น (กลอน) ว. เผ่น, ลอย, เช่น ชมบรรพตเสลาสูงกะเผ่น. (พงศ. เหนือ).
กะเผลก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-กอ-ไก่[–เผฺลก] เป็นคำกริยา หมายถึง อาการเดินไม่ปรกติ เอียงไปข้างใดข้างหนึ่ง.กะเผลก [–เผฺลก] ก. อาการเดินไม่ปรกติ เอียงไปข้างใดข้างหนึ่ง.
กะโผลกกะเผลก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ผอ-ผึ้ง-ลอ-ลิง-กอ-ไก่[–โผฺลก–เผฺลก] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการเดินไม่ปรกติ คือ ยกขาข้างหนึ่งไม่ได้ระดับกับอีกข้างหนึ่งอย่างคนขาพิการเดิน, อาการที่เดินไปด้วยความลําบากหรือเคลื่อนไปบนพื้นที่ที่ขรุขระ ลุ่ม ๆ ดอน ๆ, โขยกเขยก ก็ว่า.กะโผลกกะเผลก [–โผฺลก–เผฺลก] ว. อาการเดินไม่ปรกติ คือ ยกขาข้างหนึ่งไม่ได้ระดับกับอีกข้างหนึ่งอย่างคนขาพิการเดิน, อาการที่เดินไปด้วยความลําบากหรือเคลื่อนไปบนพื้นที่ที่ขรุขระ ลุ่ม ๆ ดอน ๆ, โขยกเขยก ก็ว่า.
กะพง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปลาหลายชนิดในหลายวงศ์ ลำตัวหนา แบนข้างเล็กน้อย หัวโตลาดลงมาจากด้านหลัง ตาค่อนข้างโต ปากกว้าง เช่น กะพงแดง (Lutjanus malabaricus) ในวงศ์ Lutjanidae, กะพงขาว (Lates calcarifer) ในวงศ์ Centropomidae, กะพงลาย (Datnioides quadrifasciatus) ในวงศ์ Lobotidae.กะพง ๑ น. ชื่อปลาหลายชนิดในหลายวงศ์ ลำตัวหนา แบนข้างเล็กน้อย หัวโตลาดลงมาจากด้านหลัง ตาค่อนข้างโต ปากกว้าง เช่น กะพงแดง (Lutjanus malabaricus) ในวงศ์ Lutjanidae, กะพงขาว (Lates calcarifer) ในวงศ์ Centropomidae, กะพงลาย (Datnioides quadrifasciatus) ในวงศ์ Lobotidae.
กะพง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อหอยทะเลกาบคู่ชนิด Musculista senhousia ในวงศ์ Mytilidae เปลือกบางยาวรี สีเขียว มีลายเป็นเส้นสีนํ้าตาล อาศัยอยู่ตามพื้นท้องทะเลที่เป็นเลนปนทราย โดยยึดติดกันเองเป็นกระจุกหรือแผ่เป็นแผ่นใหญ่.กะพง ๒ น. ชื่อหอยทะเลกาบคู่ชนิด Musculista senhousia ในวงศ์ Mytilidae เปลือกบางยาวรี สีเขียว มีลายเป็นเส้นสีนํ้าตาล อาศัยอยู่ตามพื้นท้องทะเลที่เป็นเลนปนทราย โดยยึดติดกันเองเป็นกระจุกหรือแผ่เป็นแผ่นใหญ่.
กะพง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-งอ-งู ความหมายที่ ดู สมพง เขียนว่า สอ-เสือ-มอ-ม้า-พอ-พาน-งอ-งู.กะพง ๓ ดู สมพง.
กะพรวดกะพราด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-วอ-แหวน-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก[–พฺรวด–พฺราด] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง พรวด ๆ พราด ๆ, ลุกลน, ลนลาน.กะพรวดกะพราด [–พฺรวด–พฺราด] ว. พรวด ๆ พราด ๆ, ลุกลน, ลนลาน.
กะพร่องกะแพร่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-พอ-พาน-รอ-เรือ-ไม้-เอก-งอ-งู[–พฺร่อง–แพฺร่ง] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ขาด ๆ วิ่น ๆ, มีบ้างขาดบ้าง, ไม่สมํ่าเสมอ; ไม่เต็มที่, ไม่ครบถ้วน, ไม่พอเพียง, (ตามที่คาดหมายไว้).กะพร่องกะแพร่ง [–พฺร่อง–แพฺร่ง] ว. ขาด ๆ วิ่น ๆ, มีบ้างขาดบ้าง, ไม่สมํ่าเสมอ; ไม่เต็มที่, ไม่ครบถ้วน, ไม่พอเพียง, (ตามที่คาดหมายไว้).
กะพริบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้[–พฺริบ] เป็นคำกริยา หมายถึง ปิดและเปิดหนังตาโดยเร็ว, โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ไฟกะพริบ.กะพริบ [–พฺริบ] ก. ปิดและเปิดหนังตาโดยเร็ว, โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ไฟกะพริบ.
กะพรุน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู[–พฺรุน] เป็นคำนาม หมายถึง แมงกะพรุน.กะพรุน [–พฺรุน] น. แมงกะพรุน.
กะพรูดกะพราด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก[–พฺรูด–พฺราด] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีเสียงดังพรูดพราด.กะพรูดกะพราด [–พฺรูด–พฺราด] ว. มีเสียงดังพรูดพราด.
กะพล้อ, กะพ้อ กะพล้อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ลอ-ลิง-ไม้-โท-ออ-อ่าง กะพ้อ ความหมายที่ ๑ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ไม้-โท-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง กระบอกตักนํ้า ปากแฉลบอย่างปากพวยกา.กะพล้อ, กะพ้อ ๑ น. กระบอกตักนํ้า ปากแฉลบอย่างปากพวยกา.
กะพ้อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปาล์มขนาดย่อมในสกุล Licuala วงศ์ Palmae มีหลายชนิด เช่น ชนิด L. spinosa Thunb. มักขึ้นเป็นกออยู่ริมทะเล หรือในที่ซึ่งนํ้าเค็มขึ้นถึง ลําต้นสูงถึง ๔ เมตร ใบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๖๐–๑๑๐ เซนติเมตร แตกเป็นแฉกลึก ก้านใบยาว ขอบก้านมีหนาม, ชนิด L. peltata Roxb. ขึ้นตามป่าดอนในที่ชุ่มชื้นและที่แฉะ ลักษณะคล้ายชนิดแรก แต่ก้านใบลํ้าอยู่ใต้โคนใบ ทั้ง ๒ ชนิดใบใช้ห่อทําไต้ ห่อของ เย็บเป็นร่ม มุงหลังคาชั่วคราว ใบอ่อนใช้มวนบุหรี่, กะชิง ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก ชิง หรือ ชิ่ง, ปาล์มพวกนี้เรียก พ้อ ก็มี เช่น ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา. ในวงเล็บ มาจาก แบบเรียนกวีนิพนธ์ โลกนิติคำโคลง.กะพ้อ ๒ น. ชื่อปาล์มขนาดย่อมในสกุล Licuala วงศ์ Palmae มีหลายชนิด เช่น ชนิด L. spinosa Thunb. มักขึ้นเป็นกออยู่ริมทะเล หรือในที่ซึ่งนํ้าเค็มขึ้นถึง ลําต้นสูงถึง ๔ เมตร ใบกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๖๐–๑๑๐ เซนติเมตร แตกเป็นแฉกลึก ก้านใบยาว ขอบก้านมีหนาม, ชนิด L. peltata Roxb. ขึ้นตามป่าดอนในที่ชุ่มชื้นและที่แฉะ ลักษณะคล้ายชนิดแรก แต่ก้านใบลํ้าอยู่ใต้โคนใบ ทั้ง ๒ ชนิดใบใช้ห่อทําไต้ ห่อของ เย็บเป็นร่ม มุงหลังคาชั่วคราว ใบอ่อนใช้มวนบุหรี่, กะชิง ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก ชิง หรือ ชิ่ง, ปาล์มพวกนี้เรียก พ้อ ก็มี เช่น ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา. (โลกนิติ).
กะพ้อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ไม้-โท-ออ-อ่าง ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกชนิดหนึ่ง. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.กะพ้อ ๓ น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง. (พจน. ๒๔๙๓).
กะพอง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-พอ-พาน-ออ-อ่าง-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนที่นูนเป็นปุ่ม ๒ ข้างศีรษะช้าง, กระพอง ตระพอง หรือ ตะพอง ก็ว่า.กะพอง น. ส่วนที่นูนเป็นปุ่ม ๒ ข้างศีรษะช้าง, กระพอง ตระพอง หรือ ตะพอง ก็ว่า.
กะเพรา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา[–เพฺรา] เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Ocimum tenuiflorum L. ในวงศ์ Labiatae กลิ่นฉุน ใช้ปรุงอาหาร พันธุ์ที่กิ่งและก้านใบสีเขียวอมแดงเรียก กะเพราแดง ใช้ทํายาได้, พายัพเรียก กอมก้อ.กะเพรา [–เพฺรา] น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Ocimum tenuiflorum L. ในวงศ์ Labiatae กลิ่นฉุน ใช้ปรุงอาหาร พันธุ์ที่กิ่งและก้านใบสีเขียวอมแดงเรียก กะเพราแดง ใช้ทํายาได้, พายัพเรียก กอมก้อ.
กะเพียด, กะเพียดช้าง, กะเพียดหนู กะเพียด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก กะเพียดช้าง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก-ชอ-ช้าง-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-งอ-งู กะเพียดหนู เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-พอ-พาน-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อู ดู หนอนตายหยาก เขียนว่า หอ-หีบ-นอ-หนู-ออ-อ่าง-นอ-หนู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-กอ-ไก่ (๑).กะเพียด, กะเพียดช้าง, กะเพียดหนู ดู หนอนตายหยาก (๑).
กะมง, กะม่ง กะมง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-มอ-ม้า-งอ-งู กะม่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-มอ-ม้า-ไม้-เอก-งอ-งู ดู ม่ง เขียนว่า มอ-ม้า-ไม้-เอก-งอ-งู ความหมายที่ ๑.กะมง, กะม่ง ดู ม่ง ๑.
กะเม็ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-มอ-ม้า-ไม้-ไต่-คู้-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกขนาดเล็กชนิด Eclipta prostrata L. ในวงศ์ Compositae ขึ้นอยู่ทั่วไป ลําต้นสีม่วงคลํ้า ใบเขียวมีขนคาย ดอกสีขาว ใช้ทํายาได้, กะเม็งตัวเมีย หรือ คัดเม็ง ก็เรียก.กะเม็ง น. ชื่อไม้ล้มลุกขนาดเล็กชนิด Eclipta prostrata L. ในวงศ์ Compositae ขึ้นอยู่ทั่วไป ลําต้นสีม่วงคลํ้า ใบเขียวมีขนคาย ดอกสีขาว ใช้ทํายาได้, กะเม็งตัวเมีย หรือ คัดเม็ง ก็เรียก.
กะเม็งตัวผู้ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-มอ-ม้า-ไม้-ไต่-คู้-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-ผอ-ผึ้ง-สะ-หระ-อู-ไม้-โท เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Wedelia chinensis (Osbeck) Merr. ในวงศ์ Compositae ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ ทอดลําต้นและออกรากตอนโคน ใบคาย ดอกสีเหลือง ใช้ทํายาได้.กะเม็งตัวผู้ น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Wedelia chinensis (Osbeck) Merr. ในวงศ์ Compositae ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ ทอดลําต้นและออกรากตอนโคน ใบคาย ดอกสีเหลือง ใช้ทํายาได้.
กะเมีย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-มอ-ม้า-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้เถาเนื้อแข็งชนิด Uncaria gambier Roxb. ในวงศ์ Rubiaceae ใบและกิ่งหมักแล้วนําไปสกัดได้สารที่เรียกว่า สีเสียด ใช้ทํายาได้.กะเมีย น. ชื่อไม้เถาเนื้อแข็งชนิด Uncaria gambier Roxb. ในวงศ์ Rubiaceae ใบและกิ่งหมักแล้วนําไปสกัดได้สารที่เรียกว่า สีเสียด ใช้ทํายาได้.
กะยุ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อุ ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำกริยา หมายถึง ยก, ย่าง, เยื้อง, เช่น กะยุบาทไคลคลา. ในวงเล็บ มาจาก เสือโคคำฉันท์ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๕, กะยุบาทเบื้องปลายตีน. ในวงเล็บ มาจาก พิชัยสงครามคำฉันท์ ฉบับโรงพิมพ์ ไท พ.ศ. ๒๔๖๐.กะยุ (โบ) ก. ยก, ย่าง, เยื้อง, เช่น กะยุบาทไคลคลา. (เสือโค), กะยุบาทเบื้องปลายตีน. (พิชัยสงคราม).
กะร่องกะแร่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ร่องแร่ง, ติดห้อยอยู่นิด ๆ หน่อย ๆ, ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน, ไม่สมบูรณ์.กะร่องกะแร่ง ว. ร่องแร่ง, ติดห้อยอยู่นิด ๆ หน่อย ๆ, ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน, ไม่สมบูรณ์.
กะระตะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อะ ในวงเล็บ เป็นคำที่ใช้ในบทร้อยกรอง เป็นคำกริยา หมายถึง ขับม้าให้วิ่ง เช่น กะระตะอาชาชิงชัย. ในวงเล็บ มาจาก อิเหนา พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๒ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๔ ในวงเล็บ มาจากภาษาชวา gértak เขียนว่า จี-undefined-อา-ที-เอ-เค.กะระตะ (กลอน) ก. ขับม้าให้วิ่ง เช่น กะระตะอาชาชิงชัย. (อิเหนา). (ช. gértak).
กะระหนะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเพลงไทยของเก่า เป็นเพลงเครื่องสายประสมปี่พาทย์ ทําตอนชมสวนหรือเล่นสนุก เช่น ในเรื่องอิเหนาตอนอุณากรรณเล่นมโหรีกับพวกในสวนดอกไม้เมืองกาหลัง.กะระหนะ น. ชื่อเพลงไทยของเก่า เป็นเพลงเครื่องสายประสมปี่พาทย์ ทําตอนชมสวนหรือเล่นสนุก เช่น ในเรื่องอิเหนาตอนอุณากรรณเล่นมโหรีกับพวกในสวนดอกไม้เมืองกาหลัง.
กะรัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ปะการัง. ในวงเล็บ ดู ปะการัง เขียนว่า ปอ-ปลา-สะ-หระ-อะ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อา-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู.กะรัง ๑ น. ปะการัง. (ดู ปะการัง).
กะรัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปลาทะเลขนาดกลางและขนาดใหญ่หลายชนิดในสกุล Epinephelus, Cephalopholis และ Plectopomus วงศ์ Serranidae รูปร่างยาวป้อม แบนข้างเล็กน้อย เกล็ดเล็ก สีตามตัวและครีบเป็นดอกดวง แต้ม หรือบั้ง ฉูดฉาดหรือคลํ้าทึบแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับชนิดและขนาด พบอาศัยอยู่ตามบริเวณหมู่ปะการัง โขดหินใกล้ฝั่งหรือเกาะ.กะรัง ๒ น. ชื่อปลาทะเลขนาดกลางและขนาดใหญ่หลายชนิดในสกุล Epinephelus, Cephalopholis และ Plectopomus วงศ์ Serranidae รูปร่างยาวป้อม แบนข้างเล็กน้อย เกล็ดเล็ก สีตามตัวและครีบเป็นดอกดวง แต้ม หรือบั้ง ฉูดฉาดหรือคลํ้าทึบแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับชนิดและขนาด พบอาศัยอยู่ตามบริเวณหมู่ปะการัง โขดหินใกล้ฝั่งหรือเกาะ.
กะรัต เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า[–หฺรัด] เป็นคำนาม หมายถึง หน่วยมาตราชั่งเพชรพลอย ๑ กะรัต เท่ากับ ๒๐ เซนติกรัม หรือ ๓.๐๘๖๕ เกรน, ปริมาณทองคําแท้ที่ประสมอยู่กับธาตุอื่น โดยกำหนดทองคำและโลหะที่ประสมกันนั้นรวมเป็น ๒๔ ส่วน เช่น ทองคํา ๑๔ กะรัต หมายความว่า มีเนื้อทองคํา ๑๔ ส่วน นอกนั้นอีก ๑๐ ส่วนเป็นธาตุอื่นประสม. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ carat เขียนว่า ซี-เอ-อา-เอ-ที.กะรัต [–หฺรัด] น. หน่วยมาตราชั่งเพชรพลอย ๑ กะรัต เท่ากับ ๒๐ เซนติกรัม หรือ ๓.๐๘๖๕ เกรน, ปริมาณทองคําแท้ที่ประสมอยู่กับธาตุอื่น โดยกำหนดทองคำและโลหะที่ประสมกันนั้นรวมเป็น ๒๔ ส่วน เช่น ทองคํา ๑๔ กะรัต หมายความว่า มีเนื้อทองคํา ๑๔ ส่วน นอกนั้นอีก ๑๐ ส่วนเป็นธาตุอื่นประสม. (อ. carat).
กะรัตหลวง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-ตอ-เต่า-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-วอ-แหวน-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง มาตรานํ้าหนักตามวิธีประเพณี ใช้สําหรับชั่งเพชรพลอยเท่านั้น เป็นเมตริกกะรัต เท่ากับ ๒๐ เซนติกรัม, อักษรย่อว่า กต.กะรัตหลวง น. มาตรานํ้าหนักตามวิธีประเพณี ใช้สําหรับชั่งเพชรพลอยเท่านั้น เป็นเมตริกกะรัต เท่ากับ ๒๐ เซนติกรัม, อักษรย่อว่า กต.
กะราง, กะลาง กะราง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-งอ-งู กะลาง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกในวงศ์ Timaliidae ตัวขนาดนกเอี้ยง หากินเป็นฝูงตามพื้นดิน มีหลายชนิด เช่น กะรางหัวหงอก (Garrulax leucolophus) กะรางคอดํา (G. chinensis). (ในรําพันนามพฤกษา ฯลฯ ว่า กะราง, ในพระลอ ว่า กะลาง).กะราง, กะลาง น. ชื่อนกในวงศ์ Timaliidae ตัวขนาดนกเอี้ยง หากินเป็นฝูงตามพื้นดิน มีหลายชนิด เช่น กะรางหัวหงอก (Garrulax leucolophus) กะรางคอดํา (G. chinensis). (ในรําพันนามพฤกษา ฯลฯ ว่า กะราง, ในพระลอ ว่า กะลาง).
กะรางหัวขวาน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-งอ-งู-หอ-หีบ-ไม้-หัน-อา-กาด-วอ-แหวน-ขอ-ไข่-วอ-แหวน-สะ-หระ-อา-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกชนิด Upupa epops ในวงศ์ Upupidae ปากยาวแหลมโค้งสีดํา หงอนสีส้มขอบดํา ลักษณะหงอนเหมือนหมวกของอินเดียนแดง ขนตามลําตัวสีนํ้าตาลแดง มีแถบดําขาวสลับกัน, การางหัวขวาน ก็เรียก.กะรางหัวขวาน น. ชื่อนกชนิด Upupa epops ในวงศ์ Upupidae ปากยาวแหลมโค้งสีดํา หงอนสีส้มขอบดํา ลักษณะหงอนเหมือนหมวกของอินเดียนแดง ขนตามลําตัวสีนํ้าตาลแดง มีแถบดําขาวสลับกัน, การางหัวขวาน ก็เรียก.
กะริง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง บ่วงหวายสําหรับดักสัตว์ที่กระโดด เช่นเนื้อและกวาง. ในวงเล็บ มาจาก ระยะทางเสด็จพระราชดำเนินประพาสทางบกเรือรอบแหลมมลายู ร.ศ. ๑๐๙, พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๕ ฉบับราชบัณฑิตยสภา พ.ศ. ๒๔๗๕, กระหริ่ง ก็ใช้.กะริง น. บ่วงหวายสําหรับดักสัตว์ที่กระโดด เช่นเนื้อและกวาง. (ประพาสมลายู), กระหริ่ง ก็ใช้.
กะริงกะเรียด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คําพ้อชนิดหนึ่งว่าทําเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย คล้ายทําก้อร่อก้อติก เช่น เป็นหญิงเจ้าแม่อา อย่าทํากะริงกะเรียด ตัวเจ้ายังน้อยสักเท่าเขียด เจ้ามาวอนแม่จะมีผัว. ในวงเล็บ มาจาก บทละครครั้งกรุงเก่า เรื่องมโนห์รา ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ.กะริงกะเรียด (โบ) ว. คําพ้อชนิดหนึ่งว่าทําเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย คล้ายทําก้อร่อก้อติก เช่น เป็นหญิงเจ้าแม่อา อย่าทํากะริงกะเรียด ตัวเจ้ายังน้อยสักเท่าเขียด เจ้ามาวอนแม่จะมีผัว. (มโนห์รา).
กะรุงกะรัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่ห้อยหรือแขวนเครื่องประดับเป็นต้น จนดูรุงรัง.กะรุงกะรัง ว. อาการที่ห้อยหรือแขวนเครื่องประดับเป็นต้น จนดูรุงรัง.
กะรุ่งกะริ่ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-ไม้-เอก-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อิ-ไม้-เอก-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ขาดออกเป็นริ้ว ๆ, เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย.กะรุ่งกะริ่ง ว. ขาดออกเป็นริ้ว ๆ, เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย.
กะรุน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อุ-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง แร่ชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยธาตุอะลูมิเนียมกับออกซิเจน แต่มักมีสิ่งอื่นผสมอยู่ทําให้มีสีต่าง ๆ เช่น ถ้าเป็นสีแดง เรียกว่า ทับทิม ถ้าเป็นสีนํ้าเงิน เรียกว่า พลอยสีนํ้าเงิน ถ้าเป็นสีเขียว เรียกว่า เขียวส่อง หรือ เขียวมรกต, อินเดีย เรียก คอรุน. ในวงเล็บ มาจากภาษาอังกฤษ corundum เขียนว่า ซี-โอ-อา-ยู-เอ็น-ดี-ยู-เอ็ม.กะรุน น. แร่ชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยธาตุอะลูมิเนียมกับออกซิเจน แต่มักมีสิ่งอื่นผสมอยู่ทําให้มีสีต่าง ๆ เช่น ถ้าเป็นสีแดง เรียกว่า ทับทิม ถ้าเป็นสีนํ้าเงิน เรียกว่า พลอยสีนํ้าเงิน ถ้าเป็นสีเขียว เรียกว่า เขียวส่อง หรือ เขียวมรกต, อินเดีย เรียก คอรุน. (อ. corundum).
กะเร เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นต้นตายใบเป็น. ในวงเล็บ ดู ต้นตายใบเป็น เขียนว่า ตอ-เต่า-ไม้-โท-นอ-หนู-ตอ-เต่า-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-ไอ-ไม้-ม้วน-บอ-ไบ-ไม้-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-ไม้-ไต่-คู้-นอ-หนู.กะเร (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ต้นต้นตายใบเป็น. (ดู ต้นตายใบเป็น).
กะเรกะร่อน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Cymbidium วงศ์ Orchidaceae อิงอาศัยตามต้นไม้ ใบเขียวหนา ยาว ๒๐–๖๐ เซนติเมตร เช่น กะเรกะร่อนด้ามข้าว (C. bicolor Lindl.) ดอกสีขาว กะเรกะร่อนปากเป็ด (C. finlaysonianum Lindl.) ดอกสีเหลือง ปากสีแดงคลํ้า.กะเรกะร่อน น. ชื่อกล้วยไม้หลายชนิดในสกุล Cymbidium วงศ์ Orchidaceae อิงอาศัยตามต้นไม้ ใบเขียวหนา ยาว ๒๐–๖๐ เซนติเมตร เช่น กะเรกะร่อนด้ามข้าว (C. bicolor Lindl.) ดอกสีขาว กะเรกะร่อนปากเป็ด (C. finlaysonianum Lindl.) ดอกสีเหลือง ปากสีแดงคลํ้า.
กะเร่กะร่อน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู เป็นคำกริยา หมายถึง เร่ร่อนเรื่อยไป, ไม่อยู่ประจําที่.กะเร่กะร่อน ก. เร่ร่อนเรื่อยไป, ไม่อยู่ประจําที่.
กะเร่อ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เซ่อ, เซอะ.กะเร่อ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) ว. เซ่อ, เซอะ.
กะเร่อกะร่า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่แต่งกายรุ่มร่ามเกินพอดี เช่น เขาแต่งตัวกะเร่อกะร่าผิดกาลเทศะ, ซุ่มซ่าม เช่น เขาเดินกะเร่อกะร่าออกไปกลางถนนเลยถูกรถชน, เซ่อซ่า เช่น เขากะเร่อกะร่าเข้าไปอยู่กับพวกเล่นการพนันเลยถูกจับไปด้วย, เก้งก้าง เช่น เขาเป็นคนท่าทางกะเร่อกะร่าอย่างนั้นเอง, กะเล่อกะล่า เร่อร่า หรือ เล่อล่า ก็ว่า.กะเร่อกะร่า ว. อาการที่แต่งกายรุ่มร่ามเกินพอดี เช่น เขาแต่งตัวกะเร่อกะร่าผิดกาลเทศะ, ซุ่มซ่าม เช่น เขาเดินกะเร่อกะร่าออกไปกลางถนนเลยถูกรถชน, เซ่อซ่า เช่น เขากะเร่อกะร่าเข้าไปอยู่กับพวกเล่นการพนันเลยถูกจับไปด้วย, เก้งก้าง เช่น เขาเป็นคนท่าทางกะเร่อกะร่าอย่างนั้นเอง, กะเล่อกะล่า เร่อร่า หรือ เล่อล่า ก็ว่า.
กะเรี่ยกะราด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-ดอ-เด็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรี่ยราย, กระจัดกระจาย, หกเรี่ยราด; วางหน้าไม่สนิท.กะเรี่ยกะราด ว. เรี่ยราย, กระจัดกระจาย, หกเรี่ยราด; วางหน้าไม่สนิท.
กะโรกะเร เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-รอ-เรือ-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-รอ-เรือ เป็นคำกริยา หมายถึง ง่อนแง่น, จวนจะล้ม. ในวงเล็บ มาจาก D.J.B. Pallegoix Dictionnaire, Siamois, Francais-Anglais.กะโรกะเร ก. ง่อนแง่น, จวนจะล้ม. (ปาเลกัว).
กะลวย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-วอ-แหวน-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง เรียกขนหางไก่ตัวผู้ที่ยื่นยาวกว่าเส้นอื่นว่า หางกะลวย.กะลวย น. เรียกขนหางไก่ตัวผู้ที่ยื่นยาวกว่าเส้นอื่นว่า หางกะลวย.
กะลอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดย่อมหลายชนิดในสกุล Macaranga วงศ์ Euphorbiaceae มักขึ้นในป่าใสในที่ชุ่มชื้น ก้านใบลํ้าอยู่ใต้โคนใบ เช่น ชนิด M. tanarius Muell. Arg.กะลอ (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ชื่อไม้ต้นขนาดย่อมหลายชนิดในสกุล Macaranga วงศ์ Euphorbiaceae มักขึ้นในป่าใสในที่ชุ่มชื้น ก้านใบลํ้าอยู่ใต้โคนใบ เช่น ชนิด M. tanarius Muell. Arg.
กะล่อกะแล่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ทีเล่นทีจริง. ในวงเล็บ มาจาก D.J.B. Pallegoix Dictionnaire, Siamois, Francais-Anglais.กะล่อกะแล่ ว. ทีเล่นทีจริง. (ปาเลกัว).
กะลอจี๊ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ออ-อ่าง-จอ-จาน-สะ-หระ-อี-ไม้-ตรี เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อขนมของจีนชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งข้าวเหนียวทอดไฟอ่อน ๆ เวลากินคลุกงาผสมนํ้าตาลทรายขาว.กะลอจี๊ น. ชื่อขนมของจีนชนิดหนึ่ง ทําด้วยแป้งข้าวเหนียวทอดไฟอ่อน ๆ เวลากินคลุกงาผสมนํ้าตาลทรายขาว.
กะล่อน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อมะม่วงชนิด Mangifera caloneura Kurz ในวงศ์ Anacardiaceae ผลเล็ก เนื้อไม่มีเสี้ยน เมื่อสุกมีกลิ่นหอมแรง, ขี้ไต้ ก็เรียก.กะล่อน ๑ น. ชื่อมะม่วงชนิด Mangifera caloneura Kurz ในวงศ์ Anacardiaceae ผลเล็ก เนื้อไม่มีเสี้ยน เมื่อสุกมีกลิ่นหอมแรง, ขี้ไต้ ก็เรียก.
กะล่อน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-นอ-หนู ความหมายที่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง พูดคล่อง แต่ไม่จริงเป็นส่วนมาก.กะล่อน ๒ ว. พูดคล่อง แต่ไม่จริงเป็นส่วนมาก.
กะล่อมกะแล่ม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-มอ-ม้า เป็นคำกริยา หมายถึง เคี้ยวไม่ทันแหลกแล้วรีบกลืน, เคี้ยวไม่ถนัด; พูดอ้อมแอ้มพอให้ผ่านไป, พูดไม่สู้ชัดความเพื่อให้เสร็จไป; กล้อมแกล้ม ก็ว่า.กะล่อมกะแล่ม ก. เคี้ยวไม่ทันแหลกแล้วรีบกลืน, เคี้ยวไม่ถนัด; พูดอ้อมแอ้มพอให้ผ่านไป, พูดไม่สู้ชัดความเพื่อให้เสร็จไป; กล้อมแกล้ม ก็ว่า.
กะล่อยกะหลิบ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คล่องแคล่วว่องไวในการใช้มืออย่างแนบเนียนน่าดู; ดูเหมือนเมื่อเร็ว ๆ นี้เอง, ดูเหมือนไม่นาน, เช่น ดูกะล่อยกะหลิบเมื่อไม่นานมานี่เอง ล่วงเข้ามาหลายเดือนแล้ว.กะล่อยกะหลิบ ว. คล่องแคล่วว่องไวในการใช้มืออย่างแนบเนียนน่าดู; ดูเหมือนเมื่อเร็ว ๆ นี้เอง, ดูเหมือนไม่นาน, เช่น ดูกะล่อยกะหลิบเมื่อไม่นานมานี่เอง ล่วงเข้ามาหลายเดือนแล้ว.
กะละปังหา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-หอ-หีบ-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลัง แต่ละตัวเล็กมาก รูปร่างทรงกระบอกหรือรูปถ้วย สร้างเปลือกเป็นโครงร่างแข็งหุ้มลําตัว มีช่องเปิดให้ตัวโผล่ออกมา อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม โครงซากทับถมกันจนมีรูปร่างคล้ายกิ่งไม้ มีสีต่างกันแล้วแต่ชนิด บางชนิดมีขนาดใหญ่และแข็งมาก นิยมนํามาทําเป็นลูกปัดเครื่องประดับ พวกที่อยู่ในอันดับ Gorgonacea มีสีแดง เหลือง ส้ม ม่วง พวกที่อยู่ในอันดับ Antipatharia มีสีดํา, กัลปังหา ก็เรียก. ในวงเล็บ เทียบ ภาษามลายู kalam เขียนว่า เค-เอ-แอล-เอ-เอ็ม pangha เขียนว่า พี-เอ-เอ็น-จี-เอช-เอ .กะละปังหา น. ชื่อสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลัง แต่ละตัวเล็กมาก รูปร่างทรงกระบอกหรือรูปถ้วย สร้างเปลือกเป็นโครงร่างแข็งหุ้มลําตัว มีช่องเปิดให้ตัวโผล่ออกมา อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม โครงซากทับถมกันจนมีรูปร่างคล้ายกิ่งไม้ มีสีต่างกันแล้วแต่ชนิด บางชนิดมีขนาดใหญ่และแข็งมาก นิยมนํามาทําเป็นลูกปัดเครื่องประดับ พวกที่อยู่ในอันดับ Gorgonacea มีสีแดง เหลือง ส้ม ม่วง พวกที่อยู่ในอันดับ Antipatharia มีสีดํา, กัลปังหา ก็เรียก. (เทียบมลายู kalam pangha).
กะละมัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ-มอ-ม้า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง เรียกชามที่ทําด้วยโลหะเคลือบว่า ชามกะละมัง.กะละมัง น. เรียกชามที่ทําด้วยโลหะเคลือบว่า ชามกะละมัง.
กะละแม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทําด้วยข้าวเหนียว กะทิ และ นํ้าตาล กวนจนเหนียวเป็นสีดํา.กะละแม น. ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทําด้วยข้าวเหนียว กะทิ และ นํ้าตาล กวนจนเหนียวเป็นสีดํา.
กะละออม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อะ-ออ-อ่าง-ออ-อ่าง-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ ยาชัน รูปคล้ายกระบุง ไม่มีคอ ใช้ใส่น้ำ, กระออม กะออม หรือ กัลออม ก็ว่า. (ทมิฬ กะละยัม แผลงมาจาก ส. กลศ).กะละออม น. ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ ยาชัน รูปคล้ายกระบุง ไม่มีคอ ใช้ใส่น้ำ, กระออม กะออม หรือ กัลออม ก็ว่า. (ทมิฬ กะละยัม แผลงมาจาก ส. กลศ).
กะลังตังไก่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-ตอ-เต่า-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-กอ-ไก่-ไม้-เอกดู ตําแย เขียนว่า ตอ-เต่า-นิก-คะ-หิด-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-แอ-ยอ-ยัก ความหมายที่ ๑.กะลังตังไก่ ดู ตําแย ๑.
กะลัน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง ลัน, เครื่องดักปลาไหล ทําด้วยกระบอกไม้ไผ่ มีงาแซง.กะลัน น. ลัน, เครื่องดักปลาไหล ทําด้วยกระบอกไม้ไผ่ มีงาแซง.
กะลันทา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อาดู คนทา เขียนว่า คอ-ควาย-นอ-หนู-ทอ-ทะ-หาน-สะ-หระ-อา.กะลันทา ดู คนทา.
กะลา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าว ถ้าผ่าซีก ซีกที่มีตา เรียกว่า กะลาตัวผู้ ซีกที่ตัน เรียกว่า กะลาตัวเมีย; เรียกถ้วยชามชนิดเลวเนื้อหยาบหนาว่า ชามกะลา; เรียกผมที่ตัดเป็นรูปกะลาครอบว่า ผมทรงกะลาครอบ; เรียกหมวกที่มีรูปคล้ายกะลาครอบว่า หมวกกะลา หรือ หมวกกะลาครอบ; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก หมายถึง กะโหลก เป็นคําไม่สุภาพ เช่น ไม่เจียมกะลาหัว คุ้มกะลาหัว. ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นสำนวน เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ไม่มีค่า เช่น เก่ากะลา.กะลา ๑ น. ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าว ถ้าผ่าซีก ซีกที่มีตา เรียกว่า กะลาตัวผู้ ซีกที่ตัน เรียกว่า กะลาตัวเมีย; เรียกถ้วยชามชนิดเลวเนื้อหยาบหนาว่า ชามกะลา; เรียกผมที่ตัดเป็นรูปกะลาครอบว่า ผมทรงกะลาครอบ; เรียกหมวกที่มีรูปคล้ายกะลาครอบว่า หมวกกะลา หรือ หมวกกะลาครอบ; (ปาก) กะโหลก เป็นคําไม่สุภาพ เช่น ไม่เจียมกะลาหัว คุ้มกะลาหัว. (สำ) ว. ไม่มีค่า เช่น เก่ากะลา.
กะลาซอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-ซอ-โซ่-ออ-อ่าง ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง คล้ายกะลาที่ทําซอ, เรียกผมที่ตัดแล้วเป็นรูปอย่างนั้น.กะลาซอ (ปาก) ว. คล้ายกะลาที่ทําซอ, เรียกผมที่ตัดแล้วเป็นรูปอย่างนั้น.
กะลา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith ในวงศ์ Zingiberaceae ต้นคล้ายข่า สูง ๓–๔ เมตร ช่อดอกคล้ายบัวตูมแต่กลีบแข็ง สีชมพูหรือแดง มีดอกเล็ก ๆ แน่นเป็นกระจุกอยู่ภายใน ก้านช่อดอกผุดขึ้นจากดินและยาวได้ถึง ๑ เมตร หน่อและดอกอ่อนใช้เป็นอาหาร, กาหลา ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก ปุดกะลา.กะลา ๒ น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith ในวงศ์ Zingiberaceae ต้นคล้ายข่า สูง ๓–๔ เมตร ช่อดอกคล้ายบัวตูมแต่กลีบแข็ง สีชมพูหรือแดง มีดอกเล็ก ๆ แน่นเป็นกระจุกอยู่ภายใน ก้านช่อดอกผุดขึ้นจากดินและยาวได้ถึง ๑ เมตร หน่อและดอกอ่อนใช้เป็นอาหาร, กาหลา ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก ปุดกะลา.
กะลาสี เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-สอ-เสือ-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง ลูกเรือ. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อย่างเครื่องแต่งกายกะลาสีสมัยโบราณหรือพลทหารเรือปัจจุบัน เช่น หมวกกะลาสี เงื่อนกะลาสี คอเสื้อกะลาสี. (มลายู กะลาสิ จากคำอิหร่าน ขะลาสิ).กะลาสี น. ลูกเรือ. ว. อย่างเครื่องแต่งกายกะลาสีสมัยโบราณหรือพลทหารเรือปัจจุบัน เช่น หมวกกะลาสี เงื่อนกะลาสี คอเสื้อกะลาสี. (มลายู กะลาสิ จากคำอิหร่าน ขะลาสิ).
กะลำพอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อำ-พอ-พาน-ออ-อ่าง เป็นคำนาม หมายถึง ต้นหลุมพอ เช่น โพกพายโพกะลําพอ. ในวงเล็บ มาจาก ประชุมเชิญขวัญ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๑. ในวงเล็บ ดู หลุมพอ เขียนว่า หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-พอ-พาน-ออ-อ่าง.กะลำพอ น. ต้นหลุมพอ เช่น โพกพายโพกะลําพอ. (ประชุมเชิญขวัญ). (ดู หลุมพอ).
กะลิง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกปากงุ้มเป็นขอชนิด Psittacula finschii ในวงศ์ Psittacidae หัวสีเทา ตัวสีเขียว ปากแดง หางยาว.กะลิง น. ชื่อนกปากงุ้มเป็นขอชนิด Psittacula finschii ในวงศ์ Psittacidae หัวสีเทา ตัวสีเขียว ปากแดง หางยาว.
กะลิงปลิง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู-ปอ-ปลา-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกชนิดหนึ่ง. ในวงเล็บ มาจาก พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๔๙๓.กะลิงปลิง น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง. (พจน. ๒๔๙๓).
กะลิ้มกะเหลี่ย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ไม้-โท-มอ-ม้า-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แสดงอาการให้รู้ว่าอยากได้.กะลิ้มกะเหลี่ย ว. แสดงอาการให้รู้ว่าอยากได้.
กะลิอ่อง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ออ-อ่าง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง กล้วยนํ้าว้า. ในวงเล็บ ดู นํ้าว้า เขียนว่า นอ-หนู-นิก-คะ-หิด-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-วอ-แหวน-ไม้-โท-สะ-หระ-อา.กะลิอ่อง (ถิ่น–พายัพ) น. กล้วยนํ้าว้า. (ดู นํ้าว้า).
กะลุมพี เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-มอ-ม้า-พอ-พาน-สะ-หระ-อี เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อปาล์มชนิด Eleiodoxa conferta (Griff.) Burr. ในวงศ์ Palmae ขึ้นเป็นกอในป่าพรุและที่ชื้นแฉะทางภาคใต้ ผลเป็นช่อใหญ่และแน่น ปลายผลตัด ผิวเหลืองเกลี้ยงเป็นมัน ไม่มีหนาม เยื่อหุ้มเมล็ดขาว รสเปรี้ยว ๆ ฝาด ๆ กินได้ ยางในลําต้นเหนียวใช้ติดกระดาษแทนกาวได้, ลุมพี ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก หลุมพี. (มลายู ว่า กะลุมปี).กะลุมพี น. ชื่อปาล์มชนิด Eleiodoxa conferta (Griff.) Burr. ในวงศ์ Palmae ขึ้นเป็นกอในป่าพรุและที่ชื้นแฉะทางภาคใต้ ผลเป็นช่อใหญ่และแน่น ปลายผลตัด ผิวเหลืองเกลี้ยงเป็นมัน ไม่มีหนาม เยื่อหุ้มเมล็ดขาว รสเปรี้ยว ๆ ฝาด ๆ กินได้ ยางในลําต้นเหนียวใช้ติดกระดาษแทนกาวได้, ลุมพี ก็เรียก, ปักษ์ใต้เรียก หลุมพี. (มลายู ว่า กะลุมปี).
กะเล็ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-ไม้-ไต่-คู้-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง แขกกลิงค์.กะเล็ง น. แขกกลิงค์.
กะเล่อกะล่า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการที่แต่งกายรุ่มร่ามเกินพอดี เช่น เขาแต่งตัวกะเล่อกะล่าผิดกาลเทศะ, ซุ่มซ่าม เช่น เขาเดินกะเล่อกะล่าออกไปกลางถนนเลยถูกรถชน, เซ่อซ่า เช่น เขากะเล่อกะล่าเข้าไปอยู่กับพวกเล่นการพนันเลยถูกจับไปด้วย, เก้งก้าง เช่น เขาเป็นคนท่าทางกะเล่อกะล่าอย่างนั้นเอง, กะเร่อกะร่า เร่อร่า หรือ เล่อล่า ก็ว่า.กะเล่อกะล่า ว. อาการที่แต่งกายรุ่มร่ามเกินพอดี เช่น เขาแต่งตัวกะเล่อกะล่าผิดกาลเทศะ, ซุ่มซ่าม เช่น เขาเดินกะเล่อกะล่าออกไปกลางถนนเลยถูกรถชน, เซ่อซ่า เช่น เขากะเล่อกะล่าเข้าไปอยู่กับพวกเล่นการพนันเลยถูกจับไปด้วย, เก้งก้าง เช่น เขาเป็นคนท่าทางกะเล่อกะล่าอย่างนั้นเอง, กะเร่อกะร่า เร่อร่า หรือ เล่อล่า ก็ว่า.
กะเลิด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-ดอ-เด็ก เป็นคำนาม หมายถึง ยานชนิดหนึ่งไม่มีล้อ ใช้ลากไปตามท้องนาและหมู่บ้าน สําหรับบรรทุกฟ่อนข้าวเป็นต้น, เลื่อน ก็เรียก.กะเลิด น. ยานชนิดหนึ่งไม่มีล้อ ใช้ลากไปตามท้องนาและหมู่บ้าน สําหรับบรรทุกฟ่อนข้าวเป็นต้น, เลื่อน ก็เรียก.
กะเลียว เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ยอ-ยัก-วอ-แหวน เป็นคำนาม หมายถึง สีของม้าชนิดหนึ่ง ลักษณะเขียวอมดํา, เรียกม้าที่มีสีเช่นนั้นว่า ม้ากะเลียว หรือ ม้าสีกะเลียว.กะเลียว น. สีของม้าชนิดหนึ่ง ลักษณะเขียวอมดํา, เรียกม้าที่มีสีเช่นนั้นว่า ม้ากะเลียว หรือ ม้าสีกะเลียว.
กะแล เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง ความหมายที่ ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง กาแล, ชื่อไม้เครื่องเรือนที่ต่อจากปั้นลมทั้ง ๒ ด้านไปไขว้กัน อยู่ตอนบนสุดของหลังคาที่ยื่นจากหน้าจั่ว อาจสลักลวดลายตามแต่จะเห็นงาม, บางถิ่นเรียกว่า แกแล.กะแล ๑ (ถิ่น–พายัพ) น. กาแล, ชื่อไม้เครื่องเรือนที่ต่อจากปั้นลมทั้ง ๒ ด้านไปไขว้กัน อยู่ตอนบนสุดของหลังคาที่ยื่นจากหน้าจั่ว อาจสลักลวดลายตามแต่จะเห็นงาม, บางถิ่นเรียกว่า แกแล.
กะแล เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง ความหมายที่ ดู แกแล เขียนว่า สะ-หระ-แอ-กอ-ไก่-สะ-หระ-แอ-ลอ-ลิง ความหมายที่ ๒.กะแล ๒ ดู แกแล ๒.
กะโล่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสานของโบราณ ทารัก รูปแป้น ปากคลุ่ม ใช้ใส่ของมีเครื่องตัดผมเป็นต้น; ภาชนะสานคล้ายกระด้ง มีหลายขนาด แต่ชนิดที่ทาชันเพื่อไม่ให้นํ้ารั่วออก สําหรับหมักขี้ไต้นั้น มีขนาดใหญ่กว่ากระด้งมาก; เรียกสีหน้าที่แสดงความดีใจหรือภาคภูมิใจมากว่า หน้าบานเป็นกะโล่; ชื่อหมวกกันแดดชนิดหนึ่ง ทรงคลุ่มมีปีกแข็งโดยรอบ โครงทําด้วยไม้ฉําฉาหรือไม้ก๊อกเป็นต้นแล้วหุ้มผ้าหรือทําด้วยใบลาน เรียกว่า หมวกกะโล่. ในวงเล็บ รูปภาพ กะโล่.กะโล่ น. ภาชนะสานของโบราณ ทารัก รูปแป้น ปากคลุ่ม ใช้ใส่ของมีเครื่องตัดผมเป็นต้น; ภาชนะสานคล้ายกระด้ง มีหลายขนาด แต่ชนิดที่ทาชันเพื่อไม่ให้นํ้ารั่วออก สําหรับหมักขี้ไต้นั้น มีขนาดใหญ่กว่ากระด้งมาก; เรียกสีหน้าที่แสดงความดีใจหรือภาคภูมิใจมากว่า หน้าบานเป็นกะโล่; ชื่อหมวกกันแดดชนิดหนึ่ง ทรงคลุ่มมีปีกแข็งโดยรอบ โครงทําด้วยไม้ฉําฉาหรือไม้ก๊อกเป็นต้นแล้วหุ้มผ้าหรือทําด้วยใบลาน เรียกว่า หมวกกะโล่. (รูปภาพ กะโล่).
กะโล่ยาชัน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อา-ชอ-ช้าง-ไม้-หัน-อา-กาด-นอ-หนู เป็นคำนาม หมายถึง อาการที่หน้าบานเพราะถูกใจหรือบวมมากเพราะถูกตบเป็นต้น เรียกว่า หน้าบานเป็นกะโล่ยาชัน หรือ หน้าบวมเป็นกะโล่ยาชัน.กะโล่ยาชัน น. อาการที่หน้าบานเพราะถูกใจหรือบวมมากเพราะถูกตบเป็นต้น เรียกว่า หน้าบานเป็นกะโล่ยาชัน หรือ หน้าบวมเป็นกะโล่ยาชัน.
กะโลง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-ลอ-ลิง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง ลังไม้ฉําฉา, หีบไม้; ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ หมายถึง โคลง.กะโลง (ถิ่น–อีสาน) น. ลังไม้ฉําฉา, หีบไม้; (ถิ่น–พายัพ) โคลง.
กะวอกกะแวก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-วอ-แหวน-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-วอ-แหวน-กอ-ไก่ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อาการหลุกหลิกอย่างลิง.กะวอกกะแวก ว. อาการหลุกหลิกอย่างลิง.
กะวะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง สําหรับรุนกุ้งรุนเคยตามชายฝั่งแม่นํ้า ลําคลอง หรือทะเล รูปคล้ายสวิง มีถุงตาข่ายอย่างตาละเอียดแขวนอยู่ ใช้ไสตามริมฝั่งเพื่อจับกุ้งเล็ก ๆ หรือเคย.กะวะ ๑ น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง สําหรับรุนกุ้งรุนเคยตามชายฝั่งแม่นํ้า ลําคลอง หรือทะเล รูปคล้ายสวิง มีถุงตาข่ายอย่างตาละเอียดแขวนอยู่ ใช้ไสตามริมฝั่งเพื่อจับกุ้งเล็ก ๆ หรือเคย.
กะวะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-วอ-แหวน-สะ-หระ-อะ ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อนกเงือกชนิด Buceros bicornis ในวงศ์ Bucerotidae โคนปากด้านบนมีลักษณะโหนกคล้ายกล่องขนาดใหญ่ คอสีขาว ปีกสีดําพาดเหลือง ปลายปีกขาว หางสีขาวพาดดํา, กก หรือ กาฮัง ก็เรียก.กะวะ ๒ น. ชื่อนกเงือกชนิด Buceros bicornis ในวงศ์ Bucerotidae โคนปากด้านบนมีลักษณะโหนกคล้ายกล่องขนาดใหญ่ คอสีขาว ปีกสีดําพาดเหลือง ปลายปีกขาว หางสีขาวพาดดํา, กก หรือ กาฮัง ก็เรียก.
กะส้มชื่น เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-โท-มอ-ม้า-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อือ-ไม้-เอก-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง ต้นว่านนํ้า. ในวงเล็บ ดู ว่านนํ้า เขียนว่า วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู-นอ-หนู-นิก-คะ-หิด-ไม้-โท-สะ-หระ-อา ที่ ว่าน เขียนว่า วอ-แหวน-ไม้-เอก-สะ-หระ-อา-นอ-หนู.กะส้มชื่น (ถิ่น–พายัพ) น. ต้นว่านนํ้า. (ดู ว่านนํ้า ที่ ว่าน).
กะสัง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคอีสาน เป็นคำนาม หมายถึง ต้นมะสัง. ในวงเล็บ ดู มะสัง เขียนว่า มอ-ม้า-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-หัน-อา-กาด-งอ-งู.กะสัง (ถิ่น–อีสาน) น. ต้นมะสัง. (ดู มะสัง).
กะส้าหอย เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สอ-เสือ-ไม้-โท-สะ-หระ-อา-หอ-หีบ-ออ-อ่าง-ยอ-ยัก เป็นคำนาม หมายถึง เปลือกซากหอยต่าง ๆ ที่ทับถมกันอยู่ ใช้ทําปูนขาวที่เรียกว่า ปูนหอย. ในวงเล็บ มาจาก ไกลบ้าน พระราชหัตถเลขา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึง สมเด็จเจ้าฟ้านิภานพดล เมื่อเสด็จไปยุโรป ร.ศ. ๑๒๖ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ พ.ศ. ๒๔๖๖, กะซ้าหอย ก็ว่า.กะส้าหอย น. เปลือกซากหอยต่าง ๆ ที่ทับถมกันอยู่ ใช้ทําปูนขาวที่เรียกว่า ปูนหอย. (ไกลบ้าน), กะซ้าหอย ก็ว่า.
กะหนอกะแหน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-ออ-อ่าง-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-นอ-หนู[–หฺนอ–แหฺน] เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงพูดอย่างน่าเอ็นดูเหมือนเสียงเด็กพูด.กะหนอกะแหน [–หฺนอ–แหฺน] ว. เสียงพูดอย่างน่าเอ็นดูเหมือนเสียงเด็กพูด.
กะหน็องกะแหน็ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-ไต่-คู้-ออ-อ่าง-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-นอ-หนู-ไม้-ไต่-คู้-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง แปร่ง, ไม่ชัด, ฟังไม่ออก, (ใช้แก่การพูด), หน็องแหน็ง หรือ อีหน็องอีแหน็ง ก็ว่า.กะหน็องกะแหน็ง ว. แปร่ง, ไม่ชัด, ฟังไม่ออก, (ใช้แก่การพูด), หน็องแหน็ง หรือ อีหน็องอีแหน็ง ก็ว่า.
กะหนะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ทางของต้นจากที่ใช้กรุฝา.กะหนะ น. ทางของต้นจากที่ใช้กรุฝา.
กะหนุงกะหนิง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อุ-งอ-งู-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-นอ-หนู-สะ-หระ-อิ-งอ-งู เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงพูดจู๋จี๋ระหว่างคู่รักเป็นต้น.กะหนุงกะหนิง ว. เสียงพูดจู๋จี๋ระหว่างคู่รักเป็นต้น.
กะหมอก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-มอ-ม้า-ออ-อ่าง-กอ-ไก่[–หฺมอก] เป็นคำนาม หมายถึง ไฟ. ในวงเล็บ มาจาก ดิกชนารีไทย ค.ศ. ๑๘๔๖ ตัวเขียนของ J.H. Chandler.กะหมอก [–หฺมอก] น. ไฟ. (ดิกชนารีไทย).
กะหร่อง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ไม้-เอก-ออ-อ่าง-งอ-งู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง ผอมเกร็ง.กะหร่อง (ปาก) ว. ผอมเกร็ง.
กะหรอด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก[–หฺรอด] เป็นคำนาม หมายถึง นกกรอด. ในวงเล็บ ดู ปรอด เขียนว่า ปอ-ปลา-รอ-เรือ-ออ-อ่าง-ดอ-เด็ก.กะหรอด [–หฺรอด] น. นกกรอด. (ดู ปรอด).
กะหร็อมกะแหร็ม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ไม้-ไต่-คู้-ออ-อ่าง-มอ-ม้า-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-ไม้-ไต่-คู้-มอ-ม้า เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง มีเล็กน้อย, มีห่าง ๆ ไม่เป็นพวกเป็นหมู่, เช่น ผมขึ้นกะหร็อมกะแหร็ม, หร็อมเเหร็ม หรือ หย็อมเเหย็ม ก็ว่า.กะหร็อมกะแหร็ม ว. มีเล็กน้อย, มีห่าง ๆ ไม่เป็นพวกเป็นหมู่, เช่น ผมขึ้นกะหร็อมกะแหร็ม, หร็อมเเหร็ม หรือ หย็อมเเหย็ม ก็ว่า.
กะหราน เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อา-นอ-หนู ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาปาก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง อร่าม, ใช้ประกอบกับแดงหรือเหลือง เช่น แดงกะหราน เหลืองกะหราน.กะหราน (ปาก) ว. อร่าม, ใช้ประกอบกับแดงหรือเหลือง เช่น แดงกะหราน เหลืองกะหราน.
กะหรี่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง แกงชนิดหนึ่ง สีเหลือง ปรุงด้วยเครื่องแกงกะหรี่; เรียกเครื่องแกงกะหรี่ซึ่งประกอบด้วยขมิ้นและเครื่องเทศอื่น ๆ บดเป็นผงว่า ผงกะหรี่. (มลายู มาจากทมิฬว่า ผัด; เป็นคำอุทาน หมายถึง curry).กะหรี่ น. แกงชนิดหนึ่ง สีเหลือง ปรุงด้วยเครื่องแกงกะหรี่; เรียกเครื่องแกงกะหรี่ซึ่งประกอบด้วยขมิ้นและเครื่องเทศอื่น ๆ บดเป็นผงว่า ผงกะหรี่. (มลายู มาจากทมิฬว่า ผัด; อ. curry).
กะหรี่ปั๊บ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ปอ-ปลา-ไม้-หัน-อา-กาด-ไม้-ตรี-บอ-ไบ-ไม้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ใช้แป้งสาลีห่อไส้ผสมผงกะหรี่ แล้วจับจีบคล้ายหอยแครง ทอดนํ้ามัน.กะหรี่ปั๊บ น. ชื่อของกินชนิดหนึ่ง ใช้แป้งสาลีห่อไส้ผสมผงกะหรี่ แล้วจับจีบคล้ายหอยแครง ทอดนํ้ามัน.
กะหลาป๋า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-ไม้-จัด-ตะ-วา-สะ-หระ-อา ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อเมืองในเกาะชวาสมัยโบราณ ต่อมาเรียก ปัตตาเวีย, ปัจจุบันชื่อ จาการ์ตา; เรียกหมวกชนิดหนึ่งสานด้วยไม้ไผ่อย่างละเอียด รูปทรงสูง ผู้หญิงนิยมใช้ในเวลาแข่งเรือ มีดอกไม้จีนเสียบ เป็นของเก่าในสมัยต้นรัชกาลที่ ๕ ขึ้นไปว่า หมวกกะหลาป๋า; เรียกขวดแก้วสำหรับใช้ใส่น้ำอบ ทรงกระบอกแปดเหลี่ยม มีสีต่าง ๆ มีจุกแก้ว เถาหนึ่งมี ๓ ใบ ว่า ขวดกะหลาป๋า.กะหลาป๋า ๑ น. ชื่อเมืองในเกาะชวาสมัยโบราณ ต่อมาเรียก ปัตตาเวีย, ปัจจุบันชื่อ จาการ์ตา; เรียกหมวกชนิดหนึ่งสานด้วยไม้ไผ่อย่างละเอียด รูปทรงสูง ผู้หญิงนิยมใช้ในเวลาแข่งเรือ มีดอกไม้จีนเสียบ เป็นของเก่าในสมัยต้นรัชกาลที่ ๕ ขึ้นไปว่า หมวกกะหลาป๋า; เรียกขวดแก้วสำหรับใช้ใส่น้ำอบ ทรงกระบอกแปดเหลี่ยม มีสีต่าง ๆ มีจุกแก้ว เถาหนึ่งมี ๓ ใบ ว่า ขวดกะหลาป๋า.
กะหลาป๋า เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-ปอ-ปลา-ไม้-จัด-ตะ-วา-สะ-หระ-อา ความหมายที่ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อชมพู่พันธุ์หนึ่งของชนิด Syzygium samalangense (Blume) Merr. et L.M. Perry ผลสีเขียว รสหวาน เรียกว่า ชมพู่กะหลาป๋า เป็นพรรณไม้ชวา.กะหลาป๋า ๒ น. ชื่อชมพู่พันธุ์หนึ่งของชนิด Syzygium samalangense (Blume) Merr. et L.M. Perry ผลสีเขียว รสหวาน เรียกว่า ชมพู่กะหลาป๋า เป็นพรรณไม้ชวา.
กะหล่ำ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก-สะ-หระ-อำ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Brassica oleracea L. ในวงศ์ Cruciferae มีหลายพันธุ์ เช่น กะหลํ่าปลี หรือ กะหลํ่าใบ (B. oleracea L. var. capitata L.) กะหลํ่าดอก หรือ กะหลํ่าต้น (B. oleracea L. var. botrytis L.) กะหลํ่าดาว หรือ กะหลํ่าหัวลําต้น [B. oleracea L. var. gemmifera (DC.) Thell.] และ กะหลํ่าปม (B. oleracea L. var. gongylodes L.).กะหล่ำ น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Brassica oleracea L. ในวงศ์ Cruciferae มีหลายพันธุ์ เช่น กะหลํ่าปลี หรือ กะหลํ่าใบ (B. oleracea L. var. capitata L.) กะหลํ่าดอก หรือ กะหลํ่าต้น (B. oleracea L. var. botrytis L.) กะหลํ่าดาว หรือ กะหลํ่าหัวลําต้น [B. oleracea L. var. gemmifera (DC.) Thell.] และ กะหลํ่าปม (B. oleracea L. var. gongylodes L.).
กะหลี่กัญชา เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-กอ-ไก่-ไม้-หัน-อา-กาด-ยอ-หยิง-ชอ-ช้าง-สะ-หระ-อา เป็นคำนาม หมายถึง ใบและช่อดอกเพศเมียของกัญชาที่แห้ง ใช้สูบปนกับยาสูบ.กะหลี่กัญชา น. ใบและช่อดอกเพศเมียของกัญชาที่แห้ง ใช้สูบปนกับยาสูบ.
กะหลีกะหลอ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อี-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ออ-อ่าง เป็นคำกริยา หมายถึง แสดงกิริยาท่าทางหรือพูดจาประจบประแจงเกินงาม.กะหลีกะหลอ ก. แสดงกิริยาท่าทางหรือพูดจาประจบประแจงเกินงาม.
กะหลุกกะหลิก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อุ-กอ-ไก่-กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อิ-กอ-ไก่ เป็นคำกริยา หมายถึง หลุก ๆ หลิก ๆ.กะหลุกกะหลิก ก. หลุก ๆ หลิก ๆ.
กะหำ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อำ เป็นคำนาม หมายถึง ไข่หํา, ลูกอัณฑะ.กะหำ น. ไข่หํา, ลูกอัณฑะ.
กะหำแพะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อำ-สะ-หระ-แอ-พอ-พาน-สะ-หระ-อะ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อมะเขือพันธุ์หนึ่งของชนิด Solanum melongena L.กะหำแพะ น. ชื่อมะเขือพันธุ์หนึ่งของชนิด Solanum melongena L.
กะหือ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อือ-ออ-อ่าง เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เสียงครวญคราง.กะหือ ว. เสียงครวญคราง.
กะหูด เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อู-ดอ-เด็ก ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาเฉพาะถิ่น เป็นคำนาม หมายถึง เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้ในท้องที่จังหวัดจันทบุรี รูปร่างคล้ายกรวย ทําด้วยไม้ไผ่.กะหูด (ถิ่น) น. เครื่องมือจับสัตว์นํ้าชนิดหนึ่ง ใช้ในท้องที่จังหวัดจันทบุรี รูปร่างคล้ายกรวย ทําด้วยไม้ไผ่.
กะเหรี่ยง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-รอ-เรือ-สะ-หระ-อี-ไม้-เอก-ยอ-ยัก-งอ-งู เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อชนชาวเขาเผ่าหนึ่ง ปรกติอาศัยอยู่ทางพรมแดนทิศตะวันตกของประเทศไทย, โซ่ ก็เรียก, ในวงเล็บ เป็นคำโบราณ หมายถึง เรียกว่า กั้ง ก็มี.กะเหรี่ยง น. ชื่อชนชาวเขาเผ่าหนึ่ง ปรกติอาศัยอยู่ทางพรมแดนทิศตะวันตกของประเทศไทย, โซ่ ก็เรียก, (โบ) เรียกว่า กั้ง ก็มี.
กะเหลาะเปาะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-เอ-ปอ-ปลา-สะ-หระ-อา-สะ-หระ-อะ เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง กลมน่าดู, ตะเหลาะเปาะ ก็ว่า.กะเหลาะเปาะ ว. กลมน่าดู, ตะเหลาะเปาะ ก็ว่า.
กะแหยก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-ยอ-ยัก-กอ-ไก่[–แหฺยก]ดู แสยก เขียนว่า สะ-หระ-แอ-สอ-เสือ-ยอ-ยัก-กอ-ไก่ ความหมายที่ ๒.กะแหยก [–แหฺยก] ดู แสยก ๒.
กะแหะ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-แอ-หอ-หีบ-สะ-หระ-อะ เป็นคำกริยา หมายถึง แหะ ๆ.กะแหะ ก. แหะ ๆ.
กะโหลก เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-กอ-ไก่[–โหฺลก] เป็นคำนาม หมายถึง ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าวหรือตาลเป็นต้น เรียกว่า กะโหลกมะพร้าว กะโหลกตาล, ภาชนะที่ทําด้วยกะโหลกมะพร้าวโดยตัดทางตาออกพอเป็นช่องกว้างเพื่อใช้ตักนํ้า; กระดูกที่หุ้มมันสมอง; โดยปริยายหมายความถึงวัตถุที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น กะโหลกหุ่นหัวโขน; เรียกพรรณไม้บางชนิด เช่น ลําไย ลิ้นจี่ ที่มีผลโต เนื้อหนากว่าปรกติ เช่น ลําไยกะโหลก ลิ้นจี่กะโหลก.กะโหลก [–โหฺลก] น. ส่วนแข็งที่หุ้มเนื้อมะพร้าวหรือตาลเป็นต้น เรียกว่า กะโหลกมะพร้าว กะโหลกตาล, ภาชนะที่ทําด้วยกะโหลกมะพร้าวโดยตัดทางตาออกพอเป็นช่องกว้างเพื่อใช้ตักนํ้า; กระดูกที่หุ้มมันสมอง; โดยปริยายหมายความถึงวัตถุที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น กะโหลกหุ่นหัวโขน; เรียกพรรณไม้บางชนิด เช่น ลําไย ลิ้นจี่ ที่มีผลโต เนื้อหนากว่าปรกติ เช่น ลําไยกะโหลก ลิ้นจี่กะโหลก.
กะโหล้ง เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-โอ-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-โท-งอ-งู[–โล่ง] ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคพายัพ เป็นคำนาม หมายถึง กะโหลก.กะโหล้ง [–โล่ง] (ถิ่น–พายัพ) น. กะโหลก.
กะไหล่ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-สะ-หระ-ไอ-ไม้-มะ-ลาย-หอ-หีบ-ลอ-ลิง-ไม้-เอก เป็นคำนาม หมายถึง กรรมวิธีเคลือบสิ่งที่เป็นโลหะด้วยเงินหรือทองเป็นต้น โดยใช้ปรอทละลายเงินหรือทองให้เป็นของเหลว แล้วทาลงบนโลหะที่ต้องการเคลือบ จากนั้นไล่ปรอทออกโดยใช้ความร้อน, กาไหล่ ก็ว่า. เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึง เรียกของเช่นพานเป็นต้นที่เคลือบเงินหรือทองด้วยกรรมวิธีเช่นนั้นว่า พานกะไหล่เงิน พานกะไหล่ทอง. ในวงเล็บ เทียบ ภาษาทมิฬ กะลายิ เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ลอ-ลิง-สะ-หระ-อา-ยอ-ยัก-สะ-หระ-อิ.กะไหล่ น. กรรมวิธีเคลือบสิ่งที่เป็นโลหะด้วยเงินหรือทองเป็นต้น โดยใช้ปรอทละลายเงินหรือทองให้เป็นของเหลว แล้วทาลงบนโลหะที่ต้องการเคลือบ จากนั้นไล่ปรอทออกโดยใช้ความร้อน, กาไหล่ ก็ว่า. ว. เรียกของเช่นพานเป็นต้นที่เคลือบเงินหรือทองด้วยกรรมวิธีเช่นนั้นว่า พานกะไหล่เงิน พานกะไหล่ทอง. (เทียบทมิฬ กะลายิ).
กะอวม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ออ-อ่าง-วอ-แหวน-มอ-ม้า ในวงเล็บ เป็นคำที่เป็นภาษาถิ่นภาคใต้ เป็นคำนาม หมายถึง ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Acronychia pedunculata (L.) Miq. ในวงศ์ Rutaceae ผลเล็ก สีเขียวอ่อนหรือสีนวล กินได้, เปล้าขลิบทอง ไพรสามกอ มะงัน หรือ กระเบื้องถ้วย ก็เรียก.กะอวม (ถิ่น–ปักษ์ใต้) น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Acronychia pedunculata (L.) Miq. ในวงศ์ Rutaceae ผลเล็ก สีเขียวอ่อนหรือสีนวล กินได้, เปล้าขลิบทอง ไพรสามกอ มะงัน หรือ กระเบื้องถ้วย ก็เรียก.
กะออม เขียนว่า กอ-ไก่-สะ-หระ-อะ-ออ-อ่าง-ออ-อ่าง-มอ-ม้า เป็นคำนาม หมายถึง ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ ยาชัน รูปคล้ายกระบุง ไม่มีคอ ใช้ใส่น้ำ, กระออม กัลออม หรือ กะละออม ก็ว่า.กะออม น. ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ ยาชัน รูปคล้ายกระบุง ไม่มีคอ ใช้ใส่น้ำ, กระออม กัลออม หรือ กะละออม ก็ว่า.